Paragraaf Financiering (en treasury)

3.    Rente

De gewijzigde BBV-voorschriften schrijven voor dat we inzicht geven in de rentelasten, het renteresultaat, de financieringsbehoefte en de manier waarop we rente aan investeringen, grondexploitaties en taakvelden toerekenen.

De omslagrente hebben we naar boven afgerond en vastgesteld op 1,0%. Bij de verdeling van de externe rente naar de verschillende taakvelden ontstaat een positief exploitatieresultaat van afgerond € 690.000 op de activiteit kapitaallasten. Dit rentevoordeel is als voordeel opgenomen binnen deze programmabegroting.

4.    Risicobeheer

Binnen het treasurybeleid staat het risicobeheer voorop en maakt toekomstige risico’s inzichtelijk en beheersbaar. Hierdoor is het mogelijk deze te vermijden, te verminderen, te beperken of te spreiden.
Uitgangspunten hierbij zijn dat de treasuryfunctie slechts wordt uitgevoerd uit hoofde van de publieke taak en nadrukkelijk geen bankachtige activiteiten mag worden ontplooid met het oogpunt om geld te verdienen. Het uitzetten en beleggen van middelen geschiedt hierdoor binnen het EMU-gebied bij (bank)instellingen met minimaal een AA-rating.

Kasgeldlimiet
De renterisico’s die de gemeente kan lopen zijn begrensd tot de normen van de kasgeldlimiet genoemd in de Wet Financiering Decentrale overheden.
De kasgeldlimiet is het maximum aan gemiddelde netto vlottende schuld dat een gemeente in een kwartaal mag hebben. Bij een netto vlottende schuld gaat het om financieringen met een looptijd korter dan 1 jaar. De kasgeldlimiet is op 8,5% van het begrotingstotaal vastgesteld. Voor Waalwijk is dat in 2023 afgerond € 14,7 miljoen. In de huidige markt kunnen we optimaal profiteren van het renteverschil met lang geld door maximaal gebruik te maken van deze limiet. Bij een overschrijfding zal op basis van de financiële positie en liquiditeitenplanning een nieuwe lening worden aangetrokken.

Renterisiconorm
De renterisco’s op de vaste schuld zijn begrensd tot de normen van de renterisiconorm genoemd in Wet Financiering Decentrale overheden.
Bij het bepalen van de duur van de geldleningen die we aantrekken moeten we rekening houden met deze norm. De renterisiconorm heeft als doel om het renterisico bij de herfinanciering van langlopende geldleningen te beheersen. Het renterisico wordt daarbij bepaald als de som van de renteherzieningen en de aflossingen. Het is van belang dat renteherzieningen en aflossingen in de tijd gespreid zijn. De renterisiconorm is vastgesteld op 20% van het begrotingstotaal. Dat is voor Waalwijk in 2023 afgerond
€ 34,7 miljoen. Dit is het bedrag dat we in 1 jaar maximaal mogen herfinancieren op langlopende leningen.

Schatkistbankieren
Ter beperking van koersrisico’s worden de overtollige liquide middelen uitgezet conform de Regeling schatkistbankieren decentrale overheden. Op basis van ons begrotingstotaal 2022 mogen we gemiddeld per dag afgerond € 3,5 miljoen (2,0% van begrotingstotaal) aan overtollige middelen aanhouden. Het eventuele meerdere aan overtollige middelen romen we dagelijks af en brengen we onder bij de Nederlandse schatkist. Hiervoor krijgen we een vergoeding die gelijk is aan de rente die het Rijk betaalt op leningen die ze op de markt aangaat.

Overige risico’s
Andere risico’s zijn valutarisico’s en liquiditeitsrisico’s.
Valutarisico’s zijn sowieso uitgesloten omdat alleen leningen worden verstrekt, aangetrokken of worden gegarandeerd in €uro’s.
Liquiditeitsrisico’s worden zoveel mogelijk beperkt door een korte termijn liquiditeitenplanning aan te houden met een looptijd van 1 jaar en voor een meerjarige liquiditeitenplanning een looptijd van minimaal 4 jaar.

5.    Wet Houdbare overheidsfinanciën / EMU-saldo
Decentrale overheden waaronder gemeenten, provincies en waterschappen tellen met hun schulden en financieringstekorten sinds de invoering van de Wet Houdbare overheidsfinanciën (Wet HOF) mee in de overheidsschuld van Nederland. In de Wet Hof zijn de Europese normen verankerd voor de hoogte van de overheidsschuld en de jaarlijkse groei hiervan. Dit betekent een maximaal toegestaan structureel tekort van de collectieve sector (EMU-saldo) van 0.5% van het bruto binnenlands product (BBP). Voor de decentrale overheden worden plafonds als norm aangehouden. De grens voor het feitelijk tekort blijft 3% BBP en de overheidsschuld niet hoger mag zijn dan 60% BBP. Zolang de norm niet wordt overschreden worden geen sancties ingevoerd.
Indien dit wel het geval is kan de Raad van de Europese Unie een EU-lid die zich niet aan de afspraken houdt hierop aanspreken en aangeven dat het zijn inkomsten en uitgaven dient aan te passen. De Raad kan zelfs een boete opleggen. Deze boete kan door de Nederlandse overheid worden doorberekend aan de decentrale overheden. Voor gemeente betekent dit dat zij op de algemene uitkering van het gemeentefonds wordt gekort.
Door de uitzonderlijke omstandigheden als gevolg van de corona heeft de Europese Commissie voor 2021 de begrotingsregels opgeschort. Ondanks de coronasteunmaatregelen wist de Nederlandse overheid het overheidstekort (0,9% 2022, (2021 2,6%) en de overheidsschuld (48,8% 2022, (2021 52,4,3%) in 2021 onder de gestelde grenzen te houden.