Programma's Binnenstad, Duurzaamheid, Economie en Veiligheid

In 2016 is gestart met programmatisch werken door het tijdelijk aanstellen van drie programmamanagers (Binnenstad, Economie en Veiligheid). Hiermee hebben we een eerste stap gezet om de maatschappelijke opgaven centraal te stellen. Wij vinden programmamanagement een krachtig instrument, maar een goede evaluatie hiervan is wel belangrijk. Deze evaluatie is nog niet uitgevoerd. Gezien de grote opgaven waar we voor staan, zie beleidsveld 6 en 7, zetten we het programmamanagement voor Binnenstad, Economie en Veiligheid voor 2019 en 2020 voorlopig voort. Ook voegen we nieuw programmamanagement voor Duurzaamheid toe. Daarbij stellen we de voorwaarde dat er na twee jaar, vóór de kadernota 2021, een evaluatie plaatsvindt van het programmamanagement waarin zichtbaarheid, toerusting, inbedding in de organisatie, slagkracht en de behaalde resultaten en effecten belangrijke meetindicatoren zijn. Op basis daarvan besluiten we of het programmamanagement wordt gecontinueerd. Naast een programmamanager heeft elk programma een ontwikkelbudget ter beschikking. Daarnaast is  voor alle vier programma’s een uitvoeringsbudget gereserveerd waaruit de uitvoeringsmaatregelen op basis van concrete plannen kunnen worden gedekt.

Ambitie
In onze strategische visie Waalwijk 2025 hebben we de binnenstad benoemd als één van de urgenties. We gaan de binnenstad transformeren tot een toegankelijke en aantrekkelijke plek voor ontmoeting en vermaak. Daarbij verbinden we onze schoen- en lederbedrijven aan de retail- en leisurefunctie. Tegelijkertijd gaan we naar een compacter centrum dat minder leunt op winkels, maar waar ruimte is voor ontmoeten en wonen. 

We pakken deze ambitie programmatisch op: onze doelstelling is duidelijk, de komende jaren werken we integraal en stap voor stap om dit te bereiken en sturen snel bij om kansen te benutten en om snel in te kunnen spelen op nieuwe ontwikkelingen. De vastgestelde  centrumvisie is de basis voor het programma. Het te voeren beleid en achtergronden kunt u in meer detail lezen op pagina 34 (beleidsveld 3: economie). 

Wat willen we bereiken?

• Een compacter centrum in zowel aanbod als vierkante meters
  • transformatie van ongeveer 10.000 m2 winkelruimte
  • toevoegen van ongeveer 100 woningen in de periode tot 2025
  • leegstand terugdringen naar 5%  in 2025

• Centrum is een aantrekkelijke plek voor ontmoeting en vermaak
  • imago centrum verbeteren
  • bezoekersaantallen stijgen 
  • uitbreiding boodschappenaanbod in het centrum
  • uitbreiding horeca met 500m2 
  • waardering binnenstad stijgt

• Verbinden schoen- en lederbedrijven aan de retail- en leisurefunctie in het centrum
  • opening schoen- en ledermuseum in 2021
    
    

Wat mag het kosten?
Voor het programma binnenstad zijn beperkte middelen beschikbaar. Naast een ontwikkelbudget van € 75.000 is er een nog nader te bepalen gedeelte beschikbaar van het voor de vier programma’s beschikbaar gestelde investeringsbudget voor de komende twee jaar voor concrete programma acties. De meeste acties worden daarom gefinancierd uit de lijnbudgetten zoals aangegeven in de desbetreffende beleidsvelden.

Ambitie
Duurzaamheid is de groene draad in onze strategische visie Waalwijk 2025. De nieuwe coalitie heeft in haar programma 'Samen duurzaam vooruit' de ambities uit Waalwijk 2025 herhaald en aangescherpt, onder andere door Duurzaamheid als vierde programma op te nemen.

Waalwijk ontwikkelt zich duurzaam. Daarbij kunnen wij ons meten met de besten van Brabant.  Een duurzame ontwikkeling gaat niet ten kosten van alles. Bij elke ontwikkeling wordt een balans gezocht tussen de effecten op de 3 P's (planet, people en profit).  In 2019 wordt het programma duurzaamheid vormgegeven. Hierin willen we met belanghebbenden, belangstellenden, onderwijs, experts en de raad de weg waarlangs we de korte- en lange termijn doelen willen bereiken vastleggen.  We noemen dat de Waalwijkse  Duurzaamheidsagenda.  In dit proces besteden we veel aandacht aan bewustwording en imago. Waarom doen we de dingen die we doen, waar liggen de keuzes, wat moeten we doen? Daarnaast moet in de duurzaamheidsagenda de doorvertaling plaatsvinden van de enorme energietransitie die in Nederland wordt vormgegeven vanuit het rijk waarvan de uitvoering bij de regio's en gemeenten ligt. We zoomen hieronder alvast in op de  hoofdlijnen van onze aanpak. 

Wat willen we bereiken?

• Waalwijk is uiterlijk 2043 klimaatneutraal
  Bij mitigatie proberen we de klimaatverandering tegen te gaan via de energietransitie uit het landelijk Klimaatakkoord. We richten ons zowel op het opwekken van duurzame energie als het verminderen van het energieverbruik. Deze enorme opgave wordt vanuit het landelijk klimaatakkoord via de provincies en Regionale Energiestrategieën (RES) uitgerold. Wij zullen in 2019 in de regio afspraken maken over de verhouding (wind, zon, geo, bio) waarin wij een bijdrage kunnen leveren aan de regionale doelstelling. Bij adaptatie proberen we onze buitenruimte  aan te passen aan de klimaatverandering zoals hittestress en (regen)waterovervloed.
  • energieverbruik huishoudens, bedrijven en eigen organisatie daalt
  • aandeel duurzame energie stijgt 
  • aandeel verharde oppervlakte in de gemeente daalt 

• Waalwijk heeft een groene en gezonde leefomgeving
  We werken aan een groene en gezonde leefomgeving omdat dit van invloed is op de gezondheid van onze inwoners en de tevredenheid van de leefomgeving. Onze groene buitenruimte is goed lopend bereikbaar en nodig uit tot bewegen. We werken aan een duurzame mobiliteit. We stimuleren het gebruik van schone voertuigen, de aanleg van comfortabele (snelle) fietspaden. (zie beleidsveld 2 Verkeer, Vervoer en Waterstaat).
• licht- en geluidshinder neemt niet toe
• verhogen van de biodiversiteit
• tegengaan verharde oppervlakte, vergroten groenbeleving

• We schakelen om naar een circulaire economie
  Waalwijk wordt een economisch systeem dat hergebruik van producten en grondstoffen maximaliseert en waardevernietiging minimaliseert. Dat is een ander economisch systeem dan het huidige lineaire systeem waarin grondstoffen worden omgezet in producten die aan het einde van hun levensduur worden vernietigd. Met onze organisatie en met (koepels van) bedrijven gaan we waar mogelijk gesprekken aan, in het kader van groene ondernemerschap , om gebouwen en (productie) processen circulair in te richten. Initiatieven om bezit te reduceren worden ondersteund, denk hierbij bijvoorbeeld aan deelauto- projecten (Mobility as a Service, MaaS).
  • in 2021 wordt 85% van ons afval hergebruikt
  • maximaal 45kg restafval per inwoner per jaar in 2021
    
    

Wat mag het kosten?
Voor het programma duurzaamheid zijn beperkte middelen beschikbaar. Naast een ontwikkelbudget van € 75.000 is er een nog nader te bepalen gedeelte beschikbaar van het voor de vier programma’s beschikbaar gestelde investeringsbudget voor de komende twee jaar voor concrete programma acties. De meeste acties worden daarom gefinancierd uit de lijnbudgetten zoals aangegeven in de desbetreffende beleidsvelden.  Daarnaast gaan we op zoek naar co-financiering vanuit landelijke, provinciale en regionale middelen.

Indicatoren
De belangrijkste prestatie-indicator voor het programma duurzaamheid in 2019 is het beschikbaar zijn van de Waalwijkse Duurzaamheidsagenda. Hierin wordt geschetst op welke wijze en langs welke route we de duurzaamheidsambities van de gemeente Waalwijk realiseren. In de duurzaamheidsbenchmark van het bureau TELOS worden periodiek de Waalwijkse duurzaamheidsprestatie gemonitord. Parallel aan het opstellen van de Waalwijkse duurzaamheidsagenda en -monitor wordt reeds gewerkt aan hierna genoemde maatregelen.

Ambitie

In 2025 is Waalwijk een aantrekkelijk gemeente om te werken en ondernemen en zijn we een duurzaam regionaal werkgelegenheidscentrum. Daarbij is de vraag en aanbod op de arbeidsmarkt in balans en is Waalwijk het centrum van schoen- en lederontwikkeling in Nederland. Aldus onze strategische visie en het coalitieprogramma 'Samen duurzaam vooruit'. 

Wat willen we bereiken?

• Waalwijk is een regionaal werkgelegenheidscentrum:  
  • werkeloosheidscijfer onder landelijke en Brabants gemiddelde
  • we vergroten uitstroom uit de participatiewet

• We hebben een aantrekkelijk vestigingsklimaat:
  • Waalwijk blijft een logistieke toplocatie van Nederland
  • we staan structureel in de top 25 van (digitale) dienstverlening van Nederland
  • we zorgen voor voldoende en veilige bedrijventerreinen 

• Waalwijk is het centrum van de schoen- en lederontwikkeling in Nederland
  • aantrekken nieuwe bedrijven uit de sector
  • de komende coalitieperiode host Waalwijk 1 à 2 (inter)nationale evenementen (schoen- en ledersector) 

Wat mag het kosten?

Voor het programma economie zijn beperkte middelen beschikbaar. Er is een ontwikkelbudget van € 75.000,-- plus een nog nader te bepalen gedeelte van het voor de vier programma’s beschikbaar gestelde investeringsbudget voor de komende 2 jaar voor concrete programma acties. De meeste acties worden derhalve gefinancierd uit de lijnbudgetten zoals aangegeven in de desbetreffende beleidsvelden.

Indicatoren

Voor de monitoring  van de voortgang van het programma willen we het economisch vliegwiel inzetten. Op de belangrijkste sectoren  meten we jaarlijks de progressie en geven dat grafisch weer in het economisch vliegwiel
Daarnaast worden in de beschreven acties in de diverse beleidsvelden de resultaten beschreven.

Ambitie
Waalwijk is een veilige gemeente en dit willen we zo houden. We ambiëren sociale en fysieke veiligheid voor alle Waalwijkers. Een veilige omgeving om te wonen, werken en recreëren en onze kinderen te laten opgroeien. Daarom spelen we tijdig en adequaat in op de dynamiek die veiligheid met zich meebrengt. Veiligheid is bovendien iets van iedereen, dus we streven er naar dat iedereen in Waalwijk meewerkt om Waalwijk veilig te houden (maatschappelijke barrière). Dat geldt ook voor de organisatie gemeente Waalwijk (interne barrière).

Toelichting op programma veiligheid versus beleidsveld veiligheid. Het programma Veiligheid richt zich met name op de vraag wat er nodig is (randvoorwaardelijk) om duurzaam aan veiligheid te werken. De focus daarbij is beleidsveld -en daarmee portefeuille- overstijgend. Het beleidsveld veiligheid richt zich met name op de inhoudelijk relevante thema's en de operationele aanpak. De focus daarvan is specialistisch en binnen het beleidsveld/portefeuille veiligheid. 

Wat willen we bereiken?

• We spelen adequaat in op de dynamiek van veiligheid
  Ons veiligheidsbeleid is een dynamisch geheel. Dit betekent dat we altijd inspelen op actualiteiten. Extra aandacht is er voor de in het integraal veiligheidsbeleidsplan 2019-2022 opgenomen prioriteiten:
  • Daling van de overlast
    We acteren op alle vormen van overlast waarbij de leefomgeving van onze inwoners wordt aangetast. Samen met onze partners passen we maatwerk toe omdat elke situatie om zijn eigen aanpak vraagt.
  • Aanpak High Impact Crimes
    Hierbij gaat het om vormen van criminaliteit die veel impact hebben op het veiligheidsgevoel van de betrokkenen. Bijvoorbeeld woninginbraken, overvallen en straatroven.
  • Versterking verbinding zorg en veiligheid
    Door aan de voorkant adequate hulp te bieden wordt zoveel mogelijk voorkomen dat er onveilige situaties ontstaan. We handelen bij voorkeur preventief, maar indien nodig ook repressief. Een goede en snelle samenwerking tussen zorg- en veiligheidspartners is hiervoor essentieel. 
  • Tegen gaan van ondermijning
    Dit beslaat alle vormen van criminaliteit waarbij het gezag wordt aangetast of waarbij sprake is van verwevenheid tussen de onderwereld en bovenwereld. Enkele voorbeelden zijn hennepteelt, handel in harddrugs, criminele motorclubs en witwassen door bijvoorbeeld 'kamergewijze verhuur'.
    
    
• We versterken de maatschappelijke barrière
  We willen onveiligheid voorkomen en bestrijden. We streven naar balans  en samenhang tussen zorg en veiligheid, het één kan immers niet zonder het ander. 
  
  
• We versterken de interne barrière
  Onze informatiepositie moet hiertoe worden versterkt om problemen eerder te onderkennen en adequater te kunnen werken. Als overheid geven we ruimte om te ondernemen, maar we zijn daarin niet naïef en integer. Publieksdienaren moeten hun werk altijd veilig kunnen doen en daarom streven we naar een 100% Veilige Publieke Taak.
  
  
• Veiligheid is van ons allemaal
  Veiligheid creëren we bovendien niet alleen, maar we doen dit samen met onze inwoners en bedrijven. Zo mogelijk ontdekken we vroegtijdig problematiek bij jeugd en bij gezinnen en we spelen daar snel op in om erger te voorkomen. 
  
  

Wat mag het kosten?
Voor het programma Veiligheid zijn beperkte middelen beschikbaar. Er is een ontwikkelbudget van € 75.000 plus een nog nader te bepalen gedeelte van het voor de vier programma’s beschikbaar gestelde investeringsbudget voor de komende twee jaar voor concrete programma acties. Daarnaast een werkbudget van € 90.000 voor intensivering veiligheid. De meeste acties worden derhalve gefinancierd uit de lijnbudgetten zoals aangegeven in de desbetreffende beleidsvelden.