Programma's Binnenstad en Duurzaamheid

Ambitie

Terug naar navigatie - Ambitie

In 2016 is gestart met programmatisch werken door het tijdelijk aanstellen van drie programmamanagers (Binnenstad, Economie en Veiligheid). Hiermee hebben we een eerste stap gezet om de maatschappelijke opgaven centraal te stellen. Wij vinden programmamanagement een krachtig instrument.  Gezien de grote opgaven zijn we doorgegaan met het programmamanagement voor Binnenstad en Duurzaamheid.  Naast een programmamanager heeft elk programma een ontwikkelbudget ter beschikking. Daarnaast is voor de programma’s een uitvoeringsbudget gereserveerd waaruit de uitvoeringsmaatregelen op basis van concrete plannen kunnen worden gedekt.

Programma Binnenstad

Ambitie

Terug naar navigatie - Ambitie

Onze ambitie is een aantrekkelijke binnenstad. In onze strategische visie Waalwijk 2025 en in het huidige coalitieprogramma is de binnenstad genoemd als een van de prioriteiten. 

Om daar richting aan te geven is  een Centrumvisie opgesteld vanuit het eerder opgestelde Position Paper Waalwijk-centrum uit 2016.[1] Daarin is een analyse gemaakt van de ontwikkelingen binnen het centrum van Waalwijk en zijn, samen met de stakeholders, opgaven geformuleerd voor de centrumvisie en speerpunten benoemd die in de toekomst van belang zijn:[2]

  1. Overeenstemming en draagvlak over opgave bij alle betrokken partijen
  2. Opstellen korte- en langetermijnstrategie
  3. Rol betrokken stakeholders bepalen voor toekomstige ontwikkeling marktpartijen

Deze speerpunten zijn meegenomen en verder uitgewerkt in de Centrumvisie Waalwijk 2017. De vastgestelde centrumvisie is de basis voor het programma Binnenstad. De Centrumvisie geeft de koers aan met een realistische ambitie: het transformeren van de binnenstad tot een toegankelijke en aantrekkelijke plek voor ontmoeting en vermaak.

De Centrumvisie bestaat uit vier pijlers:

  1. Een compacter centrum in zowel aanbod als vierkante meters
  2. Betere samenwerking met stakeholders
  3. Aantrekken meer bezoekers
  4. Thema schoen & leer zichtbaarder maken

Deze vier pijlers (strategische doelstellingen) zijn vertaald naar 9 doelstellingen die, waar het kan, SMART zijn geformuleerd.

[1] Zie Position Paper Waalwijk-centrum 2016.

[2] Zie Centrumvisie Waalwijk 2017.

Doelstellingen: wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Doelstellingen: wat willen we bereiken?

D.001 | Winkeloppervlak is tot 30.000 m2 gedaald in 2025 (peildatum 2017)

Terug naar navigatie - D.001 | Winkeloppervlak is tot 30.000 m2 gedaald in 2025 (peildatum 2017)

We streven naar een compacter centrum, waar minder leegstand is en de overgebleven ruimte tevens optimaler gebruikt wordt. Er zijn al zo’n 2500m2 uit de markt genomen. Het aantal transformatieplannen (in verschillende stadia van voorbereiding) groeit. Het concrete resultaat daarvan is uiteraard onder meer sterk afhankelijk van toekomstige marktontwikkelingen en doorlooptijden van procedures maar de doelstelling komt in zicht.

IND 9.001 | Oppervlakte winkelruimte, excl. leegstand in m2

Zo gaan we dat doen

D.002 | In 2025 zijn er 100 woningen toegevoegd in de binnenstad (peildatum 2017)

Terug naar navigatie - D.002 | In 2025 zijn er 100 woningen toegevoegd in de binnenstad (peildatum 2017)

Tussen 2017 en 2021 zijn circa 50 woningen toegevoegd. Er lopen nu een dertigtal transformatieprojecten in verschillende stadia van voorbereiding/vergunningverlening. In totaal betreft dat mogelijk een productie van zo’n 400 woningen over de komende 10 jaar. Het begeleiden van dit soort transformatievragen vergt veel aandacht vanuit het programma en legt blijvend forse druk op de beschikbare ambtelijke capaciteit.

IND 9.002 | Aantal toegevoegde woningen (cumulatief)

D.003 | Leegstand is gedaald tot 5 à 7% in 2025 (peildatum 2017)

Terug naar navigatie - D.003 | Leegstand is gedaald tot 5 à 7% in 2025 (peildatum 2017)

Deze (ambitieuze) doelstelling ligt op het niveau van wat onder stabiele economische omstandigheden werd/wordt gezien als noodzakelijke frictieleegstand. Zogezegd de minimaal benodigde ruimte om nieuwvestiging en verplaatsing te kunnen faciliteren in goede tijden. Medio 2021 was de leegstand afgerond nog zo’n 15%.
We werken met ondernemers en vastgoedeigenaren aan een compacter centrum in aanbod en meters. Daarbij wordt de retailfunctie van verschillende panden in de uitlopers van Grotestraat en Stationsstraat (in de centrumvisie bestempeld als gemengd centrummilieu) omgezet naar wonen. Naast een groter en gevarieerder aanbod van woningen draagt dit ook bij aan betere verblijfs- en belevingswaarde. In lijn daarmee wil gemeente Waalwijk ook medewerking verlenen aan de herpositionering/transformatie van De Els waarbij ook retailmeters uit de markt worden genomen en woningen worden toegevoegd.

IND 9.003 | Leegstand centrum totaal (m2)

D.004 | Supermarktaanbod is met 1800 m2 gestegen in 2025 (peildatum 2017)

Terug naar navigatie - D.004 | Supermarktaanbod is met 1800 m2 gestegen in 2025 (peildatum 2017)

De dagelijkse boodschappenfunctie van het centrum moet worden versterkt. Een supermarkt heeft bovendien een grote aantrekkende werking op bezoekers. Traffic die van essentieel belang is voor De Els en in het verlengde daarvan het (economisch) functioneren van het totale centrum. Realisatie van deze doelstelling is afhankelijk van de plannen voor herpositionering van De Els waar momenteel aan wordt gewerkt.

IND 9.004 | Ontwikkeling dagelijks en niet-dagelijks aanbod verkooppunten

IND 9.005 | Toename supermarktaanbod in m2

D.005 | Versterken organisatiestructuur en investeringsbereidheid stakeholders

Terug naar navigatie - D.005 | Versterken organisatiestructuur en investeringsbereidheid stakeholders

Om de ambities uit de Centrumvisie te realiseren zet de gemeente Waalwijk ook in op een betere samenwerking met stakeholders. De verbeteringen en veranderingen in het centrum moeten voor het overgrote deel worden uitgevoerd door particuliere partijen, zoals eigenaren, ondernemers(verenigingen) en ontwikkelaars. Gemeente en stakeholders hebben een gezamenlijke meerjarenaanpak op basis van een BIZ als einddoel voor ogen.

IND 9.006 | Aantal verenigde partijen in Centrum Management

Zo gaan we dat doen

D.006 | Aantal bezoekers centrum stijgt (peildatum 2017)

Terug naar navigatie - D.006 | Aantal bezoekers centrum stijgt (peildatum 2017)

De cijfers met betrekking tot passanten tonen een gematigd positief beeld. Uiteraard zijn dit momentopnames en waren op het moment van schrijven eventuele structurele effecten van Corona op de passantenstroom nog niet in te schatten. Meer in detail is het effect van lokale maatregelen lastig te duiden zonder mogelijkheden voor realtime dataverzameling. Vanzelfsprekend zijn de inspanningen genoemd onder alle doelstellingen van het programma Binnenstad uiteindelijk gericht op (resulteren die in) optimalisatie van het aantal centrumbezoekers.

IND 9.007 | Aantal bezoekers centrum
Aantal 2017 2019 2020
Passantentelling week (geschatte obv landelijke cijfers) 72700 71600 40500
Passantentelling zaterdag (gem.) 15000 16000 8700
Penetratiegraad (%) bezoekers die nagenoeg hele centrum bezoekt) 28 26 27
Penetratiegraad benchmark landelijke positie 112 24 101

D.007 | Horeca oppervlakte stijgt met 500 m2 in 2025 (peildatum 2017)

Terug naar navigatie - D.007 | Horeca oppervlakte stijgt met 500 m2 in 2025 (peildatum 2017)

Deze doelstelling komt met name voort uit het streven om de omschakeling van place to buy naar place te be mede vorm te geven. Een momentopname medio 2021 toonde een toename 250 m2. Rekening houdend met de realisatie van het museum en lopende vergunningaanvragen lijkt de doelstelling in 2022 gehaald te gaan orden. Onder “normale” omstandigheden fluctueert het aantal vestigingen in de horecabranche echter al behoorlijk en door de invloed van Corona wordt dat vermoedelijk nog eens versterkt. Vanuit het belang van de horeca voor de verblijfskwaliteit en het genereren van traffic zal hier blijven aandacht aan worden besteed.

IND 9.008 | Toename horeca binnenstad (m2)
Aantal 2017 2019 2020 2025
Centrum 4244 4533 4433 -
Streefwaarde - - - 4744

D.008 | Groenoppervlakte is met 20% gestegen in 2025

Terug naar navigatie - D.008 | Groenoppervlakte is met 20% gestegen in 2025

Bij de herinrichting van het Marktplein/Raadhuisplein en het ontwerp voor de (in definitieve vorm) nieuw aan te leggen doorsteek zijn forse stappen gezet. Bij gebrek aan een concrete nulmeting bij de start van het programma gemeten aan de stelling dat het centrum nagenoeg geheel versteend was is de doelstelling (zeker als we de aanleg van de stadstuin meenemen) daarmee behaald. Er zijn echter nog voldoende kansen en wensen voor verbetering die bovendien in het kader van klimaatadaptatie een bijdrage kunnen leveren. Ook op dit vlak zullen de inspanningen daarom onverminderd worden doorgezet.

D.009 | Ambachtelijke bedrijven/ retail schoen- en leer stijgt met 500m2 in 2025 (peildatum 2017)

Terug naar navigatie - D.009 | Ambachtelijke bedrijven/ retail schoen- en leer stijgt met 500m2 in 2025 (peildatum 2017)

Met de vestiging van diverse bedrijven in de branche tussen 2017 en 2021 is ook deze doelstelling getalsmatig gerealiseerd. Samen met het museum en andere stakeholders (intern en extern) worden zowel economisch als op het gebied van het (door)ontwikkelen van een eigen identiteit wensen en kansen gezien. In onderling overleg word dan ook gekeken naar het formuleren van nieuwe doelstellingen en rolverdeling vanuit de overtuiging dat blijvende inzet noodzakelijk wordt geacht.

Zo gaan we dat doen

Wat mag het kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten?

Voor het programma binnenstad zijn beperkte middelen beschikbaar. Naast een ontwikkelbudget van € 75.000 is er een nog nader te bepalen gedeelte beschikbaar van het voor de vier programma’s beschikbaar gestelde budget voor de komende twee jaar voor concrete programma acties. De meeste acties worden daarom gefinancierd uit de lijnbudgetten zoals aangegeven in de desbetreffende beleidsvelden.

Programma Duurzaamheid

Ambitie

Terug naar navigatie - Ambitie

In de strategische Visie ‘Samen werken aan de toekomst’ Waalwijk 2025 en het coalitieakkoord ‘Samen Duurzaam vooruit’ is het thema Duurzaamheid de “groene” draad. De ambitie is dat Waalwijk in 2043 klimaatneutraal is. Om deze ambitie te realiseren wil gemeente Waalwijk zich duurzaam ontwikkelen en overgaan naar energieneutraal, CO2-arm en klimaatbestendig Waalwijk.

Op 6 februari 2020 heeft de gemeenteraad de visie Duurzaam Waalwijk 2020 - 2030 en het uitvoeringsprogramma 2020 – 2023 vastgesteld. Dit uitvoeringsprogramma is gekoppeld aan de Visie Duurzaam Waalwijk 2020 – 2030 waarbij de ambities voor 2030 worden beschreven en vormt het samen met de duurzaamheidsmonitor de basis voor het programma Duurzaamheid.

In de Visie Duurzaam Waalwijk 2030 is beschreven dat bijna 50% besparing van de CO2-uitstoot in 2030 gerealiseerd moet zijn. Om dit te bereiken richt het programma zich op drie pijlers:

  1. ENERGIE: Opwekken van duurzame energie en het besparen van energie 
  2. WATER & GROEN: verbeteren kwaliteit en kwantiteit water & groen
  3. Duurzamer maken productie en consumptie.

Deze drie pijlers zijn uitgewerkt in 12 doelstellingen, waar het kan SMART geformuleerd. Het programma Duurzaamheid werkt aan de realisatie van deze doelstellingen. 

Energie

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

D.010 | Co2 reductie

Terug naar navigatie - D.010 | Co2 reductie

In 2020 is de Visie Duurzaam Waalwijk 2030 vastgesteld. Daarmee heeft de gemeenteraad aangegeven dat we ons duurzaam willen ontwikkelen en overgaan naar een energieneutraal, CO2- arm en klimaatbestendig Waalwijk in 2043.
Om onze welvaart ook voor toekomstige generaties te behouden, is het nodig om de belasting van het milieu en de afhankelijkheid van fossiele energie en schaarse grondstoffen te verminderen en om klimaatbestendig en water-robuust te zijn. Er is urgentie in de forse vermindering van de uitstoot van CO2, met het oog op de (aanstaande) klimaatveranderingen. Alle andere broeikasgassen worden teruggerekend naar CO2-equivalenten, waardoor we effectief alleen spreken over het terugdringen van CO2.
De ambitie van Waalwijk is CO2 arm te worden en de energie die we verbruiken duurzaam op te wekken. Concreet betekent dit dat we er naar streven dat onze CO2 uitstoot met 49% is beperkt in 2030 ten opzichte van het niveau van 1990 en in 2043 onze CO2 uitstoot nagenoeg nul is.
We doen dit door in te zetten op de opwek van duurzame energie, energiebesparing, meer (en beter) groen, klimaatbestendigheid, circulaire ontwikkelingen, minder afval en maatschappelijk verantwoord ondernemen.

IND 9.009 | CO2 uitstoot Waalwijk (in ton)

IND 9.010 | Bekende hernieuwbare elektriciteit (in Tj)

D.011 | 50% meer duurzame energie opwekken

Terug naar navigatie - D.011 | 50% meer duurzame energie opwekken

In 2020 is de kadernota grootschalige Opwek Duurzame Energie door de raad vastgesteld. Hierin is het zoekgebied voor realisatie van wind en zonprojecten gedefinieerd en is vastgesteld dat we met de huidige inzichten 215.500 MWh per jaar aan elektriciteit willen opwekken in 2030 met bewezen technieken (zonnepanelen en wind). Na vaststelling van de kadernota starten we met de uitwerking van de activiteiten die in de kadernota zijn benoemd, ondermeer het starten van het NRD en mer-traject.

Kadernota Grootschalige Opwek Duurzame Energie

Kadernota Grootschalige Opwek Duurzame Energie 5.0

IND 9.011 | 50% meer duurzame energie (in MWh)

D.012 | Meer energie besparen bij de openbare verlichting

Terug naar navigatie - D.012 | Meer energie besparen bij de openbare verlichting

Bij nieuwe aanleg of vervanging van openbare verlichting passen we standaard energiezuinige verlichting, zoals ledverlichting, toe, zodat voldaan wordt aan het SER Energieakkoord. Dat wil zeggen:
• 20% energiebesparing openbare verlichting in 2020 t.o.v. 2013;
• 50 % energiebesparing openbare verlichting in 2030 t.o.v. 2013;
• 40% van de openbare verlichting is in 2020 voorzien van slim energiemanagement;
• 40 % van de openbare verlichting is energiezuinig.
De uitwerking hiervan vindt plaats op basis van de vastgestelde Keuzenotitie Beleidsplan Openbare verlichting 2020 – 2023.

IND 9.012 | Energiebesparing openbare verlichting (kWh)

D.013 | Energie besparen in de gebouwde omgeving

Terug naar navigatie - D.013 | Energie besparen in de gebouwde omgeving

Eind 2021 vindt besluitvorming plaats over de transitievisie Warmte. Energiebesparing door onder andere isolatie van woningen is hierin een belangrijke speerpunt. De komende jaren gaan we uitvoering geven aan de transitie visie onder andere door het opstellen van buurt-uitvoeringsplannen en het faciliteren van inwoners in hun verduurzamingsplannen. Een belangrijk communicatiemiddel is het in 2021 geopende digitale energieloket.

IND 9.013 | Energiegebruik gebouwde omgeving (in Tj)

D.014 | Gebouwen van het gasnet af halen

Terug naar navigatie - D.014 | Gebouwen van het gasnet af halen

Door het Rijk is besloten dat in 2030 de gaskraan in Groningen volledig dichtgaat en in 2050 in Nederland geen gas meer gebruikt mag worden in de gebouwde omgeving. De verantwoordelijkheid om in de gebouwde omgeving deze transitie op gang te brengen ligt bij de gemeenten.
In de gemeentelijke transitievisie Warmte wordt een tijdspad aangegeven voor die wijken die voor 2030 van het aardgas af gaan. Voor de wijken waarvan de transitie vóór 2030 gepland is, worden in deze visie ook de potentiële alternatieve energie-infrastructuren (all electric, warmtenet etc.) beschreven. Deze worden, na het vaststellen van de transitievisie Warmte, in buurtuitvoeringsplannen nader uitgewerkt.

IND 9.014 | Totaal gas en elektriciteitsverbruik woningen (in Tj)

Water & groen

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

D.015 | Meer biodiversiteit

Terug naar navigatie - D.015 | Meer biodiversiteit

In 2030 hebben we ten opzichte van 2019 een toename van 10% gemeentelijk groen gerealiseerd en de biodiversiteit met 5% vergroot. Daar waar mogelijk worden meerder functie in het groen geïntegreerd, zoals waterberging, speelfuncties en wandelpaden. We streven ernaar dat iedere inwoner binnen 300 meter een toegankelijke groenvoorziening heeft.

D.016 | Meer groen

Terug naar navigatie - D.016 | Meer groen

In 2030 hebben we ten opzichte van 2019 een toename van 10% gemeentelijk groen gerealiseerd en de biodiversiteit met 5% vergroot. Daar waar mogelijk worden meerder functie in het groen geïntegreerd, zoals waterberging, speelfuncties en wandelpaden. We streven ernaar dat iedere inwoner binnen 300 meter een toegankelijke groenvoorziening heeft.

IND 9.015 | Meer groenoppervlak (10%) (in km2)
km2 2030 2020
Doelstelling 12,65 -
Waalwijk - 11,5

Zo gaan we dat doen

D.018 | Afstand tot openbaar groen

Terug naar navigatie - D.018 | Afstand tot openbaar groen

In 2030 hebben we ten opzichte van 2019 een toename van 10% gemeentelijk groen gerealiseerd en de biodiversiteit met 5% vergroot. Daar waar mogelijk worden meerder functie in het groen geïntegreerd, zoals waterberging, speelfuncties en wandelpaden. We streven ernaar dat iedere inwoner binnen 300 meter een toegankelijke groenvoorziening heeft.

Duurzamere productie en consumptie

Wat willen we bereiken?

Terug naar navigatie - Wat willen we bereiken?

D.019 | Faciliteren elektrisch vervoer

Terug naar navigatie - D.019 | Faciliteren elektrisch vervoer

We faciliteren schone vormen van vervoer. We actualiseren ons laadpalenbeleid van een volgend beleid naar een stimulerend beleid en integreren dit in ons mobiliteitsbeleid. 

IND 9.016 | Aantal (semi)publieke e-laadpunten

De cijfers van de laadpunten zijn afkomstig van www.oplaadpalen.nl van Ecomovement; deze onafhankelijke partij streeft naar volledige en correcte data over laadpalen. Vóór oktober 2019 betreffen deze gegevens het aantal connectoren op laadpalen. Met ingang van oktober 2019 is het mogelijk geworden te onderscheiden hoeveel connectoren tegelijkertijd gebruikt kunnen worden om te laden en wordt dit aantal weergegeven. Het aantal connectoren dat tegelijkertijd gebruikt kan worden kan bij snellaadpunten lager liggen dan het aantal connectoren dat beschikbaar is, omdat sommige laadpunten zijn voorzien van verschillende connectoren waarvan er maar één per laadbeurt gebruikt kan worden.

De publieke laadpalen zijn 24/7 toegankelijk, semi-publieke laadpalen zijn beperkt openbaar toegankelijk. Private laadpunten, bijvoorbeeld bij een bedrijf of thuis, zijn niet meegenomen in deze registratie. 



IND 9.017 | Aantal elektrische personenauto's (FEV & PHEV)

D.020 | Stimuleren lokale deeleconomieën en circulaire economie

Terug naar navigatie - D.020 | Stimuleren lokale deeleconomieën en circulaire economie

Nieuwe of te renoveren gebouwen en woningen worden zoveel mogelijk levensloopbestendig gerealiseerd en gebruikte materialen zijn herbruikbaar. Hierover maken we afspraken met de woningbouwcorporatie, projectontwikkelaars en het bedrijfsleven. We onderzoeken welk instrumentarium hiervoor het meest geschikt is en welke ambities we precies gaan vastleggen.
We faciliteren, in samenwerking met het bedrijfsleven, een online platform dat de materialenstromen van bedrijven in kaart brengt en zoekt naar matches tussen vraag en aanbod. Hierbij kan het gaan om het uitwisselen van materialen, maar bijvoorbeeld ook om energie en mobiliteit.
We stimuleren en faciliteren lokale deel-economieën, zoals de voedselbank, tweedehands markten op het gebied van kleding, sloopafval, speelgoed en organisaties die hergebruik stimuleren door reparatie, verhuur en lease. Daaronder vallen ook stadstuinen, pluktuinen en deeloogsttuinen.

Zo gaan we dat doen

D.021 | Restafval verminderen

Terug naar navigatie - D.021 | Restafval verminderen

We kennen in onze gemeente (als ook landelijk) nog steeds veel lineaire productieprocessen, waardoor er ook diverse reststromen zijn die we afdanken en niet hergebruiken of recyclen. Hierdoor verspillen we schaarse grondstoffen en vernietigen we waarde. Ons huishoudelijk afval wordt gescheiden aangeboden. Toch belandt nog ca. 100 kilogram huishoudelijk restafval per inwoner per jaar in de verbrandingsoven. Onze ambitie is om de hoeveelheid restafval sterk terug te brengen en een verdere daling van de hoeveelheid restafval door te zetten.

IND 7.002 | Omvang huishoudelijk restafval (in Kg) (BBV)

Niet gescheiden ingezameld huishoudelijk afval.


Zo gaan we dat doen

Wat mag het kosten?

Terug naar navigatie - Wat mag het kosten?

De financiën die nodig zijn voor de uitvoering van het programma duurzaamheid worden door de vakafdelingen in de programmabegroting verantwoord. Tevens is er voor de ontwikkeling van de programma's een budget beschikbaar van € 75.000 per programma en is voor de uitvoering van het programma Duurzaamheid in de begroting voorzien in een reserve van 1 miljoen voor de uitvoering van de extra taken op het gebied van verduurzaming, te weten:

  • Regionale energie strategie;
  • Grootschalige opwek van duurzame energie;
  • Verduurzaming van de huidige woningen;
  • Duurzame realisatie van nieuwe woningen;
  • Klimaatadaptatie;
  • Verduurzaming van gemeentelijk vastgoed;
  • Participeren in, en beoordelen van nieuwe innovaties;
  • Verduurzaming van industrieterreinen;
  • De warmtetransitie;
  • De groene agenda.

Daarnaast zoeken we naar financiering door derden in de vorm van subsidies.