Inleiding

Algemene informatie Programmabegroting 2023

Terug naar navigatie - Algemene informatie Programmabegroting 2023

Algemeen

Op 16 maart 2022 zijn gemeenteraadsverkiezingen gehouden. Daarna is een nieuw college gevormd en is het coalitieakkoord 2022-2026 "Samen werken aan de toekomst"  gepresenteerd.  Over dat akkoord heeft de raad  op 14 juli 2022 een kaderstellend debat gevoerd.

In vervolg hierop is de nu voorliggende programmabegroting 2023 van de gemeente Waalwijk samengesteld. Deze begroting is gebaseerd op:
- de structurele doorwerking van het Voorjaarsbericht 2022 (raad 7 juli 2022),  ;https://waalwijk.begrotingsapp.nl/voorjaarsbericht-2022-  ;
- de in het coalitieakkoord 2022-2026 openomen financiële vertaling van de voorstellen (raad 14 juli 2022),    https://waalwijk.notubiz.nl/document/11641144/1/Bijlage+Coalitieakkoord+2022-2026+gemeente+Waalwijk     ;
- de uitkomsten van de meicirculaire 2022, zoals nader toegelicht in raadsinformatiebrief 047-22 (van 28 juni 2022), https://waalwijk.notubiz.nl/document/11642094/2   ;
- de financiële effecten van alle raadsbesluiten tot augustus 2022;
- de opgenomen bepalingen uit de Nota van Uitgangspunten begroting 2023 (raad 9 juni 2023,   https://waalwijk.notubiz.nl/document/11419239/1/Bijlage+Nota+van+uitgangspunten+2023    .

Pas nadat het coalitieakkoord is opgesteld, zijn de resultaten van de meicirculaire 2022 bekend geworden, Het financieel beeld is daarmee fors verbeterd en dat blijft ook zo na het technisch samenstellen van deze Programmabegroting 2023. Voor het college aanleiding om onderwerpen uit het coalitieakkoord nog eens te bezien en te komen met een actualisering van de begroting 2023. In de Nota van Uitgangspunten voor de begroting 2023 is immers bepaald dat indien het college andere voorstellen in de begroting wenst op te nemen, deze ten behoeve van de begrotingsvaststelling separaat aan de raad voorgelegd en nog niet verwerkt in de begroting. Aan deze actualisering is ook een formele (1e) begrotingswijziging 2023 verbonden.  Zowel actualisering van de begroting 2023 als de bijbehorende 1e begrotingswijziging 2023 worden separaat maar wel gelijktijdig aan de begrotingsstukken toegevoegd.

De programmabegroting 2023 komt wat betreft opzet en inhoud in hoofdlijnen overeen met die van de begroting 2022.

Mede op basis van de motie bij de jaarrekening 2021 (op basis van aanbevelingen  van de accountant) en het coalitieakkoord 2022-2026 zijn wel reeds enkele aanpassingen doorgevoerd. De belangrijkste punten zijn:

  • De automatische doelenbomen zijn geactiveerd in de rapportage, waardoor per thema binnen de programma's en beleidsvelden eenvoudig de doelstellingen, en eventuele maatregelen, kunnen worden geraadpleegd.
  • Het programma Jeugd is toegevoegd, zodat in de tussentijdse rapportages en jaarrekening 2023 over de voortgang wordt gerapporteerd.
  • De opgenomen maatregelen zijn alleen relevante activiteiten uit het coalitieakkoord 2022-2026 ‘Samen werken aan de toekomst’ (of toezeggingen bij de behandeling ervan). 
  • De indicatoren zijn in een afzonderlijke rapportage geplaatst, waarbij het de bedoeling is dat deze rapportage continu kan worden bijgewerkt door de verantwoordelijke teams.

Leeswijzer

De begroting 2023 begint met het hoofdstuk Inleiding, waarin de bestuurlijke en financiële hoofdlijnen worden beschreven.  Daarna volgt de beleidsmatige toelichting op de programma's Binnenstad, Duurzaamheid en Jeugd en de 8 beleidsvelden. Daarin wordt het volgende toegelicht:

Beleidsbegroting

  • Ambitie;
  • Doelstellingen per thema (Wat willen we bereiken?);
  • Maatregelen (Zo gaan we dat doen).

Dit wordt bij de 8 beleidsvelden aangevuld met:

  • Wat mag het kosten?;
  • Belangrijkste kaders;
  • Verbonden partijen.

Paragrafen

Het tweede gedeelte van de begroting bestaat uit een toelichting op de 8 paragrafen. Deze paragrafen geven inzicht in de financiële positie van de gemeente, beheersmatige aspecten en risico's. Wij hanteren de door de BBV voorgeschreven paragrafen. Ten opzichte van de programmabegroting 2022 is de paragraaf Wet Open Overheid toegevoegd. Binnen de paragraaf Bedrijfsvoering zijn de onderdelen Rechtmatigheidsverantwoording 2023 College van B&W en Gedragscode integer handelen toegevoegd.

Financiële begroting

De begroting 2023 wordt afgesloten met de financiële begroting waarin u het volgende terugvindt:

  • Kerngegevens;
  • Begrotingen 2023-2026 op hoofdlijnen;
  • Autorisatie door de raad van de begroting 2023;
  • Begroting 2023 van taakvelden;
  • Overzichten van lasten en baten;
  • Bezittingen en vermogen;
  • EMU gegevens;
  • Overige informatie.

 

Alle relevante indicatoren voor deze begroting 2023 kunt u vinden in het document Waalwijk-in-cijfers

Financiƫle hoofdlijn

Terug naar navigatie - Financiƫle hoofdlijn

Sinds 2019 is de begroting volledig in digitale vorm; ook deze Programmabegroting 2023. Het is de eerste begroting die wij als college in deze bestuursperiode aanbieden aan de gemeenteraad van Waalwijk.

Gelet op de digitale vorm van de begroting, via de begrotingsapp, willen wij u enkele punten ter verduidelijking toelichten. Ook in deze begroting 2023 is zoveel mogelijk rekening gehouden met de aanbevelingen vanuit het rapport  van de Rekenkamercommissie "Inzichtelijkheid van de Programmabegroting". Hieruit is onder andere naar voren gekomen dat we de acties voortkomend uit het coalitieakkoord beter moeten verbinden in de reguliere begrotingen. De maatregelen die verband houden met het coalitieakkoord hebben 

In deze inleiding brengen wij specifiek de volgende vier onderwerpen onder uw aandacht:

1. Opbouw begroting 2023 met als vertrekpunt het Voorjaarsbericht 2022
In deze Programmabegroting 2023 zijn de effecten van de raadsbesluiten tot en met 14 juli 2022 , van het coalitieakkoord 2022-2026 en van de Meicirculaire 2022 verwerkt. Verder is de begroting in technische zin samengesteld, mede gebaseerd op de door uw raad op 9 juni 2022 vastgestelde Nota van Uitgangspunten voor de samenstelling van de begroting 2023.
De begroting wijkt iets af van het financieel beeld dat na de meicirculaire 2022 aan uw raad is gepresenteerd. 
In de tabel wordt het effect van de incidentele baten en lasten voorafgaand aan de begroting 2023 er bij geteld, omdat de incidentele baten en lasten bij de begroting 2023 opnieuw worden bepaald (zie tabel onder 2. Begrotingspositie met structurele baten en lasten).

bedragen x € 1.000 / V = voordeel / N = nadeel 2023 2024 2025 2026
Voorjaarsbericht 2022 N        120 V         331 V         870 V          606
Coalitieakkoord 2022-2026 N    1.285 N     1.910 N     1.975 N     1.975
Effecten Meicirculaire 2022 uit raadsinformatiebrief 047-22 V    4.481 V     6.913 V     9.582 V     3.968

Na Meicirculaire 2022

V    3.076 V    5.334 V     8.477 V     2.764
         
Technische aanpassingen samenstelling begroting 2023: N       593 N         198 V        259 V         161
         
Programmabegroting 2023: Financieel beeld 2023  - 2026 V   2.481 V     5.136 V    8.736 V     2.926
Bij: terugdraaien effecten incidentele baten en lasten  V      701  V         721 V       720 V        720 
Waarvan toevoeging aan algemene reserve in 2023 V   3.182      
Begrotingssaldo na bestemming (gecorrigeerd voor incidentele baten en lasten) 0 V      5.857 V    9.456 V    3.646

Technische aanpassingen samenstelling begroting 2023
De nu voorliggende programmabegroting 2023 wijkt iets af van het beeld dat in raadsinformatiebrief 047-22 (d.d. 28 juni 2022 n.a.v. meicirculaire 2022) aan de raad is gepresenteerd. Dat komt omdat zoals gebruikelijk een aantal technische aanpassingen in de begroting is verwerkt. Dit geeft altijd verschillen, die ook per jaar anders kunnen zijn. Dit betreft de volgende onderwerpen:
- bijstellingen van de effecten indexering lonen en prijzen;
- wijzigingen in de doorbelasting naar producten (naar aanleiding van te besteden uren);
- herberekening van kapitaallasten investeringen;
- bijstellen van te betalen rente uitstaande leningen;
- doorwerking van technische aanpassingen op reserves en op de voorzieningen afvalstoffenheffing en rioolrechten

In bovenstaande tabel zijn de effecten van deze wijzigingen verwerkt:

2. Begrotingspositie met structurele baten en lasten
In de financiële begroting is een overzicht vermeld dat inzicht geeft in alle incidentele baten en lasten en een opstelling gemaakt die leidt tot de begrotingspositie op structurele baten en lasten. Onderstaand overzicht is opgesteld volgens de door de commissie BBV vastgestelde notitie van structurele baten en lasten en de nadere richtlijnen uit 2021 van de Provincie Noord-Brabant.

De begrotingspositie op structurele baten en lasten eindigt met de volgende resultaten: 

  bedragen x € 1.000 / V = voordeel / N = nadeel 2023 2024 2025 2026
Saldo van baten en lasten N     2.002 V    1.946 V    6.488 V    1.546
Toevoegingen en onttrekkingen aan reserves   V      5.183 V    3.911 V     2.968 V    2.100
Begrotingssaldo na bestemming V     3.182 V    5.857 V     9.456 V    3.646
Waarvan incidentele baten en lasten (saldo) N         808 N        991 N        838 N        449
Structureel begrotingssaldo V     2.374 V    4.866 V    8.618 V    3.197

Een nadere specificatie met toelichting van de incidentele baten en lasten is opgenomen in het hoofdstuk Financiële begroting onder de overzichten van lasten en baten.


3. Verloop van de beleidsreserve 2021-2026
In de vorige raadsperiode 2018-2022 is een beleidsreserve gevormd vanuit de algemene reserve. De afgelopen jaren zijn diverse voorstellen uit die reserve gedekt en enkele posten lopen nog door in 2022. 
Naar aanleiding van het coalitieakkoord 2022-2026 zijn opnieuw middelen vanuit de algemene reserve aan de beleidsreserve toegevoegd. Per 1 januari 2022 was de stand van de beleidsreserve € 2.528.972.

De beleidsreserve biedt dekking aan nieuw beleid met een incidenteel karakter.

Op basis van de voorliggende begroting kan het volgende beeld worden gegeven (bedragen x € 1.000):

Stand beleidsreserve per 1 januari 2022 2.529
Beoogde onttrekkingen 2022 -2.479
Prognose stand per eind 2022 (Tilburg University 2023 + 2024 € 25.000 per jaar) 50
Stortingen 2023-2026 in beleidsreserve n.a.v. coalitieakkoord 2022-2026 5.074
Onttrekkingen 2023 -1.944
Onttrekkingen 2024 -1.505
Onttrekkingen 2025 -1.175
Onttrekkingen 2026 -500
Resteert per 31-12-2026 (prognose) 0


De onttrekkingen aan de reserves in de periode 2023-2026 zijn in de financiële begroting toegelicht.

4. Behandelingsprocedure begroting 2023

Informatieavond (mondelinge toelichting op de Programmabegroting 2023) 6 oktober 2022
Gespreksavond (inwoners kunnen deze avond reageren op de begroting) 13 oktober 2022
Raadsvergadering begroting 10 november 2022


Vaststelling van de begroting is voorzien op donderdag 10 november 2022.



Waalwijk, 27 september 2022,

het college van Waalwijk