Uitgaven

11,88%
€ 25.440
x €1.000
11,88% Complete

Inkomsten

2,7%
€ -5.812
x €1.000
2,7% Complete

Saldo

1351,86%
€ 19.628
x €1.000

Beleidsveld 5 : Sport, cultuur en recreatie

Uitgaven

11,88%
€ 25.440
x €1.000
11,88% Complete

Inkomsten

2,7%
€ -5.812
x €1.000
2,7% Complete

Saldo

1351,86%
€ 19.628
x €1.000

Wat houdt dit beleidsveld in?

Terug naar navigatie - Beleidsveld 5 : Sport, cultuur en recreatie - Wat houdt dit beleidsveld in?

Vrije tijd levert een bijdrage aan de opgaven waar we de komende jaren als gemeente voor staan: 

  1. Sturen op Brede Welvaart 

  2. Bouwen aan een verbonden samenleving 

  1. Benutten van de kracht van verscheidenheid. 

We streven naar aansluiting van het aanbod van sport, cultuur, erfgoed, recreatie en toerisme in Waalwijk op de behoeften van inwoners, ondernemers en bezoekers. Kortom, de kruisbestuiving tussen deze verschillende beleidsvelden en domeinen maakt Waalwijk tot een bruisende plek waar sport, cultuur, recreatie, toerisme en erfgoed hand in hand gaan. Waarbij “groen” een ondersteunende rol heeft in het verbeteren van de leefomgeving. 

 Met ‘Levendig Waalwijk’ werken we aan een integraal beleidskader voor deze sectoren, met de volgende ambities: 

  1. We versterken de sociale veerkracht van onze inwoners en gemeenschappen/samenleving.

  1. Er zijn meer gezonde en gelukkige Waalwijkers.  

  1. We zijn aantrekkelijker voor ondernemers, inwoners en bezoekers.  

  1. Door het verbeteren van de huidige voorzieningen zijn we aantrekkelijker als vestigingsgemeente.  

  1. We bieden voldoende locaties en/of activiteiten, waarbij erfgoed een rol kan spelen, om te recreëren, te vestigen en te verblijven. 

Begin 2026 leggen we de laatste hand aan het beleidskader. Vervolgens is er een verfijning nodig in de vorm van uitvoeringsprogramma(’s). In 2026 brengen we in beeld welke activiteiten er de komende jaren in de uitvoering nodig zijn voor Levendig Waalwijk. We hanteren daarbij de ambities en doelstellingen zoals benoemd in de Startnotitie Levendig Waalwijk en hanteren een reikwijdte tot 2030. We beschrijven in dit beleidsveld dan ook met name de doelstellingen en activiteiten die nodig zijn voor afronding van een integraal beleidskader, met breed gedragen uitvoeringsprogramma(‘s), te komen en om de lopende ambities waar te maken.  

Sociaal

Terug naar navigatie - Sociaal - Toelichting

Vrije tijd draagt bij aan twee ambities uit de koers Samen Redzaam:

  • We versterken de sociale veerkracht van onze inwoners en gemeenschappen/ samenleving.
  • Er zijn meer gezonde en gelukkige Waalwijkers.  

De nadere uitwerking van de koers, staat beschreven in beleidsveld 6 ‘Sociaal domein’,
Met een uitgebreid en divers vrijetijdsaanbod, dat voldoende bekendheid kent, versterken we de sociale basis.  

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Sociaal - Wat willen we bereiken?

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Sociaal - Wat willen we bereiken?

D26.510 Er is een vrijetijdsaanbod dat de sociale basis van onze inwoners versterkt

Terug naar navigatie - Sociaal - Wat willen we bereiken? - D26.510 Er is een vrijetijdsaanbod dat de sociale basis van onze inwoners versterkt

Omschrijving (toelichting)

Het vrijetijdsaanbod is meer dan een invulling van vrije tijd. Het bevordert verbondenheid tussen inwoners, verenigingen en organisaties. Deelname draagt bij aan een fitter, gelukkiger en minder eenzaam leven. 

We bieden een inclusief aanbod dat aansluit bij de behoeften van álle inwoners, met extra aandacht voor moeilijk bereikbare doelgroepen en jongeren. Door inwoners actief te betrekken en vraaggericht toe te leiden naar sport-, beweeg- en cultuuraanbod, stimuleren we brede deelname en betrokkenheid. 

Activiteiten

D26.520 Een grotere deelname aan vrijetijdsactiviteiten door alle inwoners

Terug naar navigatie - Sociaal - Wat willen we bereiken? - D26.520 Een grotere deelname aan vrijetijdsactiviteiten door alle inwoners

Omschrijving (toelichting)

Door onze inwoners meer te betrekken bij het huidige aanbod en meer vraaggericht de toeleiding en begeleiding naar sport- beweeg- en cultuuraanbod te creëren willen we inwoners stimuleren meer mee te doen aan het vrijetijdsaanbod.

Activiteiten

D26.530 Een inclusiever vrijetijdsaanbod voor doelgroepen die nu nog niet, of onvoldoende, worden bereikt waarbij we ons ook richten op jongeren

Terug naar navigatie - Sociaal - Wat willen we bereiken? - D26.530 Een inclusiever vrijetijdsaanbod voor doelgroepen die nu nog niet, of onvoldoende, worden bereikt waarbij we ons ook richten op jongeren

Omschrijving (toelichting)

Door een passend aanbod de creëren waarmee alle doelgroepen bereikt kunnen worden, zorgen we ervoor dat iedere inwoner van Waalwijk deel kan nemen aan vrijetijdsactiviteiten

Activiteiten

Vrijetijdseconomie

Terug naar navigatie - Vrijetijdseconomie - Toelichting

We zijn aantrekkelijker voor ondernemers, inwoners en bezoekers: Vrije tijd maakt Waalwijk aantrekkelijk voor inwoners en bezoekers. Ook levert het een bijdrage aan de lokale economie. Met name de beleidsvelden cultuur, erfgoed, recreatie en toerisme leveren een belangrijke bijdrage aan de lokale economie, werkgelegenheid en promotie voor de gemeente. Zie ook beleidsveld 3.  

Door het aanbod van culturele voorzieningen zoals Theater de Leest en het Schoenenkwartier, (cultuurhistorisch) erfgoed, beleving in de natuur en de diversiteit aan onder andere fiets- en wandelroutes zorgen we ervoor dat er een gevarieerd aanbod is voor zowel de inwoner, de bezoeker als de ondernemer om zich hier te vestigen.

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Vrijetijdseconomie - Wat willen we bereiken?

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Vrijetijdseconomie - Wat willen we bereiken?

D26.520 Aantrekken van meer toerisme en verbeteren van recreatieve voorzieningen.

Terug naar navigatie - Vrijetijdseconomie - Wat willen we bereiken? - D26.520 Aantrekken van meer toerisme en verbeteren van recreatieve voorzieningen.

Omschrijving (toelichting)

We creëren en behouden het voorzieningenaanbod waarmee inwoners en bezoekers meer aangetrokken worden tot Waalwijk. Daarnaast krijgenondernemers ruimte om hierop aan te sluiten en zich te vestigen. Deze aantrekkingskracht bevindt zich in zowel het stadshart van Waalwijk als aan de Leisure boulevard, in de kernen en deels ook in natuur- en recreatiegebieden.  

Activiteiten

Leefomgeving

Terug naar navigatie - Leefomgeving - Toelichting

Door het verbeteren van de huidige voorzieningen en het realiseren van voldoende locaties en/of activiteiten, waarbij erfgoed een rol kan spelen, zijn we een gemeente om te recreëren, te vestigen en te verblijven 

Door een goede variatie in het voorzieningenaanbod creëren we de mogelijkheid dat inwoners en bezoekers (laagdrempelig) deel kunnen nemen aan het vrijetijdsaanbod.

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Leefomgeving - Wat willen we bereiken?

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Leefomgeving - Wat willen we bereiken?

D26.530 Versterken en verbeteren van het voorzieningenniveau, zowel sociaal, economisch als ecologisch

Terug naar navigatie - Leefomgeving - Wat willen we bereiken? - D26.530 Versterken en verbeteren van het voorzieningenniveau, zowel sociaal, economisch als ecologisch

Omschrijving (toelichting)

Door te investeren in toegankelijke, veilige, duurzame en inspirerende plekken – zoals sportvelden en culturele ontmoetingsplekken – versterken we de leefbaarheid van onze gemeente en bevorderen we ontmoeting, beweging en ontspanning voor iedereen.

Activiteiten

D26.531 Aantrekkelijker maken van de openbare ruimte (sport, kunst en cultuur)

Terug naar navigatie - Leefomgeving - Wat willen we bereiken? - D26.531 Aantrekkelijker maken van de openbare ruimte (sport, kunst en cultuur)

Omschrijving (toelichting)

We willen onze voorzieningen in de openbare ruimte aantrekkelijker maken voor sport, cultuur en recreatie, zodat inwoners en bezoekers worden gestimuleerd om actief deel te nemen aan een gezond, sociaal en cultureel leven.  

Activiteiten

D26.532 Verbeteren van het faciliteren van evenementen, rekening houdend met de leefomgeving.

Terug naar navigatie - Leefomgeving - Wat willen we bereiken? - D26.532 Verbeteren van het faciliteren van evenementen, rekening houdend met de leefomgeving.

Omschrijving (toelichting)

Evenementen zijn een manier om locaties levendig te maken. Daarnaast zorgen evenementen ervoor dat er reuring ontstaat en is het een plaats waar mensen elkaar ontmoeten. Wel moet er rekening gehouden worden met het feit dat evenementen ook overlast kunnen geven. Overlast in een wijk, maar ook de ecologische voetafdruk dat een evenement achter kan laten. Doel is om een goede mix te creëren van evenementen voor verschillende doelgroepen, waarbij rekening gehouden wordt met de omgeving. 

Activiteiten

D26.533 Versterken van het voorzieningenniveau op gebied van erfgoed

Terug naar navigatie - Leefomgeving - Wat willen we bereiken? - D26.533 Versterken van het voorzieningenniveau op gebied van erfgoed

Omschrijving (toelichting)

Erfgoed vertelt ons waar we vandaan komen en wie we zijn. Het vormt een brug tussen verleden en heden, zorgt voor kennisoverdracht en nodigt uit tot dialoog en reflectie. Om deze waardevolle verhalen en kennis toegankelijk te maken voor een breed publiek, is het essentieel dat erfgoedcollecties digitaal beschikbaar zijn. 

Door digitalisering maken we het erfgoed zichtbaar (vindbaar en beleefbaar voor het publiek), bruikbaar (koppelbaar aan andere erfgoedinformatie en geschikt voor educatie en onderzoek), en houdbaar (duurzaam opgeslagen en toekomstbestendig). Zo zorgen we ervoor dat erfgoed niet alleen bewaard blijft, maar ook gebruikt wordt door nieuwe generaties.  

Activiteiten

Openbaar groen

Terug naar navigatie - Openbaar groen - Toelichting

In onze gebouwde omgeving maken we ook meer ruimte voor groen, bijvoorbeeld door het vervangen van tegels door groen. We werken aan het kwantitatief en kwalitatief verbeteren van het groen en water zodat we klimaatbestendig zijn en profiteren van een hoge biodiversiteit. Dit draagt bij aan de brede welvaart doordat het de gezondheid en het welbevinden van onze inwoners verhoogt. Zij leven hierdoor in een veilige omgeving waar hitte, droogte en wateroverlast worden beperkt.  

In onze gemeente willen we toe naar een basis waarbij mensen en natuur samenleven en er sprake is van voldoende biodiversiteit, in zowel  het buitengebied, in (hoog)stedelijk gebied als in de natuurgebieden Westelijke Langstraat en Loonse en Drunense Duinen.  Zo kan onze gemeente uitgroeien tot een krachtig ecosysteem met natuurlijk groen en een robuuste groenblauwe dooradering. Dit komt niet alleen de natuur ten goede maar ook de leefbaarheid en gezondheid van onze inwoners.  
Voor de natuurgebieden werken we met de provincie en andere gebiedspartners samen in de Groenblauwe Gebiedsgerichte Aanpak (GGA). Zie programma Duurzaamheid, onderdeel 2.

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Openbaar groen - Wat willen we bereiken?

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Openbaar groen - Wat willen we bereiken?

D26.561 Het vergroten van het groen areaal in de gemeente, aaneengesloten groene structuren creëren die zorgen voor een prettig leefklimaat voor zowel mens als dier.

Terug naar navigatie - Openbaar groen - Wat willen we bereiken? - D26.561 Het vergroten van het groen areaal in de gemeente, aaneengesloten groene structuren creëren die zorgen voor een prettig leefklimaat voor zowel mens als dier.

Omschrijving (toelichting)

In de gemeentelijke reconstructieplannen en ruimtelijke initiatieven nemen wij concrete maatrelen om deze doelstellingen te realiseren. Daarnaast zijn er acties en projecten die bedrijven en bewoners aansporen om bij te dragen aan de vergroening. 

Activiteiten

Wat mag het kosten?

Terug naar navigatie - Beleidsveld 5 : Sport, cultuur en recreatie - Wat mag het kosten?

De lasten en baten van het beleidsveld 5 Sport, cultuur en recreatie worden hierna toegelicht, met daarbij:
- De cijfers uit de Jaarrekening 2024, de gewijzigde Begroting 2025 en de Begroting 2026 van lasten en baten met mutaties reserves.
- Een overzicht van de in de Begroting 2026 verwerkte voorstellen, grotendeels afkomstig uit de Kadernota 2026.
- Een toelichting op de verschillen tussen de gewijzigde Begroting 2025 en de Begroting 2026.

De toelichting op de voorstellen uit de Kadernota 2026 is terug te lezen in de begrotingsapp.

Bedragen x €1.000

Voorstellen in begroting verwerkt

Terug naar navigatie - Beleidsveld 5 : Sport, cultuur en recreatie - Voorstellen in begroting verwerkt

Vanuit de Kadernota 2026 zijn de volgende budgetaanpassingen bij dit beleidsveld in de begroting verwerkt.

Toegekende budgetmutaties ( bedragen * € 1.000) 2026 2027 2028 2029
Kadernota 2026
Onontkoombaarheden Vitale Stad
KN26 O3.01 Budgettekort OOR-Zuid (onderhoud openbare ruimte) 413 413 0 0
KN26 O3.03 Panden Baanbrekers (Vervallen huur van pand) -20 -20 -20 -20
Nieuwe voorstellen Vitale Stad
KN26 NV3.04 Bakenbomen 61 0 0 0
KN26 NV3.04 Bakenbomen (dekking reserve Ruimtelijke Kwaliteit) -61 0 0 0
KN26 NV2.07 Kleedkamers WSC 750 0 0 0
KN26 NV2.07 Kleedkamers WSC 14 0 0 0
KN26 NV2.08 Uitbreiding bibliotheekwerk BaLaDe 50 0 0 0
KN26 NV2.09 Kunst in de openbare ruimte 50 50 0 0
KN26 NV2.10 Structurele opstartsubsidie Schoenenkwartier 206 206 206 206
KN26 NV2.11 Extra inzet muziek en jongerenactiviteiten 40 40 0 0
KN26 NV2.13 Extra subsidie Lokale Media 0 20 0 0
Totaal 1.503 709 186 186

Toelichting begroting 2026 t.o.v. gewijzigde begroting 2025

Terug naar navigatie - Beleidsveld 5 : Sport, cultuur en recreatie - Toelichting begroting 2026 t.o.v. gewijzigde begroting 2025

Lasten
In 2026 nemen de lasten ten opzichte van de gewijzigde begroting 2025 toe met € 1.165.000. Deze stijging komt voort uit hogere lasten vanuit de Kadernota 2026 ter grootte van € 1.503.000, die deels worden gecompenseerd door een afname van de overige lasten binnen beleidsveld 5 van € 338.000.

De belangrijkste verschillen zijn:

  • Incidentele budgetten in 2025
    In 2025 zijn een aantal tijdelijke middelen beschikbaar gesteld. Het gaat om € 100.000 voor het opstellen van de visie Vrije Tijd en € 50.000 voor een onderzoek naar de integrale aanpak Zidewinde. Deze budgetten waren specifiek voor dat jaar bedoeld en lopen in 2026 af, waardoor de lasten in dat jaar lager uitvallen.
  • SPUK-subsidie voor bibliotheken (lastenkant)
    In 2025 zijn extra uitgaven gedaan van in totaal € 248.000, gefinancierd vanuit een ontvangen SPUK-subsidie om Nederlandse bibliotheken toekomstbestendig te maken. Omdat deze subsidie incidenteel was, verdwijnen de bijbehorende lasten in 2026.

Baten
Aan de batenkant is sprake van een daling van € 192.000 in 2026 ten opzichte van 2025. Dit verschil kan worden verklaard door de volgende ontwikkelingen:

  • SPUK-subsidie voor bibliotheken (batenkant)
    In 2025 is een eenmalige SPUK-subsidie van € 248.000 ontvangen. Deze middelen waren incidenteel van aard en keren in 2026 niet terug. Daardoor nemen de baten in dat jaar af.
  • Indexering van opbrengsten
    Daar staat tegenover dat in 2026 de reguliere opbrengsten zijn geïndexeerd. Dit zorgt voor een stijging van de inkomsten ten opzichte van 2025 en heeft daarmee een gunstig effect op de begroting. 

Reserves
In 2026 vallen de stortingen en onttrekkingen aan de reserves per saldo € 131.000 lager uit dan in de gewijzigde Begroting 2025. Dit verschil hangt vooral samen met de hogere onttrekkingen die in 2025 plaatsvonden. Die hadden onder andere betrekking op de dekking van het programma Jongeren op Gezond Gewicht (JOGG) en het sportbeleid (€ 108.000) en op Museumplus (€ 167.000).

In 2026 is daarentegen een aanvullende onttrekking opgenomen van € 95.000 voor het baggeren van stedelijk water. Ondanks deze extra onttrekking ligt het totale saldo aan stortingen en onttrekkingen in 2026 toch lager dan in 2025.