Paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen

Ambitie

Leven in een schone, veilige en mooie omgeving – dat is wat iedereen wil. Het is de taak van de gemeente om ervoor te zorgen dat de openbare ruimte goed wordt beheerd en de gemeente Waalwijk rust voor deze taak op het principe dat alles schoon, heel en veilig moet zijn. Wij voorzien in die maatschappelijke wens de openbare ruimte, schoon, heel en veilig te houden en ons gemeentelijk vastgoed duurzaam in stand te houden tegen efficiënte inzet van gemeenschapsgeld.

Het doel van dit Integraal beheerplan is dan ook het verhogen van de efficiëntie van beheer in de openbare ruimte door het uiteenzetten van de meest belangrijke wetten, regels en richtlijnen voor alle beheerdisciplines van de gemeente Waalwijk. Zo kan alles ‘beheer-klaar’ worden ontworpen en geplaatst. Voorheen lag alle informatie verspreid over de individuele beheerplannen en richtlijnen van de verschillende beheerdisciplines. Het Integraal Beheerplan verenigd deze informatie om te dienen als informatietool waarin de meest belangrijke basisprincipes van beheer worden toegelicht. 
Belangrijk om aan te geven is dat het Integraal Beheerplan geen financiële of areaalgegevens bevat. Dit omdat het bijvoegen van deze fluctuerende gegevens geen toegevoegde waarde levert aan dit (statische) document en zijn toegevoegd in een elektronisch beheersysteem. Overigens dient het Integraal Beheerplan als onderbouwing dat er voor de gemeente Waalwijk geen noodzaak is voor een voorziening als beschreven in artikel 44 lid 1a BBV, die moet worden gevormd als er sprake is van achterstallig onderhoud. Door aan te tonen dat er regelmatig inspecties en beheer plaatsvinden, laat het Integraal Beheerplan zien dat er geen sprake is van achterstallig onderhoud.

Beheer van de openbare ruimte heeft betrekking op alle gemeentelijke kapitaalgoederen met publieke toegankelijkheid. De verscheidenheid en kwantiteit van deze goederen roepen de noodzaak voor integrale samenwerkingen op om efficiëntie te maximaliseren – met name in de vorm van afstemming. Zo kunnen zoveel mogelijk aspecten in een enkel project worden meegenomen en kunnen de benodigde beheersactiviteiten in de betreffende gebieden tegelijkertijd worden uitgevoerd. Dit wordt middels het Integraal Uitvoeringsprogramma (IUP), waarin voornamelijk grootschalig onderhoud op het gebied van wegen, riolering en verkeer wordt opgenomen, al gedaan. Het Integraal Beheerplan doelt erop integraliteit te ondersteunen door alle betrokken partijen te informeren over de verschillende beheerdisciplines.

Beheer openbare ruimte

Integraal beheerplan

Terug naar navigatie - Integraal beheerplan

Beeldkwaliteit

Wat willen we bereiken?
Om een uniforme standaard van kwaliteit te kunnen hanteren, is op basis van de landelijke richtlijnen van de Kwaliteitscatalogus een beeldbestek opgesteld. Hierin wordt door middel van afbeeldingen en tekstuele omschrijvingen aangegeven aan welke standaarden zaken dienen te voldoen.

Wat gaan we ervoor doen?
De kwaliteitseisen verschillen per gebied. In algemene zin kan worden gezegd dat voor het centrum en de gemeentelijke begraafplaatsen wordt gestreefd naar kwaliteitsniveau A. In alle andere plaatsen ligt de eis bij niveau B. Een kaart laat zien waar welke kwaliteitseisen worden gesteld. Er wordt niet gestreefd naar A+ kwaliteit, omdat dit niveau een ideaal is dat vaak onrealistisch bewijst te zijn en hoog in de kosten oploopt.

Duurzaamheid

Wat willen we bereiken?
Waalwijk gaat duurzaam vooruit, dus is het ook belangrijk dat duurzaamheid een vooraanstaande positie in beheer heeft. De term duurzaamheid is echter veelomvattend en kan op legio wijzen worden geïnterpreteerd. Ook zijn de mate van kennis over duurzaamheid en beschikbare mogelijkheden niet over alle beheerdisciplines gelijk. Om deze redenen bevat dit Integraal Beheerplan een integrale visie op duurzaamheid van alle beheerders.

Wat gaan we ervoor doen?
De beheerders van de gemeente Waalwijk zijn het eens dat duurzaamheid van groot belang is. Vanuit wetgeving en (landelijke/Europese) richtlijnen zijn er al een aantal doelstellingen opgelegd. De meerderheid van de beheerders wil verder gaan dan deze doelstellingen. Voor een aantal beheerdisciplines zijn de doelen echter al erg ambitieus en is er (nog) geen streven om ze te overschrijden
We focussen met name op:

Duurzamer versus Duurzaam 
Het uiteindelijke doel van een duurzaam Waalwijk is om de ecologische staat van de aarde zo min mogelijk te verstoren en door-de-mens-gemaakte verergering van het klimaat tegen te gaan. Een oplossing is niet pas duurzaam als het behalen van dit doel ermee volledig wordt verzekerd. Liever worden er nu kleinere, verduurzamende stappen genomen dan dat er lang wordt gewacht op de meest duurzame oplossing.

Duurzaamheid is een Investering 
Vaak wordt om financiële redenen gekozen vanuit een voornamelijk technisch duurzaam oogpunt; hoe langer iets kan blijven staan des te minder er hoeft te worden besteed aan vervangingen. Ecologische duurzaamheid wordt vaak gedacht de duurdere optie te zijn, ondanks dat de incidentele lasten vaak wel afnemend zijn. Duurzamer beheren vereist om die reden een ‘cultuurswitch’, waarbij duurzaamheid wordt gezien als een investering in de toekomst. Daarbij horen ook: duurzaam aanbesteden en meer initiatief nemen en lef tonen.

Wat hebben we in 2022 gedaan?
Op basis van de Visie Duurzaam Waalwijk 2030 uitvoering gegeven aan de Klimaatbestendig Waalwijk Uitvoeringsagenda 2022 en het Uitvoeringsprogramma Duurzaam Waalwijk 2020-2023.

Integraal waterplan Waalwijk

Terug naar navigatie - Integraal waterplan Waalwijk

Het Integraal Waterplan Waalwijk (IWW) 2021-2024 is de opvolger van het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2016-2020 en omvat de beleidsvoornemens en maatregelen voor het Waalwijkse rioolstelsel. Omdat de interactie met het oppervlaktewater sterk is toegenomen, is het oppervlaktewater toegevoegd aan de scope van dit beleidsplan.

Wat willen we bereiken?
Wij willen dat onze gemeente zich op een doelmatige wijze ontwikkelt tot een klimaatbestendige stad. Bij de uitvoering van haar watertaken dient de gemeente zich te houden aan de wettelijke kaders en beleidslijnen. Het speelveld is echter ruimer dan alleen de wet. Het klimaat verandert en leidt tot extremere buien. De openbare ruimte wordt steeds voller en de burger is beter geïnformeerd en stelt steeds hogere eisen. Stedelijk waterbeheer speelt hierbij een belangrijke rol. Riolering en oppervlaktewater raken steeds meer verweven. De groenvoorzieningen spelen daarin een belangrijke rol. Op locaties waar de (openbare) ruimte opnieuw wordt ingericht, zorgen we voor een brede integrale afstemming om die inrichting optimaal te laten functioneren. Die brede afstemming wil niet zeggen dat alles mogelijk is, maar wel dat we overwogen keuzes maken. In dit hoofdstuk beschrijven we onze handelswijze vanuit een aantal perspectieven. Die perspectieven bepalen samen de definitieve inrichting.
In 2043 is de gemeente Waalwijk klimaatneutraal en de gebouwde omgeving zo goed mogelijk water robuust en klimaatbestendig ingericht. Leefomgevingsaspecten worden integraal opgepakt. De relatie natuur en water is versterkt; de relatie water en ruimtelijke inrichting geeft aan water voldoende ruimte, het afkoppelbeleid is uitgangspunt.

Het IWW 2021-2024 kijkt onder meer naar: 
- Klimaatverandering (toename neerslag, hitte, droogte);
- Toenemende verharding;
- Veranderende wet en –regelgeving;
- Toename van de betrokkenheid van burgers en bedrijven.

Wat gaan we ervoor doen? 
Uitvoering geven aan het Integraal Waterplan Waalwijk (IWW)
De focus blijft op het water robuust en klimaatbestendig handelen bij het (her)ontwikkelen van onze gebouwde omgeving. We nemen deze thema’s mee in onze ruimtelijke plannen en zorgen vanuit het principe “de vervuiler betaalt” voor de noodzakelijke middelen.
Klimaat neutrale gemeente in 2043! Deze ambitie betekent dat onze focus de komende jaren ligt op met name op de volgende IWW speerpunten:

Speerpunt stedelijk afvalwater 
Gemeente Waalwijk streeft naar reductie van de hoeveelheid afval. Daartoe behoort ook reductie van de hoeveelheid afvalwater. Dat vullen we in door regenwater zoveel mogelijk af te koppelen van het riool voor vuilwater. Daarmee beschermen wij onze omgeving tegen overstorten uit het riool bij zware neerslag.

Speerpunt hemelwater 
Iedere perceeleigenaar is in beginsel verantwoordelijk voor verwerken van het hemelwater dat op zijn/haar perceel valt. Vanuit dat gegeven zoeken we de vroegtijdig samenwerking op om de wateropgave en andere opgaven zo goed mogelijk in te passen binnen de beschikbare ruimte.

Speerpunt grondwater 
Een gezond grondwaterbeleid draagt bij aan een betere leefomgeving: bestrijding van wateroverlast en perioden van droogte. Bij ontwikkelingen is vroegtijdige en integrale afstemming essentieel om alle opgaven voor onze leefomgeving in te kunnen vullen.

Speerpunt oppervlaktewater 
Oppervlakte water is onlosmakelijk verbonden met het functioneren van ons gehele watersysteem, maar ook met ons welzijn en een gezonde natuurontwikkeling. Integrale afstemming en samen keuzes maken we om suboptimale ontwikkeling te voorkomen. Het waterschap is voor het oppervlaktewater onze belangrijkste partner.
Naast goed dagelijkse beheer van het watersysteem is ook het doen van onderzoek essentieel. Die onderzoeken zorgen ervoor dat we informatie hebben waarmee we de juiste keuzes kunnen maken. 

Wat hebben we in 2022 gedaan?
Uitvoering geven aan het IWW 2021-2024 en regelmatig onderzoek doen.

Het IWW levert een significante input voor het IUP zodat diverse projecten klimaatbestendig opgepakt en uitgevoerd worden. We kijken onder meer naar:
-     Klimaatverandering (toename neerslag, hitte, droogte)
-     Toenemende verharding;
-     Veranderende wet en –regelgeving;
-     Toename van de betrokkenheid van burgers en bedrijven. 

De onderzoeken geven ons inzicht in de verdere vormgeving van ons watersysteem en geeft sturing bij de prioriteitstelling van benodigde maatregelen. Wij focussen ons op twee soorten onderzoeken: 
-    Een onderzoek om één specifiek onderwerp te verkennen. Bijvoorbeeld de foutaansluitingen in een afgebakend rioleringsgebied;
-    Regelmatig terugkerende onderzoeken. Deze geven na verloop van tijd inzicht in de ontwikkeling van het stelsel, bijvoorbeeld de rioolinspecties. Op basis van herhaalde inspecties kan een uitspraak worden gedaan over de restlevensduur van een rioolbuis.

 

Wegen/verhardingen

Terug naar navigatie - Wegen/verhardingen

Wat willen we bereiken?
Artikel 16 van de Wegenwet regelt het onderhoud van wegen, de toegankelijkheid van openbare wegen en bevat enkele verplichtingen voor de wegbeheerder. Een van die verplichtingen is de hen toegewezen wegen in goede staat te houden en verantwoord te beheren.
De gemeenteraad van de Gemeente Waalwijk heeft hiervoor het plan "Beeldkwaliteit Onderhoud Wegen" vast gesteld. Eén van de punten is om voor alle wegen in Waalwijk te komen tot de classificatie "minimaal veilig". Dit met zo min mogelijk inzet van financiële middelen en met zo min mogelijk maatschappelijke overlast.

Wat gaan we ervoor doen?
Uitvoering geven aan het Integraal uitvoeringsprogramma (IUP). Dit uitvoerings-programma dat zijn oorsprong vindt vanuit een onderhoudsbehoefte op basis van gecombineerd integraal beleid dat zo actueel mogelijk is. De ‘kandidatenlijst van projecten’ heeft vooral een technische oorsprong. De prioritering wordt vervolgens mede bepaald door onze beleidsdoelen en worden met name bij de uitvoering van de projecten en de beleidsthema's nog verder belicht.
Uitvoering geven aan het klein- en groot onderhoud om te kunnen blijven voldoen aan de classificatie minimaal veilig.

Wat hebben we in 2022 gedaan?
Uitvoering gegeven aan de uitvoeringsprojecten uit het Integraal UitvoeringsProgramma (IUP 2018-2022). Daarnaast hebben we het nieuwe IUP 2023 – 2026 opgesteld en aangeboden aan de raad. De raad heeft dit IUP unaniem in juli 2022 vastgesteld.

Groen

Terug naar navigatie - Groen

Wat willen we bereiken?
Waalwijk over 25 jaar nog net zo groen!  Het groen in de openbare ruimte staat onder druk door de hoge parkeerdruk, de benodigde beschikbare ruimte voor kabels en leidingen en de besparingen op het groenonderhoud. De hoeveelheid en de kwaliteit van het groen in de woonstraten is afgenomen. In straten die worden heringericht, worden meestal meer bomen gekapt dan dat er worden aangeplant. We willen ook graag naar een klimaatbestendig Waalwijk en daarvoor zal ook de gemeente Waalwijk groener moeten worden.

Wat gaan we ervoor doen?

We kiezen daarvoor twee invalshoeken: 'Duurzaam Groen'  en 'Groen met identiteit' (coalitieprogramma 2022-2026).

Onder 'Duurzaam Groen' ligt de focus op 'meer ruimte voor klimaatadaptatie en biodiversiteit (o.a. d.m.v. groen)', 'de kwaliteit van de groenblauwe openbare ruimte' en 'klimaatbestendig en water-robuust landschap'. Bij 'Groen met Identiteit' ligt de focus op het behoud van het landelijke en dorpse karakter (kernen Sprang-Capelle en Waspik) en het stedelijk karakter van de Binnenstad van Waalwijk, het maken van groene speel- en ontmoetingsplekken en pleinen in elke wijk. 

Diverse beleidsvisies, waaronder de beleidsvisie 'Groen leeft!' (2017), het 'Groen-structuurplan' en het  bomenbeleid 'Bomen laten leven!'  zijn hierin leidend. Aangevuld met de 'Werkwijze bomen', 'het aanwijzingsbesluit kapvergunningsplicht bomen particulier eigendom' (2019),  de 'Bermbeheervisie Waalwijk', het 'Maaibeheerplan (2019) en de 'Richtlijn groenbeleidsvisie' (2022) willen we de komende jaren (periode 2017 t/m 2027) beogen de kwantiteit en de kwaliteit van het groen in onze gemeente te optimaliseren.

Wat hebben we in 2022 gedaan?
In De Groene Agenda, die we samen met onze inwoners hebben opgesteld, staan concrete maatregelen voor het verhogen van de hoeveelheid en kwaliteit van het groen in de gemeente en het vergroten van de biodiversiteit. Deze uitvoering ervan komt o.a. tot stand langs verschillenden lijnen: IUP (incl. bestek groenwerken IUP-projecten), diverse OOR-bestekken (Ontwerp Openbare Ruimte bestekken) en regiewerkzaamheden.

Uiteraard monitoren we de OOR bestekken en voeren we jaarlijks een veelvoud aan regiewerkzaamheden uit, waaronder Regie Groot onderhoud bomen, Regie Beheer baggerdepot, Regie VTA  inspecties etc.)

Openbare verlichting

Terug naar navigatie - Openbare verlichting

In juni van 2019 is de ‘Keuzenotitie Beleidsplan 2019-2023’ door de gemeenteraad aangenomen. Hierin wordt als missie opgenomen het realiseren en in stand houden van duurzame en betrouwbare openbare verlichting, waarbij de inwoner zich veilig voelt in het openbare gebied. De visie is om te blijven investeren en meewerken aan de ontwikkelingen en toepassingen van een duurzame en betrouwbare openbare verlichting op tijdstippen dat het echt nodig is. Hierbij wordt de benodigde verlichtingskwaliteit gerealiseerd tegen economisch en maatschappelijk verantwoorde kosten.

Wat willen we bereiken?
De openbare verlichting (OVL) betreft het geheel aan masten, armaturen, lampen, kabels en regelapparatuur om openbaar toegankelijk gebied te verlichting. Het doel van OVL is om de openbare ruimte zo goed mogelijk te laten functioneren bij duisternis. Hierbij wordt de focus gelegd op drie pijlers: 
•    Leefbaarheid | Mensen voelen zich prettig in de openbare ruimte en er is een sfeer waardoor zij in de ruimte willen zijn;
•    Sociale veiligheid | De ruimte kan veilig worden gehouden en bedreigingen kunnen op tijd worden ingeschat. Er is de mogelijkheid om, wanneer nodig, tijdig en correct te kunnen helpen; 
•    Verkeersveiligheid | Weggebruikers kunnen zich veilig met de maximaal toegestane snelheid verplaatsen over de weg. Medeweggebruikers, zowel als obstakels en oneffenheden op/in het wegdek en het verloop van de weg kunnen goed worden waargenomen.

Daartoe zullen we blijven investeren en meewerken aan de ontwikkeling en toepassing van een duurzame, betrouwbare openbare verlichting, op tijdstippen dat het nodig is. Hierbij wordt de benodigde verlichtingskwaliteit gerealiseerd tegen economisch en maatschappelijk verantwoorde kosten.

De gemeente Waalwijk heeft zich geconformeerd aan het landelijk Energieakkoord. Duurzaamheid is een kernonderwerp in de ‘Keuzenotitie Beleidsplan 2019-2023’.   
In 2020 vond een grote LED vervanging van de openbare verlichting plaats. De directe resultaten op het energieverbruik waren het best zichtbaar over een volledig meetjaar 2021. Het doel van 20% is met een resultaat van 28,5% ruimschoots behaald.

In 2030 moet de totale energiebesparing 50% zijn. Ongeveer de helft van de openbare verlichting is inmiddels voorzien van duurzame LED verlichting. Daarnaast wordt standaard de verlichting voor Waalwijk ingesteld met een dimregime dat in de nacht tot 50% dimt. Dit levert op het jaarverbruik een extra 28% besparing op. Door diverse technische ontwikkelingen is het aannemelijk dat het doel in 2030 (= 50% energie-besparing) ruimschoots zal worden bereikt. 

Wat gaan we er voor doen?
De gemeente Waalwijk heeft zich geconformeerd aan het landelijk Energieakkoord. Duurzaamheid is een kernonderwerp in de ‘Keuzenotitie Beleidsplan 2019-2023’.   
In 2020 vond een grote LED vervanging van de openbare verlichting plaats. De directe resultaten op het energieverbruik waren het best zichtbaar over een volledig meetjaar 2021. Het doel van 20% is met een resultaat van 28,5% ruimschoots behaald.    

  • Uitvoering geven aan het beleidsplan Openbare verlichting
  • Uitvoering geven aan het Integraal UitvoeringsProgramma (IUP)
  • Pilotprojecten realiseren om ervaringen op te doen richting Smart City
  • Uitvoering geven aan klein en groot onderhoud om een betrouwbare installatie in stand te kunnen houden.

In de toekomst zullen steden meer gaan werken richting het creëren van Smart Cities. In deze ‘slimme steden’ zal gebruik worden gemaakt van data en algoritmes voor het ontwikkelen van beleid. Lichtmasten zullen een belangrijk onderdeel zijn van het SmartCity technische ecosysteem door deze uit te rusten met oplaadpunten, camera’s, sensoren (aanwezigheidssensoren, luchtkwaliteit etc.) en communicatieapparatuur. 

De bovengenoemde hoofdpunten worden aangevuld met voorwaarden van Smart-City/SmartLighting beschreven in het door de Raad gekozen scenario, het OVL Scenario 4. 

Hierin wordt ervan uitgegaan dat maatregelen worden uitgevoerd om gericht energie te besparen, waarmee de landelijke doelstellingen uit het energieakkoord kunnen worden behaald.

Wat hebben we in 2022 gedaan?
We hebben uitvoering gegeven aan het beleidsplan Openbare Verlichting, veelal via het Integraal UitvoeringsProgramma (IUP). In 2030 moet de totale energiebesparing 50% zijn. Om dat te bereiken geven we uitvoering aan de ‘Keuzenotitie Beleidsplan 2019-2023’. 

Anno eind 2022 is de helft van de openbare verlichting voorzien van duurzame LED verlichting. Daarnaast wordt standaard de verlichting voor Waalwijk ingesteld met een dimregime dat in de nacht tot 50% dimt. Dit levert op het jaarverbruik een extra 28% besparing op. 

Op basis van het huidige ombouwtempo en beschikbare budget (ca. 1.000 per jaar) zullen voor 2030 alle armaturen voorzien zijn van LED en door diverse technische ontwikkelingen is het aannemelijk dat het doel in 2030 (= 50% energie-besparing) ruimschoots zal worden bereikt.

Parkeerbeheer

Terug naar navigatie - Parkeerbeheer

Wat willen we bereiken?
Het beheer van parkeerplaatsen houdt in het ervoor zorgen dat mensen kunnen betalen op parkeerterreinen en langs straten. Dit door ervoor te zorgen dat betaalautomaten en slagbomen zich in goedwerkende staat bevinden. Daarnaast behoort hierbij ook het beheren van contracten omtrent smart parking. Voorheen was het beheer van de parkeersituatie gericht op het ervoor zorgen dat iedereen op de juiste plaats parkeerde. Hierin is sinds 2017 een verschuiving gemaakt naar het garanderen van voldoende parkeerplaatsen.

Binnen parkeerbeheer is er de doelstelling om in de toekomst verder in te spelen op de digitalisering om uiteindelijk parkeertickets uit te faseren. Digitalisering biedt tevens efficiëntere gebruiksmogelijkheden voor de beschikbare parkeertijden voor bezoeken. Ook is er het doel om betalingen via de mobiele telefoon te bevorderen. Hiermee zou de noodzaak van apparatuur in de openbare ruimte verminderen.

Wat gaan we ervoor doen?
Wij richten ons met parkeerbeheer op het beperkt inzetten van grondstoffen. Zo worden plastic abonnementspassen verruild voor kentekenherkenning en (geplastificeerde) vergunningkaarten vervangen met digitaal parkeerrecht. Het aantal parkeerautomaten op straat zal worden teruggedrongen van 40 naar maximaal 22 stuks, zodat het gebruik van hardware (de automaten) zal verminderen ten gunste van software (mobiele parkeerapplicaties). Hiermee wordt de behoefte voor het vervangen van onderdelen en daarmee het materiaalgebruik verminderd. Ook het stroomgebruik wordt op deze wijze verminderd, zij het dat het verbruik al beperkt is.

Wat hebben we in 2022 gedaan?
In samenwerking met de gemeentelijke inkoopadviseur is een aanbestedingsprocedure voor de uitvoering van het operationeel parkeerbeheer doorlopen. Sinds 1 oktober 2022 voert een nieuwe partij, genaamd InPublic (voorheen was dat P1), in opdracht van de gemeente het operationeel parkeerbeheer uit. 

Overige producten irt parkeren:
-    Aanwijsbesluit gereguleerd parkeren; 
-    Verordening Parkeerbelastingen; 
-    Privaatrechtelijke parkeertarieven slagboomterreinen

Kabels en leidingen

Terug naar navigatie - Kabels en leidingen

Wat willen we bereiken?
De gemeente heeft een regisseursrol in het beheer van het onder- en bovengrondse netwerk van kabels en leidingen in de gemeente. In art. 1 van de Algemene Verordening Ondergrondse Infrastructuur van de gemeente Waalwijk (AVOI) staat dat de efficiënte ordening van kabels en leidingen een taak van het college is, maar in de praktijk ligt de verantwoordelijkheid bij de beheerder van Kabels, Leidingen en Energie. Deze beheerder is hiernaast verantwoordelijk voor het organisatorische beheer van de energie aansluitingen van alle gemeentelijke panden. 

Hieronder gaan we ook in op Installatie Verantwoordelijkheid (IV) en E-laadpalen.

Wat gaan we ervoor doen?
Kabels & leidingen
De AVOI bevat een aantal beleidsmatige speerpunten voor het operationeel houden van de netwerken met zoveel mogelijk afstemming en zo min mogelijk overlast. 
 
Duurzaamheid bij kabels en leidingen heeft te maken met de veranderingen in het gebruik van energie voor het verwarmen van woonhuizen. Het kan uiteindelijk voorkomen dat er door deze wijzigingen andere netten moeten worden aangelegd. Hierbij kan een probleem zijn dat er gebrek is aan ruimte om een (warmte)net aan te leggen. 

Wij inventariseren waar in de gemeente welke maatregelen wenselijk en mogelijk zijn. Bij de verkoop van gronden wordt vroegtijdig rekening worden gehouden met alle kabels en leidingen die nodig zijn om te kunnen voldoen aan het duurzaamheidsplan wat er ligt.
Voorbeelden zijn een hoog verbruik op een evenementenkast of het onregelmatige verbruik van het openluchtzwembad. Hiermee kan verbruik worden geanalyseerd en kan waar nodig worden gestuurd. Wekelijks wordt naar de beheerders van de zwembaden en sporthallen overzichten met het verbruik verstuurd, zodat er door hen op verbruik kan worden gestuurd als dit onverwacht hoog uitpakt.

Installatie Verantwoordelijkheid
Op het gebruik van en het werken met elektrische installaties is de Arbowet van toepassing. 
Wij hebben als gemeente ervoor gekozen om via deze norm het veilig werken met elektrische installaties te borgen, zodat voldaan kan worden aan het gestelde inde Arbowet. 
De norm NEN3140, is een Nederlandse norm, waarmee het veilig werken en bedienen van elektrische installaties (‘alles waar een stekker aan zit’) kan worden geborgd en is de  Arbowet van toepassing. We noemen dat Installatie Verantwoordelijkheid (IV). 

E-laadpalen
De gemeente Waalwijk is aangesloten bij de provinciale concessie voor het plaatsen van laadpalen. Als gevolg hiervan moet de gemeente de plaatsing van een x-aantal laadpalen, verspreid over de gemeente, faciliteren. 
De strategie voor het plaatsen van laadpalen omvat 3 componenten:
1.    Laadpalen uit de concessie: de te plaatsen laadpalen volgens de provinciale concessie (cf. laadpalenkaart Vattenfall/provincie)
2.    Laadpalen op aanvraag: het plaatsen van aanvullende laadpalen indien hiervoor aanvragen worden ontvangen
3.    Strategische laadpalen: het pro-actief plaatsen van laadpalen op locaties die de gemeente zelf wenselijk acht.
toevoegen

Wat hebben we in 2022 gedaan?

Kabels & leidingen
-    Reguliere regiewerkzaamheden op het gebied van kabels en leidingen;
-    Vergunningverlening (conform art. 4 lid 1 AVOI);
-    Opstellen nieuwe AVOI 2023;

Installatie Verantwoordelijkheid
De implementatie van het IV-schap binnen onze gemeentelijke organisatie verder uitgerolt. 
Controles en inspecties van onze elektrotechnische installatie vonden jaarlijks plaats, maar hoe goed zijn we nu echt op orde! Dat was de centrale vraag. Om daar zicht op te krijgen is er een ‘risico inventarisatie en evaluatie IV-bedrijfsvoering’ (RIE, november 2021) gemaakt. 
Concreet hebben we in 2022 het volgende gedaan op IV-gebied:
-    Het instrueren/opleiden en aanwijzen van onze medewerkers als IV-regisseur en als VOP-ers (=Voldoende Onderrichte Persoon)
-    Bij nieuwe aanbestedingen relevante teksten voor de IV-bedrijfsvoering opgenomen;
-    NEN3140-veiligheidsinspecties voor de diverse disciplines zijn uitgevoerd;
-    Elektrotechnische expertise ingehuurd ter ondersteuning van de IV-regisseurs;
-    Het bestaande sleutelplan per discipline inventariseren en verder uitrollen. Daarbij zijn de toegangsregelingen bij de aanwijzingen vigerend;
Daarmee zijn we als organisatie grotendeels op orde. 

E-laadpalen
-    Opstellen plaatsingsplan (inclusief concept lijst voorkeurslocaties)
-    Verwerking opmerkingen internet-consultatie t.b.v. definitieve lijst voorkeurslocaties
-    Afhandeling aanvragen laadpalen (incl. verkeersbesluit en evt. bezwaartraject).

Maatschappelijk vastgoed

Terug naar navigatie - Maatschappelijk vastgoed

Wat willen we bereiken?
De verantwoordlijkheden van de gemeente liggen voornamelijk bij het beheer van de conditie van de gebouwen. Schoonmaakwerkzaamheden in en rondom het pand vallen onder de verantwoordelijkheid van de gebruiker. Voor alle gebouwen die langdurig in beheer zijn en/of verhuurd worden, geldt een kwaliteitseis van conditiescore 3 conform de NEN 2767 op de primaire aspecten ‘Schoon’, ‘Heel’ en ‘Veilig’.

In lijn met de landelijke ontwikkelingen heeft het onderwerp 'maatschappelijk vastgoed' ook binnen de gemeente Waalwijk de afgelopen periode meer aandacht gekregen. Met regelmaat is er discussie over maatschappelijk vastgoed in de gemeentelijke organisatie, in de gemeenteraad maar ook in de samenleving. Voorbeelden zijn de landelijke - en lokale ontwikkelingen rondom onderwijshuisvesting, ontwikkelingen binnen onze buurthuizen en sportvoorzieningen maar ook de stijgende bouw- en energiekosten en verduurzamingseisen en ambities. 

Sinds 2019 beschikken we over een gemeentelijk vastgoedbeleid. De visie op maatschappelijk vastgoed is kort en krachtig: maatschappelijk vastgoed faciliteert maatschappelijke doelen. Het in eigendom hebben van vastgoed is voor gemeenten geen doel op zich, maar een middel, een instrument. Vastgoed wordt gebruikt als een instrument om te sturen op de realisatie van beleidsdoelen en strategische doelen van de gemeente.   

De doelstelling van de gemeente Waalwijk om in 2043 klimaatneutraal te zijn. Dat heeft ook consequenties voor de visie op het beheer van het gemeentelijk vastgoed. Het ‘Vastgoedbeleid Waalwijk’ bevat hiervoor leidraad en strategie. De doelstelling is: de gemeentelijke vastgoedportefeuille beperken tot een maatschappelijke kernvoorraad en deze op basis van slimme investeringswijzen en -momenten verduurzamen, waarbij wordt aangesloten bij het tijdspad zoals is vastgesteld in het beleidsdocument ‘Duurzaam Waalwijk’.

Wat gaan we ervoor doen?
•    Regulier en planmatige (groot-)onderhoud. 
•    Meerjarenonderhoudsbegroting actualiseren en digitaliseren,
•    Nota duurzaamheid Vastgoed 

In  komende jaren willen we gaan toewerken van ‘focus op het beheren van vastgoed’ naar een toekomstige ‘focus op faciliteren van beleidsondersteunende functies’.

De duurzaamheidsambitie (klimaatneutraal zijn in 2043) willen we gaan bereiken in een aantal stappen: 
- 2025: Alle gebouwen dienen minimaal van energielabel C te zijn voorzien;
- 2035: Alle gebouwen moeten los van gas
- 2040: Alle benodigde energie wordt duurzaam opgewekt
- 2043: Waalwijk is klimaatneutraal

Dit betekent dat wij onze vastgoedorganisatie verder gaan professionaliseren om daarmee beter te voorzien in maatschappelijk vastgoed voor instellingen, maatschappelijke initiatieven en verenigingen die het gemeentelijk beleid ondersteunen of faciliteren of uitvoering geven aan de kerntaken van de gemeente.

Wat hebben we in 2022 gedaan?
-    Actief participeren in een aantal lopende projecten zoals nieuwbouwprojecten t.b.v. onderwijs, de visie op de oostvleugel van het Krophollerensemble, de huisvesting van de bibliotheek, etc.
-    Verduurzaming Maatschappelijk Vastgoed 
-    Uitbouwen functionaliteiten softwarepakket Planon en het financieel systeem (Civision Middelen) met Planon koppelen
-    Uniformering van alle huurcontracten en gebruiksovereenkomsten en deze centraal onderbrengen bij cluster Vastgoed;

Energie

Terug naar navigatie - Energie

Wat willen we bereiken?
Energiebesparing en het verantwoord inkopen van enkel duurzame energie.

Wat gaan we ervoor doen?
Energie besparen
Energie besparen kan op verscheidene manieren. Zo kunnen zuinige LED-lampen met behoud van verlichtingskwaliteit worden toegepast en kunnen lampen worden gedimd. Een manier is ook het saneren van verlichting. Dit houdt in dat, indien werkelijk, openbare verlichting wordt vervangen door alternatieven.

Inkoop 
Een gemeente koopt anders energie in dan een kleine organisatie. Dit  komt omdat een gemeente grootverbruik aansluitingen heeft waarbij de energieleverancier per uur wordt afgerekend op wat de eindklant gebruikt en omdat de kosten van energie zodanig zijn dat Europees moet worden aanbesteed. Gemeenten hebben daarom een klikcontract voor elektriciteit en gas. 

Wat hebben we in 2022 gedaan?
Energie besparen 
We hebben op diverse gemeentelijke panden al zonnepanelen geplaatst. De vergoeding voor de zonnestroom is, anders dan de marktprijs van elektriciteit, niet gestegen. We hebben gewerkt aan een duurzame meerjaren onderhoudsplannen (DMJOP) voor het gemeentelijk vastgoed. Deze plannen vormen de aanknopingspunten om verdere verduurzamings-maatregelen uit te voeren die helpen bij het besparen op energieverbruik en – kosten.

Grootverbruikers gas
Van het gasverbruik van de gemeente (vergelijkbaar met 275 woonhuizen) wordt 30% verbruikt bij zwembad Olympia. Dit zwembad is duurzaam in zijn categorie met driekwart van het energieverbruik van soortgelijke zwembaden. In augustus 2023 gaat zwembad Olympia ‘van het gas af’. 

Het hiervoor benodigde duurzame warmtenet wordt nu gerealiseerd. Nummer 2 in verbruik is de sporthal in Waspik met 12%, gevolgd door sporthal de Slagen met 9%. Het openluchtzwembad verbruikt 8% van het gas. Het gemeentehuis gebruikt gas als bijverwarming naast warmtepompen: 6%. Het resterende een-derde deel wordt op diverse kleinere locaties verbruikt. 

Elektriciteitsverbruik 
Gemeente Waalwijk heeft de zonnepanelen van sociaal-culturele panden voorgefinancierd. Het gaat hierbij om de Leest, de Tavenu en den Bolder. De elektriciteitsopbrengst van de panelen wordt per kwartaal verrekend. Deze locaties maken gebruik van een ‘meelift’ contract bij Greenchoice: dezelfde voorwaarden als de gemeente, maar zelfstandig verantwoordelijk.

Netto (rekening houdend met de opbrengst van de zonnepanelen) gebruikt het team sport 13% van de elektriciteit, overig vastgoed 17%. Rioolpompen verbruiken 7%, openbare verlichting 50%. Verkeersregelinstallaties, evenementenkasten, elektrische laadpalen, camera’s en team Buitendienst vullen elk met enkele procenten de resterende 13%.

Inkoop
In Waalwijk wordt bij de inkoop van elektriciteit sterk gelet op duurzaamheid. Dat geldt niet alleen voor de levering van elektriciteit (uit 100% Nederlandse wind), maar ook voor hoe de leverancier zelf omgaat met duurzaamheid. Bij de gunning woog dit voor 60% mee en de prijs voor 40%.
 
De Waalwijkse inkoopstrategie kan worden omschreven als  'Defensief-marktvolgend'. Dit betekent dat bij lage prijzen een langere termijn wordt vastgezet. Dit vanuit de gedachte dat de bandbreedte aan de onderkant bij nul eindigt maar naar boven in theorie onbegrensd is. Bij een prijs van één euro is twee euro in de toekomst ook mogelijk, evenals drie, naar onderen kan er maximaal één euro af. Bij gemiddelde of hoge prijzen klikken we dichter bij de einddatum. Voor de gemeente is het bij deze strategie eerder duidelijk wat de energiekosten zijn, wat bij budgettering en doorbelasting een voordeel is. Het mogelijke nadeel bij een dalende prijs is beperkt.