Geachte gemeenteraad,
Het college biedt u de Kadernota 2026 aan. In deze Kadernota vindt u keuzes voor de verdere ontwikkeling van Waspik, Sprang-Capelle en Waalwijk. Om onze gemeente verder te brengen en toekomstbestendig te maken, moeten we immers blijven investeren. Maar het financiële beeld vraagt ook om scherpe keuzes. Dat zijn niet altijd makkelijke en prettige keuzes, maar wel noodzakelijk om onze gemeente aantrekkelijk en vitaal te houden. We doen dit tegen de achtergrond dat het jaar 2026 een bijzonder jaar is. Dit is het laatste jaar waarin we werken aan dit collegewerkprogramma en het is het jaar dat onze inwoners naar de stembus mogen om een nieuw gemeentebestuur te kiezen.
Met een Kadernota schetsen we een beeld van de toekomst. Dit advies is tot stand gekomen met in het achterhoofd een complexe en onzekere toekomst. De wereld beweegt in hoog tempo. Er zijn grote vraagstukken op lokaal, nationaal en internationaal niveau. Deze dynamiek maakt plannen op lange termijn ingewikkeld. Niettemin is het juist nu van belang om vanuit die lange termijn te redeneren en de blik op de toekomst te houden. We moeten bruggen bouwen naar de toekomst en werken aan brede welvaart voor onze inwoners.
In hoofdstuk 1 schetsen we de ontwikkeling die we als de gemeente de afgelopen jaren hebben doorgemaakt, de context waarin we werken, de stappen die zijn gezet in voorbereiding op het ravijnjaar 2026 en het proces dat heeft geleid tot deze Kadernota. In het tweede hoofdstuk beschrijven we de uitgangspunten die worden gehanteerd bij het opstellen van de Begroting 2026. In het hoofdstuk daarna bouwen we een gedetailleerd financieel beeld op en beschrijven we de “knoppen” waaraan gedraaid kan worden. In het vierde hoofdstuk formuleren we de maatregelen die we u voorstellen.
Via de Kadernota stuurt de raad op hoofdlijnen door het college kaders mee te geven waarbinnen de begroting moet worden opgesteld. Daarom heeft de Kadernota een hoger abstractieniveau dan de programmabegroting. De ontwikkeling naar een strategische Kadernota is een proces. In dit proces hebben we dit jaar besloten om voorstellen per thema samen te voegen. Door deze keuze blijft de hoofdlijn duidelijker en is de raad in staat om te sturen op deze hoofdlijn. Deze beleidsmatige en financiële hoofdlijn wordt vervolgens geactualiseerd en geconcretiseerd bij de (Programma)begroting 2026, die u in het najaar ter vaststelling ontvangt. Daarin worden dan ook de effecten van de Meicirculaire verwerkt.
We concluderen dat er grote maatschappelijke vragen zijn, waar we als gemeente niet altijd het antwoord op hebben. Daar waar we invloed hebben, willen we als Waalwijk wel leveren. We hebben stevige ambities geformuleerd om in de gemeente een aantrekkelijke leefomgeving te houden voor onze inwoners, met onder meer goede scholen, voldoende sportvoorzieningen, een stevig vangnet en een passend woningbouwaanbod. Het is de afgelopen jaren gelukt om fors te investeren en tegelijkertijd een van de goedkoopste gemeenten van Nederland te blijven. Dit is mogelijk door vele grondverkopen. We constateren echter dat deze inkomstenbron weg gaat vallen. Daardoor staat dit financieringsmodel onder druk. De korting op het gemeentefonds maakt dit zelfs op korte termijn onhoudbaar. Het college zoekt in deze Kadernota naar een balans waarin we tegelijkertijd noodzakelijke investeringen blijven doen en ambities realiseren, terwijl we ook verstandig financieel beleid voeren. Daarom moeten we ook kritisch durven kijken naar het verhogen van de lasten die we neerleggen bij de inwoners.
Het college werkt samen met de organisatie iedere dag om de goede dingen te doen voor de inwoners van de gemeente. We zijn ervan overtuigd dat we de gemeenteraad op deze wijze maximaal in staat stellen om (fundamentele) keuzes te maken voor de Kadernota 2026 en de toekomst van de kernen Waspik, Sprang-Capelle en Waalwijk.
Met vriendelijke groeten,
Het college van Burgemeester en Wethouders gemeente Waalwijk