2. Samenvatting beleid en financiën

In dit najaarsbericht zijn 22 maatregelen (activiteiten) opgenomen vanuit de (Actualisering) Begroting 2021. Van deze maatregelen is bij de programma's en  beleidsvelden de huidige stand van zaken aangegeven, waarbij met de kleur is bepaald in welke mate de maatregel op schema ligt. Hieronder volgt het overzicht van beleidsmatige activiteiten in het jaar 2021:

1 (GROEN) Wat ligt op schema en gaan we dus naar verwachting in 2021 realiseren;

• 16  maatregelen

2) (ORANJE) Welke meerjarige maatregelen bevinden zich op het kritieke pad om afgerond te worden  in 2021?

• 5 maatregelen

3)  (ROOD) Wat we naar verwachting niet gaan realiseren in 2021;

•  1 maatregel

In onderstaand overzicht staat weergegeven, de verdeling van al dan niet gerealiseerde maatregelen gerubriceerd naar Programma/Beleidsveld.

Programma/Beleidsveld	Indicatoren (TIJD)
Programma's:	G	O	R
Binnenstad	1	0	0
Duurzaamheid	4	1	0
Beleidsvelden:
0. Bestuur en ondersteuning	1	2	0
1. Veiligheid	1	0	0
2. Verkeer, vervoer en waterstaat	1	0	0
3. Economie	2	0	0
4. Onderwijs	2	0	0
5. Sport, cultuur en recreatie	0	1	1
6. Sociaal domein	3	1	0
7. Volksgezondheid en milieu	0	0	0
8. Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing	1	0	0
TOTAAL     (22)	16	5	1

 

De Begroting 2021 is door de gemeenteraad vastgesteld op 19 november 2020. Op 15 juli 2021 is het Voorjaarsbericht 2021 door de raad vastgesteld. 
Daarna is in raadsinformatiebrieven gerapporteerd over de uitkomst van de Meicirculaire 2021 (63-21), de raming van de extra rijksmiddelen ter compensatie van hogere lasten jeugdzorg (67-21, aanvullende financiële informatie Kadernota 2022) en de Septembercirculaire 2021 (96-21 d.d. 25 oktober 2021) van het gemeentefonds.

Zie ook links:
Meicirculaire 2021 (63-21): https://waalwijk.notubiz.nl/document/10340377/1
Extra rijksmiddelen (67-21): https://waalwijk.notubiz.nl/document/10381919/1
Septembercirculaire 2021 (96-21):  https://waalwijk.notubiz.nl/document/10696698/1

Inmiddels is ook de Programmabegroting 2022 verschenen; deze staat op de agenda van de raad voor 4 november 2021.

Volgend op deze stukken wordt nu het Najaarsbericht 2021 gepresenteerd met de financiële effecten voor de jaren 2021-2025.

 Onderaan de tabel zijn de (nieuwe) effecten van dit Najaarsbericht toegevoegd. 

Bedragen x € 1.000	N = Nadeel V = Voordeel	2021	2022	2023	2024	2025
Voorjaarsbericht 2021 / Kadernota 2022 (raadsbesluit 15 juli 2021)		N       1.674	V           10	V           127	V          903	V        1.312
Mutaties begroting 2022 (stukken voor raadsvergadering 4 november 2021)		n.v.t.	V    1.669	V           286	V          213	V               77
Uitgangspunt voorafgaand aan Najaarsbericht 2021 (excl. raadsbesluit begroting 2022 en incidentele baten en lasten)		N       1.674	V    1.679	V          41 3	V     1.116	V       1.389
Wijzigingen Najaarsbericht 2021		V       2.269	V     2.446	V       1.871	V    2.180	V      2.232
Totaal na Najaarsbericht 2021		V           595	V      4.125	V       2.284	V    3.296	V   3.621

De wijzigingen van het Najaarsbericht 2021 worden in de volgende tabel gespecificeerd.

Verdere inhoudelijke toelichtingen op de wijzigingen Najaarsbericht 2021 zijn opgenomen bij de desbetreffende beleidsvelden (zie hoofdstuk 3).

 

Bedragen x  € 1.000	N = nadeel V = voordeel	I = incidenteel S = structureel	2021	2022	2023	2024	2025
Beleidsveld 0: Bestuur en ondersteuning / Bestuur
0.01 Burgemeesterswisseling: afscheid + benoeming		I	N           31
0.01 Extra lasten burgemeesterswisseling uit onvoorzien		I	V           31
0.02 Per saldo extra lasten raadsgriffie en ondersteuning		I	N           40
Beleidsveld 0: Bestuur en ondersteuning / Burgerzaken
0.03 Bijstellen baten reisdocumenten		S	V              9	V           10	V             9	V       128	V       130
0.03 Opheffen egalisatiereserve reisdocumenten		I	N        106	N        113	N       139
Beleidsveld 0: Bestuur en ondersteuning / Financiën
0.04 Meicirculaire 2021: hogere algemene uitkering		I	V    1.209
0.04 Meicirculaire 2021: stelposten / oormerkingen		I	N        204
0.05 Septembercirculaire 2021: hogere algemene uitkering		S	V    1.856	V    6.198	V    2.121	V    2.160	V    2.382
0.05 Septembercirculaire 2021: stelposten Corona		I	N        661	N        185
0.05 Septembercirculaire 2021: stelposten / oormerkingen		S	N           68	V              9	V            52	V            64	N         108
0.05 Septembercirculaire 2021: vervallen stelpost jeugdzorg		I		N    3.301
0.06 Vervallen stelposten en oormerkingen algemene lasten		S	V         312	V            10	V            10	V           10	V            10
0.07 Herberekening omslagrente		I	N         238
0.07 Herberekening doorberekende rente Grondexploitatie		I	N         145
0.07 Lagere doorberekende rente leningen woningbouw		I	N            32
0.08 Lagere opbrengst precario		S	N            25	N           25	N            25	N           25	N            25
0.09 Voordeel budget netwerk telefonie		I	V            30
0.10 Bijstelling diverse belastingopbrengsten		I	V            13
Beleidsveld 2: Verkeer, vervoer en waterstaat / Stedelijke  omgeving
2.01 Buitendienst: niet benodigd budget straatmeubilair		S	0	V              9	V              9	V             9	V               9
2.02 Voordeel eletriciteit openbare verlichting		I	V         150
2.03  Afwijkingen lasten en baten parkeren		S	V            66	V           56	V           56	V          56	V            56
2.04 Lagere kapitaallasten project Tilburgseweg		S	V               8	V              8	V              8	V             8	V               8
Beleidsveld 3: Economie
3.01 Verblijfsbelasting algemeen en arbeidsmigranten		S	N         290	N        230	N       230	N       230	N         230
3.02 Buitendienst:  effect lasten Corona straatmarkten		I	N            16
Beleidsveld 4: Onderwijs
4.01 Hogere lasten leerlingenvervoer		I	N         250
4.02 Lagere lasten huisvesting voortgezet onderwijs		I	V         130
4.02 Lagere onttrekking reserve onderwijshuisvesting		I	N         130
4.03 Lager vastgestelde subsidie De Kindereijk		I	V            79
4.03 Deel voordeel Kindereijk naar reserve GOA (onderwijs)		I	N            52
4.04 Nationaal Programma Onderwijs extra budget rijk		I	V         206	V       494	V       288
4.04 Aanwenden te verwachten rijksmiddelen NPO		I	N         206	N       494	N       288
Beleidsveld 5: Sport, cultuur & recreatie, groen /  Cultuurpresentatie
5.01 Sportbedrijf: lagere lasten onderhoud sportvelden		I	V         100
5.02 Sportbedrijf: financiële gevolgen Corona / lasten		I	V         207
5.02 Sportbedrijf: financiële gevolgen Corona / baten		I	N            47
5.03 Subsidie 2021 t.l.v. stelpost activiteiten Museum Plus		I	N        114
5.03 Correctie storting reserve Museum Plus Voorjaarsbericht		I	V        114
5.04 Buitendienst: effect lasten/baten Corona kermissen		I	N              9
5.05 Lagere lasten verwerking gemeentelijk groenafval		I	V           80
Beleidsveld 6: Sociaal domein / Integrale aanpak sociaal domein
6.01 Lagere lasten vraagafhankelijk vervoer		I	V          95
6.02 Kinderboerderij 't Erf		I	V          25
6.03 Lagere lasten creches en peuterspeelzalen		I	V       160
6.04 Lagere lasten schuldhulpverlening		I	V          91
6.05 Maatschappelijke begeleiding / impuls re-integratie		I	N       110
6.05 Benutten oormerking middelen algemene uitkering		I	V       110
6.06 Inburgering: extra rijksmiddelen toevoegen aan budget		S	N          65	N      183	N     184	N     179	N     172
6.06 Benutten oormerking middelen algemene uitkering		S	V          65	V      183	V     184	V     179	V     172
Beleidsveld 7: Volksgezondheid en Milieu/Milieu
7.01 GGD: meningokokken en prenataal huisbezoek		S	N         12	N        23	N        23	N        23	N         24
7.01 Benutten oormerking middelen algemene uitkering		S	V         12	V        23	V        23	V        23	V         24
7.02 Buitendienst: vacaturevoordeel		I	V         37
7.03 Buitendienst: hogere opbrengst milieustraat		S	V      150	V        75	V        75	V        75	V         75
7.03 Buitendienst: effect voorziening afvalstoffenheffing		S	N      150	N       75	N        75	N        75	N         75
7.04 Extra inzet handhaving en toezicht milieustraat		I	N         27
7.04 Rijksbijdrage extra inzet / mutatie voorziening		I	V         27
7.05 Hogere opbrengst rioolrechten		I	V      168
7.05 Toevoeging aan voorziening riolering		I	N      168
Beleidsveld 8: Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening, stedelijke vernieuwing: Ruimtelijke ordening
8.01 Extra inhuur werkzaamheden omgevingsvergunningen		I	N       330
8.02 Extra opbrengst omgevingsvergunningen		I	V       180
8.02 Extra opbrengst snippergroen		I	N          75
8.03 Verkoop bedrijfswoning en perceel		I	V       336
8.03 Verlaging boekwaarde / bijkomende kosten verkoop		I	N       336
TOTAAL wijzigingen NAJAARSBERICHT 2021			V    2.269	V      2.446	V    1.871	V    2.180	V    2.232
RECAPITULATIE INCIDENTEEL en STRUCTUREEL
INCIDENTEEL:
Nadelen			N    3.352	N    4.093	N        427
Voordelen			V    3.763	V        494	V        288
Saldo Incidenteel			V        411	N    3.599	N        139	0	0
STRUCTUREEL:
Nadelen			N        610	N        527	N        485	N        468	N        634
Voordelen			V    2.468	V    6.572	V    2.495	V    2.648	V    2.866
Saldo structureel			V    1.858	V    6.045	V    2.010	V    2.180	V    2.232
Totaal mutaties Najaarsbericht 2021			V    2.269	V    2.446	V    1.871	V    2.180	V    2.232

 

Stand van zaken overige ombuigingen

In het Voorjaarsbericht 2020 is geconstateerd dat we, evenals veel andere gemeenten in onze regio en in de rest van Nederland, te maken hebben met tekorten op de begroting.
We hebben daarbij aangekondigd in de Actualisering Begroting 2021 met een evenwichtig pakket aan maatregelen te komen. Naast ombuigingen in het Sociaal Domein is in de Actualisering Begroting 2021 (raad 19 november 2020) een groot aantal ombuigingen opgenomen, die in vier categorieën zijn te onderscheiden. Samengevat is de stand van zaken van deze ombuigingen bij het Voorjaarsbericht 2021 als volgt:

Bedragen x  € 1.000	2021	2022	2023	2024
5.1  Organisatie	371	470	590	755
5.2  Efficiency & samenwerking	568	215	285	287
5.3  Versoberen & eigen verantwoordelijkheid	240	251	261	293
5.4  Inkomsten verhogen	105	280	465	547
Totaal	1.284	1.216	1.600	1.882
Waarvan:
Gerealiseerde ombuiging	1.172	993	1.207	1.353
Nog te realiseren ombuiging	26	143	313	449
Reeds gemeld en verwerkt	86	80	80	80

Hierna wordt per categorie een toelichting gegeven, waarbij 5.1 tot en met 5.4 een verwijzing is naar de paragrafen in de Actualisering Begroting 2021.

5.1   Organisatie
Eén van de elementen uit het pakket aan ombuigingen is de eigen organisatie: kritisch kijken waar we door anders organiseren of verleggen van onze focus kosten kunnen besparen.

Stand van zaken Najaarsbericht 2021:

Bedragen x  € 1.000	2021	2022	2023	2024
1. Taakstellende ombuiging	371	470	590	755
2. Gerealiseerde ombuiging	371	470	498	535
3. Nog te realiseren ombuiging	0	0	92	219
Verschil (= 1 -/- 2 – / - 3)	0	0	0	0
Reeds eerder gemeld / reeds verwerkt	0	0	0	0
Te melden in Najaarsbericht 2021	0	0	0	0

Voor het jaar 2021 zijn alle ombuigingen organisatie gerealiseerd. De in latere jaren nog te realiseren ombuigingen hebben vooral betrekking op voor die jaren in te vullen ombuigingen op formatie. In een aantal situaties hangt dat samen met t.z.t. uit dienst gaande medewerkers. De verwachting is dat de ombuigingen 5.1. Organisatie geheel gerealiseerd worden.

5.2 Ombuigingen efficiency & samenwerking
Eén van de elementen uit het pakket aan ombuigingen is efficiency & samenwerking: kunnen we gemakkelijk tegen minder kosten hetzelfde blijven doen of met eventueel gering effect.

Stand van zaken Najaarsbericht 2021:

Bedragen x  € 1.000	2021	2022	2023	2024
1. Taakstellende ombuiging	568	215	285	287
2. Gerealiseerde ombuiging	542	173	184	186
3. Nog te realiseren ombuiging	26	42	101	101
Verschil (= 1 -/- 2 – / - 3)	0	0	0	0
Reeds eerder gemeld / reeds verwerkt	0	0	0	0
Te melden in Najaarsbericht 2021	0	0	0	0

De verwachting is dat het restant van € 26.000 aan ombuigingen 2021 gerealiseerd wordt. Dit betreft vooral ombuiging O.047 Verlagen budget reprografie van € 20.000, waarvan net de aanbesteding via de VNG is gedaan; resultaten zijn bij jaarrekening bekend. De ombuigingen lopen na 2021 verder op, veelal door ombuigingen die pas in latere jaren starten; deze zijn nog niet helemaal ingevuld. Ook hier is de verwachting dat deze geheel gerealiseerd worden.

5.3 Ombuigingen versoberen & eigen verantwoordelijkheid
Een ander element uit het pakket aan ombuigingen is versoberen & eigen verantwoordelijkheid: vanuit de filosofie van meer eigen verantwoordelijkheid kijken we of we voorzieningen, activiteiten en dienstverlening kunnen versoberen. Hierbij houden we rekening met onderdelen waar de effectiviteit nu gering van is en/of deze nog gemakkelijk terug te draaien zijn in betere tijden. Anders kan dit leiden tot onwenselijk kapitaalverlies.

Stand van zaken Najaarsbericht 2021:

Bedragen x  € 1 .000	2021	2022	2023	2024
1. Taakstellende ombuiging	240	251	261	293
2. Gerealiseerde ombuiging	200	171	171	20
3. Nog te realiseren ombuiging	0	0	10	10
Verschil (= 1 -/- 2 – / - 3)	80	80	80	80
Reeds eerder gemeld / reeds verwerkt	80	80	80	80
Te melden in Najaarsbericht 2021	0	0	0	0

Van het voorstel O.061 “Budget werkbudgetten omzetten in reserve” is inmiddels duidelijk dat deze ombuiging niet gerealiseerd kan worden. Dit is als nadelige financiële afwijking verwerkt in het Voorjaarsbericht 2021.
De verwachting is dat alle ombuigingen 2021 gerealiseerd worden. De nog te realiseren ombuiging van € 10.000  na 2021 start pas in 2023 (betreft O.055 omvormen naar en nieuwe aanplant van minder onderhoudsintensief groen. Ook hier is de verwachting dat deze ombuiging gerealiseerd wordt.

5.4. Ombuigingen inkomsten verhogen
Eén van de elementen uit het pakket aan ombuigingen is het verhogen van de inkomsten; onder andere via tarieven: Wij vragen met lokale belastingen en tarieven een bijdrage aan onze inwoners om Waalwijk aantrekkelijker te maken voor iedereen. Zonder dit als “melkkoe” te gebruiken, willen we kijken wat hierin mogelijk is, passend bij ons voorzieningenniveau en met behoud van onze gunstige positie als gemeente met een lage lastendruk.

Stand van zaken Najaarsbericht 2021:

Bedragen x  € 1 .000	2021	2022	2023	2024
1. Taakstellende ombuiging	105	280	465	547
2. Gerealiseerde ombuiging	100	179	354	429
3. Nog te realiseren ombuiging	0	101	111	118
Verschil (= 1 -/- 2 – / - 3)	5	0	0	0
Reeds eerder gemeld / reeds verwerkt	0	0	0	0
Te melden in Najaarsbericht 2021	5	0	0	0

Het nadeel van € 5.000 in 2021 heeft betrekking op het voorstel O.066 “Verhogen opbrengsten evenementen door materieel niet meer gratis te verstrekken”. De verwachting is dat door de huidige Coronacrisis evenementen geen doorgang kunnen vinden en dus deze opbrengst in 2021 niet gerealiseerd wordt. Dit geringe bedrag wordt nog niet verwerkt in het Najaarsbericht; bij de jaarrekening 2021 wordt daar op terug gekomen.
Verder zijn alle in 2021 opgenomen ombuigingen gerealiseerd. Van de ombuiging O.062 opbrengst snippergroen (€ 45.000) is in 2021 zelfs € 75.000 extra gerealiseerd; dit is ook als voordeel bij de financiële afwijkingen in dit Najaarsbericht gemeld. Hetzelfde geldt voor ombuiging O.068 opbrengst bouwleges; ook op deze post is meer dan de taakstelling van € 26.000 gerealiseerd. Over realisatie in latere jaren is de verwachting dat de resterende ombuigingen ook gerealiseerd gaan worden. Daarover wordt in de komende jaren gerapporteerd.