Samen Duurzaam Vooruit 2018-2022: collegeprogramma in ontwikkeling

Het nieuwe college is iets meer een jaar onderweg. In het programma Samen Duurzaam Vooruit heeft de coalitie haar ambitie uitgesproken: duurzame stappen te zetten in Samenleving (People), Economie (Profit)  en Klimaat (Planet). Vanuit de gedachte dat dit kan in balans, de vooruitgang in het ene domein gaat niet ten koste van de andere twee domeinen.

In 2016 is gestart met programmatische werken, daarmee hebben we een eerste stap gezet om de maatschappelijke opgaven centraal te stellen. Naast de programma’s Binnenstad, Economie en Veiligheid zijn we in eind 2018 gestart met het programma Duurzaamheid.

In het programma Binnenstad werken we aan een compacter en aantrekkelijker centrum. De oprichting van een Bedrijven Investeringszone (BIZ) is in eerste instantie niet gelukt, maar het doel blijft om één overkoepelende organisatie van stakeholders met meer budget. De  prijs van Logistieke Hot spot van Nederland  en de prijs voor beste digitale dienstverlener voor ondernemers is een beloning voor de inzet om een aantrekkelijk vestigingsklimaat te realiseren. In deze kadernota zit een voorstel om de uitbreiding van de accountmanagers (de contactpersonen naar onze bedrijven) niet langer via het programma te financieren. Het programma Veiligheid blijft inzetten op vroegtijdige signalering, weerbaarheid en integriteit van inwoners, bedrijven en overheid. Nadrukkelijker zal de samenwerking gezocht worden met het sociaal domein. Samen met Loon op Zand en Heusden onderzoeken we de mogelijkheden om een onderzoeks-programma te starten naar ondermijning. Daarbij moet de lokale praktijk en weten-schappelijke kennis samenkomen. Het nieuwe programma Duurzaamheid heeft de focus op Planet: klimaat & Energie, groene leefomgeving en de circulaire economie. In deze kadernota zit het voorstel om een reserve duurzaamheid te vormen van € 1 miljoen. Zo kunnen we snel doorschakelen van visie- en planvorming (bijvoorbeeld de Groene Agenda en de Regionale Energie en Klimaat Strategie) naar uitvoering.

Voor de vier programma’s is in de begroting een reserve van € 1 miljoen gevormd voor maatregelen gericht op het behalen van de ambities in de programma’s. Conform het collegeprogramma zullen we uw raad voor de Kadernota 2021 een evaluatie aanbieden van het programmatisch werken.

Beleidsveld 0: Bestuur, Burgerzaken en Financiën

In het collegeprogramma schreven we dat ‘In Waalwijk burger- en overheidsparticipatie op verschillende manieren vorm krijgt en vinden er diverse experimenten plaats’. Één van de experimenten is de verkenning naar de Burgerbegroting. In deze Kadernota worden daarvoor middelen gereserveerd. Het is aan de raad om later dit jaar een definitief besluit te nemen.

Het experiment van de zaterdagopenstelling, een ambitie uit het collegeprogramma, is gestart. We hopen daarmee het serviceniveau voor onze inwoners te vergroten. Dat is ook het doel achter het digitaliseren en digitaal aanbieden van de P&C producten zoals de jaarrekening en de begroting.

Op financieel gebied zitten er in deze Kadernota enkele specifieke maatregelen. Door de succesvolle ontwikkelingen van ons industrieterrein nemen de OZB opbrengsten toe. De kapitaallasten voor het GOL en IUP zijn opnieuw doorgelicht en leiden tot een negatieve bijstelling. Zie voor een toelichting paragraaf 3.3 (Onontkoombaarheden) van deze Kadernota.

Beleidsveld 2: Verkeer, Vervoer en Waterstaat

Mobiliteit en bereikbaarheid is voor Waalwijk van (economisch) levensbelang. Het college investeert extra in slimme mobiliteit. De komende maanden werken we aan het opstellen van visie en programma rondom Smart City met de focus op mobiliteit. De uitvoering van dit programma loopt vanaf 2020 tot aan het einde van deze collegeperiode. Slimme oplossingen leveren data op die weer gebruikt kunnen worden voor de ontwikkeling van nieuwe slimme oplossingen. Voor 2020 en 2021  wordt expertise en extra capaciteit ingezet voor aansturing van datavraagstukken, bundeling van data(analyse) vragen, het leggen van verbinding met het Smart City-programma, het initiëren van (pilot)dataprojecten en het centraal coördineren om deze nieuwe manier van werken te verankeren in de organisatie. Dekking komt uit de beleidsreserve.

Een aantal infrastructurele projecten zijn in het collegeprogramma aangemerkt als ‘Majeure opgaven’: Gebiedsontwikkeling Oostelijk Langstraat (GOL) en de Insteekhaven. De vorige collegeperiode is met deze projecten al een start gemaakt. Het is onze ambitie om de projecten in deze periode af te ronden. In hoofdstuk 7 vindt u de financiële vertaling van deze projecten.

Beleidsveld 3: Economie

We hebben de ambitie om een regionaal werkgelegenheidscentrum te zijn en blijven. Haven 8 West is volop in ontwikkeling. Om de aansluiting tussen onderwijs/arbeidsmarkt en bedrijven te versterken doen we een voorstel om het Leerwerkloket Midden-Brabant in de begroting op te nemen voor 2020 en 2021. Zie voor verdere toelichting op dit beleidsveld het kopje programma’s.

Beleidsveld 4: Onderwijs

Het college werkt aan een vitale stad waarin iedereen meedoet. Onderwijs is daarvoor één van de bouwstenen. Taalhuis Waalwijk en de Schakelfunctionaris onderwijs (GGD functionaris) zijn in de begroting 2019 opgenomen.

Op het gebied van onderwijshuisvesting heeft de gemeenteraad  in zijn vergadering van 13 december 2018 besloten een budget van € 305.000 beschikbaar te stellen voor de inpandige uitbreiding van basisschool Teresia en de kapitaallast ad € 16.775 vanaf 2020 als pre-prioriteit mee te nemen in de Kadernota 2020. Dit is verwerkt in deze kadernota, evenals een extra eenmalige voeding van de reserve onderwijshuisvesting.

Beleidsveld 5: Sport , Cultuur en Recreatie

We willen duurzame stappen vooruit zetten in Samenleving, Economie en Klimaat. We investeren in de kwaliteit van samenleven. Uit het coalitieprogramma: ‘Goede welzijns- sport- en culturele voorzieningen zorgen ervoor dat mensen prettig samenleven..’.

Een goed voorbeeld van investeren in Samenleving en Klimaat, de balans gedachte van dit collegeprogramma, is het voorstel om middelen vrij te maken voor de Green Deal Sportvelden. Met het verbod op chemische bestrijdingsmiddelen per 2020 gaan we op een duurzamere manier onkruid bestrijden en zorgen voor goede sportvelden. In deze kadernota vindt u daartoe een voorstel.

Het coalitieprogramma kent diverse ambities voor het onderhoud en vernieuwing van sportaccommodaties. Bijvoorbeeld bij SSC. Voor deze ambities worden in deze Kadernota nu financiële middelen gereserveerd.

Beleidsveld 6: Sociaal Domein

In het sociaal domein gaan we van transitie, op goed opvangen van de decentralisaties, naar transformatie: door meer integraal te werken en beter gebruik te maken van voorliggende voorzieningen probeert de gemeente samen met haar partners te zorgen voor beter zorg en ondersteuning van onze inwoners.

Het college heeft in haar programma gesteld dat Waalwijkers de zorg aangeboden krijgen die noodzakelijk is: ‘Op het moment dat er te weinig budget is, putten we uit de reserves’. Vanuit die ambitie doen we een voorstel in deze Kadernota om de reserve Sociaal Domein, indien nodig, aan te vullen tot een bedrag van €2 miljoen. Tegelijkertijd doen we een voorstel om de pilot wijk-ggz te verlengen en een praktijkondersteuner Jeugd GGZ te introduceren voor de jaren 2020 en 2021.

Beleidsveld 7: Volksgezondheid en Milieu

Waalwijk wil zich op een doelmatige wijze ontwikkelen tot een klimaatbestendige stad. Bij de uitvoering van haar watertaken dient de gemeente zich te houden aan de wettelijke kaders en beleidslijnen. Daarnaast werken we aan een gezonde leefomgeving. De gezondheid van Waalwijkers (schone lucht, geur en geluid) wordt integraal onderdeel van ruimte ontwikkelingen en staat centraal in de nieuwe Omgevingswet.

Zie voor verdere toelichting op dit beleidsveld het kopje programma’s.

Beleidsveld 8: Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Stedelijke Vernieuwing

We streven naar een woningmarkt waar voor iedereen een geschikte plek is: groen, duurzaam, kwalitatief, gezond en betaalbaar. In 2020 is een bedrag van €50.000 nodig. Daarmee kunnen we uitvoering geven aan de Woonvisie en aan paragraaf 7.6 van het collegeprogramma. Daarin wordt onder andere benoemd de inzet op levensloopbestendige wijken en de kwaliteit van buurten, extra aandacht voor bepaalde doelgroepen zoals starters, het creëren van extra mogelijkheden voor experimenten met bijzondere woonvormen en inzet op particuliere woningverbetering.

In deze Kadernota vindt u ook een voorstel voor de invoering van verblijfsbelasting voor arbeidsmigranten. De inkomsten worden gebruikt integratie en participatie in onze gemeenschap. Een passend beleid op toezicht en handhaving hoort daar ook bij. Deze maatregel komt voort uit  het collegeprogramma Samen Duurzaam Vooruit.