Paragraaf Weerstandsvermogen

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding

In deze paragraaf wordt nader ingegaan op de weerstandscapaciteit afgezet tegen de risico’s die de gemeente loopt in zowel de exploitatie- als investeringssfeer. 
De gemeenteraad heeft 18 juni 2015 het kader voor deze paragraaf vastgesteld en heeft instructies gegeven voor de wijze waarop met risico’s en risicomanagement moet worden omgegaan.

Weerstandsvermogen

Weerstandsvermogen

Terug naar navigatie - Weerstandsvermogen

In deze paragraaf wordt nader ingegaan op de weerstandscapaciteit afgezet tegen de risico’s die de gemeente loopt in zowel de exploitatie- als investeringssfeer. 
De gemeenteraad heeft 18 juni 2015 het kader voor deze paragraaf vastgesteld en heeft instructies gegeven voor de wijze waarop met risico’s en risicomanagement moet worden omgegaan. Voor 2019 stond de actualisatie van de" Nota Weerstandsvermogen en risicomanagement van de gemeente Waalwijk" ingepland. Er is een scan uitgevoerd naar de toepassing van het beleid en uitvoering en de conclusie is dat het bestaande beleid en uitvoering adequaat is en daarmee is een update niet noodzakelijk. De raad is door middel van raadsinformatiebrief 39-19 hierover geïnformeerd.  


Kengetallen gemeente Waalwijk
Op grond van onderstaande kengetallen en rekening houdende met het weerstandsvermogen op grond van de risicomatrix kan geconcludeerd worden dat de gemeente Waalwijk over een gezonde financiële positie beschikt. Weliswaar beschikt de gemeente over een relatief hoge schuldpositie maar deze is door het hoge investeringsniveau in de afgelopen jaren goed te verklaren. De risico’s in de grondexploitatie zijn door afboekingen in de afgelopen jaren beheersbaar geworden en door een stijgende verkoop van gronden neemt de boekwaarde in de grondexploitatie af. Tenslotte is sprake van een lage lastendruk voor onze burgers ten opzichte van het landelijk gemiddelde.

Bedragen x € 1.000

Tabel 1 - Netto schuldquote

  Bij begroting ultimo jaar Begroting 2021 Rekening 2020 Rekening  2021

A

Vaste schulden (cf. art.46 BBV) 103.874 135.874 119.390

B

Netto vlottende schuld (cf.  art. 48 BBV) 119.397 12.834 15.697

C

Overlopende passiva (cf. art. 49 BBV) 0 15.597 15.124

D

Financiële activa (cf. art. 36 lid d, e en f) 0 0 0

E

Uitzetting < 1 jaar (cf. art. 39 BBV) 0 8.876 3.865

F

Liquide middelen (cf. art. 40 BBV) 0 761 357

G

Overlopende activa (cf. art. 40a BBV) 0 4.778 4.888

H

Totale baten cf. art. 17 lid c BBV)  158.450 179.014 170.882
  Netto schuldquote ((A+B+C-D-E-F-G) / H ) x 100% 140,91% 85,30% 82,57%

Bij het berekenen van deze kengetallen is geconstateerd dat de Financiële activa niet juist werden ingevuld. Dit is met de jaarrekening 2020 hersteld en tevens ook voor de vergelijkende cijfers van de begroting 2021. 

Tabel 2 - Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen

  Bij begroting ultimo jaar Begroting 2021 Rekening 2020 Rekening 2021
A Vaste schulden (cf. art.46 BBV) 121.415 135.874 119.390
B Netto vlottende schuld (cf.  art. 48 BBV) 119.387 12.834 15.697
C Overlopende passiva (cf. art. 49 BBV) 0 15.597 15.124
D Financiële activa (cf. art. 36 lid b, c, d, e en f) 18.568 18.640 18.403
E Uitzetting < 1 jaar (cf. art. 39 BBV) 0 6.262 3.865
F Liquide middelen (cf. art. 40 BBV) 0 572 357
G Overlopende activa (cf. art. 40a BBV) 0 4.778 4.888
H Totale baten cf. art. 17 lid c BBV)  158.450 179.014 170.882
  Netto schuldquote ((A+B+C-D-E-F-G) / H ) x 100% 140,26% 74,88% 71,8%

Regel A is in de kolom Rekening 2020 aangepast, tov deze tabel in de jaarrekening 2020,  ivm abusievelijk foutief opgenomen bedrag voor vaste schulden.  


Tabel 3 - Solvabiliteitsratio

    Begroting 2021 Rekening 2020 Rekening 2021
A Eigen vermogen (cf. art. 42 BBV) 83.554 97.880 105.242
B Balanstotaal 341.491 268.790 263.825
  Solvabiliteit (A/B) x 100% 24,47% 36,41% 39,89%

 

Tabel 4 - Kengetal grondexploitatie

  Bij begroting ultimo jaar Begroting 2021 Rekening 2020 Rekening 2021
A Bouwgronden in exploitatie  (cf. art. 38 lid b BBV) 25.234 12.441 1.338
B Totale baten cf. art. 17 lid c BBV (dus excl. mutaties reserves) 158.450 179.014 170.882
  Grondexploitatie (A+B) / C x 100% 15,93% 6,95% 0,78%

 

Tabel 5 - Structurele exploitatieruimte

  Bij begroting ultimo jaar Begroting 2021 Rekening 2020 Rekening 2021
A Totale structurele lasten 144.783 163.431 150.844
B Totale structurele baten 160.440 170.011 153.376
C Totale structurele toevoegingen aan de reserves 255 145 244
D Totale structurele onttrekkingen aan de reserves 1.887 3.376 1.084
E Totale baten 161.389 220.926 170.882
  Structurele exploitatieruimte (B-A) + (D-C) / (E) x 100% 10,72% 4,44% 1,97%


Tabel 6 - Belastingcapaciteit: woonlasten meerpersoonshuishouden

  Bij begroting ultimo jaar  (bedragen in € 1 / afgerond) 2020  2021
A OZB-lasten voor gezin bij gemiddelde WOZ-waarde 274 284
B Rioolheffing voor gezin bij gemiddelde WOZ-waarde 147 155
C Afvalstoffenheffing voor een gezin 193 221
D Eventuele heffingskorting  0 0
E Totale woonlasten voor gezin bij gemiddelde WOZ-waarde (A+B+C+D) 614 660
F Woonlasten landelijke gemiddelde voor gezin in t-1 (bron: COELO) 776 811
  Woonlasten t.o.v. landelijke gemiddelde jaar er voor (E/F) x 100% 79,12% 81,38%

De belastingcapaciteit woonlasten meerpersoonshuishouden worden eenmaal per jaar door het COELO verstrekt. Hier is geen onderscheid tussen begroting en rekening.

Weerstandsvermogen
Het weerstandsvermogen van een gemeente kan worden omschreven als de mate waarin een gemeente in staat is financiële tegenvallers (risico’s) op te vangen teneinde haar taken te kunnen voortzetten. Het weerstandsvermogen geeft de mate van robuustheid van de financiële huishouding weer. Dit is van belang als zich een financiële tegenvaller voordoet. Door aandacht te hebben voor het weerstandsvermogen kan worden voorkomen dat elke financiële tegenvaller dwingt tot bezuinigen. Voor het beoordelen van de robuustheid van de begroting is inzicht nodig in de omvang en in de achtergronden van de risico’s en de aanwezige weerstandscapaciteit.

Weerstandscapaciteit
De weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om niet begrote kosten die onverwachts en substantieel zijn te kunnen dekken. Het gaat om die elementen waarmee tegenvallers eventueel bekostigd kunnen worden zoals de algemene reserve, maar ook de onbenutte belastingcapaciteit. Onderscheid kan worden gemaakt in incidentele (ten behoeve van opvang eenmalige tegenvallers) en structurele (ten behoeve van structurele tegenvallers) weerstandscapaciteit.

Op grond van de nu bekende gegevens kan het volgende overzicht worden gegeven:

bedragen per januari 2022 (x € 1.000)

Weerstandscapaciteit Incidenteel Structureel
     
Reservecapaciteit    
Algemene reserve 15.668.966  
AR grondexploitatie 5.000.000  
Totaal reserve capaciteit 20.668.966  
     
Onbenutte belastingcapaciteit    
Onroerende zaakbelastingen (100% verhoging)   13.049.000
Onvoorzien         100.000
Totaal weerstandscapaciteit 20.668.966 13.149.000


Per  januari 2022 bedraagt de totale weerstandscapaciteit  € 33.817.966   (= € 20.668.966  + € 13.149.000 ).

De norm voor de onbenutte belastingcapaciteit is gebaseerd op de norm die het Rijk stelt voor gemeenten die in aanmerking willen komen voor een bijdrage op grond van artikel 12 Financiële Verhoudingswet. 

De bepaling van de ratio is gebaseerd op een theoretisch model waarbij er vanuit wordt gegaan dat alle risico’s gelijktijdig manifest worden en dat is niet zo. De 100% OZB verhoging past overigens in dit zelfde theoretische kader.

De Algemene Reserve en de Algemene Reserve Grondexploitatie dienen feitelijk een geblokkeerd gedeelte te bevatten om het totaal van de risico’s in de categorie “waarschijnlijk 1 maal per 5 jaar” te kunnen opvangen, thans €  6,5 miljoen. Indien een risico manifest wordt en er moet worden afgerekend dan moet de Algemene Reserve of Algemene Reserve Grondexploitatie onmiddellijk worden aangewend en daarmee kan de ratio onder druk komen te staan, immers de OZB verhoging en het beschikbaar komen van de hogere opbrengst zal altijd enige tijd duren.  Hierbij moet wel worden aangetekend dat het uitzonderlijk zou zijn als alle risico's in categorie  A op hetzelfde moment manifest worden.

Stille reserves

In het Gemeenschappelijk Financieel Toezichtkader 2020 van de provincies is m.b.t. stille reserves in relatie tot het weerstandsvermogen  het navolgende opgenomen:

1.       Stille reserves nemen wij alleen mee als de actuele marktwaarde reëel is onderbouwd.

2.       Daarnaast geldt als uitgangspunt dat de stille reserve geen gebruiksnut heeft voor de gemeenten en dat deze op korte termijn beschikbaar kan komen.

Gelet op het bovenstaande maken de stille reserves met ingang van 2020  geen onderdeel meer uit van het weerstandsvermogen. 

Bovenstaande berekening van de weerstandscapaciteit is uiteraard een momentopname. De genoemde bedragen kunnen van jaar tot jaar fluctueren. Voor de afdekking van risico’s heeft de gemeenteraad normen vastgelegd voor de noodzakelijke omvang van de Algemene Reserve.

De bekende risico’s die betrekking hebben op de bouwgrondexploitatie zijn ook meegenomen bij de weerstandscapaciteit. De Algemene Reserve Grondexploitatie van € 5 miljoen  maakt onderdeel uit van de weerstandscapaciteit. Tevens vindt jaarlijks door middel van de nota grondexploitatie herijking plaats van de bouwgrondexploitatie en worden verliezen genomen en voorzieningen getroffen indien redelijkerwijs mag worden aangenomen dat t.z.t. een verlies manifest zal worden.

Risico’s
In het BBV wordt een toelichting gegeven op de risico’s die relevant zijn voor het weerstandsvermogen.

De risico’s relevant voor het weerstandsvermogen zijn die risico’s die niet anderszins zijn ondervangen. Reguliere risico’s – risico’s die zich regelmatig voordoen en die veelal vrij goed meetbaar zijn – maken geen deel uit van de risico’s in de paragraaf weerstandsvermogen. Hiervoor kunnen immers verzekeringen worden afgesloten of voorzieningen worden gevormd. Voorbeelden van risico’s die wel tot de paragraaf weerstandsvermogen horen zijn ondernemersrisico’s (of bedrijfsrisico’s) en hangen vooral samen met grondexploitatie, gebiedsuitbreiding, publiek – private samenwerking (PPS), sociale structuur (bij neergaande conjunctuur) en open einderegelingen.

Risicomatrix rekening 2021
Bij zowel begroting als bij de jaarrekening wordt een risicomatrix opgesteld. De risicomatrix is een instrument dat systematisch inzicht geeft in de categorisering van aanwezige risico’s.

Teneinde het risicomanagement te borgen wordt sinds 2013 bij het opstellen van het interne controleplan per te controleren proces een risicoanalyse gemaakt en deze analyse wordt gehanteerd bij de uitvoering van de interne controle.

Zoveel als mogelijk zijn de risico’s in beeld gebracht en is inzichtelijk gemaakt in welke mate deze risico’s beheerst worden. Nadere acties blijven nodig om tot verdere risicobeheersing te komen. Aan de hand van de Begroting en –rekening zijn per Beleidsveld de meest essentiële risicoterreinen aangegeven en geplaatst in de risicomatrix. Onderstaand is een opsomming opgenomen van de geïdentificeerde risico’s welke van belang zijn voor het weerstandsvermogen.

Toename risico’s

Kaart nr. 34 Materiële vaste activa. Betreft voornamelijk  gronden op Haven Acht Oost, kunnen die niet in exploitatie worden genomen dan lopen we een maximaal risico van € 1,5 miljoen, in de berekening is een bedrag van € 1,0 miljoen opgenomen was 0,1 miljoen.

Kaart nr. 35 Schade door cyberincident is voor een bedrag van 1 miljoen toegevoegd. 

Digitale veiligheid blijft onlosmakelijk verbonden met de nationale veiligheid: 
een aantasting ervan kan leiden tot maatschappelijke  ontwrichting.” Concreet kan dit betekenen dat ICT systemen onbruikbaar worden als gevolg van een hack of ransomware aanval. De hack die heeft plaatsgevonden bij de gemeente Hof van Twente heeft grote gevolgen gehad voor de dienstverlening van deze gemeente en de schade loopt in de miljoenen.

Uiteraard heeft de gemeente Waalwijk maatregelen getroffen die een dergelijke aanval moet voorkomen maar er blijft altijd een risico bestaan.

 

Afname risico’s
Geen.

Beoordeling beschikbare weerstandsvermogen
Met onderstaande ratio kan een norm gesteld worden voor een aanvaardbare relatie tussen de beschikbare weerstandscapaciteit en de risico’s.

                         Beschikbare weerstandscapaciteit

Ratio =           ---- -------------------------------------

                          Benodigde weerstandscapaciteit

Een ratio voor het weerstandsvermogen van 1.0 tot 1.4 wordt voldoende geacht. Een ratio van 0.8 tot 1.0 wordt als matig bestempeld, terwijl een ratio boven 1.4 aangemerkt wordt als ruim voldoende.

Het benodigde weerstandsvermogen kan als volgt berekend worden:

Risicoklasse

Kans op schade

Aantal Geïnventariseerde schades

Maximale omvang max. totale schade

Percentage meegenomen

waarschijnlijk

1 X per  5 jaar

Schades 11

€ 8,1 miljoen

80% € 6,5 miljoen

mogelijk

1 X per 10 jaar

Schades 19

€ 9,5 miljoen

60% € 5,7 miljoen

onwaarschijnlijk

1 X per 15 jaar

Schades 16

€ 6,4 miljoen

40% € 2,6 miljoen

onbekend

1 X per 10 jaar

Schades 13

€ 5,3 miljoen

20 % € 1,1 miljoen

 

 

 

 

€ 29,3  miljoen

€ 15,8 miljoen

 

 

                                €  33.817.966

Ratio                         ---------------    2,14     =   uitstekend

                                € 15.800.000

Voor de gemeente Waalwijk bedraagt de ratio voor het weerstandsvermogen derhalve 2,14  en is daarmee te kwalificeren als uitstekend.

Met betrekking tot de ratio van 2,14  moet wel de kanttekening worden geplaatst dat rekening is gehouden met 100% verhoging van de OZB (€ 13.049.000) wordt die buiten beschouwing gelaten dan zakt de ratio naar 1,31 en is dan dus ook nog voldoende . Ook hier moet worden aangetekend dat niet alle risico's op hetzelfde moment manifest zullen worden.

Risicokaarten

Drugsafval

Terug naar navigatie - Drugsafval

 

 TLTH 1 Drugsafval
Informatie

1.De gemeente wordt regelmatig geconfronteerd met dumping van drugsafval (afval van de productie van synthetische drugs). Ze zijn niet alleen schadelijk voor het milieu en de gezondheid van mens en dier, de opruimkosten zijn ook nog eens erg hoog. De daders worden zelden gepakt, waardoor de schade van het opruimen - zo’n 25.000 euro per dumping - vaak voor rekening van gemeenten, natuurorganisaties of andere grondeigenaren komt. Indien vaten/jerrycans openbreken en in de bodem komen dan lopen  de kosten als gevolg van sanering nog verder op.

Beheersmaatregelen Bij het ontdekken van een dumping snel ingrijpen ter voorkoming van schade aan mens en dier en milieuschade.

Bedrag in miljoen 1. € < 0,1
Kans van optreden Waarschijnlijk
Status Ongewijzigd

 

Schade door verkeerde- of niet-handhaving

Terug naar navigatie - Schade door verkeerde- of niet-handhaving

 

 TLTH 2

Schade veroorzaakt door verkeerde handhaving of door niet-handhaving

Informatie

1.Fouten, die gemaakt worden bij vergunningverlening of handhaving en die  schadeclaims en/of schades tot gevolg hebben worden afgedekt met een WA verzekering waarbij het eigen risico € 2.500 bedraagt. Overigens dient hierbij nadrukkelijk te worden aangegeven, dat de opdrachtgever verantwoordelijk blijft voor de uitgevoerde constructies en bouwplannen. In deze gevallen is dus de gemeente geen risicodrager.

Beheersmaatregelen De meest risicovolle bedrijven worden frequent op deze risico’s gecontroleerd.
Kans van optreden Onwaarschijnlijk
Bedrag in miljoen 1. €  < 0,1
Status Ongewijzigd 

 

Communicatie

Terug naar navigatie - Communicatie

 

CSTR 3 Communicatie

Informatie

  1. Misbruik huisstijl: organisatie doet zich voor als zijnde de gemeente Waalwijk.
  2. Onjuiste tekst in gemeentelijke uitgaven (gemeentepagina, folders, internet): lezers stellen gemeente aansprakelijk / imagoschade bestuurders.
  3. In eigen uitgaven (brieven, artikelen, kranten) suggereren dat de gemeente afzender is door gebruik gemeentelijk logo. 
Beheersmaatregelen Huisstijl is gedeponeerd bij het Benelux Merken Bureau. Fouten worden afgedaan met een rectificatie of het middel wordt voorzien van tekst dat het met uiterste zorg is gemaakt maar dat er fouten in kunnen staan waar de gemeente niet voor aansprakelijk kan worden gesteld. Op internet is een disclaimer opgenomen. Dit maakt dat het risico dat de gemeente loopt zo goed als nihil is. Door team Communicatie en  het KCC worden de social media gevolgd als het gaat om berichtgeving over de gemeente Waalwijk (webcare).
Kans van optreden Onwaarschijnlijk
Bedrag in miljoen 1. € Onbekend
Status Ongewijzigd 
Kans van optreden Onwaarschijnlijk
Bedrag in miljoen  2. € Onbekend
Status Ongewijzigd 
Kans van optreden Onbekend
Bedrag in miljoen 3. € Onbekend
Status Ongewijzigd

Rampenbestrijding en financiƫle aansprakelijkheid

Terug naar navigatie - Rampenbestrijding en financiƫle aansprakelijkheid

 

TLTH 4

Rampenbestrijding en financiële aansprakelijkheid.

Informatie

1.Omvang risico is afhankelijk van de ramp. Optreden van een calamiteit vergelijkbaar met  de brand van Chemie-Pack op bedrijventerrein Moerdijk in januari 2011 met forse milieuschade als gevolg. De rechter zal de mate van aansprakelijkheid beoordelen tenzij we zelf schuld bekennen.

Beheersmaatregelen Het betreft hier de zogenaamde BRZO+ bedrijven, voor Waalwijk een 15tal bedrijven welke door de Omgevingsdienst worden gecontroleerd. Voorziening actuele rampenplannen en een adequate rampenorganisatie zowel kwantitatief als kwalitatief.
Kans van optreden Onbekend
Bedrag in miljoen 1.€ < 2,5
Status Ongewijzigd 

Evenementenbeleid en kermissen

Terug naar navigatie - Evenementenbeleid en kermissen

 

TLTH 5

Evenementenbeleid en kermissen.

Informatie

1.De elektrische of mechanische attracties die een grote snelheid en/of hoogte kunnen bereiken kunnen een veiligheidsrisico vormen. Een ander risico vormt de diversiteit van deze attracties, het gaat om uiteenlopende attracties met mogelijk allemaal verschillende veiligheidsinstructies. Van toepassing is het Besluit "veiligheid van attracties- en speeltoestellen". Volgens de Arbowetgeving moeten de attracties een periodieke inspectie krijgen, de kermisexploitanten zijn verplicht om een logboek bij zich te hebben waarin staat aangegeven wanneer deze inspecties zijn uitgevoerd. Een mogelijke aansprakelijkheid voor de gemeente valt niet uit te sluiten. Volgens de brancheorganisatie zijn alle kermisexploitanten verzekerd en worden alle attracties periodiek op veiligheid gekeurd. De controle van het logboek waaruit zulks blijkt ligt bij de gemeente. Wanneer die controle, om wat voor reden dan ook niet of onvoldoende plaatsvindt, kan er mogelijk toe leiden dat de gemeente mede aansprakelijk is bij een ongeval. Daarbuiten is het begrip evenementen rekbaar. Tijdens de kermis kan het goed geregeld zijn doch is dit niet altijd het geval bij andere evenementen.  Bovendien; als een aanvraag voor een evenement niet of niet volledig is ingediend en daardoor risico’s niet worden gezien, kan schade als gevolg van een evenement niet worden uitgesloten. Ook wanneer een evenement 'klein' lijkt te zijn en naar verwachting ook 'klein' zal blijven, kan een onverwacht grote toestroom van bezoekers en daarmee mogelijk gepaard gaande risico's niet worden uitgesloten. In dergelijke gevallen is (mede)aansprakelijkheid niet uit te sluiten.

Beheersmaatregelen

Tijdens de kermissen in Waalwijk dient er op worden toegezien dat de exploitanten in het bezit zijn van een logboek wat up to date is. Exploitanten worden privaat getoetst door een volgens het Warenwetbesluit Attractie en speeltoestellen aangewezen keuringsinstelling. De nVWA is verantwoordelijk voor toezicht op de kermissen. Zij controleren afgegeven certificaten. Vanuit vergunningverlening wordt gevraagd dergelijke certificaten te overhandigen.

Grote en risicovolle evenementen worden getoetst in het evenementenoverleg waaraan ook politie en de brandweer deelnemen. Bij alle grote evenementen en bij evenementen waarvan het vermoeden bestaat dat er risicovolle activiteiten (kunnen) plaatsvinden  wordt voorafgaand aan vergunningverlening aan de exploitant een veiligheidsplan gevraagd en wordt de exploitant op het voldoende (verzekeringstechnisch) afdekken van risico's gewezen. Vervolgens worden deze evenementen door toezichthouders gecontroleerd op veiligheidsaspecten.

Indien veiligheidsrisico’s niet of niet voldoende aantoonbaar kunnen worden afgedekt dan wordt geen vergunning verstrekt. Maar als een aanvraag niet of niet volledig is ingediend en daardoor risico’s niet worden gezien, kan schade als gevolg van een evenement niet worden uitgesloten. In dergelijke gevallen is (mede)aansprakelijkheid niet uit te sluiten.

Kans van optreden Mogelijk
Bedrag in miljoen 1. € < 0,5
  Status Ongewijzigd

Realisering Oostelijke Insteekhaven

Terug naar navigatie - Realisering Oostelijke Insteekhaven

 

TREW 6 Realisering Oostelijke Insteekhaven

Informatie

De noodzaak voor een goed bereikbare containerterminal, die bediend kan worden met de grootste binnenvaartschepen (klasse 5), blijft onverminderd hoog. Door de ontwikkeling van bedrijventerrein Haven 8, voor grootschalige logistieke bedrijvigheid zal de behoefte alleen maar verder toenemen. Schaalvergroting en kostenreductie in de logistiek gaan hand in hand met duurzamer vervoer over water.

De definitieve gunning heeft plaats gevonden onder opschortende voorwaarde van het verlenen van een onherroepelijke natuurvergunning voor de aanleg en in bedrijf nemen van de haven. In de risicoreservering van de business case is een voorziening getroffen voor de consequenties van het stikstof dossier. Dat betreft extra onderzoek, vertraging in de planning, extra uren organisatie en aan- en verkoop van (rechten van) veehouderijen. Verder zijn er  ook flinke stijgingen van indexeringen en prijsstijgingen van met name zand- en staal prijzen als gevolg van recente marktontwikkelingen. Wanneer bij definitieve inwerkingtreding van de aanneemovereenkomst duidelijk wordt wat de consequenties gaan zijn, moet dit voor het beschikbare gestelde krediet en  de vastgestelde exploitatie opzet in beeld worden gebracht. Het gaat dan om het saldo van de optimalisaties en de extra kosten van de indexaties. 

Wij verwachten op zijn vroegst medio 2022  enige duidelijkheid te hebben over de haalbaarheid van een vergunning voor de Wet natuurbescherming, waarvan de aanvraag inmiddels wel is ingediend. Eventuele financiële consequenties met betrekking tot de uiteindelijke aanneemsom zullen pas duidelijk zijn op het moment dat de werkzaamheden kunnen starten na het afgeven van een onherroepelijke Natuurvergunning.

Beheersmaatregelen Er wordt in dit project gewerkt met een risicodossier waarin de risico's worden benoemd, gemonitord en maatregelen worden getroffen om de risico's te beheersen en een reservering is opgenomen ter dekking van die risico's.
Kans van optreden divers
Bedrag in miljoen een deel van de  risico's zijn afgedekt in de risicoreserveringen in de  business case. Dit is exclusief recente prijsstijgingen van de bouwkosten. 
Status Ongewijzigd

Achterstanden archivering

Terug naar navigatie - Achterstanden archivering

 

TIBF 7

Achterstanden archivering en informatiebeheer in vakapplicaties

Informatie

1. Achterstanden in zowel dynamisch als semi-statisch analoog en digitaal archief. Hierdoor vormt de betrouwbaarheid van informatieverstrekking aan de burgers, organisaties en voor de (ondersteuning van de) bedrijfsvoering een risico. Kans op precedentwerking en financiële en juridische gevolgen zijn onvoorspelbaar. Zo ontstaat er een grotere kans op claims in het kader van de Wet dwangsom en beroep en imago schade voor de gemeente(rapportages van accountant, interne controle, archiefinspectie of rekenkamer).

2. Naast de achterstanden verdient de compleetheid van dossiers aandacht. Er komen steeds meer vakapplicaties waardoor informatie versnipperd raakt en het beheer op meerdere plekken moet plaatsvinden. Het kost extra kennis en inzet om het informatiebeheer goed uit te voeren. Het vraagt ook extra kennis en discipline van alle medewerkers om de dossiervorming inhoudelijk op orde te hebben. Een incompleet dossier kan bij informatievoorziening aan burgers of organisaties een risico met zich meebrengen, ook voor de eigen bedrijfsvoering kan het een risico vormen. In vakapplicaties is het vaak technisch (nog) onmogelijk om te vernietigen, waardoor we weer het risico lopen niet aan de archiefwet te voldoen.

Beheersmaatregelen

1. DT  heeft 12 januari 2015 Plan van aanpak vastgesteld m.b.t. wegwerken en voorkomen van achterstanden in archivering. Besloten is een last t.l.v. de knelpuntenpot voor de komende zes jaar van € 66.667,= per jaar voor de uitvoering van het Plan van aanpak op te nemen. Zorgdragen dat het management (de teamleiders) gaan sturen op digitaal en zaaksgewijs werken volgens geldende afspraken. Afspraak: er worden geen achterstanden meer opgebouwd. Deze opschoonactie is een nulmoment. Komende achterstanden zijn de verantwoordelijkheid van de afdelingen/teams, inclusief de financiële consequenties. Aan de hand van een, in tijd en financiën, gedetailleerde planning  is er begonnen met  de uitvoering van Het Plan van aanpak achterstanden. In deze planning hebben de meest risicovolle achterstanden de hoogste prioriteit gekregen. De uitvoering van de werkzaamheden is in 2020 vertraagd.  Uw raad heeft het resterende budget voor dit project eind 2020 overgeheveld naar 2021. De uitvoering is in 2021 weer voortvarend voortgezet al bleek het moeilijk om aan gekwalificeerd personeel te komen die voltijds inzetbaar is. Dus we konden in 2021 minder uren inzetten dan gewenst.  Hiertoe is in 2021 overheveling van het restant krediet gevraagd naar 2022. U heeft dit goedgekeurd.  De achterstand in het controleren en waarderen van digitale zaakdossiers is gezakt van 58.000 zaken in 2020 naar 22.048 begin 2022.  Afronding van het project/besteding van het restant van het krediet door inzet van extra personeel zal in 2022 plaatsvinden. Omdat zaken niet direct gecontroleerd en gewaardeerd kunnen worden zal uiteindelijk een  werkvoorraad overblijven, die min of meer constant moet blijven.

2. In de begroting 2021 doelenboom bedrijfsvoering was opgenomen:    nulmeting informatiesystemen uitvoeren en voor 10% van de systemen een beheercontract opgesteld hebben. We hebben de nulmeting uitgevoerd: er zijn 181 informatiesystemen binnen onze organisatie, waarvan 20 systemen die niet meer in gebruik zijn (181-20=161). Van de 161 systemen zijn er 50 systemen die geen gegevens bevatten en waar dus ook geen beheer op hoeft te worden uitgevoerd. Dit betekent dat in totaal voor 111 systemen beheercontracten moeten worden opgesteld. In 2021 zijn 13 beheercontracten opgesteld.  In 2022 zullen we hiermee doorgaan.

Kans van optreden Onbekend
Bedrag in miljoen 1. € Onbekend
Status Ongewijzigd 

Exploitatie sportaccomodaties

Terug naar navigatie - Exploitatie sportaccomodaties

 

TSPO 8 Exploitatie sportaccommodaties

Informatie

  1. Continuïteit van de sportaccommodaties.
  2. Aansprakelijkheid jegens derden.
  3. Publieke rechten op juiste wijze afgekondigd.
Beheersmaatregelen Sportbedrijf werkt conform de arbo en maakt periodiek een Risicoinventarisatie. Zwembaden voldoen aan de eisen WHVBZ. Keuringsdienst van Waren voert controles uit. Rechten en plichten zijn geregeld en worden in de voorzieningen aan het publiek kenbaar gemaakt.
Kans van optreden Onwaarschijnlijk
Bedrag in miljoen 1. € Onbekend
Status Ongewijzigd 
Kans van optreden Onwaarschijnlijk
Bedrag in miljoen  2. € Onbekend
Status Ongewijzigd 
Kans van optreden Onwaarschijnlijk
Bedrag in miljoen  3. € Onbekend
Status Ongewijzigd 

Te ondiepe havens, plaatsen nooddeuren sluis

Terug naar navigatie - Te ondiepe havens, plaatsen nooddeuren sluis

 

TORV 9 Te ondiepe havens/Sluis haven Waalwijk
Informatie
  1. Te ondiepe havens Door erosie van de dijklichamen en ophoping van slib in de verschillende havens loopt de gemeente als vaarwegbeheerder het risico dat zij aansprakelijk wordt gesteld voor schade aan schepen en/of schroeven. Tevens worden bedrijven hierdoor onbereikbaar. In de Kerkvaartse haven is de bodembescherming bij aanleg een aantal jaar geleden door een schip grotendeels vernield. Hiervoor is destijds een vergoeding gedaan door onze car verzekering. Deze vergoeding bestond uit twee bedragen te weten één bedrag voor de geleden schade en een aanvullend bedrag omdat het herstel duurder wordt geprognosticeerd door verzwaarde regelgeving. Dit laatste bedrag betreft ongeveer € 130.000,=. Beide bedragen zijn aan de gemeente uitgekeerd.  Dit laatste bedrag mogen wij alleen behouden mits er daadwerkelijk bodembescherming opnieuw wordt aangelegd (geschatte kosten ca. 500.000,=), doen we niets dan moet dat bedrag terug. Gaan we inderdaad herstellen dan is het restant bedrag  van € 266.000,= niet voldoende om de bodem-bescherming te herstellen. Oftewel in beide gevallen is er een financieel risico.
  2. Sluis haven Waalwijk

    Recentelijk is de sluis van de Waalwijkse haven gerenoveerd. In de periode voorafgaand aan de renovatie werden schepen met een maximale lengte van 86 meter geschut. Uit de risicobeschouwing (Machinerichtlijn) is door de aannemer geconcludeerd dat de krachten die tijdens het schutproces op de deuren en de sluiskolk ontstaan, verdeeld moet worden over vier sets deuren i.p.v. twee sets deuren. Hierdoor neemt de schutcapaciteit af van 86 meter naar 82 meter.

    De mogelijkheid bestaat  dat bedrijven die in het verleden met 86 meter schepen zijn bevoorraad, wellicht een claim bij de gemeente Waalwijk gaan indienen. Immers kunnen deze bedrijven hogere operationele kosten ondervinden, omdat de schutlengte is afgenomen en ervaren zij mogelijkerwijs een devaluatie op hun grondwaarden. De  Havenverordening 2017 is inmiddels aangepast.

Beheersmaatregelen Het is niet onmogelijk om met het implementeren van aanvullende maatregelen de sluis geschikt te maken voor langere schepen. Het college is van mening dat de extra kosten (≈0,8 miljoen euro) niet opwegen tegen het voordeel dat dan in de sluis 4 meter meer kan worden geschut.
Kans van optreden Mogelijk
Bedrag in miljoen 1. € < 0,5
Status Ongewijzigd  
Kans van optreden Mogelijk
Bedrag in miljoen  2. € <0,5
Status Ongewijzigd

 

Onderhoud van de openbare ruimte

Terug naar navigatie - Onderhoud van de openbare ruimte

TORV 10 Onderhoud van de openbare ruimte
Informatie
  1. Aansprakelijkheid voor achterstallig onderhoud.
  2. Onvoldoende vaktechnisch onderhoud.
  3. Onvoldoende onderhoud trottoirs/fietspaden.
  4. Pompunits defect.
Beheersmaatregelen

De concepten schoon, heel en veilig vormen de kaders voor behoorlijk beheer in de gemeente Waalwijk. Voor de kwaliteit van het beheer van de openbare ruimte, het onderhoud, de straatreiniging en onkruidbestrijding mogen gemeenten eigen ambities formuleren. De gemeente heeft echter als beheerder op grond van onder andere de Wegenwet en het Burgerlijk Wetboek ook een wettelijk zorgplicht om de openbare ruimte gedurende langere termijn ‘schoon, heel en veilig’ te houden. Hieronder valt bijvoorbeeld onderhoud aan bruggen en wegen, het snoeien van bomen, het treffen van verkeersmaatregelen en gladheidbestrijding. Gladheid wordt bestreden om de wegen in de wintermaanden veilig begaanbaar te houden. De gemeente levert hiervoor een inspanningsverplichting.

Voor een adequate invulling van taken binnen deze kaders zijn inspecties essentieel. Schoon, heel en veilig wordt in alle facetten van beheer in gelijke mate gehanteerd en vormt de basis van onderhoudsstrategieën en inspecties. Op deze manier worden voorvallen van achterstallig onderhoud zoals beschreven in hoofdstuk 6.6 van de Notitie Materiele Vaste Activa van de Commissie BBV geprevenieerd.

Kans van optreden Onwaarschijnlijk
Bedrag in miljoen 1. € < 0,5
Status Ongewijzigd
Kans van optreden Onwaarschijnlijk
Bedrag in miljoen  2. € <0,1
Status Ongewijzigd
Kans van optreden Onwaarschijnlijk
Bedrag in miljoen  3. € <0,1
Status Ongewijzigd
Kans van optreden Onbekend
Bedrag in miljoen  4. € <2,5
Status Ongewijzigd 

Risico's t.a.v. speeltoestellen/plaatsen

Terug naar navigatie - Risico's t.a.v. speeltoestellen/plaatsen

 

TORV 11 Risico's t.a.v. speeltoestellen / plaatsen

Informatie

  1. Speeltoestellen worden intensief gebruikt, het onderhoud en het uitvoeren van veiligheidsinspecties zijn essentieel bij deze toestellen.
Beheersmaatregelen Voor zowel de uitvoering van de veiligheidscontroles alsmede het uitvoeren van onderhoud zijn goede contracten afgesloten met gespecialiseerde onderhoudsbedrijven.
Kans van optreden Onbekend
Bedrag in miljoen 1. € < 0,1
Status Ongewijzigd 

Bereikbaarheid

Terug naar navigatie - Bereikbaarheid

 

TOOR 12 Bereikbaarheid

Informatie

  1. Claims vanwege onbereikbaarheid tijdens werkzaamheden aan projecten waarbij de weg wordt afgezet.
Beheersmaatregelen Er wordt maximale voorlichting verstrekt aan bewoners en bedrijven. Een bevredigende oplossing is ondanks alle inspanningen niet altijd mogelijk.
Kans van optreden Onwaarschijnlijk
Bedrag in miljoen 1. € < 0,5
Status Ongewijzigd 

Civieltechnische werken

Terug naar navigatie - Civieltechnische werken

 

TOOR 13 Civieltechnische werken

Informatie

  1. Planschadeverzoeken art. 49 WRO.
  2. Aanbestedingsproces verkeerd gevolgd.
  3. Fricties met aannemer.
  4. Schade aan bezittingen van anderen.
  5. Ketenaansprakelijkheid: premies en belastingen.
Beheersmaatregelen Voldoende gekwalificeerde medewerkers binnen de projectorganisatie voor de borging van kwaliteit van processen.
Kans van optreden Mogelijk
Bedrag in miljoen 1. € <0,5
Status Ongewijzigd 
Kans van optreden Mogelijk
Bedrag in miljoen  2. € <0,1
Status Ongewijzigd 
Kans van optreden Mogelijk
Bedrag in miljoen  3. € Onbekend
Status Ongewijzigd 
Kans van optreden Onbekend
Bedrag in miljoen  4. € Onbekend
Status Ongewijzigd 
 Kans van optreden Mogelijk
Bedrag in miljoen  5. € <0,1
Status Ongewijzigd 

Risico's bestemmingsplannen en bouwgrond-exploitatie

Terug naar navigatie - Risico's bestemmingsplannen en bouwgrond-exploitatie

 

TREW 14 Risico's bestemmingsplannen en bouwgrondexploitatie

Informatie

Jaarlijks worden via de nota grondexploitatie de resultaten van de lopende grondexploitaties herijkt en, indien nodig, voor de voorzienbare verliezen voorzieningen getroffenen.  Indien de lasten dusdanig zijn dat ze niet opgevangen kunnen worden binnen het complex en leiden tot een tekort dient over de Reserve grondexploitatie te worden beschikt en wordt een voorziening ten behoeve van dat complex gevormd.

1. risico 1 maal per 5 jaar

2. risico 1 maal per 10 jaar

Beheersmaatregelen De exploitaties worden frequent gemonitord en indien verliezen voorzienbaar zijn dan worden die genomen of er worden  maatregelen getroffen die erop gericht zijn de verliezen te beperken.
Kans van optreden Mogelijk
Bedrag in miljoen 1. € <2,5
Status Ongewijzigd 
Kans van optreden Waarschijnlijk
Bedrag in miljoen  2. € <2.5
Status Ongewijzigd

Tijdige betaling erfpachtcanon

Terug naar navigatie - Tijdige betaling erfpachtcanon

TREW 15 Erfpachtcanon

Informatie

1. Tijdige betaling erfpachtcanon: Er bestaat altijd enig risico m.b.t. het niet of niet tijdig betalen van de canon. Overigens staan dan invorderingsprocedures ter beschikking.   Hierdoor is, vooral bij grote percelen in erfpacht, een risico aanwezig wegens het niet ontvangen van de canon. Indien erfpacht terug komt naar de gemeente, bijvoorbeeld door faillissement, dan komen de hieraan verbonden rentelasten ten laste van de exploitatie zonder dat er dekking tegenover staat in de vorm van een canon.  

Beheersmaatregelen Alertheid bij invordering. Bij de uitgifte van erfpacht de  soliditeit (solvabiliteit) ondernemer toetsen. Bij nieuwe erfpachten wordt voorkomen dat de erfpachter de erfpacht kan beëindigen middels nieuwe erfpachtvoorwaarden. Tevens is in de nieuwe voorwaarden opgenomen dat de gronden niet terug kunnen naar de gemeente en de prijs waarop de canon berekend wordt niet lager kan zijn als de oorspronkelijke uitgifteprijs. 
Kans van optreden Mogelijk
Bedrag in miljoen 1. € <1,0
Status Ongewijzigd 

Coronacrisis (Covid-19)

Terug naar navigatie - Coronacrisis (Covid-19)

CSTR 16 Covid 19 (Coronacrisis 2020/21)
Informatie Het COVID-19 virus heeft gevolgen gehad voor de financiën van 2020/2021 en mogelijk ook voor volgende jaren vanwege de maatschappelijke en economische impact. Voor 2021 en volgende jaren bestaat nog geen volledig inzicht in de financiële consequenties die zullen sterk afhankelijk zijn van de duur van deze pandemie en de mate van compensatie vanuit de Rijksoverheid. Vast staat in elk geval dat de gevolgen materieel van aard zullen zijn. 
Beheersmaatregelen Via voor- en najaarsbericht en zo nodig tussentijds zullen de financiële effecten voorzien van dekkingsmaatregelen voorgelegd worden aan de gemeenteraad. 
Kans van optreden Waarschijnlijk
Bedrag in miljoen 1. € < 1,0
Status Ongewijzigd

 

Garanties sportverenigingen (voetbal, handbal, tennis en hockey), garanties rechtspersonen op maatschappelijk vlak (WSW, Casade, St. Maasduinen, Thuishoven) en overige

Terug naar navigatie - Garanties sportverenigingen (voetbal, handbal, tennis en hockey), garanties rechtspersonen op maatschappelijk vlak (WSW, Casade, St. Maasduinen, Thuishoven) en overige

 

TFIN 17

Garanties sportverenigingen (voetbal, handbal, tennis en hockey), garanties rechtspersonen op maatschappelijk vlak (WSW, Casade, St. Maasduinen, Thuishoven) en overige.

Informatie
  1. Beperkt risico op het in liquiditeitsproblemen of faillissement geraken van sportverenigingen.
  2. Zeer beperkte kans op faillissement en liquiditeits-problemen, echter de omvang van de uitstaande leningen is aanzienlijk.
  3. Het risico van het niet in beeld hebben van een gewaarborgde geldlening.
Beheersmaatregelen Instellingen waarvoor de gemeente Waalwijk een garantie heeft afgegeven zijn verplicht jaarlijks een saldobiljet te verstrekken en de geldgevers dienen de gemeente onmiddellijk te berichten indien betalingsproblemen ontstaan. Bij een aantal instanties wordt sinds 2013 de jaarrekening en accountantsverklaring  opgevraagd.
Kans van optreden Onwaarschijnlijk
Bedrag in miljoen 1. € <1,0
  Ongewijzigd 
Kans van optreden Onwaarschijnlijk
Bedrag in miljoen  2. € <2,5
Status Ongewijzigd 
Kans van optreden Onbekend
Bedrag in miljoen  3. € Onbekend
Status Ongewijzigd

Verzekeringen

Terug naar navigatie - Verzekeringen

 

TFIN 18 Verzekeringen

Informatie

  1. Onverzekerde calamiteit.
  2. CAR-verzekering door aannemer.
  3. Eigenrisicodrager: vandalisme/glasschade
Beheersmaatregelen Aannemers toetsen op betrouwbaarheid. Trachten te achterhalen wie de schade heeft veroorzaakt en dat verhaal toepassen. Beveiligingsmaatregelen doorvoeren.
Kans van optreden Onwaarschijnlijk
Bedrag in miljoen 1. € <2,5
Status Ongewijzigd   
Kans van optreden Mogelijk
Bedrag in miljoen  2. € <1,0
Status Ongewijzigd   
Kans van optreden Mogelijk
Bedrag in miljoen  3. € <0,1
Status Ongewijzigd   

Onzekerheid accres / financiƫle crisis, ontoereikende middelen bij beleidswijzigingen en / of nieuw beleid, stagnatie veronderstelde eigen groei

Terug naar navigatie - Onzekerheid accres / financiƫle crisis, ontoereikende middelen bij beleidswijzigingen en / of nieuw beleid, stagnatie veronderstelde eigen groei

 

TFIN 19

Onzekerheid accres / financiële crisis, ontoereikende middelen bij beleidswijzigingen en / of nieuw beleid, stagnatie veronderstelde eigen groei.

Informatie

  1. Uitgaande van de “trap op, trap af-systematiek”, de koppeling van het gemeentefonds aan de accres-relevante uitgaven van het rijk, dragen gemeenten op evenredige wijze bij in mee- en tegenvallers die optreden bij het rijk. Als onderdeel van het compensatiepakket Coronamaatregelen zijn VNG en de Fondsbeheerders overeen gekomen de accressen 2020 en 2021 te fixeren op de stand van de Meicirculaire 2020. Voor die jaren wordt dat dus ook de afrekening, tenzij er nog grote afwijkingen volgen. Bevriezen komt tegemoet aan de wens van rust en stabiliteit van beide gesprekspartners. Punt van aandacht is nog wel hoe we straks in 2022 gaan instappen. Na de fixatie in de jaren 2009 t/m 2011 gaf dat problemen in 2012 in het nadeel van de gemeenten. De VNG is er alert op.
  2. In de regel voert het rijk bij beleidswijzigingen zgn. efficiency - kortingen door, waardoor vaak een extra beslag op gemeentelijke middelen wordt gelegd. In het kader van de transities Jeugdzorg, AWBZ en participatie zijn de budgetten naar de gemeenten overgeheveld na forse kortingen. Het moet nog blijken of gemeenten in staat zijn om deze besparing te realiseren en daar komt nog bij dat het open einderegelingen betreft. In de loop van 2021 zijn forse reparatiemaatregelen in het vooruitzicht gesteld om de forse tekorten in het sociale domein terug te dringen. 
  3. Stagnatie van de groei vertaalt zich snel in een teruglopende algemene uitkering uit het gemeentefonds. De lasten voor de gemeente lopen hiermee niet parallel terug. Bijkomend effect is dat hoge lasten voor groot onderhoud van investeringen, die bij de eerste aanleg bekostigd zijn uit de grondexploitatie, onafwendbaar zijn en een steeds zwaarder beslag op de algemene middelen gaan leggen.
  4. De herverdeling van het gemeentefonds is opnieuw verder uitgesteld, nu tot 1 januari 2023.  Een eerdere globale inschatting liet een klein voordeel voor Waalwijk zien. Het is afwachten hoe de definitieve herverdeling er nu uit gaat zien.

Beheersmaatregelen

Snel inspelen op de actualiteit en indien aan de orde (meerjaren) begroting bijstellen.

Kans van optreden Waarschijnlijk
Bedrag in miljoen 1. € Onbekend
Status Ongewijzigd 
Kans van optreden Onbekend
Bedrag in miljoen  2. € Onbekend
Status Ongewijzigd 
Kans van optreden Mogelijk
Bedrag in miljoen  3. € Onbekend
Status Ongewijzigd 
Bedrag in miljoen 4. € Onbekend.
Status Ongewijzigd

Renterisico en liquiditeitsrisico

Terug naar navigatie - Renterisico en liquiditeitsrisico

TFIN 20

Renterisico en liquiditeitsrisico.

Informatie

  1. Openstaande posities in het geval van een stijgende markt (liquiditeitstekort). Indien op enig moment leningen moeten worden geherfinancierd en de marktrente is hoger dan de rekenrente dan ontstaan er tekorten. Openstaande posities in het geval van een dalende markt (liquiditeitsoverschot).
  2. De liquiditeitsprognose is sterk afhankelijk van het doorgaan van de geplande transacties. Temporiseren of uitstellen van projecten leidt tot onnodige renteoffers. De praktijk leert dat met name de onzekerheid bij enkele grote projecten op het terrein van de grondexploitatie de planning in hevige mate kan verstoren. De markt is echter grillig en niet volledig in de vingers te krijgen. 
Beheersmaatregelen Aan de hand van rentevisies van grootbanken wordt een inschatting van de markt gemaakt, waarbij zo nodig de risico’s van openstaande posities worden ingedekt of beperkt.
Kans van optreden Mogelijk
Bedrag in miljoen 1. € <0,5
Status Ongewijzigd 
Kans van optreden Mogelijk
Bedrag in miljoen  2. € <0,5
Status Ongewijzigd 

Aanslag BTW/OB: onjuist uitgevoerde structuur leidt tot extra BTW-heffing

Terug naar navigatie - Aanslag BTW/OB: onjuist uitgevoerde structuur leidt tot extra BTW-heffing

 

TFIN 21

Aanslag BTW/OB: onjuist uitgevoerde structuur leidt tot extra BTW –heffing.

Informatie

  1. Verkeerde labels in de financiële administratie kunnen bij een steekproef tijdens een periodieke controle leiden tot een naheffingsaanslag die velen malen groter is dan de feitelijke fout.
  2. Voor diverse werkvelden werkt de BTW kostprijsverhogend. Het is niet ongebruikelijk en  dus ook geoorloofd te zoeken naar mogelijkheden om de te betalen BTW tot een minimum te beperken. Het op deze wijze toepassen van de wet- en regelgeving is niet geheel zonder risico.
Beheersmaatregelen De fiscale wetgeving blijft in beweging (jurisprudentie). Door regelmatig een belastingadviseur in de arm te nemen wordt getracht de risico’s zoveel mogelijk te beperken. 
Kans van optreden Mogelijk
Bedrag in miljoen 1. € <0,5
Status  Ongewijzigd
Kans van optreden Mogelijk
Bedrag in miljoen  2. € <0,1
Status Ongewijzigd

Zijn we goed voorbereid op een calamiteit/pandemie

Terug naar navigatie - Zijn we goed voorbereid op een calamiteit/pandemie

 

TLTH 22

Zijn we goed voorbereid op een calamiteit/pandemie

Informatie

Onze gemeente loopt dagelijks het risico op een grootschalige crisis/calamiteit. De COVID-19 crisis is hierin uiteraard het meest actuele voorbeeld. Niemand kan precies voorspellen hoe de volgende crisis/calamiteit er precies uitziet. Denk aan een grote brand op een van onze industrieterreinen, of een grote kettingbotsing met meerdere slachtoffers op de A59. Er is altijd een risico dat de gemeente (gedeeltelijk) aansprakelijk is voor het ontstaan en het verloop van een crisis/calamiteit. In dat geval zal de reguliere financiële dekking voor afhandeling van de calamiteit niet altijd volledig zijn.

Beheersmaatregelen De gemeente Waalwijk bundelt haar krachten met de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant, de GHOR, brandweer en politie om zo goed als mogelijk voorbereid te zijn op rampen en crises. Zowel op preventief als repressief niveau wordt nauw samengewerkt.

Lokaal worden de gemeentelijke medewerkers met een crisisfunctie twee keer per jaar opgeleid/getraind om hun eigen crisiswerkzaamheden goed uit te kunnen voeren wanneer dit noodzakelijk is. Ook wordt er minimaal een keer in de twee jaar een grootschalige crisisoefening in de gemeente Waalwijk georganiseerd. In alle opleidingen, trainingen en oefeningen worden de wettelijke taken zoals beschreven in de Wet Veiligheidsregio´s als uitgangspunt genomen.
Kans van optreden Laag
Bedrag in miljoen 1. € <0,1
Status Ongewijzigd 

Transitie AWBZ - Wmo 2015: Kunnen we zorgplicht beperken / afbakenen

Terug naar navigatie - Transitie AWBZ - Wmo 2015: Kunnen we zorgplicht beperken / afbakenen

 

TWYZ 24

Transitie AWBZ - Wmo 2015 Kunnen we zorgplicht beperken / afbakenen:

Informatie

  1. Kunnen we zorgplicht beperken / afbakenen: Het betreft een open einderegeling en daarmee bestaat het risico dat het aantal gehonoreerde aanvragen niet in overeenstemming is met het beschikbare budget. De hoogte van het financieel risico is gebaseerd op de Rijkskortingen die voor de uitvoering van deze regeling zijn doorgevoerd. 

Beheersmaatregelen
  • Periodieke uitgaven toetsen aan beleid en beschikbaar budget (conform P&C-cyclus).
  • Door middel van rapportagetool permanent monitoren en rapporteren aan management en bestuur.
Kans van optreden Waarschijnlijk
Bedrag in miljoen 1. € <0,5
Status Ongewijzigd 

Transitie jeugdzorg

Terug naar navigatie - Transitie jeugdzorg

 

TWYZ 25

Jeugdzorg

Informatie

 

Kunnen we zorgplicht beperken / afbakenen:

1. Het betreft een open einderegeling en daarmee bestaat het risico dat het aantal gehonoreerde aanvragen niet in overeenstemming is met het beschikbare budget. De hoogte van het financieel risico is gebaseerd op de Rijkskortingen die voor de uitvoering van deze regeling zijn doorgevoerd.  

Beheersmaatregelen
  • Periodieke uitgaven toetsen aan beleid en beschikbaar budget (conform P&C-cyclus).
  • Door middel van rapportagetool permanent monitoren en rapporteren aan management en bestuur.
Kans van optreden Waarschijnlijk
Bedrag in miljoen 1. € < 1,0
Status Ongewijzigd

Wmo-huishoudelijke hulp

Terug naar navigatie - Wmo-huishoudelijke hulp

 

TWYZ 26

Wmo-huishoudelijke hulp

Informatie

 

Kunnen we zorgplicht beperken / afbakenen:

1.Het betreft een open einderegeling en daarmee bestaat het risico dat het aantal gehonoreerde aanvragen niet in overeenstemming is met het beschikbare budget. De hoogte van het financieel risico is gebaseerd op de Rijkskortingen die voor de uitvoering van deze regeling zijn doorgevoerd. 

Juridische procedures (uitspraken Centrale Raad voor Beroep) kunnen leiden tot financiële consequenties dat kan individueel zijn maar kan ook collectief zijn en  leiden tot het geheel wijzigingen van beleid met waarschijnlijk negatieve financiële gevolgen (zelfs met terugwerkende kracht).

Het abonnementstarief WMO voor de eigen bijdrage kan een verdere aanzuigende werking hebben op het aantal aanvragen voor huishoudelijke hulp, waardoor deze kostenpost blijft toenemen.  

Beheersmaatregel
  • Periodieke uitgaven toetsen aan beleid en beschikbaar budget (conform P&C-cyclus).
  • Door middel van rapportagetool permanent monitoren en rapporteren aan management en bestuur.
Kans van optreden Waarschijnlijk
Bedrag in miljoen 1. € <0,5
Status Ongewijzigd

Participatie

Terug naar navigatie - Participatie

 

TMAO 27 Participatie

Informatie

Kunnen we zorgplicht beperken / afbakenen:

Het betreft een open einderegeling en daarmee bestaat het risico dat het aantal gehonoreerde uitkeringsaanvragen niet in overeenstemming is met het beschikbare budget. Dit risico kan zich voordoen bij de bestaande WSW populatie. Zowel de WSW populatie als de bijbehorende rijksvergoedingen nemen in de komende jaren af aangezien er geen instroom meer in de WSW is. Op persoonsniveau stijgen de loonkosten jaarlijks als gevolg van cao-verhogingen, maar ook de WSW subsidie stijgt op dit moment met nagenoeg hetzelfde percentage. Dit geeft echter geen garanties voor de toekomst en blijft een risico. Stand WSW per 31 maart: 171 fte -> stand WSW per 31 augustus 2020: 168 fte. Met een oplopend uitkeringsbestand en een dalende Rijksbijdrage (BUIG-budget) neemt het financieel risico toe. Risico is sterk conjunctuurgevoelig.

Privacy wetgeving belemmert de gewenste efficiencyslag: Eén gezin één plan kan bij het niet verstrekken van de noodzakelijke informatie niet worden gerealiseerd. Risico meegenomen in bovenstaande.

Beheersmaatregelen Periodieke uitgaven toetsen aan beleid en beschikbaar budget (conform P&C-cyclus). 2.Door middel van rapportagetool permanent monitoren en rapporteren aan management en bestuur.
Kans van optreden Waarschijnlijk
Bedrag in miljoen 1. € <1,0
Status Ongewijzigd 

Databeveiliging

Terug naar navigatie - Databeveiliging

 

CSTR 28 Data beveiliging

Informatie

1. Beveiliging persoonsgegevens

Klantgegevens is één van de meest waardevolle bezittingen. Klantgegevens maken het mogelijk om beter invulling te geven aan de behoefte van de klant, geeft de mogelijkheid tot gerichte communicatie en kan gebruikt worden als een onderbouwing voor de begroting. Technologische ontwikkelingen zoals mobiel internet, social media, big data, proces mining en "the internet of things" geven de organisatie de mogelijkheid voor het verzamelen, verwerken en analyseren van meer en meer persoonlijke klant data. Als gevolg van deze trends stelt de maatschappij vragen bij de beveiliging van gegevens en hun privacy. Een gebrek aan privacy beveiligingsmaatregelen kan leiden tot imago schade, boetes en rechtszaken. Bewustwording op het gebied van privacy is essentieel om gelijke tred te houden met de huidige veranderende realiteit. Sinds de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) in mei 2018 door de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) gehandhaafd wordt worden de normen rond de AVG steeds concreter en stelt de AP zich steeds nadrukkelijker op als toezichthouder met boetebevoegdheid.

2.Informatiebeveiliging

Ook als informatie geen persoonsgegevens zijn moet dit goed beschermd worden. Informatie is één van de voornaamste bedrijfsmiddelen van de gemeente Waalwijk. Het verlies van gegevens, uitval van ICT, of het door onbevoegden kennisnemen of manipuleren van bepaalde informatie kan ernstige gevolgen hebben voor de bedrijfsvoering maar ook leiden tot imagoschade. Hiervoor moet de organisatie voldoen aan de Baseline Informatiebeveiliging Overheid (de BIO).

Beheersmaatregelen
  • Functionaris gegevensbescherming (FG) aangesteld die onafhankelijk risico's bewaakt, adviseert en de organisatie privacybewust maakt.
  • Onafhankelijke Chief Information Security Officer (CISO) is in 2016 aangesteld. Deze functionaris  bewaakt risico's, implementeert Baseline Informatiebeveiliging Overheid en investeert in bewustwording bij medewerkers.
  • Security & Privacy Officer aangesteld. Deze functionaris adviseert en ondersteund teams vanuit de tweede lijn op het gebied van de AVG en informatiebeveiliging.
  • Aparte Risicokaart gemaakt voor 'schade door cyberincident' 
Kans van optreden Waarschijnlijk
Bedrag in miljoen 1. € 0,1- 1,0
Status Gewijzigd 
Kans van optreden Waarschijnlijk
Bedrag in miljoen  2. € 0,1 - 1,0
Status Gewijzigd 

Explosieven

Terug naar navigatie - Explosieven

 

TLTH 29

Explosieven

Informatie

De Burgemeester heeft vanuit zijn verantwoordelijkheid voor openbare orde/veiligheid verzocht na te gaan of een gemeente breed onderzoek naar mogelijke locaties van explosieven (historisch onderzoek) noodzakelijk is.

1.Het gemeentebreed onderzoek is inmiddels uitgevoerd en er is beleid geformuleerd hoe hiermee om te gaan om risico's te minimaliseren. Het beleid is 23 maart 2017  door de raad vastgesteld.  Voor onderzoek naar de aanwezigheid van explosieven en de ruiming ervan is het nog steeds mogelijk om een suppletie van  68% van de kosten bij het rijk aan te vragen.

Beheersmaatregelen Onderzoeksgegevens benutten bij planontwikkeling en verkoop van gronden om schade te beperken en claims te voorkomen.
Kans van optreden Onwaarschijnlijk
Bedrag in miljoen 1. € Onbekend
Status Ongewijzigd 

Vennootschapsbelasting (Vpb)

Terug naar navigatie - Vennootschapsbelasting (Vpb)

 

TFIN 30 Vennootschapsbelasting

Inleiding

1.Vennootschapsbelasting (Vpb)

Vanaf 1 januari 2016 is de gemeente Waalwijk vennootschapsbelastingplichtig. Dit betekent dat de gemeente Waalwijk  voor die activiteiten waarbij zij optreedt als ondernemer, vennootschapsbelastingplichtig is. Op basis van de inventarisatie is de gemeente belastingplichtig bij de grondexploitatie en slagboom-parkeren. 

2.Nieuwe BBV voorschriften per 1 juli 2016

BBV: De commissie BBV heeft een aantal voorstellen uitgewerkt die leiden tot wijzigingen in het BBV en de uitwerking van deze wijzigingen. Onder andere vanwege de inwerkingtreding van de Wet modernisering Vpb-plicht overheidsondernemingen per 1 januari 2016. De wijzigingen gelden per 1 januari 2016 en zijn ook verwerkt in de rekening.   De berekende effecten worden voortaan verwerkt in een structureel en reëel sluitende meerjarenraming.

Beheersmaatregelen  Jurisprudentie zal met name de grenzen van de (on)mogelijkheden bepalen. Door ook regelmatig een belastingadviseur in de hand te nemen, wordt getracht de risico's zoveel mogelijk te beperken. De financiële effecten zijn inmiddels opgenomen in de meerjarenraming 2022-2025.  
Kans van optreden Onbekend
Bedrag in miljoen 1. € Onbekend
Status Ongewijzigd 
Kans van optreden Onbekend
Bedrag in miljoen  2. € Onbekend
Status Ongewijzigd 

Milieu-/bodemsanering

Terug naar navigatie - Milieu-/bodemsanering

 

TREW 31 Milieu-/bodemsanering

Informatie

1.Milieu-/bodemsanering: Bij projecten waar de gemeente initiatiefnemer is kan een onverwachte bodemverontreiniging tot onvoorziene kosten voor bodemsanering leiden. Ook bij de aan-en verkoop van gronden kan een onverwachte bodemverontreiniging tot extra kosten leiden als er gesaneerd moet worden.  Indien onverwacht een bodemsanering uitgevoerd moet worden zijn de kosten van te voren niet in te schatten, omdat deze afhankelijk zijn van de soort bodemverontreiniging,  de hoeveelheid verontreinigde bodem en de wettelijke eisen.

Beheersmaatregelen Het risico kan voorkomen. Meestal kan de mogelijke sanering betaald worden uit de grondexploitatie. Indien dit niet het geval is moet een voorziening worden getroffen ten laste van de Reserve grondexploitatie. 
Kans van optreden Onwaarschijnlijk
Bedrag in miljoen 1. € Onbekend
Status Ongewijzigd 

Voormalige stortplaats Gansoyensesteeg

Terug naar navigatie - Voormalige stortplaats Gansoyensesteeg

 

TORV 32 Voormalige stortplaats Gansoyensesteeg

Informatie

1. Voormalige stortplaats Gansoyensesteeg: Kan mogelijk verontreiniging van het grondwater tot gevolg hebben, waardoor voorzieningen dienen te worden getroffen. Het betreft al jaren een stationaire situatie. De verontreiniging loopt niet uit in de omgeving.

Beheersmaatregelen Het risico zal nauwelijks voorkomen. Echter gezien de kans op grote gevolgschades is deze toch benoemd.
Kans van optreden Onwaarschijnlijk
Bedrag in miljoen 1. € Onbekend
Status Ongewijzigd 

Wet Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA)

Terug naar navigatie - Wet Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA)

THRM 33 Wet Gedeeltelijke Arbeidsgeschikten (WGA)

Informatie

In 2017 koos de gemeente Waalwijk er voor eigenrisicodrager te worden voor de Wet Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (WGA) en dit risico te verzekeren. In 2017 was de premie bij de verzekeraar €106.410,- op jaarbasis. Per 1 januari 2018 is de keuze gemaakt voor eigenrisicodragerschap in eigen beheer. In 2018 en 2019 waren de staartlasten nog ondergebracht bij de verzekeringsmaatschappij (Amersfoortse). Vanaf 1 januari 2020 bestond er het risico op eventuele WGA-lasten. Voor de jaren 2018 & 2019 waren de werkelijke WGA-uitkeringskosten voor gemeente Waalwijk nihil en de kosten lopen vanaf 2020 voor het eerst op, vanwege de eerste nieuwe WGA-dossiers in eigenbeheer. Twee keer per jaar heeft de gemeente Waalwijk de mogelijkheid de financiering van de WGA aan te passen. In plaats van eigenrisicodragerschap in eigen beheer kan er voor gekozen worden dit risico opnieuw privaat of publiek (UWV) te verzekeren. Keuze publiek verzekeren betekent drie jaar blijven.  Een verzekeraar betaalt alle risico’s af die ontstaan in het verzekerde jaar.  Bij verzekeren moeten we denken aan een premie die ligt rond de 1%, circa €150 K per jaar. Voor 2022 zit je daar met het UWV en eigenbeheer ruim onder.  

Wel is het belangrijk de ontwikkelingen jaarlijks te monitoren. Als blijkt dat de verwachte instroom in 2022 (4) een trend blijkt te worden, dan kan een nieuw advies (verzekeren) niet uitgesloten worden. Bij een nieuwe financieringskeuze is het overigens ook zo dat gemeente Waalwijk de WGA-kosten in eigenbeheer (1e ziektedag ontstaan in eigenbeheer periode) altijd zelf afbetaald. Bij een nieuwe keuze (UWV of verzekeren) zal je daarom voor een bepaalde tijd dubbele kosten hebben (tot het moment dat de alle dossiers in eigenbeheer zijn uitgestroomd).

Conclusie voor 2022:  eigenrisicodragerschap in eigenbeheer is op jaarbasis de voordeligste optie (e.e.a. conform advies Robidus). Neemt de WGA-instroom verder toe dan kunnen de jaarlijkse kosten in eigenbeheer hoger uitpakken dan een private verzekering.

Beheersmaatregelen

Vanuit Robidus direct casemanagement inschakelen voor begeleiding ziektetraject en blijven volgen van een WGA-traject. Blijven monitoren van zieke (oud-)medewerkers en tijdig herbeoordelingen aanvragen bij UWV. Proberen om WGA-status om te laten zetten in IVA (geen doorbelasting) of herbeoordeling naar minder dan <35% arbeidsongeschikt (geen uitkering meer). 

Kans van optreden Waarschijnlijk
Bedrag in miljoen 1. € <0,5
Status Ongewijzigd

 

Voorraad gronden

Terug naar navigatie - Voorraad gronden

TREW 34 Materiële vaste activa 

Informatie

1. Compensatiegrond

Dit betreft de gronden die in bezit zijn en ingezet kunnen worden als ruilobject bij toekomstige verwervingen.

2. Materiële vaste activa algemeen

De commissie BBV heeft besloten om de categorie NIEGG (niet in exploitatie genomen gronden) af te schaffen en deze op de balans onder de MVA (materiële vaste activa) als "strategische gronden" te verantwoorden. Gevolg hiervan is dat toerekening van rente en de uren welke voorheen aan deze complexen werden toegerekend ten laste komen van de reguliere begroting. 

3. Materiële vaste activa Haven Acht Oost

De risicokaart “ Materiële vaste activa Haven Acht Oost” is geënt op de in voorraad zijnde grond gelegen aan de noordzijde van de A59 ten oosten van de Gansoyensesteeg.  Voor dit gebied  lopen we een risico van afwaardering van de gronden van bijna € 1,5  mio. indien (een gedeelte van) de gronden via een planologische maatregel niet omgezet zouden kunnen worden in bedrijfsgrond. Dit risico treedt mogelijk op in 2022 voor € 0,2 mio. , in 2023 voor € 0,1 mio, in 2025 voor €0,9 mio en in 2026 voor €0,3. Dit is het maximale risico uitgaande van het feit dat er geen wijziging van het bestemmingsplan kan plaatsvinden, er derhalve geen grond verkocht kan worden waarbij nog geen civieltechnische werkzaamheden zijn uitgevoerd. 

Beheersmaatregelen

De hoeveelheid compensatiegronden afstemmen op het grondbeleid zodat strategische aankopen mogelijk gemaakt kunnen worden. Onnodige compensatiegronden dienen, indien mogelijk, verkocht te worden zodat het risico zich beperkt. Jaarlijkse toetsing aan de actuele waarden van landbouwgrond.

Onderzoek doen of het planologisch mogelijk is om de juiste bestemming te geven aan de gronden ten oosten van de Gansoyensesteeg waardoor het risicoprofiel van bijna € 1,5 mio kan vervallen.

Kans van optreden Mogelijk
Bedrag in miljoen 1,2,3  < € 1,5
Status Gewijzigd

Schade door cyberincident

Terug naar navigatie - Schade door cyberincident
TICT 35 Schade door cyberincident

Informatie

De digitale wereld staat niet op zichzelf. Daarom is het te beperkt om de digitale dreiging enkel vanuit een technisch perspectief te bekijken. Digitale middelen worden gebruikt door mensen en organisaties en hebben daarmee een functie in onze samenleving en economie. Een aanval op digitale processen heeft dus ook effect op het functioneren van organisaties en de maatschappij.. Zo kan ook de dienstverlening van de gemeente tot stilstand komen, met alle maatschappelijke gevolgen van dien. Zoals het treffend in de inleiding van 
de Cybersecuritybeeld 2021 (Nationaal Cyber Security Centrum) omschreven staat: “Digitale veiligheid blijft onlosmakelijk verbonden met de nationale veiligheid: een aantasting ervan kan leiden tot maatschappelijke ontwrichting.” Concreet kan dit betekenen dat ICT systemen onbruikbaar worden als gevolg van een hack
of ransomware aanval.

Beheersmaatregelen

Een pakket aan maatregelen op basis van de Baseline Informatiebeveiliging Overheid is grotendeels geïmplementeerd. Naast organisatie en mens controles zijn vanuit de techniek de volgende maatregelen genomen:
Penetratie testen (ethical hackers), firewalls, anti-virus, netwerksegmentatie, anti-spam, beveiligde e-mail, certificaten, beveiligingsstandaarden voor websites, logische
toegangsbeveiliging, two-factor-authenticatie.

Kans van optreden Waarschijnlijk
Bedrag in miljoen 0,1  < € 1,0
Status Nieuw