Paragraaf 1. Lokale heffingen

Inleiding
Deze paragraaf bevat informatie over de WOZ (Waardering Onroerende Zaken) en de diverse gemeentelijke belastingen en heffingen voor het jaar 2024. De volgende belastingen/heffingen worden door de gemeente Waalwijk opgelegd:
  • Onroerende-zaakbelasting (OZB)
  • Rioolheffing
  • Afvalstoffenheffing / reinigingsrechten
  • Hondenbelasting
  • Woonforensenbelasting
  • Verblijfsbelasting
  • Precariobelasting
  • BedrijvenInvesteringsZone (BIZ)
  • Overige heffingen en leges.
In deze paragraaf gaan wij in op de bovengenoemde belastingen en leges. Per belasting- of legessoort hebben wij de begrote opbrengsten en werkelijke resultaten opgenomen. Afwijkingen ten opzichte van de begroting worden toegelicht in financiële jaarrekening, onderdeel toelichtingen per beleidsveld.
Daarnaast is de hoogte van de tarieven vergeleken met de tarieven van de omliggende gemeenten Heusden en Oosterhout. Dat geeft een beeld van de belastingdruk in Waalwijk. Tenslotte besteden wij aandacht aan kwijtschelding van gemeentelijke belastingen. Daarbij geven wij aan wat de financiële gevolgen zijn van het gevoerde kwijtscheldingsbeleid.
 
Beleidsuitgangspunten 2024
Het uitgangspunt is dat de tarieven voor de gemeentelijke dienstverlening 100% kostendekkend zijn (o.a. afvalstoffenheffing, rioolheffing en leges). Voor een eventuele correctie op inflatie, wordt gecontroleerd of dit niet leidt tot meer dan 100% kostendekking. Dit laatste is op grond van de Gemeentewet en de Wet Milieubeheer niet toegestaan. In het jaar 2024 hebben wij de tarieven volgens de wettelijke eisen vastgesteld.

 

Onroerendezaakbelasting

Terug naar navigatie - Onroerendezaakbelasting

De onroerendezaakbelasting (OZB) wordt geheven voor diegenen die op 1 januari gebruik maken en/of in het bezit zijn van een pand. Te onderscheiden zijn:

  • Gebruikersbelasting (niet-woningen): die wordt opgelegd aan diegene die de onroerende zaak gebruikt;
  • Eigenarenbelasting (woningen en niet-woningen): die wordt opgelegd aan de zakelijk gerechtigde (meestal de eigenaar) van een onroerende zaak.

Degene die op 1 januari van het belastingjaar de onroerende zaak in eigendom heeft en/of hiervan gebruik maakt, betaalt onroerende zaakbelasting voor het gehele jaar. De WOZ-waarde van de onroerende zaak vormt de basis voor de heffing. De waarde is via een WOZ-beschikking vastgesteld. De gemeente Waalwijk past tariefdifferentiatie tussen woningen en niet-woningen toe. Tariefdifferentiatie zorgt voor een evenwichtige lastenstijging tussen burgers en bedrijven.

Bedragen x €1.000
Belastingsoort Primaire begroting 2024 Begroting na wijzging 2024 Jaarrekening 2024
PR061 OZB woningen -7.136 -7.318 -7.386
PR062 OZB niet-woningen -8.145 -8.253 -8.546

Rioolheffing

Terug naar navigatie - Rioolheffing

Rioolheffing wordt geheven om de aanleg en de instandhouding van het gemeentelijk rioleringsstelsel te kunnen bekostigen. In het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) zijn voor de langere termijn de vervanging van de riolering en de onderhoudskosten aangegeven.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire begroting 2024 Begroting na wijzging 2024 Jaarrekening 2024
PR707 Rioolrechten -4.794 -4.794 -4.965

Reinigingsrecht/afvalstoffenheffing

Terug naar navigatie - Reinigingsrecht/afvalstoffenheffing

Op basis van de milieuwetgeving is de gemeente verplicht huishoudelijke afvalstoffen in te zamelen en af te voeren. Bij de kostendoorberekening aan de inwoners hanteert Waalwijk het zogeheten diftarsysteem. De belastingplichtigen betalen, naast een vast bedrag, een bedrag per lediging. Belastingplichtigen met een minicontainer betalen daarnaast een bedrag per kilogram restafval of GFT-afval. Het tarief wordt jaarlijks vastgesteld aan de hand van de kosten, die in de begroting op het product ‘afvalverwerking’ zijn geraamd. Reinigingsrechten worden geheven voor het ophalen van het bedrijfsafval en het gebruik maken van gemeentelijke milieustraten. De opbrengst is afhankelijk van het aantal contracten dat partijen met de gemeente hebben afgesloten.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire begroting 2024 Begroting na wijzging 2024 Jaarrekening 2024
PR703 Reinigingsrechtafvalstoffenheffing -4.723 -4.723 -5.020

Hondenbelasting

Terug naar navigatie - Hondenbelasting

De hondenbelasting is een belasting die als algemeen dekkingsmiddel mag worden beschouwd. De Hoge Raad heeft geoordeeld dat gemeenten niet in strijd handelen met de internationale discriminatieverboden als de opbrengst niet specifiek wordt aangewend ter bestrijding van de kosten van bevuiling door honden.  Jaarlijks wordt 33% van het totaal aantal huishoudens gecontroleerd op de aanwezigheid van honden.  Deze controles hebben diverse meldingen opgeleverd en leiden tot een hogere opbrengst. 

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire begroting 2024 Begroting na wijzging 2024 Jaarrekening 2024
PR906 Hondenbelasting -246 -246 -293

Woonforensenbelasting

Terug naar navigatie - Woonforensenbelasting

Woonforensenbelasting is een belasting die wordt geheven aan personen, die niet in de gemeente wonen en minimaal 90 dagen of meer van het belastingjaar voor zichzelf of hun gezin een gemeubileerde woning beschikbaar houden. Een gemeente maakt kosten voor voorzieningen die door deze personen worden gebruikt, maar ontvangt hiervoor geen vergoeding uit het gemeentefonds.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire begroting 2024 Begroting na wijzging 2024 Jaarrekening 2024
PR907 Forensenbelasting -13 -13 -13

Verblijfsbelasting

Terug naar navigatie - Verblijfsbelasting

Verblijfsbelasting (voorheen toeristenbelasting) wordt geheven aan hotels, pensions, bed and breakfasts en aanbieders van overnachtingsplaatsen voor beroepsmatig verblijf, zoals de verblijfplaatsen voor arbeidsmigranten. De opbrengst van het deel van de heffing op beroepsmatig verblijf daalt, als arbeidsmigranten zich inschrijven in de gemeente. Op dat moment stijgt wel de bijdrage uit het gemeentefonds.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire begroting 2024 Begroting na wijzging 2024 Jaarrekening 2024
PR905 Verblijfsbelasting -492 -492 -381

Precariobelasting

Terug naar navigatie - Precariobelasting

Precariobelasting wordt geheven voor het gebruik van gemeentegrond. Hieronder valt het plaatsen van containers voor bouwwerkzaamheden, maar ook terrassen, reclame-uitingen langs of op de openbare weg en bijvoorbeeld lichtbakken aan winkels, die boven gemeentegrond hangen.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire begroting 2024 Begroting na wijzging 2024 Jaarrekening 2024
PR916 Heffing precariorechten -112 -112 -125

BedrijvenInvesteringsZone (BIZ)

Terug naar navigatie - BedrijvenInvesteringsZone (BIZ)

De BIZ is een heffing voor ondernemers in het centrum van Waalwijk. De heffing betreft activiteiten in de openbare ruimte en op internet, die zijn gericht op het bevorderen van de leefbaarheid, veiligheid, ruimtelijke kwaliteit en/of economische ontwikkeling in het centrumgebied. Stichting BIZ heeft bijvoorbeeld groene aankleding, zoals bloombaskets, gerealiseerd en leegstaande panden aangekleed. De activiteiten zijn te vinden op www.bizwaalwijk.nl.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire begroting 2024 Begroting na wijzging 2024 Jaarrekening 2024
6304035 BIZ (bedrijveninvesteringszone)) -273 -273 -261

Parkeerbelasting

Terug naar navigatie - Parkeerbelasting

Op een aantal plaatsen binnen de gemeente is sprake van betaald parkeren. Met de parkeerbelasting kan direct worden gestuurd op het gemeentelijk parkeerbeleid. Het betaald parkeren heeft mede tot doel om de schaarse ruimte beter te gebruiken.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire begroting 2024 Begroting na wijzging 2024 Jaarrekening 2024
PR207 Parkeervergunningenheffingen -1.253 -1.253 -1.319

Haven- en kadegelden

Terug naar navigatie - Haven- en kadegelden

Haven- en kadegelden zijn rechten die worden geheven voor het gebruik van de haven en de kade.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire begroting 2024 Begroting na wijzging 2024 Jaarrekening 2024
PR208 Exploitatie havencomplex -178 -178 -164

Grafrechten

Terug naar navigatie - Grafrechten

Voor het gebruik van de begraafplaatsen en bijbehorende diensten heft de gemeente lijkbezorgingsrechten.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire begroting 2024 Begroting na wijzging 2024 Jaarrekening 2024
PR705 Begraafplaatsrechten -384 -377 -245

Marktgelden

Terug naar navigatie - Marktgelden

Voor de standplaatsen op de markt is men marktgeld verschuldigd.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire begroting 2024 Begroting na wijzging 2024 Jaarrekening 2024
PR302 Opbrengst straatmarkten -32 -32 -28

Leges publiekszaken

Terug naar navigatie - Leges publiekszaken

Leges publiekszaken worden geheven voor gemeentelijke diensten als het verstrekken van reisdocumenten etc.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire begroting 2024 Begroting na wijzging 2024 Jaarrekening 2024
PR005 Leges publiekszaken -1.052 -1.052 -1.012

Omgevingsvergunningen

Terug naar navigatie - Omgevingsvergunningen

Dit betreft leges over gemeentelijke diensten gericht op de fysieke leefomgeving, zoals omgevingsvergunningen.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire begroting 2024 Begroting na wijzging 2024 Jaarrekening 2024
PR801 Opbrengst omgevingsvergunningen -1.350 -2.118 -2.074

Kwijtscheldingen

Terug naar navigatie - Kwijtscheldingen

Het kwijtscheldingsbeleid van de gemeente is in overeenstemming met de richtlijnen van het Rijk. In 2024 is tot een totaalbedrag van € 243.000 (2023: € 219.000) aan kwijtscheldingen toegekend.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire begroting 2024 Begroting na wijzging 2024 Jaarrekening 2024
6615200 CIN: Kwijtschelding 264 264 243

Lokale lastendruk

Terug naar navigatie - Lokale lastendruk

De lokale lastendruk is weergegeven in een bedrag per gezin. Het is het totaal van de gemeentelijke belastingen dat per huishouden jaarlijks aan de gemeente moet worden voldaan. Het begrip is in het leven geroepen om op landelijk niveau de effecten van de lokale heffingen voor de burger te kunnen vergelijken. Het betreft hier de onroerendezaakbelasting, de afvalstoffenheffing, de rioolheffing en de hondenbelasting. Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheid (COELO) stelt jaarlijks de ‘Atlas van de lokale lasten’ op. Die biedt inzicht in de ontwikkeling van de lokale lastendruk. Ook wordt onderzocht welke gemeenten de hoogste en laagste lasten hebben.
Nummer 1 (van de 342 gemeenten) heeft de laagste woonlasten. Bij de woonlasten voor eigenaren staat Waalwijk op plek 20 en bij de woonlasten voor huurders op plek 30. In Noord-Brabant staan de gemeenten Etten-Leur (12), Bladel (11), Gilze en Rijen (9) en Tilburg (8) lager bij de woonlasten eigenaar. Bij de woonlasten huurder scoren de volgende gemeenten uit Noord-Brabant lager: Goirle (24), Oisterwijk (23), Waalre (15), Hilvarenbeek (26), Someren (8), Bernheze (10) en Asten (3).  

In onderstaand overzicht is te zien wat de lastendruk in 2024 voor een tweepersoonshuishouden met een eigen woning (WOZ-waarde € 400.000) was. Ook wordt een vergelijking gemaakt met vier vergelijkbare gemeenten.

 
  Heusden Oosterhout Loon op Zand Dongen Waalwijk
OZB (woningen) 360 335 431 440 365
Afvalstoffenheffing 222 306 316 328 218
Rioolheffing 240 249 210 175 189
Totaal 823 890 957  943  772
In het volgende overzicht is te zien wat de lastendruk bedroeg voor een bedrijf met een WOZ-waarde van € 600.000. Voor de rioolheffing is de aanname gedaan dat het bedrijf niet meer dan 500 m3 water heeft geloosd op het riool.
 
  Heusden Oosterhout Loon op Zand Dongen Waalwijk
OZB eigenaren (niet-woningen) 1.416 1.309 1.614 1.825 1.468
OZB gebruikers (niet-woningen) 834 1.221 975 1.284 1.029
Rioolheffing 448 249 210 175 189
Totaal 2.698 2.779 2.799  3.284  2.686
 

Overzicht belastingopbrengsten 2017-2024

Terug naar navigatie - Overzicht belastingopbrengsten 2017-2024

Hieronder een overzicht van de (belasting)opbrengsten van 2017 tot en met 2024 (basis jaarrekeningcijfers, bedragen x € 1.000). Deze cijfers zijn inclusief afwikkelingsverschillen voorgaande jaren. 

Belastingsoort 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024
OZB 11.192 11.439 11.876 12.533 13.072 13.755 14.272 15.932
Hondenbelasting 196 211 212 221 249 255 274 293
Verblijfsbelasting (voorheen toeristenbelasting) 140 123 124 435 185 467 588 381
Woonforensenbelasting 14 11 14 8 9 8 9 13
Parkeerbelasting 1.065 742 749 690 719 1.158 1.452 1.319
Precario 128 128 78 90 70 126 123 125
BedrijvenInvesteringsZone (BIZ) 249 258 261
Reclamebelasting 74 74 67 75 73
Totaal 12.809 12.728 13.120 14.052 14.377 16.018 16.976 18.324
Belastingsoort 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024
Rioolheffing 3.405 3.456 3.531 3.676 3.906 4.178 4.496 4.965
Afvalstoffenheffing/reinigingsrechten 3.544 3.589 3.637 3.835 4.716 4.730 4.713 5.020
Haven- en kadegelden 97 94 146 148 176 173 143 164
Grafrechten 347 335 343 369 378 344 419 245
Marktgelden 27 26 27 29 23 28 27 28
Leges publiekszaken 967 907 663 534 630 626 618 1.012
Leges omgevingsvergunningen 1.161 1.528 2.322 1.977 1.642 1.276 1.957 2.074
Totaal 9.548 9.935 10.669 10.568 11.471 11.355 12.373 13.508

Kostendekkendheid tarieven

Terug naar navigatie - Kostendekkendheid tarieven

In de volgende tabel wordt de kostendekkendheid weergegeven.

bedragen x € 1.000
Kostendekkingdheid heffingen, retributies, leges Primaire begroting 2024 Rekening 2024
Afvalstoffenheffing
- Netto kosten 3.144 4.879
-Overhead en verrekeningen 1.379 1.021
- BTW 200 200
-Baten -4.723 -5.020
-Kostendekkendheid excl. inzet voorziening 100% 82%
- inzet voorziening 0 133
-Kostendekkendheid incl. inzet voorziening 100% 81%
Rioolheffing
- Netto kosten 3.061 4.946
-Overhead en verrekeningen 1.334 687
- BTW 400 400
-Baten -4.795 -4.965
-Kostendekkendheid 100% 82%
- inzet voorziening 0 -3
-Kostendekkendheid incl. inzet voorziening 100% 82%
Grafrechten
- Netto kosten 645 575
-Overhead en verrekeningen 382 382
-Baten -384 -245
-Kostendekkendheid 37% 26%
Haven- en kadegelden
- Netto kosten 665 759
-Overhead en verrekeningen 129 129
-Baten -178 -164
-Kostendekkendheid 22% 19%
Marktgelden
- Netto kosten 103 46
-Overhead en verrekeningen 31 31
-Baten -32 -28
-Kostendekkendheid 24% 36%
Leges fysieke omgeving (bouw)
- Netto kosten 988 2.412
-Overhead en verrekeningen 997 997
-Baten -1.350 -2.074
-Kostendekkendheid 68% 61%
Leges dienstverlening (publiek)
- Netto kosten 474 433
-Overhead en verrekeningen 1.062 1.062
-Baten -1.052 -1.012
-Kostendekkendheid 68% 68%