Toelichting op de balans per 31 december 2024

Immateriële vaste activa
De post immateriële vaste activa wordt onderscheiden in:                                                                                                                                                           

Bedragen x € 1.000

Het volgende overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de immateriële vaste activa weer:        

Bedragen x € 1.000

Materiële vaste activa
De materiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen:    

Bedragen x € 1.000

Voor een aantal investeringen zijn bestemmingsreserves aanwezig. Deze reserves dienen ter dekking van kapitaallasten van de betreffende investeringen. Verderop in de toelichting onder de passiva staan deze reserves vermeld onder 'geblokkeerde reserves'.  

Met ingang van 1 januari 2017 heeft er een wijziging van  het BBV plaatsgevonden. Deze wijziging houdt in dat er niet meer versneld mag worden afgeschreven. Voor een goed inzicht is het verplicht om in het verloopoverzicht de scheiding aan te brengen van investeringen met maatschappelijk nut vóór 1 januari 2017 en daarna.

Het volgende overzicht geeft het verloop van de boekwaarde van de materiële vaste activa: investeringen met economisch nut, inclusief in erfpacht gegeven gronden, economisch nut met heffing, maatschappelijk nut vóór en ná 2017 weer:   

Bedragen x € 1.000

In het onderstaande overzicht zijn de kredieten > € 500.000 opgenomen:

Onderstaande kredieten zijn > € 500.000 en in 2024 afgesloten.

Financiële vaste activa
Van het verloop van de financiële vaste activa gedurende het jaar 2024 kan het volgende overzicht gegeven worden.                                                                                                               

Bedragen x € 1.000

In 2024 is de deelname in het stimuleringsfonds verhoogd, dit is door de raad besloten op 12 september (vergaderpunt 8) besloten.
https://waalwijk.notubiz.nl/vergadering/1181374

Voorraden
De in de balans opgenomen voorraden worden gesplitst naar de volgende categorieën: 

Bedragen x € 1.000

Het geraamde eindresultaat per complex:

In onderstaand overzicht zijn de boekwaarden van de gronden meerjarig afgezet tegen het totaal van de balans en het totaal van de vaste activa.

Bedragen x € 1.000.000                                                                                                    

Per 31 december 2024 bedroegen de openstaande debiteuren € 3.622.000 (excl. de voorziening debiteuren). Op 1 maart 2025 stond hiervan nog € 1.280.000 open.  Dit openstaande saldo wordt hieronder uitgesplitst naar ouderdom. In de kolom van 2023 zijn vergelijkbare cijfers uit de vorige jaarrekening meegenomen.

Bedragen x € 1.000

In 2024 is er voor € 87.000 aan oninbare posten afgeboekt op dubieuze debiteuren. In 2023 bedroeg deze afboeking € 131.000. De voorziening dubieuze debiteuren  bedraagt per 31-12-2024 € 125.000.  Dit is ruim voldoende om de oninbare bedragen op te vangen. 

Liquide middelen
Het saldo van de liquide middelen bestaat uit de volgende componenten:

Bedragen x € 1.000

Overlopende activa
De post overlopende activa kan als volgt worden onderscheiden: 

Bedragen x € 1.000

Onder de overige nog te ontvangen en vooruitbetaalde bedragen is een bedrag van € 1.425.000 begrepen met betrekking tot faciliterend grondbedrijf. Dit betreffen de nog te verhalen kosten op basis van afgesloten overeenkomsten.

De nog te ontvangen bedragen van EU, Rijk en overige overheidslichamen die ontstaan door voorfinanciering op specifieke uitkeringen, kunnen als volgt worden gespecificeerd:               

Bedragen x € 1.000

Tot het eigen vermogen van de gemeente wordt gerekend het totaal van de reserves per einde boekjaar én het resultaat over het jaar. Zowel algemene reserves als bestemmingsreserves worden tot het eigen vermogen gerekend. Uitgangspunt voor deze opvatting is dat alle reserves door de gemeente vrij aangewend kunnen worden, en dat eerder vastgestelde bestemming altijd door de raad kan worden gewijzigd.
Hierbij moeten we de kanttekening maken dat een niet onaanzienlijk deel van de reserves bestaat uit 'geblokkeerde reserves'. Deze reserves kunnen niet vrij worden aangewend zonder dat dit consequenties heeft voor de budgettaire positie van de gemeente.

Het eigen vermogen per 31 december is als volgt te specificeren:

Bedragen x € 1.000

De Algemene Reserve is in de loop van het boekjaar afgenomen met € 5.692.000 tot circa € 24.842.000. Van de mutaties in de Algemene Reserve kan de volgende samenvatting worden gegeven:

Bedragen x € 1.000                                                                                                                                                                    

Onder het volgende overzicht van reserves zijn de mutaties nader gespecificeerd en toegelicht.

Het verloop van de reserves in 2024 wordt in het hierna volgend overzicht weergegeven:

Bedragen x € 1.000

911001 Algemene Reserve
In 2024 is voor € 8.781.000 gestort in de algemene reserve.  Belangrijkste post komt vanuit het raadsbesluit over de bestemming van het resultaat van de jaarrekening 2023 (raad 27 juni 2024). Daarnaast is € 268.000 vanuit de beleidsreserve terug gestort in de algemene reserve in verband met restant-middelen van het project Waalwijk  Stad voor kennis en talent en nog € 168.000 vanuit de Meicirculaire algemene uitkering 2024 , als later ontvangen tegemoetkoming van het rijk in de uitvoeringskosten van de Omgevingswet (zie ook raadsinformatiebrief 064-24, pagina 6).
Het totaal van de onttrekkingen 2024 uit de algemene reserve is € 14.473.000. Belangrijkste posten (in totaal voor € 14.279.000) zijn: € 4 miljoen voor co-financiering van De Els (raad 11 april 2024), € 3.617.000 voor aanvulling van de reserve Grondexploitatie tot € 5 miljoen (raad 27 juni 2024) , € 3.436.000 voor toevoeging aan de reserve integratie en huisvesting van noodverblijfsituaties (raad 27 juni 2024), €1.380.000 als storting in de beleidsreserve, € 925.000 als storting in de reserve sociaal domein en € 585.000 in verband met overhevelingen vanuit de jaarrekening 2023, € 136.000 voor Koers Sociaal Domein, € 100.000 voor project medewerker economie (besluit uit Actualisering begroting 2023 / B) en € 100.000 voor de strategische visie (raad 10 oktober 2024). Verder zijn er nog 9 kleinere onttrekkingen voor in totaal € 194.000.

915001 Reserve resultaat boekjaar
Het nog te bestemmen resultaat van de jaarrekening 2024 is in deze reserve opgenomen en bij vaststelling van de jaarrekening door de raad wordt over de resultaatbestemming hiervan besloten.

913005 Reserve Personeelsfeest
Deze reserve is bedoeld om elke 5 jaar een personeelsfeest te kunnen organiseren. Jaarlijks wordt daarvoor € 14.000 gestort in de reserve Personeelsfeest. 

913006 Egalisatiereserve ICT
De stand van de reserve was per 1 januari 2024 € 210.000. Deze reserve is opgezet om de fluctuerende lasten van ICT te egaliseren, waarbij de hoogte van de egalisatiereserve ICT is gemaximeerd op € 406.500 (jaarlijks investeringsbedrag). In 2024 is er een bedrag van € 74.000 gestort in de egalisatiereserve. De stand per 31 december 2024 bedraagt zodoende € 284.000.

913012 Reserve Onderwijshuisvesting
De reserve heeft als doel het kunnen financieren van huidige en toekomstige huisvesting primair en voortgezet onderwijs. De raad stelt periodiek het meerjaren investeringsplan (MIP) onderwijshuisvesting vast. Het MIP vormt de leidraad voor de toekomstige  investeringen in het kader van de onderwijshuisvesting. De onttrekking van in totaal € 773.000  betreft het saldo van de lasten en baten op (voornamelijk) de producten 406 t/m 410. De storting in 2024 van € 917.000 betreft de jaarlijkse bijstorting vanuit de Algemene Reserve van € 300.000, een extra storting als gevolg van lagere rente onderwijs en uitstel van kapitaallasten door vertraagde oplevering van € 243.000, een extra storting van  € 192.000 om de reserve onderwijshuisvesting op niveau te brengen voor het MIP en een storting van € 173.000, die beschikbaar was gesteld voor de Internationale Schakelklassen maar die wordt betaald uit de reserve Integratie en huisvesting van noodverblijfsituaties. Daarnaast zijn er nog 3 kleine mutaties voor in totaal € 9.000.

Zoals aangekondigd in  RIB 088-24 wordt de systematiek vanaf 2025 gewijzigd waardoor de kapitaallasten voortaan in de begroting worden opgenomen en niet worden onttrokken uit de reserve Onderwijshuisvesting. Dit zal ertoe leiden dat er enkel incidentele lasten worden gedekt uit de reserve (bijvoorbeeld tijdelijke huisvesting) en dat er geen (structurele) stortingen meer worden gedaan.  Het bedrag dat in deze reserve beschikbaar moet blijven is € 2.605.000. In het raadsvoorstel met betrekking tot de vaststelling van de jaarstukken 2024 zal een separaat beslispunt worden opgenomen om het bedrag van € 4.000.000 over te hevelen naar de Algemene Reserve. 

913014 GOA, gemeentelijk onderwijs achterstandenbeleid
De reserve bestaat uit rijks- en gemeentelijke middelen en is nodig om het onderwijsachterstandenbeleid te bekostigen. De vermindering van de reserve bedraagt € 217.000 (product 411 Lokaal onderwijsbeleid) conform Najaarsbericht 2024 (NJB24 / 4.02) en € 191.000 (product 609 Jeugdwerk) inzake voortzetting NPO programma conform Kadernota 2024 (KN24 / A.16).

913017 Egalisatiereserve baggerplan
Deze reserve is bedoeld om de baten en lasten van het product afwatering en waterlossingen te egaliseren. In het kader van de Waterwet artikel 5.23 is de gemeente ontvangst- en afvoerplichtig met betrekking tot vrijkomend afval uit de waterpartijen. Het waterschap is de beheerder van de waterlopen. In 2024 is € 4.000 onttrokken. 

913018 Reserve Monumenten en archeologie
De reserve is bedoeld om toekomstige uitgaven op het terrein van monumenten en archeologie te kunnen dekken. In 2024 hebben geen mutaties plaatsgevonden.

913019 Reserve Sociale woningbouw
De reserve is bedoeld voor het realiseren van (sociale) woningbouwprojecten in binnenstedelijke gebieden en Landgoed Driessen. In 2024 hebben geen mutaties plaatsgevonden.

913020 Reserve Energiebesparende maatregelen huursector
De reserve is in 2009 gevormd (begrotingswijziging 2009/22) naar aanleiding van de geactualiseerde visie op het woonbeleid. De reserve is bedoeld als extra financiële stimulans voor de woningcorporaties en is gevormd ten laste van de reserve Sociale woningbouw. In 2024 hebben geen mutaties plaatsgevonden.

913026 Reserve haven Waalwijk
Deze reserve is in 2013 gevormd conform begrotingswijziging 2013/11. De ontvangen DUB subsidie in het kader van het project havenontwikkeling is hierin gestort. In 2024 hebben geen mutaties plaatsgevonden.

913027 Reserve Kerkvaartse haven
De reserve moet bezien worden in relatie tot mogelijke toekomstige ontwikkelingen. In 2024 hebben geen mutaties plaatsgevonden.

913028 Reserve Duurzaamheidsfonds
In 2024 is € 52.000 gestort in verband met opbrengst recht van opstal en pacht, waarmee de reserve eind 2024 uitkomt op € 292.000.

913029 Reserve Sociaal domein
Conform het coalitieakkoord is in 2023 ten laste van de Algemene Reserve een bedrag van € 950.000 gestort. In 2023 is een bedrag van € 28.000 onttrokken voor onderzoekskosten en een bedrag van € 59.000 voor het transformatiebudget Koers Sociaal Domein. In 2024 is er een bedrag van € 114.000 onttrokken voor de transformatie curatief naar preventief en € 316.000 onttrokken voor de implementatie van de Koers Sociaal Domein. Zodoende resteert er een bedrag van € 433.000, waarvan € 200.000 wordt onttrokken in 2025 en € 200.000 wordt onttrokken in 2026 voor de locatie Kazerne conform besluitvorming raad 22 juni 2023.

913033 Reserve ISV
In januari 2016 is de raad middels een raadsinformatiebrief geïnformeerd over de stand van zaken met betrekking tot de besteding en bestemming van de resterende ISV gelden. Deze resterende middelen zijn gestort in deze reserve. In 2024 heeft een onttrekking plaatsgevonden van € 19.000 in verband met de kosten van een grondwatersanering.

913036 Beleidsreserve
Op grond van het coalitieakkoord 2022-2026 is in 2024 € 1.480.000 vanuit de algemene reserve in de beleidsreserve gestort. In de 2e kwartaalswijziging 2023 is dit bedrag neerwaarts met € 100.000 bijgesteld, zodat uiteindelijk in 2024 € 1.380.000 is gestort.
In 2024  is in totaal voor € 1.412.000 onttrokken uit de beleidsreserve. De belangrijkste posten zijn: € 288.000 voor programmamanager jeugd en werkbudget jeugd, €  284.000 voor project Waalwijk stad van kennis en talent, € 250.000 voor tijdelijke formatie vergunningverlening, € 138.000 voor (extra) werkbudget Binnenstad, € 112.000 voor transformatiebudget personeel, € 75.000 voor (extra) werkbudget duurzaamheid, € 73.000 voor het mobiliteitsplan, € 64.000 voor het echtscheidingsloket en € 50.000 voor budget burgerparticipatie.  Verder zijn nog 4 onttrekkingen onder de € 50.000 voor in totaal € 78.000.

913038 Reserve Invoering Omgevingswet
Conform begrotingswijziging 2019/25 is € 600.000 in deze reserve gestort. In 2020 is conform begrotingswijziging 2020/14 het saldo van de reserve Actualisatie bestemmingsplannen (ad. € 365.000) aan deze reserve toegevoegd. In 2023 is conform besluitvorming een bedrag van € 1,2 miljoen (ten laste van de Algemene Reserve) en € 100.000 (budget stedenbouwkundige visie) aan deze reserve toegevoegd. Op basis van de werkelijk verantwoorde kosten is in 2024 een bedrag van € 440.000  onttrokken.

913039 Reserve Schoenenkwartier
De onttrekking van in totaal € 211.000 bestaat voor 2024 uit de eerder door de raad besloten aanloopsubsidie vanaf de opening van het Schoenenkwartier van € 167.000 per jaar (voor de jaren 2022-2025). Daarnaast is € 44.000 onttrokken uit de reserve voor een incidentele subsidie als gevolg van de hogere verhuiskosten dan eerder geraamd (in een eerder jaar was al eens incidenteel € 100.000 voor verhuiskosten aan subsidie verstrekt). Zie verder raadsinformatiebrief 035-24. 

913041 Reserve Duurzaamheid
In de begroting 2020 is deze reserve gevormd voor een bedrag van € 1.000.000. De reserve is gevormd voor extra taken op het gebied van verduurzaming, zoals grootschalige opwek, verduurzaming woningen en gemeentelijk vastgoed, klimaatadaptatie, warmtetransitie en de groene agenda.
Het in de decembercirculaire 2019 beschikbaar gestelde bedrag van € 240.000 voor verduurzaming is aan deze reserve toegevoegd.
Het in de meicirculaire 2022 beschikbaar gestelde bedrag van € 317.000 is conform besluitvorming in het Najaarsbericht 2022 aan de reserve toegevoegd.
In 2023 is ten laste van de Algemene Reserve een bedrag van € 250.000 toegevoegd voor de cofinanciering van Grote Oogst. In werkelijkheid heeft hiervoor nog geen onttrekking plaatsgevonden.
In 2024 is, op basis van eerdere besluitvorming, een bedrag van ongeveer € 39.000 onttrokken voor kosten die betrekking hebben op de Transitie Visie Warmte (TVW).

913050 Reserve bouwgrondexploitatie
De reserve Bouwgrondexploitatie is noodzakelijk om tegenvallers en risico’s bij de gemeentelijke grondexploitaties te kunnen opvangen. Bij de vaststelling van de kadernota 2011 is door de raad bepaald dat deze reserve minimaal € 5.000.000 moet bedragen. Een saldo beneden het minimum behoeft direct aanvulling. De hoogte van de reserve wordt jaarlijks in het kader van de Nota grondexploitatie heroverwogen.
Onderstaand de belangrijkste mutaties die in 2024 plaats vonden:
Stortingen
Correctie verliesvoorziening Bloemenoord € 0,09 miljoen;
Correctie verliesvoorziening voormalig Slachthuisterrein € 0,03 miljoen;
Winstneming Akkerlanen € 1,3 miljoen;
Winstneming Kasteellaan voormalige school € 0,04 miljoen;
Winstneming Waesgeerd West € 0,03 miljoen;
Aanvulling vanuit AR jaarrekening 2023 € 3,6 miljoen.
Onttrekkingen
Diverse werkbudgetten € 0,09 miljoen;
Vennootschapsbelasting € 0,14 miljoen;
Verliesvoorziening Landgoed Driessen € 1,9 miljoen;
Correctie winstneming Afbouw Haven 1 t/m 6 € 0,11 miljoen;
Correctie winstneming Haven 8 West € 1,5 miljoen.

913052 Reserve Cultuur
De reserve is gevormd door diverse ontwikkellocaties een bijdrage te laten doen om invulling te kunnen geven aan kunst. Door de gewijzigde voorschriften van de commissie BBV mogen geen stortingen meer plaatsvinden naar reserves vanuit complexen van het grondbedrijf, omdat dit gezien wordt als voortijdige winstafroming. Besloten is om de reserve in stand te houden voor de bekostiging van kunstobjecten. In 2024 is een bedrag van € 931 gestort. Er hebben geen onttrekkingen plaatsgevonden.

913053 Reserve Parkmanagement
Tegenover deze reserve staat de deelneming van de gemeente Waalwijk in Parkmanagement BV. In 2024 heeft er geen mutatie plaatsgevonden.

913054 Reserve Ruimtelijke kwaliteit
Vanuit de structuurvisie is de reserve Ruimtelijke kwaliteit ontstaan. Het doel is ruimtelijke ontwikkelingen bij te laten dragen aan de ruimtelijke kwaliteit op de locatie, of in de directe omgeving of door een storting in deze reserve. In de anterieure overeenkomst worden de afspraken daaromtrent vastgelegd. In 2024 hebben geen mutaties plaatsgevonden.

913055 Reserve Revitalisering Haven I t/m VI (herstructurering  Bedrijventerreinen)
Doel van deze reserve is het financieren van projecten die leiden tot revitalisering van delen van bedrijventerreinen. Het moet gaan om projecten die een directe meerwaarde bieden, als betrokken bedrijven en gemeente gezamenlijk bijdragen aan het opstellen en uitvoeren van de plannen. In 2024 heeft er conform begrotingswijziging 2023/004 een onttrekking van € 292.000 plaatsgevonden voor de camerabeveiliging bedrijventerrein Zanddonk.

913057 Reserve Mobiliteitsfonds
De reserve Mobiliteitsfonds is in 2013 gevormd.
Deze reserve zal ingezet worden ter dekking van de kapitaallasten van het GOL (Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat). Conform begrotingswijziging 2020/06 is het saldo van deze reserve toegevoegd aan een geblokkeerde reserve ter dekking van de kapitaallasten, die samenhangen met de kredietvotering voor de uitvoering van het GOL. Het resterende saldo van deze reserve moet beschikbaar blijven voor het afboeken van de boekwaarde van gronden die worden ingezet ten behoeve van de ontwikkeling van het GOL. Deze mutatie heeft nog niet plaatsgevonden, maar maakt eveneens onderdeel uit van begrotingswijziging 2020/06.

913060 Reserve Stimuleringsfonds centrum Waalwijk
Met begrotingswijziging 2016/01 is ten laste van de reserve Bovenwijkse voorzieningen een bedrag van € 100.000 beschikbaar gesteld voor het centrum van Waalwijk. Dat is gestort in deze reserve. Daarnaast heeft met begrotingswijziging 2018/002 ten laste van de Algemene Reserve nogmaals een storting plaatsgevonden voor een bedrag van € 100.000. In 2024 heeft er geen mutatie plaatsgevonden.

913066 Reserve Onderhoud wegen
Deze reserve is bedoeld om de baten en lasten van  kleine reconstructies aan de wegen te egaliseren. Het benodigde onderhoud aan met name asfaltwegen kan per jaar sterk fluctueren. Jaarlijks worden deze wegen bekeken en wordt asfaltonderhoud ingepland. Afhankelijk van de uitgevoerde werkzaamheden in het voorgaande jaar, het verloop van de winter en de algemene onderhoudstoestand van de asfaltverhardingen, wordt er veel of weinig asfaltonderhoud uitgevoerd. In 2024 is meer asfaltonderhoud uitgevoerd dan gemiddeld. Voor 2024 is een bedrag van € 300.000 gestort in de reserve Onderhoud wegen en een bedrag van € 880.000 onttrokken.

913067 Reserve Verduurzaming vastgoed energie
Deze reserve is gevormd om positieve resultaten van verduurzaming in te kunnen zetten voor andere verduurzamingsprojecten die niet tot een voordeel komen. In 2024 is een bedrag van € 22.000 gestort. 

913069 Reserve Integratie en huisvesting van noodverblijfsituaties
De reserve Integratie en huisvesting van noodverblijfsituaties is gevormd naar aanleiding van de opvang van Oekraïense vluchtelingen. In 2022 en 2023 werden er door deze regeling meer middelen ontvangen dan uitgegeven, waarna besloten is om met deze middelen ad € 3.436.000 een reserve op te zetten. In 2024 hebben verschillende mutaties plaats gevonden op deze reserve: er is € 118.000 onttrokken voor Waalwijk Taalrijk (conform NJB24 /4.01), € 486.617 gestort door een positief resultaat op de opvang van statushouders (conform NJB24 / 6.02) en € 228.000 onttrokken voor de Internationale Schakelklassen.

913070 Reserve Cofinanciering herontwikkeling De Els en omgeving
In 2024 is conform besluitvorming ten laste van de Algemene Reserve een bedrag gestort van € 4 miljoen. Dit betreft cofinanciering voor de subsidieaanvragen (WBI en IW) voor de herontwikkeling van De Els. 

912005 Geblokkeerde reserve Aandelen Bouwfonds
De gemeente participeert in het stimuleringsfonds volkshuisvesting tot het bedrag van deze reserve. De vermeerdering in 2024 betreft de mutatie stimuleringsfonds. Deze wordt jaarlijks met het opstellen van de jaarrekening bepaald.

Geblokkeerde reserves
Alle overige geblokkeerde reserves zijn gevormd om de afschrijvingslasten te dekken van de bijbehorende investeringen. Jaarlijks worden de bedragen onttrokken ter grootte van de afschrijvingslast.

De voorzieningen t.b.v. de exploitatieverliezen grondexploitatie zijn niet opgenomen onder de voorzieningen, maar in  mindering gebracht op de boekwaarde van de complexen. Zie hiervoor (en voor een specificatie van de voorzieningen) de debetzijde van de balans, onder 'voorraden'. 
Hetzelfde geldt voor de voorziening wegens oninbaarheid van debiteuren. Deze is in mindering gebracht op de uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar. 

Overeenkomstig het BBV wordt aan de voorzieningen geen rente toegevoegd. De voorzieningen per 31 december 2024 zijn als volgt te specificeren:

Bedragen x € 1.000

Hieronder zijn de aard en reden van de voorzieningen toegelicht, alsmede de belangrijkste mutaties. 

921004 Voorziening wethouders pensioenen APPA
Op grond van gewijzigde regelgeving is in 2015 een pensioenvoorziening voor wethouders gevormd. In de circulaire van 21 december 2015 is door het Rijk aangegeven op welke wijze de voorziening moet worden bepaald. Jaarlijks laat de gemeente een herberekening op basis van de dan geldende parameters (rekenrente en sterfteprognosetabel) uitvoeren door Proambt. Op basis hiervan wordt dan berekend wat de hoogte van de voorziening wethouderspensioenen moet zijn om aan de toekomstige pensioenverplichtingen te kunnen voldoen. Per ultimo 2024 was een bedrag van € 2.685.000 benodigd in de voorziening. 

921034 tot en met 921054 Verliesvoorzieningen facilitaire projecten
Op basis van de jaarlijkse actualisatie van de facilitaire projecten zijn in 2024 diverse verliesvoorzieningen gevormd. Als blijkt dat per einde looptijd van een complex verliezen onafwendbaar zijn is ter grootte van dat verlies op eindwaarde een voorziening gevormd ten laste van de reserve grondexploitatie.

922004 Voorziening riolering
De voorziening riolering is ingesteld op basis van de regelgeving van het BBV.  In 2024 is € 3.000 onttrokken. Dat is het verschil tussen de werkelijke baten en lasten van het product riolering en de opbrengst rioolrechten. Het saldo per 31-12-2024 is afgerond € 3.627.000.

922006 Voorziening onderhoud gebouwen
De voorziening is ingesteld om het beheer en onderhoud aan de gemeentelijke gebouwen op een voldoende niveau te kunnen uitvoeren en kosten daarvan te spreiden over meerdere jaren. De storting van € 1.034.000 is conform de begroting 2024. De onttrekkingen voor een totaalbedrag van € 798.000 betreffen de werkelijke lasten voor groot onderhoud. Het saldo per 31-12-2024 is afgerond € 2.070.000.

922007 Voorziening afvalstoffenheffing
De voorziening afvalstoffenheffing is ingesteld op basis van de regels van het BBV. Voor 2024 is € 133.000  gestort. Dat is het verschil tussen de werkelijke baten en lasten. Het saldo is per 31-12-2024 €  2.236.000.

922008 Voorziening verlofsparen
Vanaf 2022 kunnen medewerkers, conform CAO-afspraken, bepaalde verlofuren aanmerken als 'verlofspaaruren'.  Deze uren kunnen niet meer vervallen.  Aan de hand van de verlofuren zoals die per 31-12-2024 in beeld waren, is een berekening gemaakt om de hoogte van de voorziening te bepalen. Dit heeft geresulteerd in een storting in 2024 van  € 80.000, waarmee de voorziening eind 2024 uitkomt op € 860.000.

922009 Voorziening regeling vervroegd uittreden 
In de CAO gemeenten 2024-2025 is de regeling vervroegd uittreden (RVU) aangepast, waarbij het vereiste aantal dienstjaren is verlaagd van 43 naar 41 jaar. Op grond van de voorwaarden voor deze regeling is voor het eerst bij de jaarrekening 2023 berekend welke medewerkers wanneer een beroep op de regeling gaan doen.  Dit resulteerde in een storting van € 133.000 in de voorziening RVU. In 2024 is voor € 29.000 onttrokken uit de voorziening ter dekking van de lasten van het gebruik maken van de RVU-regeling. Eind 2024 is opnieuw een geactualiseerde berekening gemaakt op grond waarvan € 55.000 aan de voorziening is toegevoegd, zodat de voorziening op € 158.000 uit komt.

De onderverdeling van de in de balans opgenomen langlopende schulden is als volgt:

Bedragen x € 1.000 

In 2024 is circa  € 12.500.000 afgelost op leningen. Er zijn twee nieuwe leningen afgesloten met een looptijd van 10 resp. 20 jaar, voor een totaalbedrag van € 30.000.000. Over het boekjaar is ongeveer € 2.750.000 aan rente betaald op bovenstaande schulden. Voor een nadere toelichting op de rente, zie de paragraaf Financiering (en treasury).

Onder de vlottende passiva zijn opgenomen:

Bedragen x € 1.000

De kortlopende schulden kunnen als volgt worden gespecificeerd:

 Bedragen x € 1.000

De overlopende passiva kunnen als volgt worden gespecificeerd:

Bedragen x € 1.000

Onder de overige vooruit ontvangen bedragen die ten bate komen van de volgende begrotingsjaren is een bedrag van € 1.590.000 begrepen met betrekking tot faciliterend grondbedrijf. Dit betreffen vooruit ontvangen bedragen op basis van afgesloten overeenkomsten.

De in de balans opgenomen van EU, Rijk en provincies ontvangen voorschotbedragen voor specifieke uitkeringen die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren, kunnen als volgt worden gespecificeerd:

Bedragen x € 1.000

Ultimo 2024 stond de gemeente garant voor de navolgende leningen:

Staat van gewaarborgde leningen
Bedragen x € 1.000

Staat van gewaarborgde geldleningen tbv Waarborgfonds sociale woningbouw (BNG/NWB)
Bedragen x € 1.000

Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) verleent borg voor leningen die corporaties aangaan. Bij de beoordeling van de financiële situatie van corporaties hanteert WSW een aantal ratio’s. Deze hebben zij ook afgestemd met de Autoriteit Woningcorporaties. Aan de hand van de ratio’s ontstaat een oordeel over de financiën van de betreffende corporatie.  De gemeente staat achtervang voor vier corporaties. De ratio's van de vier corporaties vallen allen binnen de normen.

Met ingang van 1 augustus 2021 is de systematiek m.b.t. de achtervang gewijzigd. Voor geborgde geldleningen onder de oude achtervangovereenkomsten, wordt de achtervangpositie nog steeds bepaald op basis van individueel geborgde geldleningen. Voor geborgde geldleningen onder de nieuwe achtervangovereenkomst wordt de achtervangpositie bepaald op basis van de nieuwe grondslag, zijnde een verdelingspercentage. 

A. Personele verplichtingen
Met het BBV is het verboden voorzieningen te vormen voor jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume. Naast de voorzieningen  verlofsparen en RVU (regeling vervroegd uittreden), (hiervoor toegelicht in het onderdeel voorzieningen) worden er geen posten op de balans opgenomen.

B. Eigen bijdrage op grond van de Wmo
Een aanvrager van een voorziening en/of hulp in de huishouding in zowel zorg in natura als Persoonsgebonden budget (Pgb) is op grond van de Wmo een eigen bijdrage verschuldigd. De wetgever heeft bepaald dat de berekening, oplegging en incasso van deze eigen bijdrage wordt uitgevoerd door het CAK. De informatie van het CAK (om privacyredenen beperkt) is ontoereikend om als gemeente de juistheid op persoonsniveau en volledigheid van de eigen bijdragen als geheel te kunnen vaststellen.
Door de systematiek te kiezen van het vaststellen van de eigen bijdragen door het CAK, heeft de wetgever in feite bepaald, dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen op grond van de Wmo geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Dit betekent dat door de gemeenten geen zekerheden omtrent omvang en hoogte van de eigen bijdragen kunnen worden verkregen.

C. Grondexploitatie
In Landgoed Driessen fase I hebben nog twee ontwikkelaars een ontwikkelrecht op de door hen ingebrachte gronden; een bouwclaim. Door een discussie over één van deze bouwclaims is deze nog niet geformaliseerd in een overeenkomst.
Voor de andere bouwclaim geldt dat name de stikstofdiscussie ertoe heeft geleid dat er nog geen overeenkomst gesloten is. Daarmee blijft de situatie dat er nog sprake is van twee bouwclaims. We verwachten wel dat er in 2025 overeenkomsten worden gesloten.

D. Vennootschapsbelasting (Vpb)
Op basis van de aangifte Vpb 2023 is een definitieve aanslag opgelegd met een belastbaar resultaat ad € 233.453 en een te betalen Vpb ad € 46.631. Bij de fiscale positie 2023 is reeds rekening gehouden met een te betalen Vpb ad € 46.431. De te betalen Vpb betreft derhalve € 200.
De verwachte belastbare winst over 2024 bedraagt negatief € 446.317, wat resulteert in een Vpb-last ad € nihil. Over 2024 is een voorlopige aanslag betaald van € 116.317. Er is derhalve een Vpb vordering over 2024 ad € 116.317. Op basis van achterwaartse verlies verrekening kan het volledige resultaat uit 2023 worden verrekend met de verliezen uit 2024. Er is derhalve een aanvullende Vpb vordering over 2023 ad € 46.631.

E. Overige
De gemeente heeft zich gecommitteerd aan diverse meerjarige inkoopverplichtingen. De belangrijkste in 2024 afgesloten overeenkomsten (naar verwachte uitgaven) met een significante meerjarige financiële impact zijn:
- OOR-bestek Sprang-Capelle, Landgoed Driessen en Waspik: € 2.800.000 voor twee jaar;
- Blauw klimaatadaptief maken van Sportpark de Gaard: eenmalige kosten € 1.141.111;
- Regiewerkzaamheden verharding. De maximale waarde van de raamovereenkomsten is €3.000.000 in 4 jaar:
- Regiewerkzaamheden riolering, de maximale waarde van de raamovereenkomsten is € 2.790.000 in 4 jaar. 

Ook de meerjarige inkoopverplichtingen uit 2023 lopen nog door. Dit zijn:
- Hoteldiensten ten behoeve van de tijdelijke opvang van statushouders en Oekraïense vluchtelingen (€ 14.716.000 aan uitgaven over looptijd overeenkomst van 2 jaar);
- Beveiligingsdiensten ten behoeve van de tijdelijke opvang van statushouders en Oekraïense vluchtelingen (€ 3.013.000 aan uitgaven over looptijd overeenkomst van 2 jaar);
- Levering elektriciteit gemeenten Waalwijk en Loon op Zand (€ 2.033.000 aan uitgaven over looptijd overeenkomst van 4 jaar).
Daarnaast lopen ook de meerjarige inkoopverplichtingen uit 2022 nog door:
- Wmo-hulpverlening (raming € 25.500.000 aan uitgaven over looptijd overeenkomst);
- Uitzenden en detacheren (raming € 5.400.000 aan uitgaven over looptijd overeenkomst);
- Payroldienstverlening (raming € 6.000.000 aan uitgaven over looptijd overeenkomst).