Toelichting per beleidsveld

Product 003 College van B&W
Per jaareinde wordt de stand van de voorziening APPA actuarieel berekend. In 2021 is gebleken dat de benodigde storting om hierop aan te sluiten lager is dan begroot. De oorzaak hiervan is gelegen in de bij de berekeningen gebruikte sterftetabellen en rekenrente. Het voordeel hiervan is € 175.000.  Daarnaast is er een lager bedrag uitbetaald aan wachtgelden dan in de begroting voorzien was. Dit resulteert in een voordeel van € 30.000. Ten slotte is sprake van een voordeel op gebied van verzekeringspremies van € 57.000.

Product 004 Publiekszaken 
Het voordeel van € 64.000 is toe te schrijven aan een lagere doorbelasting van de salariskosten van Team Publiekszaken. Afgelopen jaar is bewust voor gekozen om met minder mensen in het Klantcontactcentrum te gaan werken en oproepkrachten in te zetten bij piekmomenten en voor ziekte en verlof. Helaas hebben de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt er voor gezorgd dat het lastig blijkt om aan geschikte oproepkrachten te komen. 

Product 005 Leges publiekszaken
De afwijking bij zowel de baten als de lasten  heeft betrekking op de rijksleges van diverse producten (budgettair neutraal).

Product 020 Overhead
Het resultaat op het product Overhead bedraagt in 2021 € 436.000 positief. Dit resultaat wordt gevormd door een aanzienlijk aantal financiële afwijkingen op de kostenplaatsen die tot de overhead behoren. In het onderstaande overzicht zijn de belangrijkste verschillen per kostenplaats met een korte toelichting opgenomen:

Kostenplaats           bedragen x € 1.000	Resultaat	V/N	Toelichting
973 Algemene personeelskosten	250	V	Een voordelig resultaat door een onderschrijding op de kostenplaatsen  Arbeidsvoorwaardenbeleid algemeen (158 V) en Vanzelfsprekend Waalwijk (55 V).
975 Directie	43	V	Een voordelig resultaat  op salariskosten.
990 Team IBF	80	V	Het beschikbare inhuurbudget met betrekking tot wegwerken achterstanden informatie beheer is in 2021 deels niet gebruikt (40 V) en wordt overgeheveld naar 2022 en een voordeel op softwarekosten IBF (28 V).
995 Team OOR	121	V	Het voordelig resultaat wordt veroorzaakt door een hogere verrekende overhead met grondexploitatie en kredieten dan geraamd.
998 Team REW	- 48	N	Het nadelig resultaat wordt veroorzaakt door een lagere verrekende overhead met grondexploitatie en kredieten dan geraamd.
Baten SPUK-regeling	71	V	De SPUK sport voorziet ook in een compensatie voor het BTW-nadeel, als gevolg van de BTW vrijstelling sport, op overhead. Ten opzichte van de begroting leidt dit tot een voordeel van € 30.000.  Een voordeel van € 41.000 komt voort uit de definitieve toekenning  over 2020.
Overig	- 81	N	Het nadelig resultaat wordt veroorzaakt door een aantal beperkte financiële afwijkingen van kostenplaatsen die tot de overhead behoren. Het betreft hierbij met name ICT en Team ORV
Totaal resultaat 020 Overhead	436	V

 

Product 061 OZB woningen
De  overschrijding is veroorzaakt door hogere proceskostenvergoedingen aan bewoners/bedrijven die bezwaar maken tegen hun OZB aanslag. Vanaf 2021 wordt dit apart bijgehouden en in beeld gebracht, terwijl in het verleden de lasten verspreid waren over meerdere budgetten. 

Product 812 Erfpachtsgronden
Een in erfpacht uitgegeven perceel is voor de boekwaarde verkocht (bedrag van € 1,3 mln; begrotingswijziging 2021/25). Conform begrotingswijziging 2020/26 is in verband met de overname van de Truckparking door de gemeente een in erfpacht uitgegeven perceel overgebracht naar 'gronden onder vaste activa'. Per saldo gaat het hier om een budgettair neutrale mutatie. Daarnaast zijn de verantwoorde opbrengsten (erfpachtcanon en rente) ongeveer € 100.000 hoger dan aanvankelijk geraamd als gevolg van mutaties waarmee in de begroting geen rekening was gehouden.

Product 813 Beheer diverse percelen en panden
In het Voorjaarsbericht 2021 heeft een bijstelling plaatsgevonden in verband met te verwachten verkopen van diverse panden en percelen in 2021. Hiervan heeft de verkoop van 1 pand nog niet plaatsgevonden in 2021. Per saldo (verschil tussen afboeken boekwaarde en verkoopopbrengst) zou hier sprake zijn van een nadeel van € 295.000. Daarnaast is er een bijdrage van € 211.000 ontvangen in verband met de verkoop van een pand, waarmee in de begroting nog geen rekening was gehouden. Dit bedrag is, via product 958 ‘mutaties reserves beleidsveld 8’ gestort in de reserve grondexploitatie.

Product 912 Rente (leningen gelijk of langer dan 1 jaar)
Het voordelige saldo van € 203.000 ontstaat doordat de daadwerkelijke omslagrente in 2021 1% was in tegenstelling tot de 1,5% die werd verwacht bij de nota van uitgangspunten over 2021.

Product 913 Onvoorzien
In 2021 is een bedrag van € 31.000 ingezet ten behoeve van de benoeming van de nieuwe burgemeester. Het resterende bedrag van € 69.000 is een voordeel in deze jaarrekening.

Product 914 Algemene uitkering
Het voordeel van € 901.000 wordt vooral veroorzaakt door een hogere algemene uitkering bij de Decembercirculaire 2021 van € 973.000; die kon niet worden begroot. Een toelichting daarop is opgenomen in raadinformatiebrief 02-22. Verder is over jaren voor 2021 nog een voordeel van € 142.000. Bij de beschikking  van het rijk zijn alle onderliggende maatstaven definitief vastgesteld; dit leidt tot een nadeel van € 214.000.

Product 915 Algemene baten en lasten
Op dit product resulteert een voordeel van € 2.976.000. Dit voordeel is te verklaren door:
- Een nadeel van € 162.000 op betaalde belastingen. Dit betreffen betaalde belastingen voor gebouwen en gronden die verder niet naar andere producten zijn verdeeld ;
- Een voordeel van € 2.212.000 op niet in te delen lasten. Begrotingstechnisch is hier het resultaat van het Voorjaarsbericht en Najaarsbericht 2021 opgenomen. In totaal € 2.212.000. Het resultaat van de begroting 2021 staat op product 950 als onttrekking uit de algemene reserve voor een bedrag van € 1.618.000 (nadeel). 
Deze posten vormen samen de prognose 2021 bij het Najaarsbericht 2021 van € 595.000. Het eindresultaat voor bestemming van de jaarrekening 2021 moet  hiermee worden vergeleken;
- Een voordeel van € 637.000 op nog vrij te oormerken. Dit betreft extra middelen uit de algemene uitkering waartegenover een oormerking in de begroting is opgenomen. Het betreft (per saldo) een voordeel € 477.000 aan compensatie voor Corona-maatregelen. Bij bestemming van het resultaat van de jaarrekening 2021 wordt nog bezien in hoeverre deze middelen aan de bestemmingsreserve maatregelen Corona worden toegevoegd.
- Een voordeel van € 187.000 op overige stelposten. Deze stelpost is opgenomen voor de SPUK en is (vooralsnog) niet nodig gebleken en resulteert daarom in een voordeel van € 187.000, zijnde het nadelig saldo uit het Najaarsbericht 2020 dat bij wijziging van de begroting op deze post is verantwoord;
- Een voordeel van € 227.000 op de stelpost afschrijvingen. Deze stelpost blijkt niet nodig te zijn en resulteert dus in een voordeel. 

Product 942 Vennootschapsbelasting
Op dit product is een voordeel ontstaan van  € 834.000. Dit betreft terugontvangen VPB over de jaren 2019 t/m 2021. Ditzelfde bedrag is gestort in de reserve grondexploitatie. 

Product 950 Mutaties reserves beleidsveld 0
De stortingen op product 950 zijn €  2.096.000 hoger. Dit komt vooral door extra stortingen voor verkoop Heistraat 20 in algemene reserve (€ 185.000), storting winst verkoop Overstortweg in reserve grondexploitatie (€ 223.000), storting meer (terug) ontvangen Vennootschapsbelasting in reserve grondexploitatie (€ 721.000), (terug)storting in algemene reserve van niet benutte middelen cultuur / Corona (€ 341.000) en storting in reserve maatregelen Corona van niet benutte middelen in 2021 (€ 573.000).
De onttrekkingen op product 950 zijn per saldo € 1.537.000 lager, enerzijds door lagere onttrekkingen van in totaal € 1.978.000 en anderzijds door hogere onttrekkingen van € 441.000. De lagere onttrekkingen betreft vooral het in eerste instantie afdekken van het tekort bij de begroting 2021 uit de algemene reserve van € 1.619.000; definitieve mutatie van het resultaat 2021 wordt pas bij de jaarrekening 2021 bepaald. Verder zijn er nog lagere onttrekkingen uit de reserve maatregelen Corona (€ 123.000) en de niet benodigde onttrekking uit de algemene reserve voor overhevelingen (€ 100.000). De hogere onttrekkingen bestaan uit onttrekking uit de algemene reserve voor maatregelen cultuur / Corona (€ 341.000; bleek later niet nodig en is teruggestort, zie ook lasten) en een onttrekking uit de algemene reserve voor maatregelen vanzelfsprekend (€ 100.000).

Product 101 Brandweer en rampenbestrijding
De afwijking aan de lastenkant op dit product wordt veroorzaakt door niet geraamde kosten in verband met de vaccinatielocatie op bedrijventerrein Haven Zeven. Hiertegenover staat een ontvangen bijdrage van de GGD Hart van Brabant.

Product 102 Openbare orde en veiligheid
In de Actualisatie van de begroting 2021 was ten laste van de Beleidsreserve een bedrag geraamd van ongeveer € 150.000 in verband met uitgaven voor veiligheid. In werkelijkheid is een bedrag van ongeveer € 75.000 verantwoord. Tegenover deze lagere uitgaven staat op product  951 Mutaties reserves beleidsveld 1 een lagere onttrekking ten laste van de Beleidsreserve.
In het Najaarsbericht was een bedrag van € 126.000 geraamd in verband met de controle van coronatoegangsbewijzen. Tegenover dit bedrag staat een bijdrage van het Rijk (via de Veiligheidsregio). In werkelijkheid is voor een bedrag van  € 61.000 aan bijdragen verstrekt, het verschil zal moeten worden terugbetaald. Hiervoor wordt een Sisa-verantwoording opgesteld.

Product 951 Mutaties reserves beleidsveld 1 Veiligheid
De afwijking op dit product wordt veroorzaakt door lagere onttrekkingen dan geraamd ten laste van de Beleidsreserve. Een bedrag van € 75.000 in verband met lagere uitgaven voor veiligheid. Daarnaast heeft de geraamde onttrekking van € 136.000 voor het preventief interventieteam basisschoolkinderen in werkelijkheid niet plaatsgevonden. De verantwoorde kosten hiervoor in 2021 kunnen worden gedekt door een ontvangen bijdrage. Het bedrag in de Beleidsreserve blijft beschikbaar.

Product 203 Onderhoud wegen, straten en pleinen
Het nadeel  van € 1.763.000 bestaat per saldo uit meerdere posten, met als belangrijkste verschillen:

- Herontwikkeling Hoofdstraat 65: voordeel van € 70.000. Er dienen nog werkzaamheden uitgevoerd te worden in 2022 en er was bij het Najaarsbericht 2021 een budgetoverhevelingsaanvraag  gedaan van  € 30.000. Het daadwerkelijk saldo op deze kostenplaats/project is uiteindelijk €  70.000 en dit bedrag wordt  uiteindelijk meegenomen in het voorstel tot budgetoverheveling van 2021 naar 2022 bij de jaarrekening 2021.

- Onderhoud bruggen: voordeel van € 167.000. De aanbesteding is uitgesteld en er is een nieuwe planning gemaakt. De aanbesteding is nu gaande,  zodat de werkzaamheden in 2022 worden uitgevoerd. Het beoogde budget voor dit werk is daarom niet aangewend. Er was een budgetoverhevelingsaanvraag hiervoor ingediend bij het Najaarsbericht 2021 van € 160.000. Het daadwerkelijk saldo op deze kostenplaats/project is uiteindelijk €  167.000 en dit bedrag wordt  meegenomen in het voorstel tot budgetoverheveling van 2021 naar 2022 bij de jaarrekening 2021.

- Conform de voorschriften ( BBV) heeft er een afboeking plaatsgevonden van ten onrechte geactiveerde (groot) onderhoudskosten  wegen, wat resulteert in een nadeel van 1.997.000.

Product 204 Openbare verlichting
Het positieve saldo in de lastensfeer van € 75.000  is veroorzaakt door lagere elektriciteitslasten (voordeel €  56.000) en door een lagere doorbelasting van salarissen/uren vanuit het team Beheer Openbare Ruimte & Vastgoed (voordeel €  55.000).

Product 205 Verkeersmaatregelen
Het positieve saldo in de lastensfeer van € 60.000 is veroorzaakt door minder onderhoud verkeersregelinstallaties vanwege het feit dat er minder storingen zijn geweest. Het positieve saldo in de batensfeer is veroorzaakt door niet begrote provinciesubsidies "Mensgerichte Maatregelen" 2020/2021 ( € 53.000 voordeel).

Product 208 Exploitatie havencomplex
Het negatief saldo van € 96.000 in de lastensfeer is met name tot stand gekomen door:

- Extra inhuur sluiswachters (€ 70.000). De sluis wordt voor het Regionaal Overslag Centrum Waalwijk ook buiten de bedieningstijden geschut in de zo genoemde bindingsuren. Deze bindingsuren brengen extra kosten met zich mee door de inzet van sluiswachters buiten de reguliere bedieningstijden. Echter brengen deze bindingsuren ook extra opbrengsten op (€ 48.000), omdat de kosten van de bindingsuren worden doorberekend aan het ROC. Vandaar dat er in het product dus extra kosten zijn geboekt voor de inhuur van sluiswachters, maar ook extra opbrengsten door de doorbelasting van deze uren aan het ROC.

- Het periodiek onderhoud viel dit jaar hoger uit (€ 15.000). De kosten voor het reguliere onderhoud kwamen redelijk overeen met de voorgaande jaren. In 2021 waren er in vergelijking met voorgaande jaren meer onverwachte spoed reparaties.

Product 952  Mutaties reserves beleidsveld 2
Het nadeel van € 225.000 is te verklaren doordat er voor een aantal projecten geen onttrekking heeft plaatsgevonden, waar wel een onttrekking geraamd was. De reden hiervoor is dat de kosten nog niet gemaakt zijn in 2021.

Product 303 Economische ontwikkeling
De afwijkingen op dit product worden met name veroorzaakt door verantwoorde uitgaven die gedekt worden door onttrekkingen die verantwoord zijn op product 953 Mutaties reserves beleidsveld 3. Een bedrag van € 800.000 heeft betrekking op de overname van de Truckparking, mutaties conform begrotingswijziging 2020/26. Daarnaast zijn uitgaven verantwoord voor SmartCity die ten laste komen van de Beleidsreserve.
Voor Smartport zijn kosten verantwoord voor een bedrag van ongeveer € 60.000, hier staat een subsidiebedrag tegenover. Daarnaast is een bedrag verantwoord van ongeveer € 115.000 voor mobiliteitsteam De Langstraat, hier staan bijdragen van de provincie en de gemeente Tilburg tegenover.

Product 304 Bedrijfsloket en -regelingen
De afwijking op dit product wordt met name veroorzaakt door uitgaven (bedrag van ongeveer € 30.000) voor het programma Binnenstad die via product 953 Mutaties reserves beleidsveld 3 ten laste zijn gebracht van de Beleidsreserve.

Product 305 Economische promotie
De afwijking op dit product wordt met name veroorzaakt doordat er in werkelijkheid minder uren zijn verantwoord dan aanvankelijk in de begroting geraamd.

Product 853 Grondexploitatie, bedrijven en winkelgebieden
Dit product dient in relatie te worden gezien met de producten 849, 851 en 852 (beleidsveld 8) en de producten 961 (beleidsveld 3) en 962 (beleidsveld 8) mutaties reserves grondexploitatie. Het saldo van deze producten bedraagt € 0. Daarnaast is het van belang dat deze producten worden gezien in samenhang met de nota grondexploitatie die jaarlijks gelijktijdig met de jaarrekening wordt opgesteld. In deze nota wordt inzicht gegeven in de reeds lopende en toekomstige complexen. Hierbij wordt ingegaan op de te lopen risico's, de voor afdekking van de risico's gevormde reserve grondexploitatie en wordt een beeld gegeven van de financiële stand van zaken. Daarnaast worden toekomstige uitgaven en inkomsten ingeschat. Ook verwijzen wij u naar de paragraaf Grondbeleid en de toelichting op de balans.

Product 905 Verblijfsbelasting
Betreft de afrekening van de verblijfsbelasting voor 2020. Hier was in eerste instantie gerekend met een totale bate van € 327.000 maar dat is uiteindelijk uitgekomen op een bedrag van € 210.000

Product 953 Mutaties reserves beleidsveld 3
De hogere onttrekking dan geraamd wordt met name veroorzaakt door mutaties in verband met de overname van de Truckparking (begrotingswijziging 2020/26), een onttrekking van ongeveer € 100.000 ten laste van de Beleidsreserve ter dekking van de uitgaven SmartCity op product 303 Economische ontwikkeling en een onttrekking van € 30.000 ten laste van de Beleidsreserve ter dekking van uitgaven programma Binnenstad op product 304 Bedrijfsloket- en regelingen.

Product 961 Mutaties reserves grondexploitatie beleidsveld 3
De afwijking op dit product wordt veroorzaakt door een hogere stortingen dan geraamd voor een bedrag van € 5.879.000.

Bedragen in € 1 

	Begroot	Werkelijk
Stortingen reserves grondexploitatie
Winstneming complex 136, Haven Zeven		135.000
Winstneming complex 138, afbouw Haven 1 t/m 6		17.000
Winstneming complex 141, Haven 8 Oost		4.863.000
Winstneming complex 139, Haven 8 West		864.000
Totaal stortingen	0	5.879.000

 

Product 401 Leerlingenvervoer
Met name het aantal ritten voor vraagafhankelijk niveau is door corona afgenomen. Hierdoor kunnen gebruikelijke combinaties van ritten niet meer gemaakt worden (vervoer minder efficiënt) en zijn kosten per rit duurder geworden. Doordat er voor de verdeling van de kosten per gemeente gebruik wordt gemaakt van een algemeen tarief per reiseenheid voor zowel vraagafhankelijk als leerlingenvervoer betekent dit voor een gemeente die naar verhouding een groot aandeel heeft in het leerlingenvervoer hogere kosten. 
Ten opzichte van de inschatting die gemaakt is bij het Najaarsbericht is er per eind 2021 sprake van hogere kosten die rechtstreeks via de gemeente lopen (€ 20.000) en zijn daarnaast de kosten voor het leerlingenvervoer georganiseerd via het regiobureau ongeveer € 50.000 hoger.

Product 407 Huisvesting bijzonder basisonderwijs
De afwijking aan de lastenkant door het hoger uitvallen van de belastingen, de verzekeringen en de  huurkosten voor het gebruik van het pand Balade wordt binnen het product “Huisvesting bijzonder basisonderwijs“ gecompenseerd door het niet consequent begroten van diverse baten, zoals de huuropbrengsten van de Baardwijkseschool.

Product 409 Huisvesting voortgezet onderwijs
Hoewel ten tijde van het Najaarsbericht rekening is gehouden met een overschot en dus de begroting naar beneden is bijgesteld met € 130.000, blijkt dit op basis van de definitieve cijfers onterecht geweest te zijn. In de met de schoolbesturen gesloten doordecentralisatie-overeenkomsten is bepaald dat de jaarlijkse afrekening van de doordecentralistievergoeding plaatsvindt op basis van het verschil tussen de stand van de index CBS alle huishoudens per december van het betreffende jaar en de stand per december van het daaraan voorafgaande jaar. Voor 2021 betrof dit verschil 5,71%. Deze hoge inflatie is de oorzaak van de overschrijding.

Product 411 Lokaal onderwijsbeleid
Het voordeel op product "Lokaal onderwijsbeleid" van € 327.000 is het gevolg van de verhoging van de specifieke rijksuitkering met betrekking tot onderwijsachterstandenbeleid met een bedrag van € 233.000. De niet ingezette rijksmiddelen dienen vanuit deze specifieke regeling doorgeschoven te worden naar 2022. Verder zijn in 2021 nog geen uitgaven gedaan met betrekking tot de uitvoering van de ambities Waalwijk stad van kennis en talent en Samenwerking Tilburg University (een totaalbedrag van € 150.000 begroot).

Product 610 Kinderopvang
Het voordeel van € 82.000 is gevolg van het feit dat,  vanwege Covid-19, de inspecties in aangepaste vorm en niet op alle te inspecteren locaties zijn uitgevoerd. Derhalve zijn er minder inspectiekosten gemaakt.

Product 954 Mutaties reserves beleidsveld 4
De werkelijk onttrekking valt € 339.000 lager uit dan begroot, omdat geen onttrekkingen hebben plaatsgevonden op de beleidsreserve ten behoeve van Waalwijk kennis en talent en Samenwerking Tilburg University (€ 150.000). Bovendien is de onttrekking uit de reserve Onderwijshuisvesting (resultaten PR406 t/m PR410) slechts € 140.000 (begroot is €329.000). De hogere storting van € 269.000 op product 954 is een gevolg van het feit dat de werkelijk  lasten lager zijn dan begroot op product 411 "Lokaal Onderwijsbeleid".

 

Product 209  Afwatering, waterlossing etc.
Er is minder onderhoud gepleegd dan gepland ten behoeve van de natuurlijke waterlopen en baggerplan. Het positieve saldo van baggeren (€ 59.000) is in de egalisatiereserve baggerplan gestort.

Product 501 Zwembaden
Als gevolg van de coronacrisis heeft het Rijk een Specifieke uitkering ijsbanen en zwembaden (SPUK IJZ) in het leven geroepen. De exploitatietekorten ten opzichte van de primaire begroting, over 2020 én over het eerste halfjaar 2021, zijn door middel van deze uitkering gecompenseerd en verwerkt in deze jaarrekening.  In het najaarsbericht is dit ook al gemeld en is de begroting hiermee al gewijzigd. In totaal hebben we dit jaar een bedrag ontvangen van ruim € 400.000 ontvangen. Ook over (een gedeelte) van het 2e halfjaar 2021 wordt een uitkering verwacht, echter is bij het opmaken van deze jaarrekening de regeling nog niet definitief gepubliceerd. De verwerking hiervan zal in 2022 geschieden.
Over het 2e halfjaar zijn als gevolg van de beperkende maatregelen tekorten ontstaan  op de horeca- en overige inkomsten  € 82.000. Hier staat een voordeel op de uitgaven tegenover van € 24.000.

Product 502 Sporthallen en -zalen
Vanwege de beperkende maatregelen en de (gedeeltelijke) lockdown  ivm  Covid-19 zijn zowel de inkomsten als de  uitgaven lager. Aan de uitgavenkant betreft  dit met name  de posten  inhuur (horeca)personeel, gebouwenonderhoud en overige uitgaven.  
Omdat er in het tweede halfjaar toch weer sprake was van beperkende maatregelen c.q. een lockdown mbt de horeca heeft dit geleid tot een lagere horeca-opbrengst van € 80.000.  De bijdrage SPUK sport (compensatie voor het niet meer verrekenbaar zijn van de BTW) is lager, € 25.000, omdat de werkelijke uitgaven lager zijn geweest. 
Binnen het kernteam corona en het College van B&W is meerdere malen gesproken over het tegemoet komen van verenigingen of instanties die, als gevolg van de op dat moment geldende Coronamaatregelen, geen gebruik konden maken van de sportaccommodaties. Hierin is geen onderscheid gemaakt tussen huurders die voldeden aan de voorwaarden volgens de TVS-regeling. Huren werden daardoor kwijtgescholden of gecompenseerd in de periode van corona. Het gevolg hiervan is dat niet alle gederfde huurinkomsten via de TVS-regeling van de rijksoverheid teruggevraagd konden worden.
Er is coulant omgegaan met alle verenigingen, (zorg)instanties en particuliere huurders. Buiten de periode van de TVS-regeling zijn er ook corona gerelateerde annuleringen geweest die op dezelfde manier zijn behandeld. Deze gederfde huur kon niet worden verrekend in de TVS-regeling. Bij elkaar opgeteld zorgt dat voor het ontstane tekort in de exploitatie. 

Tegemoetkoming Verhuurders Sportaccommodaties (TVS)
Net als in 2020 was het ook dit jaar mogelijk een beroep te doen op de regeling Tegemoetkoming verhuurder sportaccommodaties (TVS) bij het Rijk. Deze regeling voorziet in de compensatie van de gederfde huurinkomsten aan amateursportverenigingen gedurende de periodes van de lockdown.  Voor alle sportaccommodaties, zwembaden, sporthallen en buitensport,  samen hebben we een compensatie gekregen van het Rijk van € 260.000.  
Alle voor- en nadelen als gevolg van de coronacrisis zijn ook opgenomen  in het financiële overzicht in de paragraaf  Financiële gevolgen coronacrisis. 

Product 504 Onderhoud openbaar groen
In historisch perspectief is gebleken dat verwerking groen afval aan fluctuaties onderhevig is.  De verschillen zijn in 2021 zijn grotendeels terug te herleiden naar:

-In 2021 hebben een aantal aanbestedingstrajecten (waaronder OOR bestek Waalwijk Zuid en Parkmanagement Bestek) in afwachting van diverse milieu- en boomtechnische deeladviezen (extern uitgezet) vertraging opgelopen. Dat verklaart het verschil van 73K. Deze bestekken zijn inmiddels afgerond en zijn in Q1-2022 verder in procedure genomen.

- Minder  verwerkingslasten groenafval (€ 80.000). De belasting van dit budget  groenafval wordt bepaald door hetgeen aan groenafval wordt afgevoerd vanuit de milieustraten en de besteksgebieden OOR en "Bermen en Waterlopen". Deze hoeveelheden kunnen sterk fluctueren. Binnen de onderhoudsbestekken OOR zijn aanpassingen doorgevoerd die hebben geleid tot verwerking ter plaatse en minder afvoer naar de verwerker. Daarnaast zijn de huidige contracten met de verwerker stabiel te noemen (nog looptijd van 3 jaar, waarvan de laatste 2 jaren een index mag worden doorgevoerd).   

- Minder lasten OOR (Onderhoud Openbare Ruimte) (€ 148.00). Door een nieuwe aanbesteding voor de percelen Waspik en Sprang-Capelle is nu een onderschrijding te zien. Het aankomende nieuwe bestek voor Waalwijk zal hoger uitvallen. Verwacht wordt dat het begrote bedrag dan weer in de pas zal lopen.

- Er is een voordeel te zien op de uitgaven met betrekking tot de tractiemiddelen (€ 43.000), bestaande uit de posten onderhoud en reparaties en brandstoffen. Onderhoud en reparatie van tractiemiddelen is afhankelijk van meerdere factoren. Is er veel (groot) onderhoud nodig of juist net geweest, hoeveel is er gereden met de voertuigen en hoe goed zijn de voertuigen onderhouden. De meeste voertuigen zijn 6 jaar oud en naar verwachting zullen de meeste onderhoudskosten de komende jaren gaan komen. Daarom is dit voordeel dan ook incidenteel. 

Product 509 Kunst en kunstzinnige vorming
Het behaalde voordeel heeft met name betrekking op drie budgetoverhevelingen die zijn voorgesteld en vastgesteld bij het Najaarsbericht 2021. De eerste overheveling betreft het (her)plaatsen van kunst in de openbare ruimte, zoals opgenomen in de Cultuurnota (€ 65.000). Het tweede budget is bedoeld voor de lokale culturele infrastructuur naar aanleiding van de gevolgen van Corona (€ 57.000). Het laatste budget betreft het overhevelen van het restant budget voor het uitvoeringsprogramma van de Cultuurnota 2021-2024 (€ 68.000).

Product 511 Sportbeleid
Het voordelig resultaat op dit product bedraagt € 286.000 en betreft voornamelijk minder lasten met betrekking tot Uitvoeringsnota Sport en Bewegen 2020-2024 (€ 134.000), GO Waalwijk (€ 21.000) en Jongeren op Gezond Gewicht (JOGG) (€ 138.000). Bij het Najaarsbericht 2021 zijn budgetoverhevelingen voorgesteld om deze budgetten over te hevelen naar 2022. De overschrijding van de baten is  het gevolg van het feit dat de werkelijke bijdragen hoger zijn dan begroot in het kader van de Brede Regeling Combinatiefuncties (€ 53.000). Bovendien zijn de baten en lasten omtrent de specifieke uitkering Lokaal Sportakkoord en de ontvangen subsidie met betrekking tot Samen vitaal in de wijk (ZonMW) niet in de begroting opgenomen (zowel baten als lasten een totaalbedrag van € 67.000 = budgettair neutraal).

Product 512 Monumenten en archeologie
Dit betreft niet begrote subsidies voor het onderhoud voor Rijksmonumenten ( € 41.000 voordelig).

Product 514 Museum Plus
Van de incidentele subsidie voor aanloopkosten van het Museum Plus (Schoenenkwartier) van € 365.000 is in 2021 een deel toegekend: € 135.000 voor opstartkosten exploitatie en € 79.000 als voorschot op marketing / opening van het museum. Daarmee resteert nog € 151.000 dat via resultaatbestemming bij de jaarrekening 2021 wordt overgeheveld (zoals in het Najaarsbericht 2021 door de raad is besloten). De € 151.000 bestaat uit € 100.000 voor verhuiskosten en € 51.000 als restant voor marketing / opening.

Product 955 Mutaties reserves beleidsveld 5
De lagere onttrekking betreft voor € 66.000 de reserve cultuur in verband met de lagere lasten voor kunstwerken.  Verder betreft het voor € 151.000 het restantbedrag  dat wordt overgeheveld naar 2022 voor Museum Plus en een bedrag € 190.000 heeft betrekking op Sportbeleid.

Product 604 Sociaal cultureel werk
De onderschrijding van de lasten van € 535.000 heeft betrekking op twee budgetoverhevelingen. De eerste overheveling betreft het evenementenbeleid (€ 92.000) en de andere overheveling betreft de subsidieregeling Coronacrisis (€ 424.000) waar organisaties tot medio 2022 de mogelijkheid hebben om een aanvraag te doen.

Product 605 Maatschappelijk werk
Het voordelig resultaat van 79.000 heeft met name een relatie met het feit dat minder lasten (€ 59.000) zijn gemaakt  op gebied van integrale aanpak sociaal domein. Dit bedrag is onderdeel van de budgetoverheveling naar 2022.

Product 607 Allochtonenbeleid 
Het positief verschil van in totaal € 123.000 betreft grotendeels de over te hevelen middelen die zijn bedoeld om de uitvoering van de wet Inburgering te bekostigen. Door uitstel van de Wet zijn er in 2021 minder middelen besteed dan gepland. Het voorstel budgetoverheveling betreffende de wet Inburgering bedraagt € 93.000.

Product 609 Jeugdwerk
De onderschrijding van de lasten is met name veroorzaakt door de moeizame zoektocht naar een geschikte kandidaat om het jeugdkader vorm te gaan geven. Het gevolg daarvan is dat de uitvoering pas laat in 2021 is gestart.  Dit leidt ertoe dat ook de kosten ten behoeve van het jeugdkader later zijn ingegaan en daarom is bij het Najaarsbericht een budgetoverheveling voorgesteld van € 130.000. 

Product  612 Maatschappelijke zorg en begeleiding
Een onderschrijding van de lasten van € 65.000 is het gevolg van het later starten van de projecten met betrekking tot de begeleiding van statushouders en het integratiebeleid voor arbeidsmigranten (budgetoverheveling van respectievelijk € 36.000 en € 25.000).

Product 614 Inkomensvoorziening
Het verschil betreft de niet geraamde lasten en baten op Zelfstandige regeling ondernemers (budgettair neutraal).

Product 615  Minimabeleid/armoedebeleid
De lagere realisatie van de lasten van circa één miljoen euro betreft voornamelijk armoedebestrijding kinderen (De Sterkste Schakel; € 286.000, in budgetoverheveling een bedrag van € 177.000 opgenomen)  en de regeling Tijdelijke Ondersteuning voor Noodzakelijke Koste (TONK) (€619.000).  De TONK-regeling is (met terugwerkende kracht) in werking getreden op 1 januari en is per 1 oktober beëindigd. Het kabinet stelde voor de gehele periode € 260 miljoen beschikbaar. Er zijn veel minder aanvragen met betrekking tot de TONK-regeling gedaan dan verwacht. In sommige gemeenten blijft het aantal aanvragen voor de regeling steken op slechts tien procent van het verwachte aantal. Uit de afrekening van Baanbrekers blijkt dat dit ook geldt voor Waalwijk. Er is sprake van € 56.000 aan kosten tegenover een budget van € 675.000.

Product 616 Uitstroombevordering
De dekking voor de uitvoering van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) komt uit de algemene uitkering. Op basis van de meicirculaire gemeentefonds 2020 is in de ontwerp gemeentebegroting 2021 een bedrag van € 5.195.029 opgenomen. 
Met de septembercirculaire 2021 werd voor onze gemeente de rijksbijdrage voor de WSW voorziening 2021 bepaald op een bedrag van € 5.267.526. Middels het najaarsbericht 2021 is de raming in onze gemeentebegroting op deze post naar de nieuwe rijksbijdrage bijgesteld.
De definitieve rijksbijdrage 2021 voor deze regeling is door de rijksoverheid bepaald op een bedrag van € 5.400.628. Deze ontvangen rijksmiddelen zijn conform de gemeenschappelijke regeling aan Baanbrekers voor de uitvoering doorbetaald.

Conform raadsvoorstel van 2 juli 2020/14 heeft de gemeenteraad ingestemd met de ontwerpbegroting 2021 van de gemeenschappelijke regeling Baanbrekers.
De gemeentelijke bijdrage voor de gemeente Waalwijk is in deze ontwerpbegroting 2021 geraamd op een bedrag van € 2.878.000. Deze geraamde gemeentelijke bijdrage is in de gemeente begroting van 2021 overgenomen.
Naast de verantwoording van de bevoorschotting tot een bedrag van € 2.878.970 aan Baanbrekers voor dienstjaar 2021 is op de post “exploitatiebijdrage Baanbrekers” een bedrag van € 141.615 aan definitieve afrekening 2020 verantwoord.
Ten tijde van het opstellen van de gemeentelijke jaarrekening 2021 was het definitieve resultaat exploitatie Baanbrekers 2021 nog niet bekend. 
Volgens de voorlopige jaarstukken 2021 van Baanbrekers, waarop nog geen accountantscontrole is toegepast, is een gemeentelijke bijdrage voor de gemeente Waalwijk ten bedrage van €  2.875.050 opgenomen. De definitieve afwikkeling van de afrekening gemeentelijke bijdrage 2021 zal plaatsvinden in dienstjaar 2022.

Product 630 Samenkracht en burgerparticipatie
Ten eerste wordt de onderschrijding aan de lastenkant veroorzaakt doordat een deel van het totale subsidiebedrag voor het Koploperproject Clientondersteuning wordt uitgekeerd in 2022 (€ 63.000), maar is opgenomen in de begroting 2021 en wordt overgeheveld naar 2022. Verder is de uitrol van het echtscheidingsloket, onder andere door Corona, in beginsel minder groots geweest dan in 2021 was gepland (sprake van een budgetoverheveling van € 100.000). 

Product 631 Toegang sociaal domein
Het verschil op dit product wordt met name veroorzaakt door een lagere doorbelasting vanuit de kostenplaats TWIJZ dan aanvankelijk geraamd. In de kwartaalswijziging (2021/15) behorende bij het Voorjaarsbericht was het inhuurbudget van de flexibele schil met een bedrag van € 320.000 verhoogd vanuit het beschikbare restant bedrag van de reserve sociaal domein. In werkelijkheid hebben geen uitgaven plaatsgevonden. Dit betekent dat de geraamde onttrekking op product 956 Mutaties reserves beleidsveld 6 in werkelijkheid niet heeft plaatsgevonden.

Product 633 Maatwerkvoorzieningen (WMO)
De afwijking op dit product wordt met name veroorzaakt door hogere uitgaven voor rolstoelen dan geraamd. Daarnaast is er in verband met de eindafrekening over 2020 nog een bedrag verantwoord van € 24.000.

Product 634 Maatwerk dienstverlening 18+
In werkelijkheid zijn voor hulp bij het huishouden en begeleiding meer eigen bijdragen ontvangen dan aanvankelijk geraamd, in totaal een bedrag van € 140.000.

Product 956 Mutaties reserves beleidsveld 6
Door in werkelijkheid lagere uitgaven voor het inhuurbudget flexibele schil TWIJZ, heeft de in de 1e kwartaalswijziging geraamde onttrekking van €320.000 ten laste van het restant van de reserve sociaal domein in werkelijkheid niet plaatsgevonden. Verder zijn lagere uitgaven voor een totaalbedrag van € 223.000 van toepassing met betrekking tot de beleidsreserve ten behoeve van nieuw jeugdbeleid, het echtscheidingsloket en integratiebeleid arbeidsmigranten. Daartegenover staat een niet begrote onttrekking met betrekking tot de sloop van de Wierd van € 161.000. Ten slotte is sprake van een lagere onttrekking van € 681.000 naar aanleiding van het niet volledig uitgeven van de budgetoverhevelingen van 2020 naar 2021. 

Product 702   Vuilophaal en -afvoer
De afwijking binnen de lasten wordt met name veroorzaakt door:

• een hogere storting in de voorziening afvalstoffenheffing (€ 561.000 nadelig). Er was een storting geraamd van € 368.000,  de werkelijke storting bedraagt € 929.000 waardoor er een nadeel ontstaat van € 561.000.
• minder onderhoud er reparaties (€ 35.000 voordelig).
• Incidenteel voordeel Attero (€ 223.000). In 2019 hebben de Brabantse gemeenten aan Attero (verwerker restafval) een boetebedrag betaald voor het te weinig aanleveren van restafval, periode 2015 - 2017. De Brabantse gemeenten zijn hierop een vernietigingsprocedure gestart om het boetebedrag weer terug te vorderen bij Attero. Het gerechtshof in Den Haag heeft de arbitrale vonnissen in het voordeel van de gemeenten vernietigd. Als reactie hierop heeft Attero het boetebedrag weer teruggestort aan de Brabantse gemeenten. Echter overweegt Attero nog om in cassatie te gaan. Vandaar dat het (boete)bedrag is overgeheveld naar de voorziening.
• minder kosten gemaakt voor vuilophaal en -afvoer (€ 71.000 voordelig).  Dit betreft enerzijds een voordeel op inhuur (€ 36.000)  wat vooral komt doordat er niet aan inhuurkrachten te komen was. We hebben dat zoveel mogelijk intern opgevangen (medewerkers van anders teams zijn bijgesprongen). De gevolgen zijn wel dat soms de P90-norm is overschreden en er afkeur is geweest voor groen (OOR-bestek). 
  Daarnaast ontstaat er een voordeel op overige goederen en diensten (€ 36.000) omdat leveranciers in sommige gevallen niet (op tijd) hebben kunnen leveren. Een voorbeeld hiervan is de controle op de vloeistofdichtheid en de reparatie van de vloer op de milieustraat.

Product 703  Reinigingsrecht/afvalstoffenheffing
De hoeveelheid afval is hoger dan verwacht en waarschijnlijk net als in 2020 veroorzaakt doordat er door de coronacrisis meer afval wordt aangeboden.

Product 706 Riolering en waterzuivering
De afwijking binnen de lasten wordt met name veroorzaakt door:

• een hogere  storting in de voorziening riolering (€ 418.000 nadelig). Er was een storting geraamd van € 90.000,  de werkelijke storting bedraagt € 508.000 waardoor er een nadeel ontstaat van € 481.000.
• meer lasten aan onderhoud wat een nadeel oplevert van € 133.000.
• minder lasten voor het Integraal Waterplan Waalwijk(IWW) (€ 281.000 voordelig) waarvoor middelen beschikbaar zijn gesteld voor subsidiering afkoppelen hemelwater door particulieren en bedrijven. Voor het daadwerkelijk beschikbaar kunnen stellen van de middelen moest er nog een regeling opgesteld worden. Om die reden is pas in augustus 2021 gestart met het daadwerkelijk beschikbaar stellen van de subsidiegelden. De regeling is een succes maar gezien de korte periode dat de regeling actief is geweest in 2021 blijft er budget over. Bij het Najaarsbericht is er een budgetoverhevelingsvoorstel gedaan van € 190.000, terwijl het uiteindelijk saldo in 2021  uitkomt op € 281.000.  Dat laatste bedrag zal daadwerkelijk worden overgeheveld van 2021 naar 2022
• meer doorbelastingen inhuur ((€ 96.000 nadelig). Er zijn meer uren toegeschreven aan het product riolering en waterzuivering dan begroot.
• minder energielasten dan begroot (€ 45.000 voordelig).
• minder lasten aan klein onderhoud (€ 99.000). Dit betreft storingen aan het vrij verval riool, huisaansluitingen, kolken, enz. Afhankelijk van het aantal storingen en de grootte daarvan ontstaat er een overschot of tekort op het product. Het budget wordt bepaald a.d.h.v. de uitgaven in voorgaande jaren.
• minder lasten aan rioolinspecties (€ 103.000). Er wordt gemiddeld 25 Km riool per jaar gereinigd en geïnspecteerd. Deze hoeveelheid is niet elk jaar hetzelfde omdat gehele bemalingsgebieden worden aangepakt.

De afwijking binnen de baten  wordt vooral veroorzaakt door achterblijvende inkomsten voor aanleg rioolaansluitingen ( (€87.000 nadelig).

Product 708 Milieu
De afwijking op dit product wordt veroorzaakt doordat niet alle geraamde kosten voor het programma Duurzaamheid in werkelijkheid al hebben plaatsgevonden. Hiertegenover staan lagere onttrekkingen op product 957 Mutaties reserves beleidsveld 7 en ten laste van de reserve duurzaamheid.

Product 957 Mutaties reserves beleidsveld 7
In werkelijkheid zijn de onttrekkingen lager dan geraamd.  Dit wordt veroorzaakt doordat niet alle voor het programma Duurzaamheid geraamde uitgaven in 2021 al hebben plaatsgevonden. 

 Product 801 Opbrengst omgevingsvergunningen
Op basis van de huidige ingediende aanvragen vergunningen is een meeropbrengst leges gerealiseerd van € 128.000 vanwege een toename van aanvragen tot een omgevingsvergunning. In het Najaarsbericht 2021 was al rekening gehouden met extra opbrengsten van € 180.000.

Product 807 Werkzaamheden GEOregistratie
In werkelijkheid zijn er meer uitgaven gedaan zijn in het kader van klikmeldingen en basisregistratie grootschalige topografie (samen  € 58.000), dan begroot.

Product 808 Stedelijke vernieuwing
Het voordelige verschil op dit product wordt veroorzaakt doordat er in werkelijkheid een lagere doorbelasting van uren heeft plaatsgevonden dan aanvankelijk geraamd.

Product 809  Wonen
Het verschil op dit product wordt met name veroorzaakt door de verantwoorde mutatie deelname stimuleringsfonds 2021. Tegenover deze mutatie staat een storting in de reserve stimuleringsfonds (912005).

Product 810 Ruimtelijke beleidsplannen
De afwijking op dit product wordt met name veroorzaakt door de verantwoording van de kosten die betrekking hebben op de invoering van de omgevingswet. Tegenover deze kosten staat op product 958 Mutaties reserves beleidsveld 8 een onttrekking ten laste van de reserve (913038) die hiervoor is gevormd.

Product 811 Bouwen
Minder salarislasten aangezien de gelden voor vacatureruimte zijn ingezet voor inhuur. De lagere salarislasten zijn uiteindelijk verdeeld over de producten waar de meeste uren geraamd zijn.

Product 848 Kosten gronden vaste activa
De afwijking op dit product wordt veroorzaakt doordat met begrotingswijziging 2021/26 (Najaarsbericht 2021) geraamde mutaties in verband met verkoop van een woning/perceel in werkelijkheid nog niet hebben plaatsgevonden.

Product 849 Faciliterend grondbedrijf , product 851 Algemene kosten bouwgrondexploitatie en product 852  Bouwgrondexploitatie wonen
Deze producten dienen in relatie te worden gezien met de producten 853 (beleidsveld 3) en de producten 961 (beleidsveld 3) en 962 (beleidsveld 8) mutaties reserves grondexploitatie. Het saldo van deze producten bedraagt € 0. Daarnaast is het van belang dat deze producten worden gezien in samenhang met de nota grondexploitatie die jaarlijks gelijktijdig met de jaarrekening wordt opgesteld. In deze nota wordt inzicht gegeven in de reeds lopende en toekomstige complexen. Hierbij wordt ingegaan op de te lopen risico's, de voor afdekking van de risico's gevormde reserve grondexploitatie en wordt een beeld gegeven van de financiële stand van zaken. Daarnaast worden toekomstige uitgaven en inkomsten ingeschat. Ook verwijzen wij u naar de paragraaf Grondbeleid en de toelichting op de balans.

Product 958 Mutaties reserves beleidsveld 8
De afwijking op dit product wordt met name veroorzaakt door een niet geraamde onttrekking voor de verantwoorde kosten met betrekking tot de invoering van de omgevingswet op product 810 Ruimtelijke beleidsplannen. 

Product 962 Mutaties reserves GREX beleidsveld 8
De afwijking op dit product wordt veroorzaakt door:
- Hogere stortingen dan geraamd voor een bedrag van € 314.000
- Hogere onttrekking dan geraamd voor een bedrag van € 22.000

Bedragen in € 1

	Begroot	Werkelijk
Stortingen reserves grondexploitatie
Winstneming complex 124, Landgoed Driessen		197.000
Winstneming complex 250, Achter de Hoven		19.000
Winstneming complex 381, Waesgeerd West		90.000
Overige mutaties		8.000
Totaal stortingen	0	314.000
Onttrekkingen reserves grondexploitatie
Grondbedrijf gerelateerde uitgaven, product 851 algemene kosten bouwgrondexploitatie	100.000	51.000
Overige mutaties		69.000
Totaal onttrekkingen	100.000	120.000