Uitgaven

10,74%
€ 23.177
x €1.000
10,74% Complete

Inkomsten

2,67%
€ -5.779
x €1.000
2,67% Complete

Saldo

4345,79%
€ 17.398
x €1.000

Beleidsveld 5 : Sport, cultuur en recreatie

Uitgaven

10,74%
€ 23.177
x €1.000
10,74% Complete

Inkomsten

2,67%
€ -5.779
x €1.000
2,67% Complete

Saldo

4345,79%
€ 17.398
x €1.000

Wat houdt dit beleidsveld in?

Terug naar navigatie - Wat houdt dit beleidsveld in?

Het beleid op het gebied van sport, cultuur, erfgoed, recreatie en toerisme is van cruciaal belang voor het bevorderen van een gezonde en verrijkte samenleving. Het beleid is gericht op het creëren van een aantrekkelijke en duurzame omgeving waar zowel inwoners als bezoekers kunnen genieten van een breed scala aan activiteiten.

Vrije tijd levert een bijdrage aan de Waalwijkse opgaven, meer samenhang tussen bevolkingsgroepen én aan de aantrekkingskracht van de drie kernen voor nieuwe en huidige Waalwijkers.

Kortom, de kruisbestuiving tussen deze verschillende domeinen maakt Waalwijk tot een bruisende plek waar sport, cultuur, recreatie, toerisme en erfgoed hand in hand gaan. Deze synergie draagt bij aan een levendige en aantrekkelijke gemeenschap waarin iedereen kan genieten van al het moois dat Waalwijk te bieden heeft.

Vrijetijdsvisie

Terug naar navigatie - Toelichting

Een integrale vrijetijdsvisie is essentieel voor het creëren van een samenhangend beleid dat alle aspecten van vrije tijd omvat. Het bevordert crossovers tussen sectoren zoals sport, cultuur en toerisme, wat leidt tot innovatieve en verrijkende ervaringen voor inwoners en bezoekers. Deze benadering versterkt de lokale economie en draagt bij aan een levendige gemeenschap.

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Sport

Terug naar navigatie - Toelichting

We willen een aantrekkelijke sportieve gemeente zijn voor onze inwoners. 
We willen zoveel mogelijk Waalwijkers vitaal in beweging krijgen en houden. Daarbij zijn vitale sportverenigingen en goede, toekomstgerichte accommodaties van belang.

Sport en bewegen is zowel een doel als middel en draagt op veel manieren bij aan het woon-, leef-, welzijns- en vestigingsklimaat in de gemeente Waalwijk. Beleidsmatige aandacht voor een functioneel en kwalitatief sportkapitaal blijft daarom belangrijk. Het is van belang om mee te bewegen in de behoefte en demografische ontwikkelingen. Een voorbeeld daarvan is de toenemende vraag naar plekken in de openbare ruimte om te sporten en te bewegen.

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

D25.520 Inclusief en vaardig sporten en bewegen

Terug naar navigatie - D25.520 Inclusief en vaardig sporten en bewegen

Omschrijving (toelichting)

We streven ernaar dat onze inwoners vitaal zijn en voldoende bewegen volgens de Nederlandse Norm Gezond Bewegen. We ondersteunen en stimuleren een leven lang plezier beleven aan sporten en bewegen in een inclusieve sport- en beweegomgeving.

Activiteiten

D25.521 Vitale sportaanbieders in een positieve sportcultuur

Terug naar navigatie - D25.521 Vitale sportaanbieders in een positieve sportcultuur

Omschrijving (toelichting)

In de gemeente Waalwijk zijn vitale sportaanbieders en een positieve sportcultuur de kern van een gezonde en verbonden gemeenschap. We ondersteunen verenigingen hierbij zodat iedereen een inclusieve, positieve en veilige sportcultuur ervaart.

Activiteiten

D25.522 Duurzame sportinfrastructuur

Terug naar navigatie - D25.522 Duurzame sportinfrastructuur

Omschrijving (toelichting)

De gemeente Waalwijk streeft naar een toekomstbestendige, multifunctionele sportinfrastructuur en een sportief ingerichte (openbare) ruimte. De sportaccommodaties voldoen na nieuwbouw en renovaties aan de geldende wet- en regelgeving en sluiten aan bij onze visie Duurzaam Waalwijk.

Activiteiten

D25.523 De interne gemeentelijke organisatie van sport optimaliseren

Terug naar navigatie - D25.523 De interne gemeentelijke organisatie van sport optimaliseren

Omschrijving (toelichting)

Nader onderzoek doen naar de beste positionering van het werkveld sport, betreft o.a. het beheer en exploitatie van de gemeentelijke sportaccommodaties en ons lokale platform GO Waalwijk en verenigingsondersteuning. Om te komen tot een integrale aanpak voor sport (beheer en exploitatie van de accommodaties en sportstimulering).

Activiteiten

Cultuur en evenementen

Terug naar navigatie - Toelichting

Cultuur verbindt mensen, verhoogt de aantrekkelijkheid van de stad en draagt bij aan de zelfontplooiing van inwoners. In de ‘Cultuurnota Waalwijk’ staan de thema’s verbinding en welzijn centraal. De gemeente heeft de ambitie om met “De Stad als Podium” iedereen op laagdrempelige wijze met cultuur in aanraking te laten komen, door de stad als podium te gebruiken. Een speerpunt vormt hier de Kunst in de Openbare Ruimte, die de stad kan verlevendigen.

Daarnaast is er het streven om met de ‘Stad als Proeflokaal’ cultuur in te zetten voor de maatschappelijke vraagstukken waar Waalwijk voor staat. De uitdagingen zijn: ‘maatschappelijke activering’, het versterken van de sociale basis en het ‘stimuleren talentontwikkeling’. Daarbij is het uitgangspunt dat betrokkenen actief deelnemen, de praktijken artistiek uitdagend zijn en ze verandering teweegbrengen.

Met onze evenementen willen we er zijn voor al onze inwoners. Daarnaast willen we met evenementen zorgen voor een aantrekkelijkere stad. Hierbij is het belangrijk dat we de organisatoren van evenementen zo goed mogelijk ondersteunen in de aanvraag voor een evenement en richten we ons op evenementen met een duurzaam karakter.

  1. De stad als podium. We willen ervoor zorgen dat cultuur voor iedereen bereikbaar is. We brengen cultuur naar de scholen en in de wijken en zetten de stad in als podium. Hierbij willen we zorgen dat, ook wanneer iemand niet aangesloten is bij een vereniging toch in aanraking kan komen met cultuur. De gemeente wil met Kunst in de openbare ruimte de stad verlevendigen. Waalwijk bezit zo’n 46 kunstwerken in de openbare ruimte, waaronder ook gedenktekens en monumenten. Het streven is deze kunstwerken opnieuw te activeren, door ze onderdeel te laten vormen van een kunstroute.  Niet alle kunstwerken zijn geïnventariseerd, ontsloten, gerestaureerd en/of geplaatst. In een nieuw te vormen  beleidsplan Kunst in de Openbare Ruimte staat deze collectie, en haar toekomst centraal. Hierin wordt onder andere  de identiteit, betekenis en toestand van de collectie als ook het toekomstige verzamel- en ontzamelbeleid geformuleerd. Als onderdeel van dit nieuwe beleid wordt onderzocht of mogelijkheden zijn om, dmv externe financiering, de kunstroute te verlevendigen met een nieuw te vervaardigen werk, en/of een participatie project met primair onderwijs en gemeenschappen uit Waalwijk.
  2. De stad als proeflokaal We willen participatie in cultuur stimuleren middels diverse activiteiten. Hierbij is de samenwerking tussen de culturele partners belangrijk en moeten we deze versterken. Onze partners zijn immers degenen die cultuur direct aan onze inwoners kunnen aanbieden. Door te zorgen voor een versterkte samenwerking kunnen we zorgen voor een stabiel(er) cultureel veld en kunnen verenigingen elkaar aanvullen waar dat nodig is. Ook willen we de samenwerking tussen de culturele partners en sociale partners versterken. Hiermee kunnen we ervoor zorgen dat kwetsbare inwoners eerder worden gesignaleerd en bijvoorbeeld gekoppeld kunnen worden aan sociale partners om onder andere de sociale basis te versterken en onze inwoners preventief te kunnen ondersteunen in hun hulpvraag. 
  3. Duurzame evenementen. Door te zorgen dat de weg naar het organiseren wordt vergemakkelijkt voor organisatoren zullen er gemakkelijker kleinere evenementen worden georganiseerd. Dat zorgt ervoor dat de levendigheid in alle kernen kan worden vergroot. Tot slot staat duurzaamheid hoog in het vaandel bij gemeente Waalwijk. We faciliteren dan ook in het duurzamer maken van evenementen. Onder andere door bij terugkerende evenementen een scan uit te voeren waar mogelijke verbeterpunten uit komen om evenementen duurzamer te maken.

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

D25.530 De stad als podium inzetten

Terug naar navigatie - D25.530 De stad als podium inzetten

Omschrijving (toelichting)

Door de stad als podium in te zetten kunnen we de buitenruimte en de openbaar toegankelijke voorzieningen inzetten om cultuur dichterbij de inwoners te brengen en te zorgen dat cultuur voor iedereen bereikbaar is. In 2024 is het plan “kunst in de openbare ruimte” vastgesteld door het College, deze zal later opgenomen worden in de Vrijetijdsvisie. Doel is om kunst meer in te gaan zetten voor het verlevendigen van de openbare ruimte. De huidige kunst in de openbare ruimte is inmiddels geïnventariseerd en samen met een commissie zal bekeken worden welke kunst er herplaatst/geplaatst wordt in de openbare ruimte.

Activiteiten

D25.531 De stad als proeflokaal inzetten

Terug naar navigatie - D25.531 De stad als proeflokaal inzetten

Omschrijving (toelichting)

In 2025 wil de gemeente cultuur dichter bij de inwoners brengen, cultuur voor iedereen bereikbaar maken en de samenwerking tussen de culturele en sociale partners versterken. Dit onder andere door te experimenteren met culturele activiteiten die gericht zijn op een hogere participatiegraad van inwoners binnen de culturele sector.

Activiteiten

Recreatie en toerisme

Terug naar navigatie - Toelichting

Recreatie en toerisme is cruciaal voor de leefbaarheid en de brede welvaart. Daarnaast biedt het ontspanning en vermaak op diverse manieren en is het belangrijk voor inwoners, ondernemers en bezoekers. Een wandeling in de natuur of een museumbezoek illustreert de variëteit in vrijetijdsbesteding. Recreatie en toerisme creëert kansen voor een aantrekkelijk Waalwijk, zowel voor recreanten, bezoekers als voor ondernemers en het versterken van het vestigingsklimaat.

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

D25.540 Verbeteren van de gemeente Waalwijk als recreatief-toeristische plek

Terug naar navigatie - D25.540 Verbeteren van de gemeente Waalwijk als recreatief-toeristische plek

Omschrijving (toelichting)

De gemeente Waalwijk biedt een uniek aanbod van cultureel erfgoed, bijzondere natuur en een goede fiets- en wandelverbinding. Deze huidige en mogelijk nieuwe voorzieningen moeten ervoor zorgen dat (jonge) inwoners blijven en aangetrokken worden. Bovendien stimuleert recreatie en toerisme de lokale economie, is het van belang voor de ondernemers en de werkgelegenheid en bevordert het de instandhouding van historisch en natuurlijke bezienswaardigheden.

Activiteiten

Erfgoed

Terug naar navigatie - Toelichting

Erfgoed vormt de essentie van onze identiteit en geschiedenis. Het verbindt ons met het verleden, verrijkt het heden en inspireert de toekomst. Door het behoud en de viering van erfgoed, koesteren we de verhalen en tradities die onze gemeenschap uniek maken. Het stimuleert ook het toerisme en draagt bij aan educatie en sociale cohesie. Erfgoed is ons collectief geheugen, een schat die we moeten bewaren voor komende generaties.

Openbaar groen

Terug naar navigatie - Toelichting

In 2030 hebben we ten opzichte van 2019 een toename van 10% gemeentelijk groen gerealiseerd en de biodiversiteit met 5% vergroot. Daar waar mogelijk worden meerdere functies in het groen geïntegreerd, zoals waterberging, speelfuncties en wandelpaden. We streven ernaar dat iedere inwoner binnen 300 meter een toegankelijke groenvoorziening heeft.

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

D25.560 Groen uitbreiden en biodiversiteit vergroten

Terug naar navigatie - D25.560 Groen uitbreiden en biodiversiteit vergroten

Omschrijving (toelichting)

In 2030 hebben we ten opzichte van 2019 een toename van 10% gemeentelijk groen gerealiseerd en de biodiversiteit met 5% vergroot. Om dit te bereiken wordt het gemeentelijk beleid geactualiseerd en in de gemeentelijke reconstructies wordt het groen geoptimaliseerd in kwaliteit en kwantiteit. Ook nemen we deel aan het ‘tuincoaches’ project van IVN en Stichting Steenbreek om ook op private terreinen groen en biodiversiteit te stimuleren. Met het groenbeheer wordt ingezet op meer ruimte voor wilde kruiden, in gazons en plantsoenen die een minder strak uiterlijk behoeven. Ook laten we bladeren steeds meer liggen in de plantsoenen, zodat zij op natuurlijke wijze kunnen verteren ten gunste van een gezond bodemleven en gezonde planten. Daar waar mogelijk worden meerdere functies in het groen geïntegreerd, zoals waterberging, speelfuncties en wandelpaden. We streven ernaar dat iedere inwoner binnen 300 meter een toegankelijke groenvoorziening heeft.

Activiteiten

D25.561 Versterking groenstructuur/-beleving binnenstad

Terug naar navigatie - D25.561 Versterking groenstructuur/-beleving binnenstad

Omschrijving (toelichting)

Een verdere versterking van de openbare ruimte en vergroening in de binnenstad is niet alleen goed voor de beleving en ontmoetingskansen van bezoekers maar ook noodzakelijk om bewoners van toe te voegen woningen een goede leefomgeving te kunnen bieden. Terugdringen van verstening is bovendien noodzaak in het kader van klimaatadaptatie in brede zin.

Activiteiten

Wat mag het kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten?

De lasten en baten van het beleidsveld 5 Sport, cultuur en recreatie worden hierna toegelicht, met daarbij:
- De cijfers uit de jaarrekening 2023, de gewijzigde begroting 2024 en de begroting 2025 van lasten en baten met mutaties reserves.
- Een overzicht van de in de begroting 2025 verwerkte voorstellen, grotendeels afkomstig uit de Kadernota 2025.
- Een toelichting op de verschillen tussen de gewijzigde begroting 2024 en de begroting 2025.

De toelichting op de voorstellen uit de Kadernota 2025 is terug te lezen in de begrotingsapp:
- Onontkoombaarheden in bijlage 1 .
- Nieuwe voorstellen domein 1 Vitale Stad in bijlage 2.
- Nieuwe voorstellen domein 2 Mens en samenleving in bijlage 2. 

Bedragen x €1.000

Voorstellen in begroting verwerkt

Terug naar navigatie - Voorstellen in begroting verwerkt

Vanuit de Kadernota 2025 zijn de volgende budgetaanpassingen bij dit beleidsveld in de begroting verwerkt.

In de Kadernota 2025 is voor de voorstellen KN25 O1.01 en O1.02 onderhoudskosten en verhoging voorziening vastgoed. in totaal € 425.000 opgenomen. Echter bij het samenstellen van de begroting 2025 zijn die uitgesplitst naar de gebouwen waar de aanpassingen moeten gebeuren. De financiële effecten hiervan landen in meerdere beleidsvelden waar alle lasten van die gebouwen zitten (is dus versnipperd). Voor beleidsveld 5 gaat het om € 248.000 in 2025 en € 237.000 in de jaren erna.

Naar aanleiding van motie 6 uit het kaderstellend debat op 4 juli jl. is het voorstel tot extra subsidie Schoenenkwartier met ingang van 2026 uit de begroting gehaald.

Toegekende budgetmutaties ( bedragen * € 1.000) 2025 2026 2027 2028
Onontkoombaarheden Kadernota 2025
KN25 O1.01 / O1.02 Verhoging onderhoudskosten in exploitatie tbv klein en jaarlijks onderhoud en verhoging dotatie voorziening onderhoud 248 248 248 248
KN25 O3.02 E-depot en huisvesting streekarchief SALHA 32 131 82 82
KN25 O4.04 Toevoegen jaarschijf 2028 aut. Groei groen 0 0 0 38
Nieuwe voorstellen domein 1 Vitale stad
KN25 NV1.06 Aanleg zwemlocatie Surfvijver en Stadsstrand 31 31 31 31
KN25 NV1.09 Beheer en onderhoud speel en sporttoestellen 153 73 65 65
KN25 NV1.31 Westelijke Langstraat - recreatieve projecten 100 0 0 0
Nieuwe voorstellen domein 2 Mens en samenleving
KN25 NV2.10 Verhoging subsidie Schoenenkwartier 0 203 203 203
KN25 NV2.13 Structurele dekking vaste beleidsmedewerker sportaccommodaties 93 93 93 93
Totaal 657 779 722 760
Waarvan aangepast in begroting 2025:
Kaderstellend debat 4 juli 2024, motie 6
Verhoging subsidie Schoenenkwartier 0 -203 -203 -203
Verwerkt in begroting 2025 657 576 519 557

Toelichting begroting 2025 t.o.v. gewijzigde begroting 2024

Terug naar navigatie - Toelichting begroting 2025 t.o.v. gewijzigde begroting 2024

Lasten
De lasten zijn in 2025 ten opzichte van  de gewijzigde begroting 2024 toegenomen met € 926.000.
Belangrijkste oorzaken zijn:

-  Hogere lasten in de begroting 2025: € 1.600.000.
-  Minder lasten ten opzichte van 2024: € 700.000.

Verklaringen voor hogere lasten:

-  Hogere lasten door nieuwe voorstellen kadernota:  € 657.000.
-  Indexatie: € 500.000. Conform indexeringen zoals opgenomen in de nota van uitgangspunten.
-  Extra doorbelasting salarislasten: € 600.000. Vanuit diverse teams zijn de doorbelastingen opnieuw beoordeeld en heeft er een wijziging plaatsgevonden op de plaats van doorbelasting, dat leidt in beleidsveld 5 tot hogere lasten maar op andere beleidsvelden tot lagere lasten.

Verklaringen voor minder lasten:

-  Minder energielasten in 2025: € 350.000 minder, tijdens de energiecrisis slechts voor twee jaar extra energielasten geraamd. Voor de jaren daarna is een stelpost opgenomen om de structureel hogere energielasten te dekken. Deze stelpost is nog niet in de begroting verdeeld.
-  De SPUK-regeling (Eenmalige specifieke uitkering lokale bibliotheekvoorzieningen 2023-2024) resulteert in een verschil van € 440.000 door incidenteel geld ter versterking en doorontwikkeling van bibliotheekvoorzieningen.


Baten
De baten zijn in 2025 ten opzichte van  de gewijzigde begroting 2024 afgenomen met € 189.000.
Belangrijkste oorzaken zijn:

-  SPUK-regeling (Eenmalige specifieke uitkering lokale bibliotheekvoorzieningen 2023-2024): Resulteert in minder baten van € 440.000 door incidenteel geld ter versterking en doorontwikkeling van bibliotheekvoorzieningen en informatiepunt digitale overheid.
-  Indexatie: Leidt tot hogere baten van € 200.000, met name door subsidies (waaronder monumenten).


Reserves
De stortingen en onttrekkingen aan de reserves zijn in 2025 ten opzichte van de gewijzigde begroting 2024 per saldo afgenomen met € 325.000.

In 2024 waren er extra onttrekkingen in de mutatie van de reserves beleidsveld 5. Deze onttrekkingen komen niet terug in de begroting van 2025:

-  Extra onttrekking in 2024 van € 45.000 voor eerherstel en erkenning van het leed van de 1e generatie Molukse KNIL-militairen.
-  Budgetoverhevelingen in 2024 (vanuit 2023) van € 178.000 vanuit de jaarverslaggeving.
-  Onttrekking van de reserve Schoenenkwartier in 2024: € 44.000.
-  Het met ingang van 2025 vervallen van de onttrekking uit de reserve Onderwijshuisvesting i.v.m. sporthallen De Slagen en De Zeine voor € 65.000 (door gewijzigde systematiek van de reserve Onderwijshuisvesting).