Paragraaf Lokale heffingen

Inleiding
Deze paragraaf bevat informatie over de WOZ en de diverse gemeentelijke belastingen en heffingen voor het jaar 2023. De volgende belastingen/heffingen worden door de gemeente Waalwijk opgelegd:
  • Onroerende-zaakbelasting;
  • Rioolheffing;
  • Afvalstoffenheffing / reinigingsrechten;
  • Hondenbelasting;
  • Woonforensenbelasting;
  • Verblijfsbelasting;
  • Precariobelasting;
  • BedrijvenInvesteringsZone (BIZ);
  • Overige heffingen en leges.
In deze paragraaf gaan wij in op de bovengenoemde belastingen en leges. Per belasting- of legessoort hebben wij de begrote opbrengsten en werkelijk resultaten opgenomen. Ook is de hoogte van de tarieven van genoemde belastingen vergeleken met de tarieven de omliggende gemeenten Heusden en Oosterhout. Dat geeft een beeld van de belastingdruk in Waalwijk. Tenslotte besteden wij aandacht aan kwijtschelding van gemeentelijke belastingen. Daarbij geven wij aan wat de financiële gevolgen zijn van het gevoerde kwijtscheldingsbeleid.
 
Beleidsuitgangspunten 2023
Het uitgangspunt is dat de tarieven voor de gemeentelijke dienstverlening 100% kostendekkend zijn (o.a. afvalstoffenheffing, rioolheffing en leges). Voor een eventuele correctie op inflatie, wordt gecontroleerd of dit niet leidt tot meer dan 100% kostendekking. Dit laatste is op grond van de Gemeentewet niet toegestaan. In het jaar 2023 hebben wij de tarieven volgens de wettelijke eisen vastgesteld.

 

Onroerendezaakbelasting

Terug naar navigatie - Onroerendezaakbelasting

De onroerendezaakbelasting (OZB) wordt geheven van diegenen die op 1 januari gebruik maken en/of in het bezit zijn van een pand. Te onderscheiden zijn:

  • Gebruikersbelasting (niet-woningen): die wordt opgelegd aan diegene die de onroerende zaak gebruikt;
  • Eigenarenbelasting (woningen en niet-woningen): die wordt opgelegd aan de zakelijk gerechtigde (meestal de eigenaar) van een onroerende zaak.

Degene die op 1 januari van het belastingjaar de onroerende zaak in eigendom heeft en/of hiervan gebruik maakt, betaalt onroerende zaakbelasting voor het gehele jaar. De WOZ-waarde van de onroerende zaak vormt de basis voor de heffing. De waarde is via een WOZ-beschikking vastgesteld. De gemeente Waalwijk past tariefdifferentiatie tussen woningen en niet-woningen toe. Tariefdifferentiatie zorgt voor een evenwichtige lastenstijging tussen burgers en bedrijven.

Bedragen x €1.000
Belastingsoort Primaire Begroting 2023 Begroting na wijziging 2023 Jaarrekening 2023
PR061 OZB woningen -6.748 -6.748 -6.804
PR062 OZB niet-woningen -7.529 -7.529 -7.468

Rioolheffing

Terug naar navigatie - Rioolheffing

Rioolheffing wordt geheven om de aanleg en de instandhouding van het gemeentelijk rioleringsstelsel te kunnen bekostigen. In het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) zijn voor de langere termijn de vervanging van de riolering en de onderhoudskosten aangegeven.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire Begroting 2023 Begroting na wijziging 2023 Jaarrekening 2023
PR707 Rioolrechten -4.420 -4.420 -4.496

Reinigingsrecht / afvalstoffenheffing

Terug naar navigatie - Reinigingsrecht / afvalstoffenheffing

Op basis van de milieuwetgeving is de gemeente verplicht huishoudelijke afvalstoffen in te zamelen en af te voeren. Bij de kostendoorberekening aan de inwoners hanteert Waalwijk het zogeheten diftarsysteem. De belastingplichtigen betalen, naast een vast bedrag, een bedrag per lediging. Belastingplichtigen met een minicontainer betalen daarnaast een bedrag per kilogram restafval of GFT-afval. Het tarief wordt jaarlijks vastgesteld aan de hand van de kosten, die in de begroting op het product ‘afvalverwerking’ zijn geraamd. Reinigingsrechten worden geheven voor het ophalen van het bedrijfsafval en het gebruik maken van gemeentelijke milieustraten. De opbrengst is afhankelijk van het aantal contracten dat partijen met de gemeente hebben afgesloten.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire Begroting 2023 Begroting na wijziging 2023 Jaarrekening 2023
PR703 Reinigingsrechtafvalstoffenheffing -4.498 -4.498 -4.713

Hondenbelasting

Terug naar navigatie - Hondenbelasting

De hondenbelasting is een belasting dat als algemeen dekkingsmiddel mag worden beschouwd. De Hoge Raad heeft geoordeeld dat gemeenten niet in strijd handelen met de internationale discriminatieverboden als de opbrengst niet specifiek wordt aangewend ter bestrijding van de kosten van bevuiling door honden.  Jaarlijks wordt 33% van het totaal aantal huishoudens gecontroleerd op de aanwezigheid van honden.  Deze controles hebben diverse meldingen opgeleverd en leiden tot een hogere opbrengst. 

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire Begroting 2023 Begroting na wijziging 2023 Jaarrekening 2023
PR906 Hondenbelasting -234 -234 -274

Woonforensenbelasting

Terug naar navigatie - Woonforensenbelasting

Woonforensenbelasting is een belasting die wordt geheven aan personen, die niet in de gemeente wonen en minimaal 90 dagen of meer van het belastingjaar voor zichzelf of hun gezin een gemeubileerde woning beschikbaar houden. Een gemeente maakt kosten voor voorzieningen die door deze personen worden gebruikt, maar ontvangt hiervoor geen vergoeding uit het gemeentefonds.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire Begroting 2023 Begroting na wijziging 2023 Jaarrekening 2023
PR907 Forensenbelasting -13 -13 -9

Verblijfsbelasting

Terug naar navigatie - Verblijfsbelasting

Verblijfsbelasting (voorheen toeristenbelasting) wordt geheven aan hotels, pensions, bed and breakfasts en aanbieders van overnachtingsplaatsen voor beroepsmatig verblijf, zoals de verblijfplaatsen voor arbeidsmigranten. De opbrengst van het deel van de heffing op beroepsmatig verblijf daalt als arbeidsmigranten zich inschrijven in de gemeente. Op dat moment stijgt wel de bijdrage uit het gemeentefonds.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire Begroting 2023 Begroting na wijziging 2023 Jaarrekening 2023
PR905 Verblijfsbelasting -468 -540 -588

Precariobelasting

Terug naar navigatie - Precariobelasting

Precariobelasting wordt geheven voor het gebruik van gemeentegrond. Hieronder valt het plaatsen van containers voor bouwwerkzaamheden, maar ook terrassen, reclame-uitingen langs of op de openbare weg, en bijvoorbeeld lichtbakken aan winkels, die boven gemeentegrond hangen.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire Begroting 2023 Begroting na wijziging 2023 Jaarrekening 2023
PR916 Heffing precariorechten -107 -107 -123

BedrijvenInvesteringsZone (BIZ)

Terug naar navigatie - BedrijvenInvesteringsZone (BIZ)

De BIZ is een heffing voor ondernemers in het centrum van Waalwijk. Deze heffing wordt geheven voor activiteiten in de openbare ruimte en op internet, die zijn gericht op het bevorderen van de leefbaarheid, veiligheid, ruimtelijke kwaliteit en/of economische ontwikkeling in dat gebied. Stichting BIZ heeft bijvoorbeeld groene aankleding, zoals bloombaskets, gerealiseerd en leegstaande panden aangekleed. De activiteiten zijn te vinden op www.bizwaalwijk.nl.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire Begroting 2023 Begroting na wijziging 2023 Jaarrekening 2023
6304035 BIZ (bedrijveninvesteringszone)) -260 -260 -258

Parkeerbelasting

Terug naar navigatie - Parkeerbelasting

Op een aantal plaatsen binnen de gemeente is er sprake van betaald parkeren. Met de parkeerbelasting kan direct worden gestuurd op het gemeentelijk parkeerbeleid. Het betaald parkeren heeft mede tot doel om de schaarse ruimte beter te gebruiken.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire Begroting 2023 Begroting na wijziging 2023 Jaarrekening 2023
PR207 Parkeervergunningenheffingen -1.192 -1.242 -1.452

Haven- en kadegelden

Terug naar navigatie - Haven- en kadegelden

Haven- en kadegelden zijn rechten die worden geheven voor het gebruik van de haven en de kade.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire Begroting 2023 Begroting na wijziging 2023 Jaarrekening 2023
PR208 Exploitatie havencomplex -169 -169 -143

Grafrechten

Terug naar navigatie - Grafrechten

Voor het gebruik van de begraafplaatsen en bijbehorende diensten in verband met de begraafplaats heft de gemeente lijkbezorgingsrechten.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire Begroting 2023 Begroting na wijziging 2023 Jaarrekening 2023
PR705 Begraafplaatsrechten -366 -366 -419

Marktgelden

Terug naar navigatie - Marktgelden

Voor de standplaatsen op de markt is men marktgeld verschuldigd.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire Begroting 2023 Begroting na wijziging 2023 Jaarrekening 2023
PR302 Opbrengst straatmarkten -30 -30 -27

Leges publiekszaken

Terug naar navigatie - Leges publiekszaken

Leges publiekszaken worden geheven voor door ons geleverde diensten, zoals het verstrekken van reisdocumenten etc.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire Begroting 2023 Begroting na wijziging 2023 Jaarrekening 2023
PR005 Leges publiekszaken -431 -481 -618

Omgevingsvergunningen

Terug naar navigatie - Omgevingsvergunningen

We heffen ook leges over gemeentelijke diensten gericht op de fysieke leefomgeving, zoals omgevingsvergunningen

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire Begroting 2023 Begroting na wijziging 2023 Jaarrekening 2023
PR801 Opbrengst omgevingsvergunningen -1.350 -1.350 -1.957

Kwijtscheldingen

Terug naar navigatie - Kwijtscheldingen

Het kwijtscheldingsbeleid van de gemeente is in overeenstemming met de richtlijnen van het Rijk. In 2023 is tot een totaalbedrag van € 219.000 (2022: € 234.000) aan kwijtscheldingen toegekend.

Bedragen x €1.000
Exploitatie Primaire Begroting 2023 Begroting na wijziging 2023 Jaarrekening 2023
6615200 CIN: Kwijtschelding 181 251 219

Lokale lastendruk

Terug naar navigatie - Lokale lastendruk

De lokale lastendruk is weergegeven in een bedrag per gezin. Het is het totaal van de gemeentelijke belastingen dat per huishouden jaarlijks aan de gemeente moet worden voldaan. Het begrip is in het leven geroepen om op landelijk niveau de effecten van de lokale heffingen voor de burger te kunnen vergelijken. Het betreft hier de onroerendezaakbelasting, de afvalstoffenheffing, de rioolheffing en de hondenbelasting. Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheid (COELO) stelt jaarlijks de ‘Atlas van de lokale lasten’ op. Die biedt inzicht in de ontwikkeling van de lokale lastendruk. Ook wordt onderzocht welke gemeenten de hoogste en laagste lasten hebben.
Nummer 1 (van de 342 gemeenten) heeft de laagste woonlasten. Bij de woonlasten voor eigenaren staat Waalwijk op plek 19 en bij de woonlasten voor huurders op plek 29. In Noord-Brabant staan de gemeenten 's-Hertogenbosch (18), Bladel (14), Gilze en Rijen (8),  en Tilburg (4) lager bij de woonlasten eigenaar. Bij de woonlasten huurder scoren de volgende gemeenten uit Noord Brabant lager: Goirle (27), Maashorst (24), Hilvarenbeek (16), Someren (12), Bemheze (8) en Asten (5).  

In onderstaand overzicht is te zien wat de lastendruk in 2023 voor een tweepersoonshuishouden met een eigen woning (WOZ-waarde € 400.000) en een hond was. Ook wordt een vergelijking gemaakt met twee vergelijkbare gemeenten.

 
  Heusden Oosterhout Waalwijk
OZB (woningen) 356 320 355
Afvalstoffenheffing 170 279 212
Rioolheffing 222 204 174
Hondenbelasting 59 34 55
Totaal 807 837 796
In het volgende overzicht is te zien wat de lastendruk bedroeg voor een bedrijf met een WOZ-waarde van € 600.000. Voor de rioolheffing is de aanname gedaan dat het bedrijf niet meer dan 500 m3 water heeft geloosd op het riool.
 
  Heusden Oosterhout Waalwijk
OZB eigenaren (niet-woningen) 1.392 1.350 1.431
OZB gebruikers (niet-woningen) 822 1.142 914
Rioolheffing 415 204 174
Totaal 2.629 2.696 2.519
 

Overzicht belastingopbrengsten 2016-2023

Terug naar navigatie - Overzicht belastingopbrengsten 2016-2023

Hieronder een overzicht van de (belasting)opbrengsten van 2016 tot en met 2023 (basis jaarrekeningcijfers, bedragen x € 1.000). Deze cijfers zijn inclusief afwikkelingsverschillen voorgaande jaren. 

Belastingsoort 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023
OZB 10.807 11.192 11.439 11.876 12.533 13.072 13.755 14.272
Hondenbelasting 202 196 211 212 221 249 255 274
Verblijfsbelasting (voorheen toeristenbelasting) 123 140 123 124 435 185 467 588
Woonforensenbelasting 12 14 11 14 8 9 8 9
Parkeerbelasting 1.444 1.065 742 749 690 719 1.158 1.452
Precario 98 128 128 78 90 70 126 123
BedrijvenInvesteringsZone (BIZ) 249 258
Reclamebelasting 94 74 74 67 75 73
Totaal 12.780 12.809 12.728 13.120 14.052 14.377 16.018 16.976
Belastingsoort 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023
Rioolheffing 2.887 3.405 3.456 3.531 3.676 3.906 4.178 4.496
Afvalstoffenheffing/Reinigingsrechten 3.611 3.544 3.589 3.637 3.835 4.716 4.730 4.713
Haven- en kadegelden 88 97 94 146 148 176 173 143
Grafrechten 305 347 335 343 369 378 344 419
Marktgelden 26 27 26 27 29 23 28 27
Leges publiekszaken 908 967 907 663 534 630 626 618
Leges omgevingsvergunningen 946 1.161 1.528 2.322 1.977 1.642 1.276 1.957
Totaal 8.771 9.548 9.935 10.669 10.568 11.471 11.355 12.373

Kostendekkendheid tarieven

Terug naar navigatie - Kostendekkendheid tarieven

In de volgende tabel wordt de kostendekkendheid weergegeven.

bedragen x € 1.000
Kostendekkingdheid heffingen, retributies, leges Begroting 2023 Rekening 2023
Afvalstoffenheffing
- Netto kosten 3.027 3.177
-Overhead en verrekeningen 1.121 1.174
- BTW 200 200
-Baten -4.498 -4.713
-Kostendekkendheid excl. inzet voorziening 103% 104%
- inzet voorziening 150 153
-Kostendekkendheid incl. inzet voorziening 100% 100%
Rioolheffing
- Netto kosten 3.116 2.684
-Overhead en verrekeningen 1.224 1.151
- BTW 400 400
-Baten -4.420 -4.496
-Kostendekkendheid 93% 106%
- inzet voorziening -320 261
-Kostendekkendheid incl. inzet voorziening 100% 100%
Grafrechten
- Netto kosten 663 684
-Overhead en verrekeningen 317 317
-Baten -366 -417
-Kostendekkendheid 37% 42%
Haven- en kadegelden
- Netto kosten 635 723
-Overhead en verrekeningen 110 110
-Baten -167 -143
-Kostendekkendheid 22% 17%
Marktgelden
- Netto kosten 52 40
-Overhead en verrekeningen 26 26
-Baten -30 -27
-Kostendekkendheid 39% 41%
Leges fysieke omgeving (bouw)
- Netto kosten 2.337 2.338
-Overhead en verrekeningen 1.222 1.222
-Baten -1.350 -1.955
-Kostendekkendheid 38% 55%
Leges dienstverlening (publiek)
- Netto kosten 1.252 1.156
-Overhead en verrekeningen 907 907
-Baten -320 -381
-Kostendekkendheid 15% 18%