De begroting 2019 is om meerdere redenen bijzonder. Niet alleen omdat deze voor het eerst volledig in digitale vorm is. Ook is het de eerste begroting die wij als college in deze bestuursperiode aanbieden aan de gemeenteraad van Waalwijk.
Omdat dit de eerste begroting is die wij in digitale vorm aanbieden, via de begrotingsapp, willen wij u enkele punten ter verduidelijking toelichten. In deze begroting hebben we zoveel mogelijk aanbevelingen vanuit het rapport van de Rekenkamercommissie "Inzichtelijkheid van de Programmabegroting" overgenomen. Hieruit is onder andere naar voren gekomen dat we de acties voortkomend uit het coalitieakkoord beter moeten verbinden in de reguliere begrotingen. Om voor u, als raad, een goed overzicht te geven waar welke "maatregel" (Wat gaan we er voor doen?) die we als gemeente nemen ontstaan is, rubriceren we deze zaken voortaan als volgt: C18 |, B19 | enzovoorts. C18 staat voor Coalitieakkoord 2018, B19 staat voor Begroting 2019. In komende rapportages zullen hier nog andere "codes" bijkomen zoals V19 | voor Voorjaarsbericht 2019, N18 | voor Najaarsbericht 2018 en J18 | voor Jaarrekening 2018.
In deze inleiding brengen wij specifiek vijf onderwerpen onder uw aandacht:
1. Coalitieprogramma 2018-2022
Onder de benaming "Samen Duurzaam Vooruit" is het programma voor de periode 2018-2022 samengesteld door de vier fracties die de coalitie en het college vormen. Het programma is daardoor niet alleen als coalitieprogramma, maar ook als collegeprogramma te beschouwen. Het kaderstellend debat dat de raad op 28 juni 2018 heeft gevoerd met het oog op de samenstelling van de begroting 2019 is gebaseerd op dit programma. De raad heeft toen besloten tot verwerking in de begroting 2019 en daarbij behorende meerjarenramingen van de in het coalitieprogramma 2018-2022 in bijlage 1 vermelde financiële mutaties (zie hier).
Door de raad zijn in het kaderstellend debat geen moties of amendementen aangenomen die leiden tot wijziging op de in het coalitieakkoord vermelde mutaties.
2. Een geheel nieuwe begroting
De begroting 2019 wijkt zowel qua inhoud, indeling als vormgeving af van de begrotingen tot en met het jaar 2018.
De begroting 2019 vormt als verbeterd en modern vormgegeven sturingsinstrument de basis en eerste aanzet voor vernieuwing van het P&C instrumentarium (begroting- voorjaarsbericht-najaarsbericht-jaarrekening).
Om het onderscheid te duiden tussen de 'taakveldprogramma's' en de vier programma's binnenstad, economie, veiligheid en duurzaamheid hebben wij de eerste "beleidsvelden" genoemd. De begroting bestaat daarmee naast deze inleiding uit:
- Beschrijving van de programma's;
- De 9 beleidsvelden (naar taakveldindeling);
- De 7 verplichte paragrafen;
- De financiële begroting
3. Reëel en structureel sluitende begroting
De begroting 2019 eindigt met de volgende totalen:
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
| Werkelijke begrotingspositie | 1.492.335 | 2.061.361 | 1.826.134 | 1.545.564 |
De begrotingspositie wijkt daarmee nauwelijks af van de verwachting na het coalitieprogramma, de meicirculaire gemeentefonds en het voorjaarsbericht.
Van belang is de vraag of de begroting ook reëel en in structurele zin sluitend is. Wij zijn van mening dat de begroting toereikende budgetten voor uitvoering van beleid bevat en daarmee reëel is. Het is ook een structureel sluitende begroting. In de financiële begroting is een overzicht vermeld dat inzicht geeft in alle incidentele baten en lasten en een opstelling gemaakt die leidt tot de begrotingspositie op structurele baten en lasten. De toelichting op de incidentele baten en lasten is reeds gegeven in het coalitieprogramma. Hoewel de door de commissie BBV vastgestelde notitie van structurele baten en lasten eerst verscheen nadat het begrotingsproces ver gevorderd was, kunnen we stellen dat de begroting 2019 van Waalwijk in lijn is met de notitie.
De begrotingspositie op structurele baten en lasten eindigt met de volgende resultaten:
| 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | |
| Structurele begrotingspositie | 1.636.606 | 2.161.361 | 1.926.134 | 1.620.564 |
4. Risico's afwaardering grondpositie
In het coalitieprogramma is ingegaan op het risico om gronden af te moeten waarderen omdat ze op dat moment niet in exploitatie kunnen worden genomen. Er is aangegeven dat wellicht eind 2019 een bedrag van € 7.000.000 moet worden afgeboekt. Inmiddels is een inventarisatie gemaakt van de gronden waar afwaarderingsrisico wordt gelopen. Op basis van de jaren waarin de gronden verworven zijn hebben wij vastgesteld dat het risico zich niet eerder voordoet dan per eind 2021 voor een bedrag van € 1.500.000, per eind 2022 voor een bedrag van € 7.000.000 en per eind 2023 voor een bedrag van € 6.900.000. Naarmate het risico verder in de tijd ligt, is de kans groter dat het zich niet voordoet omdat de gronden op dat moment reeds in exploitatie zijn genomen.
5. Verloop van de beleidsreserve 2019-2022
In het coalitieprogramma is aangegeven dat er ten laste van reeds behaalde winsten met de grondexploitatie (deze zijn toegevoegd aan de Algemene Reserve) per 1 januari 2019 een reserve ter grootte van € 6.500.000 wordt gevormd. Deze reserve biedt dekking aan nieuw beleid met een incidenteel karakter.
Op basis van de voorliggende begroting kan het volgende beeld worden gegeven:
| Vorming beleidsreserve vanuit aan de Algemene Reserve toegevoegde winsten behaald uit de grondexploitatie | 6.500.000 |
| Onttrekking in 2019 | -/- 3.180.000 |
| Onttrekking in 2020 | -/- 1.030.000 |
| Resteert per 31-12-2020 | 2.290.000 |
Voor de jaren 2021 en 2022 is afgerond dus nog een bedrag van € 2.300.000 beschikbaar waaraan op dit moment geen nadere bestemming is gegeven.
De onttrekkingen aan de reserve in 2019 en 2020 zijn in de financiële begroting toegelicht.
6. Behandelingsprocedure begroting 2019 inclusief verantwoordingsmomenten
| Aanbieding begroting aan de raad | 4 oktober 2018 |
| Waalwijks podium Input begroting | 25 oktober 2018 |
| Waalwijks podium Forum besluit (A) | 1 november 2018 |
| Debat en besluit begroting (B) | 8 november 2018 |
Vaststelling van de begroting is voorzien op donderdag 8 november 2018. Samen met de begroting zal de raad een voorstel tot 1e wijziging van de begroting worden aangeboden. Door middel van die wijziging zal het college voorstellen doen ter bestemming van het begrotingsresultaat.
Waalwijk, 2 oktober 2018,
het college van Waalwijk