Toelichting per beleidsveld

Product 001 Bestuursorganen raad
6001015 lagere lasten met name veroorzaakt door nieuwe rechtspositieregeling. Andere oorzaak is verhoging van aantal fractievolgers, waarbij met het maximaal aantal rekening is gehouden.
6001035 lagere lasten doordat de uitvoering van het communicatieplan later dan gepland is opgestart.  

Product 002 Bestuursondersteuning  raad en rekenkamer
6002010 lagere lasten doordat in de begroting rekening is gehouden met een fulltime functie van een communicatie-adviseur.  In de opstartfase is deze, in afstemming met de werkgeverscommissie, voorlopig parttime ingevuld.
6002020 lagere lasten doordat in de eerste jaren na de invoering van de decentralisaties de accountantskosten hoger waren. Inmiddels is er meer stabiliteit in de accountantscontrole hiervan.
6002030 lagere lasten door wisseling van de samenstelling van de rekenkamer-commissie, waardoor geen volledige vacatiegeld hoefde te worden uitgekeerd en er geen groot onderzoek is opgepakt.

Product 003 College van B&W
Het tekort op product 003 is te verklaren door een storting in de voorziening wethouderspensioenen APPA. De tekorten bij de bestuurders zijn ontstaan door gewijzigde wet- en regelgeving en aangepaste actuariële grondslagen. Denk hierbij aan de verlaagde rekenrente en een aangepaste sterftetafel.

Product 005 Leges publiekszaken
Naast de hogere ontvangen en doorbetaalde rijksleges is er € 25.000 meer aan gemeenteleges ontvangen.

Product 010 Bestuurlijke samenwerking
De afwijking op dit product wordt met name veroorzaakt doordat er in werkelijkheid geen kosten verantwoord zijn voor het onderdeel regionale samenwerking wonen (€ 50.000). Hiertegenover staat ook dat er voor een bedrag van € 16.000 via product 950 geen onttrekking ten laste van de reserve sociale woningbouw heeft plaatsgevonden.
Daarnaast is de bijdrage aan de regio Hart van Brabant lager dan geraamd (€ 20.000).

Product 020 Overhead
Op het product overhead is sprake van een overschot van circa € 750.000.
De belangrijkste afwijkingen bestonden uit de volgende posten:

• Lagere kosten ICT € 75.000
• Participatiebanen. De gemeente is verplicht om een aantal participatiebanen binnen de organisatie te genereren. De kosten vielen echter € 35.000 hoger uit.
• Diverse algemene personeelskosten zoals rei9s- en verblijfkosten, werving & selectie en kerstpakketten vielen lager uit € 70.000
• Aan de diverse arbeidsvoorwaardenregelingen zoals toepassen CAR/UWO, opleidingskosten, incentives werd € 66.000 minder uitgegeven. Daarentegen waren de kosten van jubilea € 27.000 hoger.
• Het effect van de SPUK-regeling gaf op overhead een meevaller te zien van € 75.000.
• De kosten van de repro vielen € 57.000 lager uit.

Op basis van de ouderdomsanalyse debiteuren kan € 250.000 onttrokken worden aan de voorziening dubieuze debiteuren.

In het onderstaand overzicht is het resultaat op de personeelslasten (inclusief inhuur) van 2019 opgenomen.

2019	Budgetten personeel	Werkelijke kosten/baten	Bruto resultaat
Personeelslasten producten	1.362.106	1.408.339	-46.233
Personeelslasten kostenplaatsen	22.639.896	22.386.895	253.001
Totaal personeelslasten	24.002.002	23.795.235	206.767
Inhuur producten	2.028.813	2.102.171	-73.358
Inhuur kostenplaatsen	6.062.645	6.081.186	-18.541
Inhuur kredieten	156.402	156.402	0
Totaal inhuur	8.247.860	8.339.759	-91.899
Vergoedingen personeel	-190.000	-239.875	49.875
Totaal inkomsten derden	-190.000	-239.875	49.875
Resultaat personeelsIn (incl. inhuur)	32.059.862	31.895.118	164.743

Het totaalresultaat 2019 op personeelslasten (inclusief inhuur) bedraagt ruim € 164.000 positief. Dit wordt hieronder met betrekking tot de personeelslasten en inhuur nader verklaard.

De personeelslasten 2019 (uitbetaalde salarissen) zijn ruim € 1,6 mln hoger dan in 2018. Dit heeft twee oorzaken, namelijk de salarisstijging conform het cao-akkoord gemeenten 2019-2020 (3,75% loonstijging per 1 oktober 2019 en eenmalig € 750,- per medewerker) en de stijging van de formatieve bezetting in 2019 (met name in verband met de reorganisatie TWYZ).

Het voordeel op de personeelslasten is onder andere veroorzaakt door vacaturevoordeel, dat abusievelijk bij enkele teams niet is overgeboekt naar inhuurbudget.

De beschikbare inhuurbudgetten (reguliere inhuurbudgetten, overige budgetten/subsidies ingezet voor inhuur, vacaturevoordelen en projectbudgetten) waren in 2019 toereikend om de inhuurkosten van ruim € 8,3 mln af te dekken. In het bovenstaand overzicht geeft de inhuur een negatief resultaat van ruim € 90.000, maar een deel van het budget op de personeelslasten had in de vorm van vacaturevoordelen eigenlijk moeten zijn overgeboekt naar inhuurbudget. Het voordeel op personeel van ruim € 200.000 is dus deels dekking van het nadeel op inhuur.

Product 061 OZB woningen 
Het nadeel wordt enerzijds veroorzaakt door de hogere uitgaven aan de software ten behoeve van team VVB, o.a. Civision belastingen, en anderzijds door een hogere doorbelasting vanuit de kostenplaats TVVB voor salariskosten/inhuur.

Product 812 Erfpachtsgronden
Zowel voor de lasten als de baten is er op dit product sprake van een afwijking van ongeveer € 409.780. Dit betreft de verkoop van een perceel dat onderdeel uitmaakte van de boekwaarde erfpachtsgronden, maar op dit moment niet in erfpacht was uitgegeven. Het perceel is voor de boekwaarde verkocht.

Product 813 Diverse percelen en panden
Naast de in de begroting 2019 geraamde bijdrage van € 150.000 (begrotingswijziging 2019/10) is er conform begrotingswijziging 2016/3 een bijdrage van € 285.000 verstrekt voor de bouw en verplaatsingskosten van de scouting AZG. Conform de begrotingswijzigingen zijn beide bijdragen ten laste gebracht van de AR. Deze onttrekking is verantwoord op product 958 Mutaties reserves beleidsveld 8 Volkshuisvesting, Ruimtelijke ordening en Stedelijke Vernieuwing.

Product 912 Rente (leningen gelijk of langer dan 1 jaar):
* Door een lagere boekwaarde per 1-1-2019  en een hoger eigen vermogen per 1-1-2019 kon volstaan worden met € 22.5 miljoen minder externe financieringsmiddelen. Minder schuld betekent ook een lagere rentelast.
* Door een hogere boekwaarde van de grondexploitaties per 1-1-2019 t.o.v. de begroting (€12.6 miljoen) is € 170.000 meer aan rente doorberekend aan de grondexploitaties. 

Product 913 onvoorzien:
* Van de oorspronkelijke raming van €100.000 is €48.000 ingezet voor de wederopbouw van het door een aardbeving getroffen Ambon. Het restant van het voor onvoorziene uitgaven beschikbare bedrag behoefde niet voor onvoorziene uitgaven te worden ingezet.

 Product 914 Algemene uitkering:
* Met de decembercirculaire 2019 heeft de gemeente € 240.000 ontvangen voor klimaatdoelstellingen. Bij de vaststelling van de rekening wordt een voorstel gedaan om dit bedrag voor klimaatdoelstellingen te bestemmen middels een storting in de reserve duurzaamheid. Verdere afwijking ten opzichte van de raming ontstaat doordat nog niet bij alle maatstaven de aantallen definitief beschikbaar zijn. 

Product 915 Algemene baten en lasten:
* De geraamde oormerkingen voor gewijzigde en nieuwe taken zijn nog niet ingezet voor de functionele taakvelden.
* Een bedrag van € 110.000 aan waterschapslasten is niet verder verdeeld over de diverse functionele taakvelden omdat het hier gaat om vele erg kleine bedragen. Om dit alsnog te realiseren zou dat een onevenredige tijdsinspanning vergen. Vanwege de hoge administratieve lastendruk die ermee gemoeid zou zijn is dit achterwege gelaten.

Product 942 Vennootschapsbelasting:
* Over 2019 wordt een belastingplicht verwacht van € 370.000, terwijl daarvoor € 180.000 beschikbaar is. De eerder veronderstelde belastingdruk, van € 180.000 per jaar over de jaren 2016 t/m 2018 wordt na aanvullende informatie uit de grondexploitaties nader bijgesteld tot nihil.

Product 950 Mutaties reserves beleidsveld 0
Voor een  bedrag van  € 650.000 zijn bedragen gestort in de reserve GREX, omdat deze in eerdere jaren ten onrechte zijn onttrokken in verband met de veronderstelde afdracht  VPB.
De storting in de reserve ICT-beleid is gedaan middels het saldo van de kostenplaats ICT en is bedoeld om fluctuaties op te vangen. Het betreft hier een niet geraamde storting van € 71.000.
De storting in de reserve personeelsfeest  is bedoeld om iedere 3 jaar een personeelsfeest te kunnen organiseren. Als er voldoende ruimte is op het budget 5973060 Arbeidsvoorwaarden beleid dan wordt er € 14.000 euro per jaar gestort. Betreft oud besluit G.O.

 

Product 102 Openbare orde en veiligheid
De kosten van het programma Veiligheid zijn via product 951 Mutaties reserves programma 1 voor een bedrag van ongeveer € 118.000 ten laste gebracht van de reserve 4 programma's. 

Product 104 Parkeertoezicht
6104010-438099 (€ 145.000 nadeel):
Structureel nadeel
Bij de aanbesteding van de parkeerdienstverlening zijn de werkzaamheden van de voormalige stadswachten inbegrepen als social return-component. Door diverse omstandigheden is gebleken dat deze social return niet meer ingevuld kan worden, waardoor deze werkzaamheden door P1 zelf uitgevoerd moeten worden (tegen een hoger tarief dan de social return). De kosten voor de inzet van social return worden nu niet gemaakt, dit levert deels een klein voordeel op kostenplaats 6603010-438029. Maar structureel komen we €150.000,00 te kort. Dit wordt in de kadernota meegenomen.

Product 203 Onderhoud wegen, straten en pleinen
6203010 - 438007 (€ 60.000 nadeel):
Incidenteel nadeel
Eind 2019 zijn de granieten tegels in het centrum in zeer korte tijd op veel plekken kapot gegaan. Ook op andere wegen in de Gemeente Waalwijk zijn er door waarschijnlijk hevige regenval meer knelpunten ontstaan dan er was voorzien. Dit leverde gevaarlijke situaties op en om schades te voorkomen hebben we dit snel laten herstellen.
6203010 – 438099 (€ 41.000 nadeel):
Incidenteel nadeel
Door de gemeenteraad is het besluit genomen om de tafel op het Raadshuisplein te verwijderen. Hiervoor is er een voorstel gemaakt in november 2018 en uiteindelijk heeft de gemeenteraad hiervoor een budget van € 60.000,00 voor vrijgegeven. De werkzaamheden zijn echter in begin 2019 uitgevoerd. Waardoor we in 2018 een incidenteel voordeel van € 60.000,00 hadden en in 2019 een overschrijding van € 41.000,00.  
6203015 – 435101 (€ 66.000,00 nadeel)
Incidenteel nadeel
Voor het toezicht op kabels en leidingen is er meer inzet noodzakelijk om de wegen en trottoirs heel en veilig te houden. Door de veranderingen in de wetgeving hebben de nutspartijen sneller leidingen moeten vervangen dan was voorzien. Inmiddels hebben we hier een vaste eigen kracht voor kunnen aantrekken en zal dit dus een incidenteel nadeel blijven.

Product 204 Openbare verlichting
Er waren in 2019 extra kosten voor externe ondersteuning i.v.m. het opstellen van het beleidsplan en het voorbereiden van het bestek voor het vervangen van ruim 2600 armaturen. (41.000 nadeel)
Daarnaast hebben we extra kosten gehad omdat schademasten niet hersteld konden worden wegens het ontbreken van een Quickscan CROW 400 ( 7.00 nadeel)
Daarnaast is er een grote remplaceronde nodig geweest (ca 3000 lampen) waar 64.000 aan kosten mee gemoeid waren. (normaal dus ca. 21k)

Product 205 Verkeersmaatregelen
De hogere kosten van dit product zijn kosten voor mensgerichte maatregelen deze kosten worden gesubsidieerd door de provincie. Per saldo is dus geen afwijking.

Product 208 Exploitatie havencomplex
We voeren alleen het noodzakelijke onderhoud nog uit, in verband met de nieuwe insteekhaven en de ontwikkelingen over het beheer en onderhoud. Vandaar een voordeel op onderhoud.

Product 952  Mutaties reserves beleidsveld 2
Het nadeel van 269.000 is  te verklaren doordat er voor een aantal projecten geen onttrekking heeft plaatsgevonden, waar wel een onttrekking  geraamd was. De reden hiervoor is dat de kosten nog niet gemaakt zijn in 2019. Het gaat dan om € 200.000 met betrekking tot de innovatie in mobiliteit, welk bedrag  met de budgetoverheveling is meegenomen,  om het aanpassen van de toegangsweg Scharlo ten laste van de reserve Kerkvaartse Haven (€ 50.000) en de inrichting van de doorsteek aan de Winterdijk (€ 35.000).

 

 

Product 303 Economische ontwikkeling
De afwijking op dit product wordt met name veroorzaakt doordat er geen uitgaven zijn verantwoord voor 'Data en Smart City'. Hiervoor was in de begroting een bedrag geraamd van € 300.000. Dit bedrag is meegenomen in de budgetoverheveling in het najaarsbericht en blijft beschikbaar.

Product 853 Grondexploitatie, bedrijven en winkelgebieden
Dit product dient in relatie te worden gezien met de producten 849, 851 en 852 (beleidsveld 8) en de producten 961 (beleidsveld 3) en 962 (beleidsveld 8) mutaties reserves grondexploitatie. Het saldo van deze producten bedraagt € 0. Daarnaast is het van belang dat deze producten worden gezien in samenhang met de nota grondexploitatie die jaarlijks gelijktijdig met de jaarrekening wordt opgesteld. In deze nota wordt inzicht gegeven in de reeds lopende en toekomstige complexen. Hierbij wordt ingegaan op de te lopen risico's, de voor afdekking van de risico's gevormde reserve grondexploitatie en wordt een beeld gegeven van de financiele stand van zaken. Daarnaast worden toekomstige uitgaven en inkomsten ingeschat. Ook verwijzen wij u naar de paragraaf Grondbeleid en de toelichting op de balans.

Product 953 Mutaties reserves beleidsveld 3
De afwijking op dit product wordt met name veroorzaakt doordat er geen onttrekking heeft plaatsgevonden met betrekking tot het budget 'Data en Smart City'. Dit budget is in 2019 nog niet besteed, maar meegenomen in de budgetoverheveling van het najaarsbericht.

Product 961 Mutaties reserves grondexploitatie beleidsveld 3
De afwijking op dit product wordt veroorzaakt door:
- Hogere stortingen dan geraamd voor een bedrag van € 9.577.387
- Hogere onttrekking dan geraamd voor een bedrag van € 3.892

Bedragen in €

	Begroot	Werkelijk
Stortingen reserves grondexploitatie
Winstneming complex 139, Haven 8 West		5.942.242
Winstneming complex 138, afbouw Haven 1 t/m 6		3.008.963
Winstneming complex 136, Haven 7		345.882
Winstneming complex 118, bedrijventerrein Zanddonk		224.766
Winstneming complex 268, Raadhuisplein Sprang-Capelle		33.600
Vrijval voorziening complex 118 Zanddonk		21.934
Totaal stortingen	0	9.577.387
Onttrekkingen reserves grondexploitatie
Verlies complex 143 vm Taxandriahal		3.892
Totaal onttrekkingen	0	3.892

 

 

 

 

Product 401 Leerlingenvervoer
De lagere lasten betreft voor € 169.000 een vervallen verplichting naheffing BTW leerlingenvervoer. Naar nu blijkt is in het Voorjaarsbericht 2017 ten onrechte deze naheffing over de jaren 2012 t/m 2017 opgenomen.

Product 407    Huisvesting bijzonder basisonderwijs
De hogere lasten betreft voor € 355.000 afboeking restant boekwaarde P. van de Geldschool in verband met sloop (raming 10e begrotingswijziging 2018) en voor € 92.000 sloopkosten P. van de Geldschool (raming 10e begrotingswijziging 2018).
De hogere baten betreft voor € 43.000 verhuur basisschool Baardwijk aan W. van Oranje College en voor € 20.000 bijdrage groot onderhoud basisschool Baardwijk van Stichting Leerrijk.

 Product 411    Lokaal onderwijsbeleid
De specifieke rijksuitkering Onderwijsachterstandenbeleid is voor 2019-2022 verhoogd met € 662.000 i.v.m. uitbreiding uren Voorschoolse Educatie (VE) van 10 naar 16 uur per week. In Waalwijk voldoen we nog niet aan deze 16 uur per week ( is ook pas verplicht vanaf augustus 2020) met als gevolg een overschot van € 398.000 en deze is gestort in de reserve Gemeentelijk Onderwijs Achterstandenbeleid.

Product 954    Mutaties reserves beleidsveld 4
Het nadelig saldo van € 40.000 betreft een hogere storting in de reserve GOA (913014) van € 398.000 (zie toelichting product 411) en een hogere onttrekking aan de reserves onderwijshuisvesting (913012 en 912012) van € 356.000 (zie toelichting product 407).

Product 209 Afwatering, waterlossingen etc.
6209020 – 438099 (€ 47.000 voordeel)
Incidenteel voordeel
De baggerwerkzaamheden zijn minder als begroot. Dit komt door dat de samenwerking van de baggerwerkzaamheden van de gemeente Waalwijk en waterschap nog niet optimaal verloopt. De planningen moeten beter op elkaar worden afgestemd zodat we de begroting beter kunnen laten aansluiten bij de werkzaamheden van het baggeren. Daarnaast kunnen we meer synergie voordeel behalen en we (het waterschap als de gemeente Waalwijk) hebben hierin een gezamenlijke verantwoordelijkheid.

Product 501 Zwembaden 
Op het product zwembaden is een voordeel op de inkomsten te melden van ruim € 120.000. Hiervan komt € 10.000 toe aan zwembad Zidewinde en € 88.000 aan zwembad Olympia. Oorzaak hiervan ligt grotendeels in een toename van de  zwem- en aquasportlessen. Zo is er bijvoorbeeld een extra ochtend baby-peuterzwemmen opgenomen vanwege een toenemende vraag op dit product en is de samenwerking met Jeugdfonds Sport&Cultuur geïntensiveerd. Die samenwerking heeft een toename op het product zwemlessen opgeleverd. Verder heeft een aantal promotionele acties – o.a. in samenwerking met een lokale supermarkt - ertoe bijgedragen dat ook buitenbad Zidewinde, in combinatie met het goede weer, een uitstekend seizoen heeft gekend.
De Specifieke Uitkering Sport (SPUK sport) is met ingang van 2019 in het leven geroepen ter compensatie van de BTW, die niet meer verrekend kan worden in het kader van de verruiming BTW sportvrijstelling. Omdat er meer onderhoud ten laste van de voorziening onderhoud gebouwen is gepleegd, dan begroot, wordt  hiervoor een hogere SPUK sport verwacht. Dit resulteert dus in een voordeel op de inkomsten van € 25.000, maar wordt  extra gestort in de voorziening onderhoud gebouwen.
Naast de hogere storting in de voorziening onderhoud gebouwen is er een nadeel op de uitgaven door een hogere interne doorbelasting van salariskosten vanuit de kostenplaats sport.

Product 502 Sporthallen en sportzalen
Op dit product  is per saldo een voordeel op de uitgaven te melden van € 70.000. Oorzaak hiervan ligt deels in het gas- en elektraverbruik van de gemeentelijke sporthallen en -zalen (€ 60.000). De zachte buitentemperaturen en het rendement van de zonnepanelen liggen hieraan ten grondslag. Verder zijn in 2019 relatief weinig uitgaven gedaan voor onderhoud, reparatie en vervanging  (€ 50.000). Hier staat een nadeel tegenover van de interne doorbelasting van salarissen vanuit de kostenplaats sport voor een bedrag van € 60.000.

Product 503 Sportparken
In het coalitieprogramma is 2 keer een bedrag van € 150.000 opgenomen voor bijdragen in de aanleg van sportvelden ten laste van de beleidsreserve. De bijdrage van € 150.000  is als budget opgenomen op dit product. Inmiddels is gebleken dat de gemeente de investering uitvoert en dat de sportverenigingen twee derde bijdragen.  Dit leidt ertoe dat er nu een voordeel ontstaat op de uitgaven van € 150.000. Hiertegenover staat een nadeel in verband met het feit dat dit niet onttrokken wordt uit de beleidsreserve.

Product 504 Onderhoud openbaar groen
6504040 – 438099 (€ 240.000,00 nadeel)
Structureel nadeel
In 2018 hebben we een aanbesteding gedaan voor het verwerken van diverse afvalstromen, waaronder de verwerking van het gemeentelijk groenafval. Het verwerkingstarief is als resultaat hiervan exponentieel gestegen naar 2,5 maal zoveel als voorgaande jaren. Helaas is dit niet eerder aan het licht gekomen en nemen we dit structurele nadeel mee in de kadernota.
6504010 – 438007 (€ 60.000,00 voordeel)
Incidenteel voordeel
De kosten van het onderhoud zijn wat gunstiger uitgevallen dan begroot. Dat komt met name omdat we in 2018 veel inboet hebben gepleegd. Tevens hebben we wat meer middelen gereserveerd voor de bestrijding van de eikenprocessie rups wat uiteindelijk ook blijkt mee te vallen.
6504010 - 435175  (€ 133.000 nadeel)
Incidenteel nadeel
Binnen het team TOOR is er binnen het groenbeleid sprake van ziekteverzuim. Om de vele vragen met betrekking tot de groene agenda en de groenbeleidsvisie te kunnen blijven beantwoorden hebben we besloten om het ziekteverzuim op te vangen door middel van inhuur. De kosten hiervoor bedragen zo’n € 60.000. Daarnaast is er voor diverse groenprojecten en allerlei beleidsvraagstukken met betrekking tot groen ook een junior beleidsmedewerker ingehuurd binnen het team TOOR om met name de duurzaamheid en het groenbeleid vorm te geven binnen de gemeente Waalwijk. De kosten hiervan bedragen € 73.000.

Op de post reconstructies is een nadeel van de kosten van € 80.000 te zien en een voordeel van € 40.000 op de baten. Dit betreft een project natuur in de wijk en is volledig door de provincie gesubsidieerd.

Product 509 Kunst en kunstzinnige vorming
Lagere kosten op 6509080 Kunstwerken € 68.000 (ten laste van de reserve Cultuur).

Product 511 Sportbeleid
Met ingang van 2019 is de SPUK sport van kracht. Bij het indienen van de aanvraag voor 2019, is er ten onrechte van uitgegaan dat er op dit product uitgaven gedaan worden die voor de SPUK sport in aanmerking komen. De BTW die drukt op de uitgaven op dit product is  te verrekenen met het BCF, en daarom is de  SPUK sport  niet van toepassing. Dit geeft een nadeel op de inkomsten van € 40.000. 
Het restant voordelig saldo op dit product bedraagt € 300.000 (lagere lasten € 160.000 en cofinanciering partners Combinatiefuncties € € 140.000) en is via het Najaarsbericht overgeheveld naar 2020.

Product 512 Monumenten
Het voordeel op dit product wordt met name veroorzaakt door lagere uitgaven dan geraamd voor de instandhoudingsbijdrage. Conform het vastgestelde beleid in 2016 is het restant van dit bedrag gestort in de reserve monumenten.

Product 955 Mutaties reserves beleidsveld 5
Zie de toelichting hierboven bij product sportparken voor de verklaring van een nadeel  van € 150.000.
Er is voor € 68.000 minder beschikt over de reserve Cultuur i.v.m. lagere kosten kunstwerken op product 509.

Product 605 Maatschappelijk werk
De op dit product lagere lasten van € 231.000 betreft :
6605010 St. AMW Juvans € 29.000 en wordt via het jaarrekeningresultaat aanvullend overgeheveld naar 2020
6605045 Algemeen maatschappelijk werk € 149.000 doorbelasting inhuur
6605060 Integrale aanpak sociaal domein € 48.000 en is via het Najaarsbericht overgeheveld naar 2020

Product 607 Allochtonenbeleid
De op dit product lagere lasten van € 54.000 betreft :
6607015 Uitvoeringskosten wet inburgering € 29.000 en is via het Najaarsbericht overgeheveld naar 2020
6607025 Begeleiding doelgroepen € 21.000

Product 609 Jeugdwerk
Op dit product is sprake van hogere lasten € 151.000 en hogere baten € 227.000 en betreft :
6609011 Verbouwing Tavenu voordeel € 21.000 en betreft afboeking restant-boekwaarde € 208.000 en bijdrage van Tavenu € 229.000. Als gevolg hiervan wordt vanaf 2020 de huur verlaagd met € 18.000 en vervallen de kapitaallasten.
6609100 Innovatie lokale initiatieven jeugdzorg lagere lasten € 44.000

Product 612    Maatschappelijke zorg en begeleiding
De lagere lasten op dit product van € 62.000 is via het Najaarsbericht overgeheveld naar 2020 ( 6612010 Begeleiding statushouders en 6612030 Verhoogde asielinstroom).

Product 613    Participatiewet
Op 6613055 Maatschappelijke activering is een lagere lasten van € 70.000 en deze is via het Najaarsbericht overgeheveld naar 2020.

Product 615    Minimabeleid/armoedebeleid
De lagere lasten op dit product van € 278.000 betreft voornamelijk :
6615005 Bijzondere bijstand bewindvoering nadeel € 118.000 (lasten 2018 € 282.000 en 2019 € 324.000)
6615007 Bijzondere bijstand exclusief bewindvoering nadeel € 96.000 (lasten 2018 € 388.000 en 2019 € 351.000)
6615015 Individuele studietoeslag voordeel € 70.000 (lasten 2018 en 2019 € 1.000)
6615100 stelpost armoedebeleid voordeel € 56.000
6615137 Armoedebestrijding kinderen voordeel € 306.000 en is via het Najaarsbericht overgeheveld naar 2020.

Product 616    Uitstroombevordering
Het voordeel op dit product van € 905.000 betreft :
6616010 Wet sociale werkvoorziening nadeel € 31.990  
Het betreft hier, conform de gemeenschappelijke regeling Baanbrekers, een doorbetaling van de door het rijk ontvangen rijksbijdrage betreffende het WSW gedeelte vanuit de participatiewet.
In de gemeentelijke begroting 2019 was hiervoor een bedrag van € 5.636.690, conform de informatie vanuit de meicirculaire 2019, aan te ontvangen WSW rijksbijdrage opgenomen.
Met de septembercirculaire 2019 heeft de rijksoverheid deze rijksbijdrage bijgesteld naar een bedrag van € 5.668.680. Deze ontvangen rijksbijdrage heeft de gemeente conform de Gemeenschappelijke Regeling  een op een doorbetaald aan de uitvoeringsorganisatie Baanbrekers.
6616035 Exploitatiebijdrage Baanbrekers voordeel € 896.000 
Het betreft hier de gemeentelijke bijdrage in de exploitatiekosten van Baanbrekers. Op basis van de bijgestelde begroting van Baanbrekers zou deze voor 2019 voor onze gemeente neerkomen op een bedrag van € 3.409.000. Met de tweede bestuursrapportage 2019 van Baanbrekers werd aangegeven dat het verwacht resultaat voor 2019 zal uitkomen op een positief resultaat van € 1.544.000. Vooruitlopend op de definitieve jaarcijfers 2019 van Baanbrekers en op basis van deze nieuwe inzichten is de geraamde gemeentelijk bijdrage 2019 aan Baanbrekers met het najaarsbericht met een bedrag van € 643.000 (41,65%) neerwaarts bijgesteld naar een bedrag van € 2.766.000.
Uit de voorlopige jaarstukken 2019 van Baanbrekers blijkt dat de jaarrekening sluit met een positief resultaat van € 3.105.000. Dit is ruim € 1,5 mln. hoger dan bij de tweede bestuursrapportage 2019 was gemeld. Conform de vastgestelde verdeelsleutel komt voor de gemeente Waalwijk de gemeentelijke bijdrage voor 2019 dan uit op € 1.870.000. Dit geeft een extra voordeel van € 896.000 tov de geraamde gemeentelijke bijdrage 2019. De reden van het verwachte positieve resultaat 2019 Baanbrekers is grotendeels het gevolg van een dalend aantal uitkeringsgerechtigden en een positieve bijstelling door het rijk van de definitieve BUIG budgetten voor 2019. Daarnaast heeft er voor ruim € 0,5 mln.  aan BTW teruggaaf over voorgaande jaren plaatsgevonden. 
6616040 ESF project Samen aan het werk voordeel € 32.000
(jeugdwerkloosheidsvrije regio 19e begrotingswijziging € 47.000 ten laste van de Algemene reserve) 

Product 631    Toegang sociaal domein
De hogere lasten op dit product van € 106.000 betreft :
Nadeel € 110.000 op doorbelastingen (nadeel inhuur € 289.000 en voordeel salarissen € 179.000)
Voordelen op 6631010 Mee-taken € 34.000, 6631012 Mantelzorg € 26.000 en 6631045 Expertiseteam € 30.000
6631025 Uitvoeringskosten Jeugdwet nadeel € 137.000 
Conform besluit op de herijking van het financieel beleidskader Hart van Brabant en met de tweede herijkte regionale begroting Jeugdhulp 2019 zijn de regionale uitvoeringkosten voor de gemeente Waalwijk bepaald op een bedrag van € 305.341. Het verantwoorde bedrag op deze rekening betreft de doorbetaling aan de gastheergemeente Tilburg.  In de gemeentebegroting was voor de regionale uitvoeringskosten voor de Jeugdwet een raming van € 168.317 opgenomen. Deze specifieke raming voor deze kosten is niet in de gemeentebegroting aangepast maar is bij het vermelde tekort Jeugdzorg opgenomen zoals verwoord bij raadvoorstel van 14 november 2019.
6631080 Evaluatie toegang sociaal domein voordeel € 31.000 (24e begrotingswijziging € 61.000 ten laste van de Algemene reserve)

Product 633    Maatwerkvoorzieningen (WMO)
Hogere lasten € 190.000
            -     Rolstoelen € 100.000 (kosten jaren 2019 en 2018 : € 510.000 en € 460.000)
            -     Scootmobielen € 40.000 (kosten jaren 2019 en 2018 : € 210.000 en € 140.000)
            -     Woonvoorzieningen € 50.000 (kosten jaren 2019 en 2018 : € 250.000 en € 230.000)
De kosten voor deze gehandicaptenvoorzieningen zijn afhankelijk van het aantal aanvragen en betreft in totaal over de navolgende jaren :
2019 € 970.000
2018 € 830.000
2017 € 860.000

Product 634 Maatwerk dienstverlening 18+
Hogere lasten € 153.000

• Huishoudelijke hulp in natura lagere lasten € 84.000
  De stijging (kosten jaren 2019 en 2018 : € 2.520.000 en € 1.650.000) wordt veroorzaakt door de toepassing van het abonnementstarief voor eigen bijdrage  (aanzuigend effect) , versoepeling van beleid rondom de normtijden zwaar huishoudelijke hulp en de verhoging van de uurtarieven voor aanbieders.
• Begeleiding WMO hogere lasten € 463.000
  De stijging (kosten jaren 2019 en 2018 : € 2.900.000 en € 2.200.000) wordt veroorzaakt door het toenemende aantal aanvragen als gevolg van het beleid  dat mensen zoveel als mogelijk ondersteuning dienen te ontvangen in de eigen leefomgeving.
• Vervoersdiensten Regiotaxi lagere lasten € 84.000
  In 2019 is € 155.000 ontvangen als teruggaaf BTW over de jaren 2017 en 2018
  De kosten Regiotaxi bedragen over de jaren
  2019 € 1.010.000
  2018 € 925.000
• PGB huishoudelijke hulp lagere lasten € 41.000 (kosten jaren 2019 en 2018 : € 40.000 en € 110.000)
•  PGB WMO lagere lasten € 62.000 (kosten jaren 2019 en 2018 : € 1.450.000 en € 1.500.000)

Product 635    Maatwerk dienstverlening 18-
PGB (persoonsgebonden budgetten) Jeugdhulp (6635025)
In de gemeentebegroting 2019 was rekening gehouden met een raming van € 1.212.313 voor het verstrekken van PGB budgetten Jeugdhulp. Volgens de prognose van de sociale verzekeringsbank (SVB) bij brief van 28 februari 2020 is de verwachting dat de werkelijk bestede pgb gelden voor 2019 uitkomen op een bedrag van € 1.074.000. Deze geprognosticeerde uitgaven door het SVB zijn in onze jaarrekeningcijfers 2019 verwerkt en geeft ten opzichte van het geraamde bedrag een voordeel van ongeveer € 139.000
Ambulante zorg Jeugd (6635050)
Vanuit het verleden werd deze post afzonderlijk in de begroting geraamd. Nu er regionaal gewerkt wordt met een arrangementen structuur worden de werkelijk gemaakte zorgkosten hiervoor verantwoord onder de post Jeugdzorg ZIN (zorg in natura). Het geraamde bedrag voor deze post moet in samenhang beoordeeld en bezien worden met de post Jeugdzorg ZIN (6635070).
Daghulp op locatie zorgaanbieder (6635055)
Voor deze post geldt dezelfde verklaring als bij de post “Ambulante zorg Jeugd”.
De op deze kostenplaats verantwoorde kosten van € 12.818 betreft specifieke lokale zorgkosten.
Landelijke inkoop Jeugdhulp (6635065)
De stijging van de kosten met ruim € 2 ton aan landelijke zorg is te verklaren doordat de tarieven voor deze zorg erg hoog zijn. Daarbij is het voor deze post erg moeilijk om een goede inschatting te maken van een te ramen bedrag. Historiecijfers worden hierbij genomen als uitgangspunt. Onze gemeente is in 2019 geconfronteerd met een instroom van 1 extra cliënt met een dagtarief van € 1.050. Op jaarbasis zouden deze kosten zomaar kunnen oplopen naar € 380.000 (365 dagen maal dagtarief € 1.050).
Voor de verantwoording van de landelijke zorgkosten is uitgegaan van de meest actuele prognosecijfers 2019 van de gastheergemeente Tilburg.
Jeugdzorg plus (6635065)
Jeugdzorg plus is bedoeld voor jongeren tot 18 jaar, met gedragsproblemen die zo erg zijn dat de jongere een gevaar is voor zichzelf, of voor anderen.
Volgens de meest actuele prognosecijfers 2019 (per januari 2020) bedragen de verwachte regionale Jeugdzorg plus kosten voor de gemeente Waalwijk € 154.591. Lokaal is er op deze post voor een bedrag van € 2.647 aan kosten verantwoord. In totaal is er € 157.238 aan regionale en lokale kosten verantwoord. Dit is ruim € 78.000 lager dan oorspronkelijk geraamd.
Jeugdzorg ZIN (zorg in natura) (6635070)
De raming op deze post bedraagt € 6.038.918. De werkelijk verantwoorden zorgkosten bedragen € 8.404.934. Dit geeft een tekort op deze post van de geraamde zorgkosten van € 2.366.016.
Zoals eerder toegelicht dient dit tekort in samenhang met het totaal aantal posten die betrekking hebben tot de uitvoering van de Jeugdzorg beoordeeld te worden. Ook hier zijn de verantwoorde regionale zorgkosten gebaseerd op de meest actuele prognose cijfers 2019 (per januari 2020) omdat de voorlopige/definitieve jaarcijfers 2019 nog ontbreken. Zorgaanbieders hebben de mogelijkheid om tot 31 maart 2020 hun declaraties over 2019 in te dienen waarna door de gastheergemeente gestart kan worden met het opstellen van de regionale jaarrekening Jeugdhulp 2019.

Lokaal maatwerk budget Jeugd (6635085)
Deze specifieke kosten voor het lokaal maatwerk Jeugd worden op deze kostenplaats los van de Jeugdzorg ZIN kosten weergegeven. Het betreft hier een verantwoord bedrag van € 39.535 welke specifiek voor maatwerkoplossingen gemaakt zijn.

Product 636 Geëscaleerde zorg 18-
De verantwoording van de kosten ten bedrage van € 1.004.000 op dit product zijn ook gebaseerd op de meest actuele prognosecijfers 2019 (per januari 2020) van de gastheer gemeente Tilburg.
De raming van € 878.621 was gebaseerd op de realisatiecijfers vanuit dienstjaar 2018. Met de prognosecijfers 2019 is deze raming voor een bedrag van € 125.379 te laag gebleken.
De verantwoorde geëscaleerde jeugdzorgkosten 18- kan als volgt gespecificeerd worden weergegeven;

• JBB (BJZ) dwang (incl. afbouw en overdracht drang)        €    493.253
• William Schrikker Groep (WSG)                                                    €     151.405
• Leger des Heils (LdH)                                                                            €        20.707
• Veilig thuis                                                                                                   €     236.654
• Spoedeisende zorg                                                                                 €        53.730
• Onvoorzien / ruimte voor indexatie (5%)                                  €        47.787

Totaal bedrag                                                                                                           €  1.003.536    (Afgerond  € 1.004.000)    

Product 956 Mutaties reserves beleidsveld 6
De lagere baten op dit product van € 80.000 betreft de lagere onttrekking uit de Algemene reserve voor :
jeugdwerkloosheidsvrije regio € 32.000 (zie product 616)
evaluatie toegang sociaal domein € 31.000 (zie product 631).

 

Product 702   Vuilophaal en -afvoer
6702050 Restafval (€124.000,00 nadeel):
Incidenteel nadeel
De gewesten / gemeenten in de provincie Noord-Brabant hebben met Attero Zuid b.v. contracten afgesloten over de aanbieding van 510k ton brandbaar huishoudelijk restafval (HRA) met een looptijd tot 1 februari 2017. In 2019 heeft het Nederlands Arbitrage Instituut (NAI) een bindende uitspraak gedaan inzake de naheffing 2015 -2017. Als gevolg hiervan hebben vrijwel alle gewesten / gemeenten facturen van Attero ontvangen en voldaan. Binnen onze regio hebben alle gemeenten er voor gekozen om naar aanleiding van het vonnis van het NAI een vernietigingsprocedure te starten, onder leiding van de Vereniging van Contractanten, bij het Gerechtshof in Den Haag. Dit omdat in het laatste vonnis anders is besloten dan in de eerdere arbitragezaak inzake de naheffing 2011 - 2014. Deze vernietigingsprocedure is inmiddels in gang gezet.
6702060 Grof restafval (€ 52.000,00 nadeel):
Incidenteel nadeel
In 2018 hebben we een aanbesteding gedaan voor het verwerken van diverse afvalstromen, waaronder grof huishoudelijk restafval. Het verwerkingstarief is als resultaat hiervan gestegen van €126 per ton naar €165,73. Helaas is dit niet eerder aan het licht gekomen en nemen. We nemen deze kosten mee in het voorjaarsbericht.
6702090 – 6702095 Oud papier (€ 53.000 nadeel):
Incidenteel nadeel
Ten opzichten van 2018 hebben we meer papier ingezameld. Hierdoor liggen de opbrengsten hoger. Daarentegen hebben we in 2018 een aanbesteding gedaan voor het verwerken van diverse afvalstromen, waaronder oud papier. Het verwerkingstarief is als resultaat hiervan gedaald met € 10,00 per ton. Gezien de ontwikkelingen op de markt, zijn er komende jaren veel wijzigingen op het gebied van oud papier. Het gaat hier dus niet om een structureel nadeel.
6702140  Kunststof verpakkingsafval PMD (€ 58.000,00 nadeel)
Incidenteel nadeel
Ten opzichten van 2018 hebben we meer PMD-afval ingezameld. Hierdoor liggen de opbrengsten hoger. De verwerkingskosten daarentegen zijn hierdoor gestegen naar een nadeel van € 58.000,00. Of dit structureel van aard is hangt van meerdere factoren af, van de landelijke ontwikkelingen tot aan het plaatselijke beleid.
6702210 Grondstoffenbeleid structurele kosten (€ 48.000,00 nadeel)
Incidenteel nadeel
De ondergrondse en bovengrondse voorzieningen zijn alweer enkele jaren oud. Door diverse storingen aan deze voorzieningen is er besloten om een grote onderhoudsronde voor deze voorzieningen uit te voeren. Tijdens deze grote ronde zijn de voorzieningen gereinigd, geïnspecteerd en daar waar nodig gerepareerd.  Deze onderhoudsronde was niet voorzien en niet structureel van aard.
Een groot voordeel is te zien bij de onttrekking vanuit de egalisatievoorziening € 363.000.
Ook is een groot verschil ontstaan omdat de baten en lasten van oud papier gesaldeerd geboekt zijn onder de lasten. Dit resulteert in een voordeel op de uitgaven en een nadeel op de inkomsten.

Product 706 Riolering en waterzuivering
6706010  - 438007 (€ 57.000 nadeel):
Incidenteel nadeel
Op de post voor onderhoud en reparaties worden de stroringen aan het vrijvervalriool geboekt. In de begroting is een gemiddeld bedrag opgenomen voor deze storingen. In het afgelopen jaar hebben we helaas met meer grote stroringen te maken gekregen waardoor we in incidenteel te kort hebben van € 57.000,00.
6706030 – 438099 (€ 95.000 voordeel):
Incidenteel voordeel
De geplande rioolreiniging en inspectie van 2019 is uitgevoerd. Het budget wat opgenomen is in de begroting is gebaseerd op rioolinspecties met een gemiddelde van ca. 25 km per jaar. Dit betekent dat we het ene jaar wat meer uitvoeren dan het andere, dit komt doordat we gehele bemalingsgebieden reinigen en inspecteren. Dit jaar bedroeg de geplande rioolreiniging en inspectie 11 kilometer.
6706035 – 838004 (€ 24.000 voordeel)
Incidenteel voordeel
Het verschil in de post bijdrage derden voor aanleg rioolaansluitingen en de uitvoering van de rioolaansluitingen zit in de overgang en afstemming van de projecten en het beheer. In sommige gevallen is de aanleg in een project meegenomen en nog niet overgedragen aan beheer. Hierdoor is er een klein verschil ontstaan door de bijdrage en de uitgaven. 
6706010 - 435175  (€ 154.000 nadeel)
Tbv van allerlei beleidsvraagstukken mbt water en riolering heeft team TOOR een beleidsmedewerker water ingehuurd om met name de duurzaamheid en de hittestress vorm te geven binnen de gemeente Waalwijk. Incidenteel nadeel

Product 707 Rioolrechten
De extra inkomsten van € 61.000 zijn niet duidelijk te herleiden. Het betreft een extra opbrengst van slechts 1,7 %.

Product 708 Milieu
Tegenover de uitgaven voor het project windenergie (per saldo een bedrag van € 51.000) staat een onttrekking ten laste van de reserve milieu op product 957 mutaties reserves beleidsveld 7. Daarnaast is voor het project windenergie een eenmalige bijdrage ontvangen van € 48.000. 
Tegenover (een deel van) de uitgaven van het programma duurzaamheid (bedrag € 50.000) staat een onttrekking ten laste van de reserve 4 programma's.
In 2019 waren er hogere uitgaven door onvoorziene zaken met betrekking tot milieuhandhaving en extra juridische ondersteuning door meer bezwaarschriften in milieuzaken, vandaar de overschrijding op de bijdrage aan de  OMWB van € 124.000.

Product 957 Mutaties reserves beleidsveld 7
De afwijking op dit product worden met name veroorzaakt door een niet geraamde onttrekking ten laste van de reserve 4 programma's. Op basis van een collegebesluit is een bedrag van € 50.000 voor communicatie met betrekking tot het programma Duurzaamheid ten laste van de reserve gebracht. Daarnaast is conform wijziging een bedrag van € 51.000 ten laste van de reserve milieu gebracht voor het project windenergie.

 

Product 801 Opbrengst omgevingsvergunningen
Het kalenderjaar 2019 was betreft de hoogte van de Opbrengst Omgevingsvergunningen een absoluut topjaar door het verstrekken van diverse omgevingsvergunningen tbv de realisatie van grote logistieke bedrijven op Haven 8.
Zo werd in juni 2019 reeds de begrootte opbrengst van € 1,25 miljoen voor 2019 behaald. In het najaarsbericht werd een totale opbrengst voor 2019 geprognosticeerd op circa € 2,240 miljoen. Uiteindelijk is het resultaat van 2019 opgelopen naar € 2,32 miljoen.
In december 2019 zijn een aantal grotere projecten voor het kerstreces vergund. Dit verklaart het aanvullende positieve resultaat van € 81.000.

Product 804 Gebiedsgericht werken:
* Minder toegerekende salariskosten, dan geraamd € 16.000
* Minder kapitaallasten wijkontwikkelingsplannen, vanwege verlate en verminderde investeringen, ten opzichte van de raming € 24.000
* Voor sociale initiatieven in de wijken is meer besteed aan inkopen van derden dan geraamd € 5.000
* Voor de wijkinitiatieven is minder ingekocht dan geraamd € 15.000
* Er is minder uitgegeven aan evenementenvergunningen dan vooraf gedacht € 8.000

Product 809  Wonen
Het voordelige verschil op dit product wordt met name veroorzaakt doordat er in werkelijkheid aanzienlijk lagere uitgaven zijn verantwoord voor energiebesparende maatregelen (raming € 517.000) en de overdracht van het woonwagencentrum in Waspik (raming € 175.000). Bedragen zijn destijds beschikbaar gesteld ten laste van de reserve energiebesparende maatregelen en de reserve sociale woningbouw. Beide bedragen blijven in de reserve beschikbaar. Voor de overdracht aan het woonwagencentrum zijn geen middelen meer benodigd, zijn nu binnen de reserve weer beschikbaar.

Product 810  Ruimtelijke beleidsplannen
De overschrijding op dit product wordt met name veroorzaakt door inhuurkosten die gemaakt zijn in verband met het opstellen van een plan van aanpak voor de invoering van de Omgevingswet. Dit plan van aanpak is in 2019 door de raad vastgesteld. Een bedrag van € 100.000 is via product 958 ten laste gebracht van de reserve invoering Omgevingswet. Daarnaast is een factuur verantwoord van ongeveer € 150.000 in verband met een ontvangen afrekening van de Provincie voor de voorbereidingsfase van het GOL. Vooruitlopend op de kredietaanvraag is dit bedrag via product 958 ten laste gebracht van de reserve mobiliteit. Dit bedrag kan in mindering gebracht worden op de toegezegde bijdrage voor de realisatie van het GOL door de gemeente Waalwijk. Daarnaast zijn er meer uren ten laste van dit product verantwoord dan aanvankelijk geraamd. 

Product 811 Bouwen
* Voor de handhaving van de bouwwetgeving is veel meer gebruik gemaakt van inhuurkrachten i.p.v. vast personeel. In totaliteit is sprake van een onderschrijding van € 67.000 op de handhaving

Product 848 Kosten gronden vaste activa
De afwijking op dit product wordt met name veroorzaakt door het afboeken van de boekwaarde van Scharloo/Maasoever West naar de huidige marktwaarde. Dit is conform de BBV-voorschriften. Het gaat om een bedrag van ongeveer € 361.000 dat ten laste van de reserve grondexploitatie is gebracht. 

Product 849 Faciliterend grondbedrijf,  product 851 Algemene kosten bouwgrondexploitatie en product 852  Bouwgrondexploitatie wonen
Dit product dient in relatie te worden gezien met de product 853 (beleidsveld 3) en de producten 961 (beleidsveld 3) en 962 (beleidsveld 8) mutaties reserves grondexploitatie. Het saldo van deze producten bedraagt € 0. Daarnaast is het van belang dat deze producten worden gezien in samenhang met de nota grondexploitatie die jaarlijks gelijktijdig met de jaarrekening wordt opgesteld. In deze nota wordt inzicht gegeven in de reeds lopende en toekomstige complexen. Hierbij wordt ingegaan op de te lopen risico's, de voor afdekking van de risico's gevormde reserve grondexploitatie en wordt een beeld gegeven van de financiele stand van zaken. Daarnaast worden toekomstige uitgaven en inkomsten ingeschat. Ook verwijzen wij u naar de paragraaf Grondbeleid en de toelichting op de balans.

Product 958 Mutaties reserves beleidsveld 8
Er heeft een niet geraamde storing plaatsgevonden van ongeveer € 47.000 in de reserve baggerplan.

Product 962 Mutaties reserves GREX beleidsveld 8
De afwijking op dit product wordt veroorzaakt door:
- Hogere stortingen dan geraamd voor een bedrag van € 939.044
- Hogere onttrekking dan geraamd voor een bedrag van € 348.796

Bedragen in €

	Begroot	Werkelijk
Stortingen reserves grondexploitatie
Verkoop Overstortweg naar reserve grondexploitatie		240.313
Winstneming Lijsterbesstraat naar reserve grondexploitatie		6.196
Winstneming Benedenkerkstraat naar reserve grondexploitatie		1.611
Winstneming Oudestraat naar reserve grondexploitatie		676
Winstneming Besoijen naar reserve grondexploitatie		147.265
Schoolstraat 2 naar reserve 913052		1.332
Schoolstraat 2 naar reserve 913062		9.990
Julianastraat 30 naar reserve 913052		1.610
Julianastraat 30 naar reserve 913062		12.075
Winstneming complex 384		8.156
Vrijval voorziening vml Walewyc		12.033
Winstneming complex Oranjeplein		115.611
Winstneming complex Raadhuisplein Sprang-Capelle		16.550
Winstneming Hogevaart 67		266
Winstneming complex Waesgeerd		138.683
Winstneming complex Landgoed Driessen		226.676
Totaal stortingen	0	939.044
Onttrekkingen reserves grondexploitatie
Grondbedrijf gerelateerde uitgaven, product 851 algemene kosten bouwgrondexploitatie	100.000
Afwaarderen boekwaarde Scharloo		361.011
Verlies Antoniusstraat ten laste van reserve grondexploitatie		2.140
Verliesvoorziening Taxandriaweg ten laste van reserve grondexploitatie		6.662
Verlies Putstraat ten laste van reserve grondexploitatie		14.016
Ophogen verliesvoorziening De Rugt ten laste van reserve grondexploitatie		64.967
Totaal onttrekkingen	100.000	448.796