Overzicht Risicokaarten

1. De gemeente wordt regelmatig geconfronteerd met dumping van drugsafval (afval van de productie van synthetische drugs). Deze zijn niet alleen schadelijk voor het milieu en de gezondheid van mens en dier, de opruimkosten zijn ook nog eens erg hoog. De daders worden zelden gepakt, waardoor de schade van het opruimen - zo’n €25.000 per dumping - vaak voor rekening van gemeenten, natuurorganisaties of andere grondeigenaren komt. Indien vaten/jerrycans openbreken en in de bodem komen dan lopen  de kosten als gevolg van sanering nog verder op.

1. € < 0,1

Schade veroorzaakt door verkeerde handhaving of door niet-handhaving

Informatie

1 Fouten die gemaakt worden bij vergunningverlening of handhaving en die  schadeclaims en/of schades tot gevolg hebben worden afgedekt met een WA verzekering waarbij het eigen risico € 2.500 bedraagt. Overigens dient hierbij nadrukkelijk te worden aangegeven, dat de opdrachtgever verantwoordelijk blijft voor de uitgevoerde constructies en bouwplannen. In deze gevallen is dus de gemeente geen risicodrager.

Informatie

1. Misbruik huisstijl: organisatie doet zich voor als zijnde gemeente Waalwijk.
2. Onjuiste tekst in gemeentelijke uitgaven (gemeentepagina, folders, internet, social media). Lezers stellen gemeente aansprakelijk / imagoschade bestuurders.
3. In eigen uitgaven (brieven, artikelen, kranten) suggereren dat de gemeente afzender is door gebruik gemeentelijk logo. 
4. Bedrijven/organisaties doen zich onterecht (online) voor als partner van de gemeente Waalwijk.

Huisstijl is gedeponeerd bij het Benelux Merken Bureau. Fouten worden afgedaan met een rectificatie of het middel wordt voorzien van tekst dat het met uiterste zorg is gemaakt, maar dat er fouten in kunnen staan waar de gemeente niet voor aansprakelijk kan worden gesteld. Op internet is een disclaimer opgenomen. Dit maakt dat het risico dat de gemeente loopt zo goed als nihil is. Door team Communicatie en het KCC worden de sociale media gevolgd als het gaat om berichtgeving over de gemeente Waalwijk (webcare). Collega's kunnen bij twijfel over de rechtmatigheid van gebruik van het gemeentelijk logo contact opnemen met team Communicatie.

TLTH 4

Rampenbestrijding en financiële aansprakelijkheid.

Informatie

1. Omvang risico is afhankelijk van de ramp. Optreden van een calamiteit vergelijkbaar met  de brand van Chemie-Pack op bedrijventerrein Moerdijk in januari 2011 met forse milieuschade als gevolg. De rechter zal de mate van aansprakelijkheid beoordelen tenzij we zelf schuld bekennen.

TLTH 5

Evenementenbeleid en kermissen.

Informatie

1.De elektrische of mechanische attracties die een grote snelheid en/of hoogte kunnen bereiken kunnen een veiligheidsrisico vormen. Een ander risico vormt de diversiteit van deze attracties, het gaat om uiteenlopende attracties met mogelijk allemaal verschillende veiligheidsinstructies. Van toepassing is het Besluit "veiligheid van attracties- en speeltoestellen". Volgens de Arbowetgeving moeten de attracties een periodieke inspectie krijgen, de kermisexploitanten zijn verplicht om een logboek bij zich te hebben waarin staat aangegeven wanneer deze inspecties zijn uitgevoerd. Een mogelijke aansprakelijkheid voor de gemeente valt niet uit te sluiten. Volgens de brancheorganisatie zijn alle kermisexploitanten verzekerd en worden alle attracties periodiek op veiligheid gekeurd. De controle van het logboek waaruit zulks blijkt ligt bij de gemeente. Wanneer die controle, om wat voor reden dan ook niet of onvoldoende plaatsvindt, kan er mogelijk toe leiden dat de gemeente mede aansprakelijk is bij een ongeval. Daarbuiten is het begrip evenementen rekbaar. Tijdens de kermis kan het goed geregeld zijn doch is dit niet altijd het geval bij andere evenementen.  Bovendien; als een aanvraag voor een evenement niet of niet volledig is ingediend en daardoor risico’s niet worden gezien, kan schade als gevolg van een evenement niet worden uitgesloten. Ook wanneer een evenement 'klein' lijkt te zijn en naar verwachting ook 'klein' zal blijven, kan een onverwacht grote toestroom van bezoekers en daarmee mogelijk gepaard gaande risico's niet worden uitgesloten. In dergelijke gevallen is (mede)aansprakelijkheid niet uit te sluiten.

Tijdens de kermissen in Waalwijk dient er op worden toegezien dat de exploitanten in het bezit zijn van een logboek wat up to date is. Exploitanten worden privaat getoetst door een volgens het Warenwetbesluit Attractie en speeltoestellen aangewezen keuringsinstelling. De nVWA is verantwoordelijk voor toezicht op de kermissen. Zij controleren afgegeven certificaten. Vanuit vergunningverlening wordt gevraagd dergelijke certificaten te overhandigen.

Grote en risicovolle evenementen worden getoetst in het evenementenoverleg waaraan ook politie en de brandweer deelnemen. Bij alle grote evenementen en bij evenementen waarvan het vermoeden bestaat dat er risicovolle activiteiten (kunnen) plaatsvinden  wordt voorafgaand aan vergunningverlening aan de exploitant een veiligheidsplan gevraagd en wordt de exploitant op het voldoende (verzekeringstechnisch) afdekken van risico's gewezen. Vervolgens worden deze evenementen door toezichthouders gecontroleerd op veiligheidsaspecten.

Indien veiligheidsrisico’s niet of niet voldoende aantoonbaar kunnen worden afgedekt dan wordt geen vergunning verstrekt. Maar als een aanvraag niet of niet volledig is ingediend en daardoor risico’s niet worden gezien, kan schade als gevolg van een evenement niet worden uitgesloten. In dergelijke gevallen is (mede)aansprakelijkheid niet uit te sluiten.

Informatie

De noodzaak voor een goed bereikbare containerterminal, die bediend kan worden met de grootste binnenvaartschepen (klasse 5), blijft onverminderd hoog. Door de ontwikkeling van bedrijventerrein Haven 8, voor grootschalige logistieke bedrijvigheid zal de behoefte alleen maar verder toenemen. Schaalvergroting en kostenreductie in de logistiek gaan hand in hand met duurzamer vervoer over water. Na de eerdere integrale aanbesteding waarop geen biedingen door de markt zijn uitgebracht is de aanbesteding nu zelf door de gemeente uitgevoerd. In oktober 2019 is de beste bieding in prijs en kwaliteit in de vorm van een gunningsbesluit aan de raad voorgelegd. Inmiddels heeft een definitieve gunning plaatsgehad onder opschortende voor waarde dat de door de provincie gedane toezegging voor een provinciale subsidie in stand blijft en het verlenen van een onherroepelijke natuurvergunning voor de aanleg en in bedrijf nemen van de haven. In de risicoreservering van de business case is een voorziening getroffen voor de consequenties van het stikstof dossier. Dat betreft vooral extra onderzoek, vertraging in de planning, extra uren organisatie en aan- en verkoop van (rechten van) veehouderijen.  Tegen de vergunning Wet Natuurbescherming loopt een beroepsprocedure. Wij zijn in afwachting van de uitspraak van de rechter. De in 2022 verleende vergunning is hierdoor nog niet onherroepelijk.

Eventuele financiële consequenties met betrekking tot de uiteindelijke aanneemsom zullen pas duidelijk zijn op het moment dat de werkzaamheden kunnen starten na het afgeven van een onherroepelijke Natuurvergunning.

TORV 7 

Schade aan sluisdeur

Informatie

Op 6 februari 2023 is er schade gevaren aan de schutsluis in Waalwijk. Een binnenvaartschip is tegen de sluisdeuren gevaren. De schipper is door een rood seinlicht gevaren en de schade is aangemeld bij Senso/Centraalbeheer. Op dit moment, maart 2023.  is er geen inzicht in de financiële schade. Deze zal naar verwachting groot zijn. Haven gebonden bedrijven die noodgedwongen moeten uitwijken naar Oosterhout/Tilburg/Waspik hebben een claim van 50.000 euro per week per bedrijf bij de gemeente Waalwijk neergelegd.                    

Het is nog geen uitgemaakte zaak of de schade verhaald kan worden op de verzekering van de schipper. Daarnaast is het niet duidelijk of de gemeente Waalwijk aansprakelijk is voor de kosten die haven gebonden bedrijven moeten maken i.v.m. het uitwijken naar andere havens. Daarom is er een nieuwe risicokaart opgenomen waarbij een inschatting is gemaakt van de schade. We houden rekening met schadepost van ca. € 500.000.                            

Informatie

1. Continuïteit van de sportaccommodaties.
2. Aansprakelijkheid jegens derden.
3. Publieke rechten op juiste wijze afgekondigd.

1. Te ondiepe havens Door erosie van de dijklichamen en ophoping van slib in de verschillende havens loopt de gemeente als vaarwegbeheerder het risico dat zij aansprakelijk wordt gesteld voor schade aan schepen en/of schroeven. Tevens worden bedrijven hierdoor onbereikbaar. In de Kerkvaartse haven is de bodembescherming bij aanleg een aantal jaar geleden door een schip grotendeels vernield. Hiervoor is destijds een vergoeding gedaan door onze car verzekering. Deze vergoeding bestond uit twee bedragen te weten één bedrag voor de geleden schade en een aanvullend bedrag omdat het herstel duurder wordt geprognosticeerd door verzwaarde regelgeving. Dit laatste bedrag betreft ongeveer € 130.000,=. Beide bedragen zijn aan de gemeente uitgekeerd.  Dit laatste bedrag mogen wij alleen behouden mits er daadwerkelijk bodembescherming opnieuw wordt aangelegd (geschatte kosten ca. 500.000,=), doen we niets dan moet dat bedrag terug. Gaan we inderdaad herstellen dan is het restant bedrag  van € 266.000,= niet voldoende om de bodem-bescherming te herstellen. Oftewel in beide gevallen is er een financieel risico.
2. Sluis haven Waalwijk

   Recentelijk is de sluis van de Waalwijkse haven gerenoveerd. In de periode voorafgaand aan de renovatie werden schepen met een maximale lengte van 86 meter geschut. Uit de risicobeschouwing (Machinerichtlijn) is door de aannemer geconcludeerd dat de krachten die tijdens het schutproces op de deuren en de sluiskolk ontstaan, verdeeld moet worden over vier sets deuren i.p.v. twee sets deuren. Hierdoor neemt de schutcapaciteit af van 86 meter naar 82 meter.

   De mogelijkheid bestaat  dat bedrijven die in het verleden met 86 meter schepen zijn bevoorraad, wellicht een claim bij de gemeente Waalwijk gaan indienen. Immers kunnen deze bedrijven hogere operationele kosten ondervinden, omdat de schutlengte is afgenomen en ervaren zij mogelijkerwijs een devaluatie op hun grondwaarden (zie Verordening op de havens en het binnenwater van de gemeente Waalwijk 2017,  de Havenverordening 2017).

1. Aansprakelijkheid voor achterstallig onderhoud.
2. Onvoldoende vaktechnisch onderhoud.
3. Onvoldoende onderhoud trottoirs/fietspaden.
4. Pompunits defect.

De concepten schoon, heel en veilig vormen de kaders voor behoorlijk beheer in de gemeente Waalwijk. Voor de kwaliteit van het beheer van de openbare ruimte, het onderhoud, de straatreiniging en onkruidbestrijding mogen gemeenten eigen ambities formuleren. De gemeente heeft echter als beheerder op grond van onder andere de Wegenwet en het Burgerlijk Wetboek ook een wettelijk zorgplicht om de openbare ruimte gedurende langere termijn ‘schoon, heel en veilig’ te houden. Hieronder valt bijvoorbeeld onderhoud aan bruggen en wegen, het snoeien van bomen, het treffen van verkeersmaatregelen en gladheidbestrijding. Gladheid wordt bestreden om de wegen in de wintermaanden veilig begaanbaar te houden. De gemeente levert hiervoor een inspanningsverplichting.

Voor een adequate invulling van taken binnen deze kaders zijn inspecties essentieel. Schoon, heel en veilig wordt in alle facetten van beheer in gelijke mate gehanteerd en vormt de basis van onderhoudsstrategieën en inspecties. Op deze manier worden voorvallen van achterstallig onderhoud zoals beschreven in hoofdstuk 6.6 van de Notitie Materiele Vaste Activa van de Commissie BBV geprevenieerd.

Informatie

Speeltoestellen worden intensief gebruikt, het onderhoud en het uitvoeren van veiligheidsinspecties zijn essentieel bij deze toestellen.

Informatie

Claims vanwege onbereikbaarheid tijdens werkzaamheden aan projecten waarbij de weg wordt afgezet.

Informatie

1. Planschadeverzoeken art. 49 WRO.
2. Aanbestedingsproces verkeerd gevolgd.
3. Fricties met aannemer.
4. Schade aan bezittingen van anderen.
5. Ketenaansprakelijkheid: premies en belastingen.

Informatie

Tijdige betaling erfpachtcanon: Er bestaat altijd enig risico m.b.t. het niet of niet tijdig betalen van de canon. Vooral bij grote percelen in erfpacht, met grote bedragen, heeft het niet ontvangen van de canon veel effect. Indien erfpacht terugkomt naar de gemeente, bijvoorbeeld door faillissement, dan komen de hieraan verbonden rentelasten ten laste van de exploitatie zonder dat er dekking tegenover staat in de vorm van een canon.

Garanties sportverenigingen (voetbal, handbal, tennis en hockey), garanties rechtspersonen op maatschappelijk vlak (WSW, Casade, St. Maasduinen, Thuishoven) en overige.

1. Beperkt risico op het in liquiditeitsproblemen of faillissement geraken van sportverenigingen.
2. Zeer beperkte kans op faillissement en liquiditeitsproblemen, echter de omvang van de uitstaande leningen is aanzienlijk.
3. Het risico van het niet in beeld hebben van een gewaarborgde geldlening.

Informatie

1. Onverzekerde calamiteit.
2. CAR-verzekering door aannemer.
3. Eigenrisicodrager: vandalisme/glasschade

Bij onverzekerde calamiteiten probeert de gemeente Waalwijk altijd te achterhalen wie de schade heeft veroorzaakt en diegene hiervoor verantwoordelijk te stellen. T.a.v. het risico van de CAR-verzekering proberen we die te beheersen door aannemers te toetsen op betrouwbaarheid. Het risico op vandalisme of glasschade proberen we te minimaliseren door beveiligingsmaatregelen door te voeren.

Onzekerheid accres / financiële crisis, ontoereikende middelen bij beleidswijzigingen en / of nieuw beleid, stagnatie veronderstelde eigen groei.

Informatie

1. Vanaf 2026 ontvangen gemeenten veel minder geld van het Rijk. Dit ‘ravijnjaar’ wordt gekenmerkt door een daling van de Rijksbijdragen met ongeveer € 2,5 miljard in 2026. Dit tekort wordt veroorzaakt door de nieuwe financieringssystematiek; van de trap-op-trap-af-methode naar de ontwikkeling op basis van het bruto binnenlands product (bbp). Ondanks het schrappen van de oploop van de opschalingskorting vanaf 2026 met € 675 miljoen (Meicirculaire 2024) blijft de financiële uitdaging groot. Hoe het Rijk met het resterende tekort bij gemeenten om zal gaan moeten we afwachten.  
   
   
2. In de regel voert het Rijk bij beleidswijzigingen zgn. efficiency - kortingen door, waardoor vaak een extra beslag op gemeentelijke middelen wordt gelegd. In het kader van de transities Jeugdzorg, AWBZ en participatie zijn de budgetten naar de gemeenten overgeheveld na forse kortingen. Het moet nog blijken of gemeenten in staat zijn om deze besparing te realiseren en daar komt nog bij dat het open einderegelingen betreft. Voor jeugd zijn reparatiemaatregelen toegepast, maar de extra toegekende middelen lopen de komende jaren sterk af. 
   
   

3. De ontwikkeling van de algemene uitkering wordt voor een belangrijk deel bepaald door de ontwikkeling van het accres. Met het accres wordt de groei of krimp van de rijksuitgaven bedoeld. De nieuwe financieringssystematiek van het volume accres is in de Meicirculaire 2024 vervroegd van 2027 naar 2024. Dit betekent dat het volume accres vanaf 2024 wordt gebaseerd op een 8-jaars historisch gemiddelde van de ontwikkeling van het bruto binnenlands product (bbp). Het LPO accres (loon- en prijsontwikkeling) is op basis van het geraamde prijs bruto binnenlandse product (pbbp) van het lopende jaar, zoals geraamd met het Centraal Economisch Plan (CEP). Invoering van de nieuwe financieringssystematiek zou voor meer stabiliteit moeten gaan zorgen. Stagnatie van de groei vertaalde zich in de oude financieringssystematiek (trap-op-trap-af) snel in een teruglopende algemene uitkering. De nieuwe financieringssystematiek is hier minder gevoelig voor omdat er wordt gewerkt met een 8-jaars historisch gemiddelde van het bbp. Daar staat wel tegenover dat bij een sterke groei de algemene uitkering minder hard stijgt dan voorheen. De komende jaren gaan we ervaringen opdoen met deze nieuwe  financieringssystematiek en zal blijken hoe deze voor de gemeente uitpakt.

4. Het Rijk en gemeenten werken aan de beheersbaarheid van de uitgaven van gemeenten in relatie tot de wettelijke zorgtaken Wmo. De verwachting is dat in de toekomst (een nader te bepalen deel van) de Wmo niet langer via de algemene uitkering van het gemeentefonds gaat, maar via een aparte financiering. Dit is nodig omdat de uitgaven voor de zorg harder stijgen dan het bbp. Welke nieuwe financieringsvorm het wordt en wat de financiële gevolgen zijn, is nog onbekend. Het Rijk heeft in de Voorjaarsnota 2024 alvast een reservering opgenomen voor een aanvullende indexering voor demografie boven op de bbp-systematiek. Vanaf 2026 is een reservering opgenomen van € 75 miljoen oplopend tot € 300 miljoen in 2029. Het streven is dat er met ingang van 2026 nadere afspraken zijn. In de Septembercirculaire 2024 is deze reservering verwerkt.  Voor Waalwijk gaat het om een bedrag van € 221.000 in 2026, oplopend tot € 851.000 in 2029. Deze bedragen hebben wij geoormerkt in afwachting van nadere afspraken over de toekomstige financiering. 

5. Het BTW compensatiefonds heeft een plafond. Op basis van de ruimte onder het plafond van het jaar 2023 van € 573 miljoen, wat overeenkomt met ongeveer 19 punten van de uitkeringsfactor, mogen gemeenten in de begroting 2025 een structurele stelpost opnemen. De provinciaal toezichthouders gebruiken dit als richtlijn bij het beoordelen van de (meerjaren)begroting. Dit betekent voor Waalwijk dat wij de stelpost BCF vanaf 2025 hebben verhoogd van € 800.000 naar € 1.450.000. Zodoende levert dit een structureel voordeel op van € 650.000. Indien de komende jaren de ruimte onder het plafond lager uitvalt dan van het jaar 2023, dan moeten we deze stelpost weer naar beneden bijstellen om aan te sluiten bij de richtlijn van de provincie. Bij de Meicirculaire 2025 weten we wat de ruimte onder het plafond van het jaar 2024 is. Indien deze ruimte lager is dan in 2023 dan moeten we de stelpost naar beneden bijstellen en levert dit een nadeel op voor de begroting.
   
   
6. Het Rijk wil tegemoetkomen aan de lang gekoesterde wens om het aantal specifieke uitkeringen (SPUK’s) voor gemeenten sterk terug te dringen, maar kort daarvoor het gemeentefonds wel met € 638 miljoen (is 10 procent budgetkorting). Dat staat in het nieuwe hoofdlijnenakkoord. De budgetkorting wordt doorgevoerd met het idee dat gemeenten minder kosten hoeven te maken op het gebied van administratie en verantwoording. We moeten afwachten wanneer deze wijziging wordt doorgevoerd en hoe dit financieel gaat uitpakken.

Snel inspelen op de actualiteit en indien aan de orde (meerjaren) begroting bijstellen.

Renterisico en liquiditeitsrisico.

Informatie

1. Openstaande posities in het geval van een stijgende markt (liquiditeitstekort). Indien op enig moment leningen moeten worden geherfinancierd en de marktrente is hoger dan de rekenrente dan ontstaan er tekorten. Openstaande posities in het geval van een dalende markt (liquiditeitsoverschot).
2. De liquiditeitsprognose is sterk afhankelijk van het doorgaan van de geplande transacties. Temporiseren of uitstellen van projecten leidt tot onnodige renteoffers. De praktijk leert dat met name de onzekerheid bij enkele grote projecten op het terrein van de grondexploitatie de planning in hevige mate kan verstoren. De markt is echter grillig en niet volledig in de vingers te krijgen. 

Aanslag BTW/OB: onjuist uitgevoerde structuur leidt tot extra BTW–heffing.

Informatie

1. Verkeerde labels in de financiële administratie kunnen bij een steekproef tijdens een periodieke controle leiden tot een naheffingsaanslag die velen malen groter is dan de feitelijke fout.
2. Voor diverse werkvelden werkt de BTW kostprijsverhogend. Het is niet ongebruikelijk en  dus ook geoorloofd om binnen de geldende fiscale wet- en regelgeving te zoeken naar mogelijkheden om de te betalen BTW tot een minimum te beperken. Het op deze wijze toepassen van de wet- en regelgeving is niet geheel zonder risico.

Zijn we goed voorbereid op een calamiteit/pandemie

Onze gemeente loopt dagelijks het risico op een grootschalige crisis/calamiteit. De COVID-19 crisis is hierin uiteraard het meest actuele voorbeeld. Niemand kan precies voorspellen hoe de volgende crisis/calamiteit er precies uitziet. Denk aan een grote brand op een van onze industrieterreinen, of een grote kettingbotsing met meerdere slachtoffers op de A59. Er is altijd een risico dat de gemeente (gedeeltelijk) aansprakelijk is voor het ontstaan en het verloop van een crisis/calamiteit. In dat geval zal de reguliere financiële dekking voor afhandeling van de calamiteit niet altijd volledig zijn.

De gemeente Waalwijk bundelt haar krachten met de Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant, de GHOR, brandweer en politie om zo goed als mogelijk voorbereid te zijn op rampen en crises. Zowel op preventief als repressief niveau wordt nauw samengewerkt.

Lokaal worden de gemeentelijke medewerkers met een crisisfunctie twee keer per jaar opgeleid/getraind om hun eigen crisiswerkzaamheden goed uit te kunnen voeren wanneer dit noodzakelijk is. Ook wordt er minimaal een keer in de twee jaar een grootschalige crisisoefening in de gemeente Waalwijk georganiseerd. In alle opleidingen, trainingen en oefeningen worden de wettelijke taken zoals beschreven in de Wet Veiligheidsregio´s als uitgangspunt genomen.

De GGD  heeft een wettelijke taak in de rampenopvang en crisisbeheersing. Hieronder valt ook de infectieziektebestrijding zoals Covid-19.

Transitie AWBZ - Wmo 2015 Kunnen we zorgplicht beperken / afbakenen:

Informatie

•    Periodieke uitgaven toetsen aan beleid en beschikbaar budget (conform P&C-cyclus).
•    Door middel van rapportagetool permanent monitoren en rapporteren aan management en bestuur.
•    Vanuit het programma SamenRedzaam is een financiële vertaling gemaakt met de Value Case 18+. Deze beoogd een verschuiving van indicatie naar indicatievrij op begeleiding basis en dagbesteding met indicatie. Als perspectief wordt projectmatig gewerkt naar verschuiving van 80% van de indicaties per 1-1-2024 in 2028. Dit wordt vormgegeven door inzet van Sterke Lokale Teams en indicatievrij groepsaanbod/dagbesteding als substituut.

Jeugdzorg

Informatie

Kunnen we zorgplicht beperken / afbakenen:
Het betreft een open einderegeling en daarmee bestaat het risico dat het aantal gehonoreerde aanvragen niet in overeenstemming is met het beschikbare budget. De hoogte van het financieel risico is gebaseerd op de Rijkskortingen die voor de uitvoering van deze regeling zijn doorgevoerd.    

•    Periodieke uitgaven toetsen aan beleid en beschikbaar budget (conform P&C-cyclus).
•    Door middel van rapportagetool permanent monitoren en rapporteren aan management en bestuur.
•    Jeugdhulp is regionaal georganiseerd, waarbij we 3 maal per jaar een update krijgen van de prognoses naar het einde van het jaar. 
•    Vanuit het programma SamenRedzaam is een financiële vertaling gemaakt met de Value Case 18-. Deze beoogd een verschuiving van indicatie naar indicatievrij op segment 4 en deels segment 3.  Als perspectief wordt projectmatig gewerkt naar verschuiving van 80% van de indicaties per 1-1-2024 in 2028. Dit wordt vormgegeven door inzet van Sterke Lokale Teams en indicatievrij groepsaanbod als substituut.

Wmo-huishoudelijke hulp

Informatie

Kunnen we zorgplicht beperken / afbakenen:
Het betreft een open einderegeling en daarmee bestaat het risico dat het aantal gehonoreerde aanvragen niet in overeenstemming is met het beschikbare budget. Met de toenemende vergrijzing verwachten we een toenemend beroep op Hulp bij Huishouden. 

•    Periodieke uitgaven toetsen aan beleid en beschikbaar budget (conform P&C-cyclus).
•    Door middel van rapportagetool permanent monitoren en rapporteren aan management en bestuur.
•    In 2027 zal naar verwachting een inkomensafhankelijke bijdrage worden ingevoerd. Het is nog onduidelijk in welke mate dit remmend zal zijn op de huidige vraag. Het is niet te verwachten dat de groei die is ingezet met de invoering van het abonnementstarief teniet zal worden gedaan.

Informatie

Kunnen we zorgplicht beperken / afbakenen:
Het betreft een open einderegeling en daarmee bestaat het risico dat het aantal gehonoreerde uitkeringsaanvragen niet in overeenstemming is met het beschikbare budget. Dit risico kan zich voordoen bij de bestaande WSW populatie. Zowel de WSW populatie als de bijbehorende rijksvergoedingen nemen in de komende jaren af aangezien er geen instroom meer in de WSW is. Op persoonsniveau stijgen de loonkosten jaarlijks als gevolg van cao-verhogingen, maar ook de WSW -subsidie stijgt op dit moment met nagenoeg hetzelfde percentage. Dit geeft echter geen garanties voor de toekomst en blijft een risico. 

In 2024 wordt financiële compensatie van het Rijk verwacht. Er wordt compensatie via het Gemeentefonds verwacht voor de CAO afspraken  en een bijstelling van het BUIG budget. In welke mate dit is, is nog niet bekend

Informatie

1. Beveiliging persoonsgegevens

Klantgegevens is één van de meest waardevolle bezittingen. Klantgegevens maken het mogelijk om beter invulling te geven aan de behoefte van de klant, geeft de mogelijkheid tot gerichte communicatie en kan gebruikt worden als een onderbouwing voor de begroting. Technologische ontwikkelingen zoals mobiel internet, social media, big data, proces mining, artificial intelligence (AI) en "the internet of things" geven de organisatie de mogelijkheid voor het verzamelen, verwerken en analyseren van meer en meer persoonlijke klant data. Als gevolg van deze trends stelt de maatschappij vragen bij de beveiliging van gegevens en hun privacy. Een gebrek aan privacy beveiligingsmaatregelen kan leiden tot imago schade, boetes en rechtszaken. Bewustwording op het gebied van privacy is essentieel om gelijke tred te houden met de huidige veranderende realiteit. Sinds de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) in mei 2018 door de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) gehandhaafd wordt worden de normen rond de AVG steeds concreter en stelt de AP zich steeds nadrukkelijker op als toezichthouder met boetebevoegdheid.

Voor de inzet van AI is de Europese AI-Act in werking getreden. De organisatie moet zich er van vergewissen dat de inzet van toepassingen van AI toelaatbaar zijn. Daarnaast is de gemeente verplicht om bestuurders en medewerkers voor te lichten over dit onderwerp.

2.Informatiebeveiliging

Ook als informatie geen persoonsgegevens zijn moet dit goed beschermd worden. Informatie is één van de voornaamste bedrijfsmiddelen van de gemeente Waalwijk. Het verlies van gegevens, uitval van ICT, of het door onbevoegden kennisnemen of manipuleren van bepaalde informatie kan ernstige gevolgen hebben voor de bedrijfsvoering maar ook leiden tot imagoschade. Hiervoor moet de organisatie voldoen aan de Baseline Informatiebeveiliging Overheid (de BIO) en vanaf het derde kwartaal aan de Cyberbeveiligingswet (CBW).

• Functionaris gegevensbescherming (FG) is aangesteld die onafhankelijk risico's bewaakt, adviseert en de organisatie privacybewust maakt.
• Onafhankelijke Chief Information Security Officer (CISO) is aangesteld. Deze functionaris  bewaakt risico's, adviseert over de implementatie van de  Baseline Informatiebeveiliging Overheid en de CBW en investeert in bewustwording bij medewerkers.
• Security & Privacy Officer aangesteld. Deze functionaris adviseert en ondersteunt teams vanuit de tweede lijn op het gebied van de AVG en informatiebeveiliging.
• De bovengenoemde functionarissen zijn bezig met de implementatie van de AI-ACT.

Inleiding

Vennootschapsbelasting (Vpb)

Vanaf 1 januari 2016 is de gemeente Waalwijk vennootschapsplichtig. Dit betekent dat de gemeente Waalwijk  voor die activiteiten waarbij zij optreedt als ondernemer, vennootschapsplichtig is. Op basis van de inventarisatie is de gemeente belastingplichtig bij grondexploitatie, afval reststromen en parkeren. De wet biedt ruimte voor interpretatie.  Door middel van jurisprudentie wordt steeds meer duidelijk welke activiteiten belastingplichtig zijn en op welke wijze de aangifte bepaald moet worden.

Informatie

1. Voormalige stortplaats Gansoyensesteeg: Kan mogelijk verontreiniging van het grondwater tot gevolg hebben, waardoor voorzieningen dienen te worden getroffen. Het betreft al jaren een stationaire situatie. De verontreiniging loopt niet uit in de omgeving.

Informatie

1. Materiële  vaste activa algemeen

Over grond als materiële vaste activa kan worden gesteld, dat deze grond een vaste functie heeft, en niet in een transformatieproces zit. Dit geldt ook voor gronden die anticiperend en strategisch zijn aangekocht maar waarbij geen sprake is van gebiedsontwikkeling. De activering van grond geschiedt in de eerste plaats steeds tegen (historische) verkrijgingprijs, dat wil zeggen de inkoopprijs en de bijkomende kosten. Het toerekenen van kosten of rente is niet toegestaan, maar komt ten laste van de reguliere begroting. Op grond wordt niet afgeschreven. Grond wordt wel afgewaardeerd tot de marktwaarde indien sprake is van een (duurzaam) lagere marktwaarde. De gemeente Waalwijk heeft in dit kader geen gronden afgewaardeerd in 2024. 

2. Compensatiegrond

Dit betreft de gronden die in bezit zijn en ingezet kunnen worden als ruilobject bij toekomstige verwervingen. Deze gronden hebben een gemiddelde boekwaarde die lager ligt dan die voor agrarische grond. Het risico dat een afwaardering moet plaatsvinden is dan ook nihil. 

3. Warme grond: Haven Acht Oost Overig

Scharlo/Maasoever fase 1 en Poolsestraat

De boekwaarde van deze gronden is gebaseerd op een agrarische waarde. Derhalve wordt hier geen risico gelopen op afboeking van de gronden.

Haven Acht Oost Overig

Dit heeft betrekking op de in voorraad zijnde grond gelegen aan de noordzijde van de A59 ten oosten van grondexploitatie Haven 8 Oost. Voor dit gebied lopen we een risico van afwaardering van de gronden van € 7,1 mio indien de gronden via een planologische maatregel niet omgezet zouden kunnen worden in bedrijfsgrond. Dit is het maximale risico uitgaande van het feit dat er geen wijziging van het bestemmingsplan kan plaatsvinden, er derhalve geen grond verkocht kan worden waarbij nog geen civieltechnische werkzaamheden zijn uitgevoerd.

4. Voorbereidingskredieten

Naast de directe en indirecte kosten van de lopende grondexploitaties en faciliterende projecten zijn ook verschillende voorbereidingskredieten beschikbaar gesteld voor te ontwikkelen gronden. Wanneer de gronden echter niet ontwikkeld worden, zullen deze kredieten moeten worden afgeboekt. In 2024 is er voor bijna €1 mio aan kosten gemaakt binnen de beschikbaar gestelde voorbereidingskredieten.

Dit heeft betrekking op de in voorraad zijnde grond gelegen aan de noordzijde van de A59 ten oosten van grondexploitatie Haven 8 Oost.  Voor dit gebied lopen we een risico van afwaardering van de gronden van bijna € 7,2 mio indien de gronden via een planologische maatregel niet omgezet zouden kunnen worden in bedrijfsgrond. Dit is het maximale risico uitgaande van het feit dat er geen wijziging van het bestemmingsplan kan plaatsvinden, er derhalve geen grond verkocht kan worden waarbij nog geen civieltechnische werkzaamheden zijn uitgevoerd.

Haven Acht Oost Overig

De ruimtelijke procedure goed doorlopen. Er is beroep ingesteld tegen het exploitatieplan van Haven 8 Oost-afronding. De uitspraak is in handen van de Raad van State. Als in het voordeel van de gemeente wordt beslist, en het bestemmingsplan wordt onherroepelijk, hebben de gronden ten oosten van grondexploitatie Haven 8 Oost een bedrijfsbestemming, waardoor het risicoprofiel van € 7,1 mio kan vervallen.

Jaarlijkse toetsing aan de actuele waarden van landbouwgrond.

Voorbereidingskosten

De ruimtelijke procedures van de te ontwikkelen gronden goed doorlopen en tijdig een grondexploitatie laten vaststellen. Wanneer ontwikkeling van de grond niet kansrijk blijkt te zijn, tijdig stoppen met de werkzaamheden om hogere kosten te voorkomen.

Informatie

Gemeentelijke processen en gemeentelijke de dienstverlening zijn sterk afhankelijk van informatiesystemen. Door de toename van digitalisering neemt ook de kans op een cyberincident toe . De dienstverlening van de gemeente kan tot stilstand komen, met allerlei maatschappelijke gevolgen van dien.

Zoals het treffend in de inleiding van de Cybersecuritybeeld 2021 (Nationaal Cyber Security Centrum) omschreven staat: “Digitale veiligheid blijft onlosmakelijk verbonden met de nationale veiligheid: een aantasting ervan kan leiden tot maatschappelijke ontwrichting.”

Concreet kan dit betekenen: 

• dat een deel van de of alle ICT-systemen onbruikbaar worden als gevolg van een hack- of ransomware aanval;
• bedrijfsvoering of dienstverlening is niet beschikbaar;
• informatie is niet beschikbaar en communicatie wordt ernstig verhinderd;
• gemeentelijke dienstverlening en bedrijfsvoering moet opnieuw opgezet worden.

Informatie

Zzp-contractmanagement in eigen beheer 
Tot eind 2022 liep het contractmanagement van de zzp’ers van de gemeente Waalwijk via Driessen (Haert). Deze partij verzorgde voor ons de administratie: het opstellen van de overeenkomst, factureren én het controleren op de Wet DBA (Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties). Dit laatste was met name van belang: controle op het voorkomen van een dienstbetrekking tussen de gemeente Waalwijk en de zzp’er. Echter bleek dat contractmanagement via derden, schijnzekerheid (advies Capra) bood. Ook was van belang dat de aanpak van schijnzelfstandigheid door de Belastingdienst nog niet van de grond kwam: handhavingsmoratorium. Om die redenen hebben we besloten om het contractmanagement voor zzp’ers, vanaf 2023, in eigen beheer te gaan doen. In 2023 hebben we hiervoor, door het MT, een procesbeschrijving laten vaststellen.

In 2023 is er aanvullend op de procesbeschrijving, een inventarisatie gemaakt van alle zzp’ers die voor Waalwijk werkzaam zijn en tevens zijn de mogelijke risico’s/kosten, door het alsnog bestempelen van een dienstbetrekking (i.p.v. opdracht) conform Wet DBA, in kaart gebracht. Voor wat betreft het bepalen van de hoogte van het risico/kosten hebben is er gekeken naar het aantal overeengekomen uren per week en de duur van de inzet zzp’er voor de gemeente Waalwijk. Het totale risicobedrag is in 2023 vastgesteld op ruim 4 miljoen euro.  

Het kabinet heeft aangegeven het handhavingsmoratorium op de Wet DBA, per 1 januari 2025 volledig op te heffen. Dit betekent dat de Belastingdienst vanaf dat moment wél moet gaan handhaven, ondanks dat er nog steeds onduidelijkheid bestaat over de exacte interpretatie van de wet. In ieder geval betekent dit voor ons (als werkgever) meer risico op controles. Vanaf 2025 dient zzp-contractmanagement meer aandacht te krijgen en in samenwerking met de directie dienen er aanvullende richtlijnen/tools ontwikkelt te worden